Συνέντευξη του Dritan Abazovic στη Βασιλική Γραμματικογιαννη

Μέρος της συνέντευξης δημοσιεύθηκε στην “Εφημερίδα των Συντακτών“.

“Dritan Abazovic. Κατάγεται από μια μικρή κωμόπολη από το Νότο του Μαυροβουνίου. Το όραμα των γονιών ήταν τα παιδιά τους να γίνουν γιατροί. Τα αδέλφια του συμμορφώθηκαν. Εκείνος όχι, αφού από την εποχή ήδη του Γυμνασίου τον είχε κερδίσει ο κινηματικός αγώνας. Ήταν η περίοδος μετά τον εμφύλιο στη Γιουγκοσλαβία και η προώθηση της ειρήνης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ανάγκη για εθνική συμφιλίωση προείχε της επαγγελματικής αποκατάστασης. Αυτή ήταν όμως και η αρχή μιας πολιτικής καριέρας που οδήγησε στην πρωθυπουργία της χώρας”.

Ο λόγος για τον Dritan Abazovic τον νεοεκλεγέντα πράσινο πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου που προσπαθεί να συνδυάσει την Πολιτική Θεωρία με την έρευνα και την επιστήμη προκειμένου να κρατήσει ζωντανή την διανοητική του υγεία, όπως χαρακτηριστικά μου είπε, αφού “η πολιτική δημιουργεί μόλυνση στο μυαλό του ανθρώπου”. Για να διατηρήσει την πνευματική του υγεία στον ελεύθερο χρόνο του γράφει βιβλία. “Έχω γράψει ήδη ένα βιβλίο με τον τίτλο “cosmopolitan culture – global justice” και τώρα ετοιμάζω το δεύτερο, το οποίο αφορά την φιλοσοφία και την παγκόσμια ηθική” θα μου πει, και εγώ δεν μπορώ να μην μπω στον πειρασμό και να τον ρωτήσω…

1. Μπορεί η φιλοσοφία να ενταχθεί στην πολιτική ώστε να αλλάξει και η κοινωνία αλλά και η ποιότητα των ανθρώπων που μπαίνουν στην πολιτική;

Dritan Abazovic: Από την προσωπική μου εμπειρία στο Μαυροβούνιο όλοι προσπαθούν να αναμειχθούν με κάποιο τρόπο στη πολιτική. Οι άνθρωποι πάντα συζητούν για θέματα πολιτικής και αυτό προκαλεί μεγάλη σύγχυση. Νομίζω  ότι η πολιτική αποτελεί ένα μέρος της ζωής μας που χρειάζεται να προχωρά από ανθρώπους οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη διαδικασία. Δεν είναι η εποχή για πειραματιστούς. Είναι καλό ο κάθε πολίτης να έχει επαφή και να ασχολείται με την πολιτική, αλλά δυστυχώς στο τέλος αυτό που βλέπουμε είναι να επικρατεί πολύ αμάθεια και πολύ συναίσθημα. Πολλές φορές παίρνουμε αποφάσεις που δεν στηρίζονται στη λογική επειδή εμπλεκόμαστε στη πολιτική με πολύ συναισθηματισμό. Επίσης, αρκετοί ενώ δεν έχουν καμία εξειδίκευση ωστόσο διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Έτσι είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τι είναι πολιτικό και τι είναι κοινωνικό. Για μένα αυτά είναι αδιαχώριστα και όχι θέμα προτιμήσεων.

Και στην Ελλάδα λίγο έως πολύ ισχύει ο ίδιος “πολιτικός πρωτογονισμός”. Πολλές άσκοπες συζητήσεις και όλοι έχουν απόψεις για τις λύσεις σε μεγάλα θέματα όπως ο πόλεμος, το περιβάλλον και είναι έτοιμοι μάλιστα να επιτεθούν σε όποιον εισάγει νέες ιδέες.

Πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να εξηγήσουμε ότι η πολιτική δεν συνδέεται μόνο με αρνητικά όπως είναι η διαφθορά.

Η πολιτική θα πρέπει να συνδεθεί με έξυπνους ανθρώπους, ειλικρινείς, μετριόφρονες, οι οποίοι θέλουν να εργαστούν σε αυτόν τον τομέα και να προωθήσουν στ’ αλήθεια κάτι καινούργιο. Αυτό είναι απαραίτητο.

Στις Βαλκανικές χώρες υπάρχει η αντίληψη ότι όποιος βρίσκεται στην πολιτική είναι διεφθαρμένος και ελέγχεται από τη μαφία. Η δυσπιστία αυτή είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα.

2. Εκλεγήκατε σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα σας με πολλά ζητήματα διαφθοράς, αυταρχισμού και παρακολουθήσεων. Πως θυμάστε εκείνες τις μέρες σήμερα;

Κάθε περίοδος έχει τις δυσκολίες της. Οι πολίτες και οι πολιτικοί κάνουν τις περιόδους δύσκολες και δεν φοβάμαι τις δυσκολίες υπό την έννοια ότι οι πολίτες αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για να διεκδικήσουν ότι πραγματικά πιστεύουν. Όταν οι πολίτες αφιερώνουν το χρόνο και την ενέργεια τους για ιερούς σκοπούς τότε είμαι αισιόδοξος ότι στο τέλος θα πετύχουν. Αυτό έγινε και στο Μαυροβούνιο γεγονός που καθιστά τη χώρα πρότυπο προς μίμηση για όλη την Ευρώπη.

Επιλέξαμε για πρωθυπουργό άνθρωπο που προέρχεται από μειονότητα. Αυτό είναι παράδειγμα για κάθε δημοκρατικό κράτος στο κόσμο. Επιπλέον είναι πρωτοποριακό ότι εκλέξαμε πράσινο πρωθυπουργό. Στο Σύνταγμα μας υπάρχει άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος εδώ και 30 χρόνια. Τώρα δεν θα μείνουν λόγια γραμμένα αλλά θα γίνουν πράξη. Νομίζω ότι κάθε χώρα στο εξής θα βελτιώσει και θα προαγάγει ανάλογη κουλτούρα.

3. Όταν εκλεγήκατε είπατε ότι θέλετε να δείτε το Μαυροβούνιο να μετατρέπεται σε μια οικολογική δημοκρατία. Θα θέλατε να μου πείτε τι ακριβώς έχετε στο μυαλό σας? Πως απαντάται στα σχέδια σας?

Ναι είναι αλήθεια ότι χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά για λύσουμε κάποια θέματα στο Μαυροβούνιο. Οι προτεραιότητες μας είναι να επιλύσουμε τουλάχιστον τρία σημαντικά ζητήματα. Το πρώτο είναι η ενεργειακή μετάβαση με ηλιακή και αιολική ενέργεια. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάνελ θα προωθηθεί καθώς παραπάνω από τις μισές πόλεις μας απολαμβάνουν 200-250 ημέρες ηλιοφάνειας όλο το χρόνο. Πιστεύω ότι είναι ιδανικές συνθήκες για να γίνουν αυτό που ονομάζουμε “ηλιακές πόλεις” και είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές αυτής της μετάβασης. Αυτό θα δημιουργήσει κοινωνική δικαιοσύνη και ασφάλεια.

Τέλος θέλουμε το άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος που υπάρχει στο Σύνταγμα να επιφέρει ορατά αποτελέσματα στην κοινωνία σε όλους τους τομείς.

4. Πως αξιολογείται την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η Ευρώπη;

Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη, ειδικά αν το συνδέσουμε με το πόλεμο στην Ουκρανία, στο Μαυροβούνιο μας αναστατώνει και μας κάνει να νιώθουμε άβολα επειδή είμαστε μικρή χώρα και ζούμε σε ένα μέρος του κόσμου που είχε πολλά προβλήματα στο παρελθόν. Ωστόσο πιστεύω ότι αυτή η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία. Ευκαιρία να κατανοήσουμε ότι οι προηγούμενες πολιτικές ήταν αναποτελεσματικές και ότι είναι ανάγκη να εργαστούμε περισσότερο για τη διεύρυνση της ΕΕ. Να εργαστούμε για το πως θα μπορέσουμε να εντάξουμε τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ όσο το δυνατόν συντομότερα γιατί πιστεύω ότι θα είναι το καλύτερο για το συμφέρον και των δυο πλευρών. Γιατί αν δεν ολοκληρώσουμε την ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν θα λύσουμε ποτέ και τα θέματα ασφάλειας στην Ευρώπη. Όσο δεν προχωράμε στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση τόσο θα δίνουμε τη δυνατότητα αρνητικών επιρροών από τρίτα μέρη. Είναι πολύ σημαντικό να το κατανοήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να διατηρήσει ζωντανή τη διεύρυνση.

Η σημερινή άσχημη κατάσταση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για ενότητα και αλληλεγγύη. Ελπίζω ότι όλοι μαζί θα δουλέψουμε για να μην χαθεί αυτή η ευκαιρία.

5. Στην ομιλία σας στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος είπατε ότι τα πάντα είναι δυνατά με επιμονή και σκληρή δουλειά. Μιλάτε φυσικά από την εμπειρία σας. Θα θέλατε να μας πείτε μερικά πράγματα γι αυτό και τι μήνυμα θα στέλνατε στους Έλληνες Πράσινους;

Ναι αυτό που λέτε ισχύει. Για τον καθένα που πιστεύει στις ιδέες του όλα είναι εφικτά. Δεν έχει σημασία αν είσαι ένα πολύ μικρό κόμμα ή μια μικρή επιχείρηση. Εμείς ξεκινήσαμε χωρίς καμμία πηγή εσόδων και χωρίς πολλά άτομα. Είχαμε όμως το όραμα να προωθήσουμε την ιδέα της βιωσιμότητας στο Μαυροβούνιο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, έγινα Πρόεδρος του κόμματος μου και ξεκίνησα το άνοιγμα προς την κοινωνία αλλά και τα άλλα πολιτικά κόμματα. Καταφέραμε κάτι το αδιανόητο αφού κανείς δεν πίστευε ότι θα γινόμασταν μέρος της πολιτικής ζωής του Μαυροβουνίου. Πόσο μάλλον Κυβέρνηση. 

Πιστεύω ότι αποτελούμε ένα καλό παράδειγμα για όλους και όχι μόνο για τους Έλληνες Πράσινους. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνω σε όλα τα Πράσινα κόμματα στην Ευρώπη.

6. Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι οι πράσινες πολιτικές και οι συνεργασίες στα Βαλκάνια μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο ώστε τα Βαλκάνια από μια περιοχή συγκρούσεων να μετατραπούν σε μια περιοχή ειρήνης, συνεργασίας και ανεκτικότητας.

Νομίζω ότι οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ παρέχουν άλλη μια ευκαιρία η οποία είναι αδύνατο να βρεθεί σε άλλα πολιτικά σχήματα. Οι άνθρωποι πολλές φορές έρχονται κοντά έστω και αν προέρχονται από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους, είτε είναι αριστεροί ή δεξιοί, αναρχικοί ή εθνικιστές. Όταν πρόκειται για την προστασία ενός ποταμού, μιας λίμνης ή μιας ακτής, για τη διαχείριση του νερού, για την προστασία τους δάσους, για ό,τι τέλος πάντων παρουσιάζει οικολογικό ενδιαφέρον, οι άνθρωποι ξεπερνούν τις διαφορές τους και είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν.

Αυτό είναι το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα των ΠΡΑΣΙΝΩΝ το οποίο μπορεί να έχει εφαρμογή και στη συνένωση των Δυτικών Βαλκανίων. Ίσως αν ξεκινήσουμε αυτού του είδους τα θέματα και δεν πάμε κατευθείαν στα καυτά πολιτικά και συγκινησιακά ζητήματα που μας βασανίζουν από το παρελθόν, τότε μπορούμε να βρούμε κοινό τόπο και να συνεργαστούμε. Αυτό είναι μια καλή ιδέα που λειτουργεί προς τον συμφέρον των λαών των Βαλκανίων.