Με στόχο να συμβάλουν στη σφαιρική ενημέρωση των πολιτών για όλες τις διαστάσεις του ζητήματος της θέρμανσης κτηρίων, η Θεματική Ομάδα για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή των Οικολόγων Πράσινων και ο ευρωβουλευτής τους Νίκος Χρυσόγελος διοργανώνουν στρογγυλό τραπέζι στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα (Λεωφόρος Αμαλίας 8) την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 5.00-7.30 μμ, εντάσσοντας τη συζήτηση αυτή στην εκστρατεία τους για την ενέργεια και τη θέρμανση, μία από τις κεντρικές πανελλαδικές εκστρατείες που έχουν προγραμματίσει για το 2013.

• Πάνος Ευσταθίου, Πρόεδρος  Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ)
• Μιχάλης Πετράκης, Διευθυντής Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Αντιπρόεδρος Ecocity
• Νίκος Μπόκαρης, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων
• Πλάτων Πάλλης, Εργαστήριο Ατμοκινητήρων & Λεβήτων του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ.
• Κυριάκος Πανόπουλος, Ερευνητής Χημικός Μηχανικός, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ)
• Βασίλης Μπέλλης, Γενικός Γραμματέας ΔΣ Ενεργειακής Συνεταιριστικής Εταιρείας Καρδίτσας.
• Ζωή Βροντίση, Εκπρόσωπος της Θεματικής Ομάδας Ενέργειας των Οικολόγων Πράσινων
• Νίκος Χαραλαμπίδης, Διευθυντής του γραφείου της Greenpeace
• Μιχάλης Προδρόμου, Υπεύθυνος για θέματα ενεργειακής πολιτικής WWF – Ελλάς
• Μάρω Ευαγγελίδου, Γενική Γραμματέας ΥΠΕΚΑ
• Νίκος Χρυσόγελος,  Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων

Ενημερωτική εκδήλωση

Ενεργειακή φτώχεια, κατοικία και ατμοσφαιρική ρύπανση

Υπάρχουν λύσεις που είναι ταυτοχρόνως προς όφελος του πολίτη, του περιβάλλοντος και της δημοσιονομικής εξυγίανσης;

Τετάρτη, 13 Φεβρουαρίου, στις 19:00, αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης

Εκδήλωση με θέμα «Ενεργειακή φτώχεια, κατοικία και ατμοσφαιρική ρύπανση. Υπάρχουν λύσεις που είναι ταυτοχρόνως προς όφελος του πολίτη, του περιβάλλοντος και της δημοσιονομικής εξυγίανσης;» οργανώνει το γραφείο του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων, Νίκου Χρυσόγελου, σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Κίνηση Θεσσαλονίκης των Οικολόγων Πράσινων, την Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου, στις 7.00μμ, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης.

Είναι κοινή διαπίστωση πλέον ότι όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας αδυνατούν να θερμανθούν επαρκώς. Η ενεργειακή φτώχεια αυξάνεται κυρίως εξαιτίας της κατάρρευσης των εισοδημάτων. Μαζί, όμως, εντείνεται και η ατμοσφαιρική ρύπανση στις πόλεις και στο εσωτερικό των κατοικιών, η δημόσια υγεία μας τίθεται σε κίνδυνο αλλά και τα δάση και τα λιγοστά αστικά πάρκα μας λεηλατούνται. Μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις οι πολίτες στην πλειοψηφία τους παραμένουν ανενημέρωτοι για τις δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας, αλλά και τις εναλλακτικές λύσεις θέρμανσης και το κόστος τους. 

 Δυστυχώς ο δημόσιος διάλογος γύρω από το θέμα έχει εγκλωβιστεί σε ένα στενό δίλημμα:       «επιστροφή στο πετρέλαιο ή προσαρμογή στην «πραγματικότητα» της αιθαλομίχλης;» τη στιγμή που άλλες ευρωπαϊκές χώρες προσεγγίζουν εδώ και δεκαετίες το ζήτημα της θέρμανσης μακριά από τέτοιου είδους διλήμματα και με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα τόσο για το περιβάλλον όσο και για τις τοπικές και εθνικές τους οικονομίες.

Το μεγάλο ζητούμενο εξακολουθεί να είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου πολιτικής  καθώς και η σωστή και πλήρης ενημέρωση των πολιτών. Με στόχο να ξεκινήσει ο διάλογος προς αυτή την κατεύθυνση, οι Οικολόγοι Πράσινοι εντάσσουν το θέμα στην εκστρατεία τους για την ενέργεια και τη θέρμανση, μία από τις κεντρικές πανελλαδικές εκστρατείες που έχουν προγραμματίσει για το 2013 με ποικίλες δράσεις και παρεμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η Νομαρχιακή Κίνηση των Οικολόγων Πράσινων Θεσσαλονίκης και ο ευρωβουλευτής τους Νίκος Χρυσόγελος διοργανώνουν ενημερωτική εκδήλωση για το θέμα στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου την Τετάρτη, 13 Φεβρουαρίου, 7.00-9.00 μ.μ.

Τις θέσεις τους θα αναπτύξουν οι:

• Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων, με θέμα «Ενεργειακή φτώχεια και πολιτική ανευθυνότητα: Υπάρχει σωτηρία;»
• Χρήστος Δουλκερίδης, Υπουργός Κατοικίας στην Κυβέρνηση της Περιφέρειας Βρυξελλών, στο Βέλγιο (Secrétaire d'État bruxellois chargé du Logement et du SIAMU. Ministre-Président de la Commission communautaire française chargé de l'Enseignement, du Tourisme, du Budget et des Relations internationale) και μέλος των Πράσινων της Βαλωνίας (Ecolo).
• Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος της εκστρατείας για την ενέργεια και το κλίμα στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace, με θέμα "Από το επίδομα θέρμανσης στην ανάπτυξη μέσα από την εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα"
• Ξενοφών Ζήσης, ειδικός σε θέματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με θέμα "Το τέλος της εποχής του πετρελαίου στη θέρμανση κτιρίων" και ανάλυση πρακτικών για τις οικονομικότερες και περιβαλλοντικά πρόσφορες μεθόδους θέρμανσης και δροσισμού κατοικιών.

Ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου στο Ευρωκοινοβούλιο για τους κινδύνους  για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον από την αυξημένη χρήση  συσκευών θέρμανσης  χαμηλής ενεργειακής απόδοσης

Επείγουσα ερώτηση σχετικά με το πρόβλημα της αδυναμίας όλο και περισσότερων Ελλήνων να θερμανθούν επαρκώς και με ενεργειακά αποδοτικούς τρόπους κατέθεσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.

Όπως αναφέρεται στην ερώτηση, η αυξημένη φορολογία στο πετρέλαιο θέρμανσης, σε συνδυασμό με τα ανενεργά δίκτυα φυσικού αερίου που επιβαρύνουν τους φορολογούμενους, έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια μεγάλο μέρος των πολιτών να χρησιμοποιούν για τη θέρμανση των κατοικιών τους παραδοσιακά τζάκια καθώς και φτηνές συσκευές καύσης χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Η μαζική τους ενεργοποίηση οδηγεί συχνά σε αποπνικτική ατμόσφαιρα, κυρίως σε αστικές περιοχές, ενώ τα καυσόξυλα προέρχονται σε πολλές περιπτώσεις από λαθροϋλοτόμηση που παίρνει ήδη μεγάλες διαστάσεις λόγω της ανόδου της τιμής τους ή από ξυλεία που περιέχει χρώματα, χημικά κι εντομοκτόνα. Η λαθροϋλοτόμηση ευνοείται επιπλέον από την περαιτέρω αποδυνάμωση των δασικών υπηρεσιών, λόγω περικοπών στους προϋπολογισμούς τους, αλλά και αποδυνάμωσης του ήδη ανεπαρκούς προσωπικού τους. Αντιθέτως, η βιώσιμη διαχείριση των δασών θα μπορούσε να συνεισφέρει ουσιαστικά στην προστασία του δάσους, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην παραγωγή (και ενεργειακά) αξιοποιήσιμης βιομάζας με οικολογικά υπεύθυνες διαδικασίες.

Όμως τα παραδοσιακά τζάκια που είναι χαμηλής ενεργειακής απόδοσης και καίνε ατελώς το ξύλο και οι ανοιχτές εστίες καύσης θεωρούνται πηγές παραγωγής σημαντικών ποσοτήτων μικροσωματιδίων με διάμετρο < 10 μm, με σημαντικό ποσοστό να έχει μέγεθος κάτω από τα 2,5 μm που θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία. Τα μικροσωματίδια από την καύση ξύλου αποτελούνται κυρίως από ορυκτά αλλά και από κάλιο, νάτριο, χλώριο και θείο και απορρίπτονται ως στάχτη αλλά συμπαρασύρονται και με τα καπναέρια στην ατμόσφαιρα. Τα μικροσωματίδια αυτά εισπνέονται και καταλήγουν στους πνεύμονες αλλά και το αίμα και σε μακρόχρονη βάση θεωρούνται υπαίτια για καρκινογένεση, αλλεργίες, άσθμα, καρδιακές παθήσεις και παθήσεις του αναπνευστικού και του δέρματος, ειδικά ενοχοποιούνται για τον καρκίνο των πνευμόνων.

Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων ζητά την άμεση στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων που θα αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας το οποίο ειδικά αυτό το χειμώνα προσλαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις, και ταυτόχρονα θα προστατεύσουν αποτελεσματικά τη δημόσια υγεία και την ποιότητα της ατμόσφαιρας, ενώ παράλληλα θα δημιουργούν πολλές νέες θέσεις εργασίας.

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης ήταν δρομολογημένη εδώ και καιρό, με την επίκληση λόγων αντιμετώπισης του λαθρεμπορίου καυσίμων. Υπήρχε βέβαια η δυνατότητα με ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου, την στελέχωση των σκαφών δίωξης λαθρεμπορίου (που σήμερα είναι ακινητοποιημένα) και την εφαρμογή συστήματος AIS σε όλα τα οχήματα και σκάφη πετρελαιοειδών να ελεγχθεί το λαθρεμπόριο. Από την άλλη το μέτρο προωθήθηκε χωρίς όμως να έχουν συζητηθεί και ληφθεί υπόψη οι πολλαπλές επιπτώσεις του, και κυρίως χωρίς να έχουν δρομολογηθεί σε μεγάλη κλίμακα εναλλακτικές λύσεις θέρμανσης για τα νοικοκυριά που και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς θα στήριζαν, και το περιβάλλον θα προστάτευαν και νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργούσαν. Ήταν γνωστή φυσικά η ραγδαία πτώση των εισοδημάτων των Ελλήνων πολιτών κάτω από το βάρος των περικοπών και των δυσβάστακτων μέτρων. Διαδοχικές κυβερνήσεις αποδείχθηκαν εντελώς ανίκανες να σχεδιάσουν και να προωθήσουν την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων με ένα δίκαιο κι αποτελεσματικό τρόπο, ενώ οι προτάσεις της συντριπτικής πλειοψηφίας της αντιπολίτευσης εξαντλήθηκαν στο λαϊκισμό της επιστροφής στη «σιγουριά» του πετρελαίου. Η λήψη μέτρων που θα ενθαρρύνουν την ενεργειακή θωράκιση κτηρίων, θα εξασφαλίσουν προδιαγραφές ασφάλειας στην καύση βιομάζας, θα ενεργοποιήσουν ανενεργά δίκτυα φυσικού αερίου, θα προωθούν τη βιώσιμη διαχείριση των δασών προλαμβάνοντας έτσι φαινόμενα εκτεταμένης λαθροϋλοτόμησης, θα προσφέρουν οικονομικά κίνητρα για την ενίσχυση εναλλακτικών μορφών θέρμανσης εκτός του πετρελαίου και θα ενημερώσουν εγκαίρως τους πολίτες για το είδος και το κόστος των διαφορετικών λύσεων που υπάρχουν, απουσίασαν εντελώς. Απουσιάζουν επίσης μηχανισμοί πιστοποίησης συσκευών αλλά και ενημέρωσης των πολιτών για το ποιες λύσεις και συσκευές μπορούν να ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της υπεύθυνης θέρμανσης. Έτσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος (χρόνια από τότε που ξεκίνησε η συζήτηση για την εφαρμογή του μέτρου) με αποτέλεσμα αυτό το χειμώνα η αιθαλομίχλη να απειλεί σοβαρά την δημόσια υγεία και η ενεργειακή φτώχεια να χτυπά την πόρτα όλο και περισσότερων Ελλήνων. Ακόμα και τώρα που το πρόβλημα είναι σε εξέλιξη η κυβέρνηση ταλαντεύεται μεταξύ ημίμετρων μη προσφέροντας λύσεις στους πολίτες σε ένα πρόβλημα που εδώ και δεκαετίες άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν λύσει με βιώσιμους τρόπους. 

Ζητώ άμεσα την κατεπείγουσα στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προώθηση εναλλακτικών μορφών θέρμανσης πλην του πετρελαίου. Δεδομένης της αδυναμίας της κυβέρνησης να χειριστεί το ζήτημα και της ασφυκτικής δημοσιονομικής πίεσης, θεωρώ επίσης αναγκαία τη συνδρομή της ΕΕ στον έγκαιρο σχεδιασμό αλλά και την αξιοποίηση αδιάθετων πόρων από το ΕΣΠΑ για την επόμενη χρονιά με τη λήψη μέτρων και τη δρομολόγηση πολιτικών που όχι μόνο θα εξασφαλίσουν αξιοπρεπή και επαρκή θέρμανση για όλους τους πολίτες χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και να υποβαθμίζουν το περιβάλλον, αλλά θα δημιουργήσουν και ευκαιρίες απασχόλησης τόσο στον τομέα της ενεργειακής θωράκισης του κτηριακού μας αποθέματος, όσο και σε αυτόν της βιώσιμης αξιοποίησης της βιομάζας και γενικότερα της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τη θέρμανση. Βιώσιμες και ισορροπημένες λύσεις προς όφελος των νοικοκυριών, των δημοσιονομικών, του περιβάλλοντος, της οικονομίας και της απασχόλησης υπάρχουν. Πολιτική γνώση και αποτελεσματικότητα δεν φαίνεται να υπάρχουν».

(Ακολουθεί ολόκληρο το περιεχόμενο της ερώτησης) 

Θέμα: «Ενεργειακή φτώχεια και προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης»

Η αυξημένη φορολογία στο πετρέλαιο θέρμανσης σε περίοδο κρίσης, σε συνδυασμό με τα ανενεργά δίκτυα φυσικού αερίου που επιβαρύνουν τους φορολογούμενους και την απουσία εκτεταμένων και αποτελεσματικών προγραμμάτων μόνωσης των κτιρίων, έχει οδηγήσει  αυξανόμενο αριθμό πολιτών να χρησιμοποιούν για θέρμανση των κατοικιών τους παραδοσιακά τζάκια και φτηνές συσκευές καύσης χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Η μαζική χρήση τους οδηγεί σε αποπνικτική ατμόσφαιρα, κυρίως σε αστικές περιοχές, σε συνδυασμό με την καύση ακατάλληλων υλικών, απορριμμάτων και ξύλων με χρώματα και χημικά συντηρητικά. Καυσόξυλα προέρχονται συχνά από λαθροϋλοτόμηση που παίρνει  μεγάλες διαστάσεις [1,2] λόγω της ανόδου της τιμής τους κι ευνοείται από την περαιτέρω αποδυνάμωση των δασικών υπηρεσιών (μείωση προϋπολογισμών και προσωπικού τους). Ως αποτέλεσμα, υπάρχει δραματική αύξηση της συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα ιδιαίτερα σε Αττική και Θεσσαλονίκη, μικροσωματιδίων με διάμετρο < 10 μm, με σημαντικό ποσοστό να έχει μέγεθος κάτω από τα 2,5 μm που θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία. 

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

1.       Είναι ενήμερη για το πρόβλημα, που επηρεάζει τις υποχρεώσεις της χώρας για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, αλλά και για την προστασία της βιοποικιλότητας;

2.       Είχαν συνυπολογιστεί οι συγκεκριμένες επιπτώσεις κατά τη διαπραγμάτευση της τρόικας με την ελληνική κυβέρνηση για το μέτρο της εξομοίωσης της φορολογίας πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης; Υπήρξε συνεργασία μεταξύ διαφορετικών Δ/νσεων της Κομισιόν;

3.       Πώς προτίθεται να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα που αυτό το χειμώνα αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις; Έχει ζητήσει βοήθεια η ελληνική κυβέρνηση ή προτίθεται η Επιτροπή να βοηθήσει με πρωτοβουλία της ώστε να αξιοποιηθούν αδιάθετοι πόροι από το ΕΣΠΑ για τη μείωση της εξάρτησης των νοικοκυριών από το πετρέλαιο για θέρμανση, μέσω υιοθέτησης περιβαλλοντικά υπύθυνων εναλλακτικών λύσεων κι αποτελεσματικών μέτρων προστασίας, που θα αναζωογούσαν παράλληλα κλάδους της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας;

4.       Σκοπεύει να προτείνει σχετική νομοθεσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ενεργειακά και περιβαλλοντικά αποτελεσματικές συσκευές θέρμανσης;

___________________________________________________________

[1] Η λαθροϋλοτομία το 2012, Γιώργος Κεραμιτζόγλου, ΣΚΑΙ.gr, 08/01/2013

[2] Συμβάντα λαθροϋλοτομίας 2012 , ΥΠΕΚΑ, 08/01/2013