Με την 1886/2022 απόφαση της μείζονος σύνθεσης του Δ’ τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (Δ’ Τμήμα) μετά από προσφυγή των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ, ακυρώνεται η ανάθεση με ΣΔΙΤ της διαχείρισης του εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος της ΕΥΔΑΠ, του μεγαλύτερου υδροδοτικού συστήματος της χώρας, δηλ. η διαχείριση του ΕΥΣ από ιδιώτες.
 

Η κυβέρνηση παρακάμπτοντας την διεθνή εμπειρία που επιβεβαιώνει ότι είναι αδιαπραγμάτευτη η δημόσια διαχείριση του νερού, επιδιώκει την σταδιακή ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών. Επιδιώκει με απόφαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (!) να παραχωρήσει σε ιδιώτες με ΣΔΙΤ τη Διαχείριση, Λειτουργία και συντήρηση του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) Αθήνας, λες και το νερό είναι οποιοδήποτε εμπόρευμα.

"Μια τέτοια πολιτική είναι ευθέως μια απειλή στην ομαλή, δίκαιη και αδιάλειπτη υδροδότηση της Πρωτεύουσας και του Λεκανοπεδίου Αττικής, ενώ τεμαχίζει και άλλο την ενιαία διαχείριση ολόκληρου του κύκλου του νερού στην Αττική. Επίσης, θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα του πόσιμου νερού, μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες αυξήσεις του κόστους του για τους πολίτες και την οικονομία, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία, και να ενισχύσει την επισφάλεια στην συντήρηση και διασφάλιση των συστημάτων υδροδότησης εκατομμυρίων κατοίκων του λεκανοπεδίου", είχαν δηλώσει ξεκάθαρα την αντίθεσή τους οι Πράσινοι, που υποστήριξαν την Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Δημόσια Διαχείριση του Νερού.

Η απόφαση αυτή του ΣτΕ αποτελεί συνέχεια ανάλογων αποφάσεων του Ανώτατου Δικαστηρίου υπέρ της δημόσιας διαχείρισης του νερού (πρόσφατες οι 190 και 191 αποφάσεις του ΣτΕ για την έξοδο της ΕΥΑΘ και της ΕΥΔΑΠ από το Υπερταμείο.
H απόφαση 1906/2014 του ΣτΕ εμπόδισε ουσιαστικά την ιδιωτικοποίηση των ΕΥΑΘ-ΕΥΔΑΠ) σε μια εποχή κατά την οποία η επαναφορά της διαχείρισης του νερού από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις στο δημόσιο αποτελεί διεθνή τάση. Χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή, κοινωνική και βιώσιμη ευημερία. Με την διαχείριση του νερού να είναι υπόθεση ιδιωτικών κερδοσκοπικών επιχειρήσεων δεν υπάρχει αειφορική διαχείρισή του για τις ανάγκες και των ανθρώπων, των σημερινών και αυριανών γενεών και της φύσης. Γι’ αυτό απαιτείται εξαίρεση του νερού από την ιδιωτικοποίησή του. Αυτό εξάλλου ζητούσε και η πετυχημένη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για το Δικαίωμα στο Νερό που συγκέντρωσε 1.700.000 υπογραφές πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και υποχρέωσε σε νομοθετική πρωτοβουλία από την Κομισιόν για να εξαιρεθεί το νερό από την ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών.
Στη  χώρα μας η κυβέρνηση επιδιώκει να παρακάμψει όχι μόνο τη λογική, τα συμπεράσματα από την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών νερού αλλά και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η σημασία και η αξία των δημόσιων αγαθών αναδείχθηκαν και μέσα στην πανδημία, παρόλα αυτά η κυβέρνηση επιμένει να κινείται σε αντίθετη πορεία. Πρέπει να επαγρυπνούμε, λοιπόν, γιατί είναι πολύ πιθανόν η κυβέρνηση να παρακάμψει και τη νέα απόφαση του ΣτΕ προς χάρη πελατειακών της σχέσεων με μεγάλες εταιρίες που θα ήθελαν να βάλουν χέρι μέσω ΣΔΙΤ στο δημόσιο αγαθό που λέγεται νερό. Δεν έχειαποδείξει η κυβέρνηση ότι συμμορφώνεται με τις δικαστικές αποφάσεις αν δεν τις αρέσουν, ιδιαίτερα αν υποχρεώνουν σε προστασία του δημόσιου συμφέροντος.
Το νερό είναι
  • κοινωνικό αγαθό και συνδέεται με την ύπαρξη και τη βιώσιμη ευημερία του ανθρώπου και τη μακροχρόνια διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων
  • πηγή ζωής, μέσο επιβίωσης, φορέας πολιτισμού και μέσο για βιώσιμη ευημερία. Δεν μπορεί να μετατρέπεται σε μέσο ανεύθυνου πλουτισμού και εργαλείο διεύρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων και της αδικίας σε βάρος των πιο ευάλωτων στην κοινωνία,
  • δημόσιο αγαθό. Η πρόσβαση στο νερό, στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή και την υγεία. Το δικαίωμα στο νερό είναι απολύτως απαραίτητο για μια ζωή με αξιοπρέπεια.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ενώνουμε τη φωνή μας με κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις και ζητάμε:

  • Η κυβέρνηση να λάβει σοβαρά υπόψη της, τις αποφάσεις του ΣτΕ για την απαγόρευση της αποξένωσης του κράτους από τον πλήρη έλεγχο της διαχείρισης του νερού.
  • Επιστροφή των μετοχών της ΕΥΔΑΠ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο άμεσα.
  • Να σταματήσει η διαδικασία υποβάθμισης αλλά και εκποίησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ) σε ιδιωτικά συμφέροντα.

Οι υπηρεσίες ύδρευσης-αποχέτευσης αποτελούν ζωτικό ανθρώπινο δικαίωμα και ενώνουμε κι εμείς τη φωνή μας για να αποτραπεί η παράδοσή τους σε ιδιωτικά συμφέροντα. Η ιδιωτικοποίηση του νερού και των υπηρεσιών του νερού παραβιάζει

  • το Σύνταγμα: Αποφάσεις Ολομέλειας ΣτΕ 190 -191/2022,
  • την ευρωπαϊκή νομοθεσία: Ευρωπαϊκή Χάρτα για τις Υδάτινες Πηγές (2001) του Συμβουλίου της Ευρώπης,
  • τη διεθνή πρακτική: ομόφωνη απόφαση A/HRC/15/L.14 του 2010, του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ψήφισμα 64/292 του 2010, της ΓΣ του ΟΗΕ,

και είναι καταφανώς ενάντια στα συμφέροντα της κοινωνίας.

Θα αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για να παραμείνει το νερό στη δημόσια διαχείριση.

Η μεταφορά κι επεξεργασία νερού και υγρών λυμάτων είναι σήμερα μια από τις πιο μεγάλες πηγές κατανάλωσης ενέργειας, που βασίζεται κυρίως σε ορυκτά καύσιμα και η αύξηση του ενεργειακού κόστους οδηγεί σε μεγάλες αυξήσεις και στους λογαριασμούς ύδρευσης αποχέτευσης. Γι’ αυτό μαζί με προσπάθειες μείωσης της σπατάλης νερού και επαναχρησιμοποίησης, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε να μελετηθεί η δυνατότητα αξιοποίησης, προς όφελος της ΕΥΔΑΠ και των πολιτών, του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φωτοβολταϊκά κι άλλες μορφές ανανεώσιμων πηγών, μια επένδυση που θα μειώσει την εξάτμιση του νερού από τα ανοικτά δίκτυα και θα μειώσει τα ενεργειακά κόστη τόσο για την ΕΥΔΑΠ όσο, ελπίζουμε, και για τους καταναλωτές.

Σε επιστολή τους προς 4 Επιτρόπους της Κομισιόν η Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωπαϊκό Κοινβούλιο διατυπώνουν τις αντιρρήσεις της στην προσπάθεια της Κομισιόν να εισάγει χωριστή νομοθεσία για τις τεχνολογίας γενετικής τροποποίησης οργανισμών (GMO / ΓΤΟ) αποτέλεσμα συγκεκριμένων  «νέων γονιδιωματικών τεχνικών», όπως ορίζονται στη συνεχιζόμενη δημόσια διαβούλευση [1] και στη στοχευμένη έρευνα για την εκτίμηση επιπτώσεων [2].

Η επιστολή απευθύνεται στους: Timmermans, αντιπρόεδρο, υπεύθυνος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συνφωνία (European Green Deal), Κυριακίδη -  Kyriakides, Επίτροπο για την Υγεία και τη Διατροφική Ασφάλεια, Sinkevičius, Επίτροπο για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και  την Αλιεία  
και Wojciechowski, Επίτροπο για τη Γεωργία

Στην επιστολή τους αναφέρουν: 

Λάβαμε υπόψη ότι τα σενάρια πολιτικής της Επιτροπής δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, αλλά κοινοποιήθηκαν μόνο σε μια επιλεγμένη ομάδα ατόμων μέσω στοχευμένης έρευνας. Θεωρούμε ότι αυτός δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος για να διασφαλίσουμε ότι οι συμμετέχοντες στη διαβούλευση έχουν πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες για να δώσουν μια τεκμηριωμένη απάντηση και σας καλούμε να δημοσιεύσετε αυτήν την έρευνα χωρίς καθυστέρηση.

Ως ομάδα των Πρασίνων/EFA, είμαστε αντίθετοι στην εισαγωγή ξεχωριστής νομοθεσίας για προϊόντα νέων τεχνικών γενετικής τροποποίησης (GM), όπως η στοχευμένη μεταλλαξογένεση (δηλαδή SDN-1, SDN-2 και ODM) και η cisgenesis.[3] Πιστεύουμε ότι όλες οι γενετικά τροποποιημένες (ΓΤ) καλλιέργειες πρέπει να υπόκεινται στην υφιστάμενη νομοθεσία για τους ΓΤΟ με τις απαιτήσεις της για εκτίμηση κινδύνου, ιχνηλασιμότητα και σαφή επισήμανση.

Πράγματι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διευκρίνισε το 2018 ότι οι νέες τεχνικές ΓΤ δεν μπορούν να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για τους ΓΤΟ, εκτός εάν έχουν χρησιμοποιηθεί συμβατικά σε πολλές εφαρμογές και έχουν μακρά ιστορία ασφάλειας. Δεδομένου ότι αυτό δεν ισχύει για τις τεχνικές επεξεργασίας γονιδίων, όπως το CRISPR, αυτές οι τεχνικές θα πρέπει να ρυθμίζονται βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ για τους ΓΤΟ, προκειμένου να μην υπονομεύεται η αρχή της προφύλαξης της ΕΕ.[4] Ως Πράσινοι/EFA, υποστηρίζουμε πλήρως την απόφαση του Δικαστηρίου.

Όπως για κάθε γενετικά τροποποιημένο οργανισμό, αυτές οι 3 βασικές αρχές πρέπει να ισχύουν ανά πάσα στιγμή:

1. Η ανάγκη για πλήρη και αξιόπιστη αξιολόγηση κινδύνου

Οι ακούσιες μεταλλάξεις του DNA σε φυτά με γονιδιακή επεξεργασία μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στη λειτουργία πολλών γονιδίων, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να οδηγήσουν σε αλλοιωμένη βιοχημεία του φυτού, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής νέων τοξινών ή αλλεργιογόνων . Επομένως, όλα τα γονιδιακά επεξεργασμένα φυτά πρέπει να υποβληθούν σε πλήρη αξιολόγηση κινδύνου λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις επιδιωκόμενες όσο και τις ακούσιες γενετικές αλλοιώσεις και τις συνέπειές τους. Η ΕΕ δεν μπορεί να βασιστεί στους ισχυρισμούς των προγραμματιστών ότι τα προϊόντα τους δεν αποτελούν κίνδυνο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.

2. Καμία πρόσβαση στην αγορά χωρίς μέθοδο ιχνηλασιμότητας και ανίχνευσης:

Η ΕΕ πρέπει να απαιτήσει τόσο την ιχνηλασιμότητα όσο και τις μεθόδους ανίχνευσης από τους προγραμματιστές GM που επιθυμούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους στην ενιαία αγορά.

Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν σήμερα διαθέσιμες αναλυτικές μέθοδοι για τη διαφοροποίηση ορισμένων προϊόντων από παρόμοια φυτά που παράγονται με μη γενετικά τροποποιημένες μεθόδους δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για την αποδυνάμωση των κανονιστικών απαιτήσεων.

3. Δικαίωμα των καταναλωτών στη γνώση και σαφή σήμανση:

Οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν πώς παράγονται τα τρόφιμά τους και η ΕΕ δεν μπορεί να τους αφήσει στο σκοτάδι σχετικά με το εάν χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι ΓΤ. Η ΕΕ θα πρέπει να διατηρήσει την καθιερωμένη διάκριση μεταξύ γενετικά τροποποιημένων και μη γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και να παρέχει στους καταναλωτές μια εύκολη στην πρόσβαση ετικέτα στο τελικό προϊόν για να ενημερώνουν την επιλογή τους.

Η βιωσιμότητα του διατροφικού μας συστήματος δεν είναι θέμα μεμονωμένων προϊόντων.

Ένα χαρακτηριστικό του φυτού μεμονωμένα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεωργικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσεται το φυτό, δεν αρκεί για να εξαχθεί κάποιο ουσιαστικό συμπέρασμα. Μέχρι σήμερα, η συμβατική αναπαραγωγή έχει ξεπεράσει σταθερά τις τεχνικές γενετικής μηχανικής (παλιές και νέες) στην παραγωγή καλλιεργειών ανθεκτικών σε στρες όπως ξηρασία, πλημμύρες, παράσιτα και ασθένειες. Οι ισχυρισμοί ότι τα γενετικά τροποποιημένα φυτά θα συμβάλουν στη βελτίωση των συστημάτων τροφίμων της ΕΕ δεν υποστηρίζονται από τρέχοντα στοιχεία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να αποδυναμώσει τους κανονισμούς της για τους ΓΤΟ για να ικανοποιήσει τις κενές υποσχέσεις για «βιώσιμα» γενετικά τροποποιημένα φυτά.

 

Η θέσπιση χωριστής νομοθεσίας για ορισμένες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες θα έθετε σε κίνδυνο αντί να στηρίξει την τόσο αναγκαία μετάβαση προς ένα κοινωνικό και αγρο-οικολογικό μοντέλο γεωργίας. Ως Πράσινοι/EFA, υποστηρίζουμε ένα σύστημα που παρέχει επαρκείς ποσότητες υγιεινών, θρεπτικών, ποιοτικών τροφίμων σε όλους, σέβεται τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στη γεωργία και των μεταναστών, διασφαλίζει δίκαιο εισόδημα για τους αγρότες και υποστηρίζει πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις, διατηρώντας παράλληλα τη μακροπρόθεσμη γονιμότητα, την παραγωγικότητα και την αποτελεσματική χρήση των πόρων. Η διάθεση περισσότερων κατοχυρωμένων με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας γενετικά τροποποιημένων σπόρων και προϊόντων στην αγορά θα αντικρούσει τις προσπάθειες για επέκταση της τοπικά προσαρμοσμένης και βιολογικής γεωργικής παραγωγής.

Αντιμετωπίζουμε ήδη μεγάλα εμπόδια στις αλλαγές που προβλέπονται από τη στρατηγική της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιάτο / Farm to Fork». Οποιαδήποτε μέτρα για χαλάρωση των υφιστάμενων περιβαλλοντικών προτύπων και προτύπων ασφάλειας τροφίμων πρέπει να απορριφθούν.

 

Την επιστολή υπογράφουν:

Philippe Lamberts, Co-President of the Greens/EFA Group

François Alfonsi, Greens/EFA MEP

Benoit Biteau, Greens/EFA MEP

Michael Bloss, Greens/EFA MEP

Saskia Bricmont, Greens/EFA MEP

Damien Carême, Greens/EFA MEP

David Cormand, Greens/EFA MEP

Ignazio Corrao, Greens/EFA MEP

Rosa D’Amato, Greens/EFA MEP

Gwendoline Delbos-Corfield, Greens/EFA MEP

Karima Delli, Greens/EFA MEP

Anna Deparnay-Grunenberg, Greens/EFA MEP

Eleonora Evi, Greens/EFA MEP

Malte Gallée, Greens/EFA MEP

Claude Gruffat, Greens/EFA MEP

Martin Häusling, Greens/EFA MEP

Pär Holmgren, Greens/EFA MEP

Yannick Jadot, Greens/EFA MEP

Tilly Metz, Greens/EFA MEP

Ville Niinisto, Greens/EFA MEP

Manuela Ripa, Greens/EFA MEP

Michèle Rivasi, Greens/EFA MEP

Caroline Roose, Greens/EFA MEP

Bronis Ropé, Greens/EFA MEP

Mounir Satouri, Greens/EFA MEP

Marie Toussaint, Greens/EFA MEP

Thomas Waitz, Greens/EFA MEP

Sarah Wiener, Greens/EFA MEP

  

Συνέντευξη του Dritan Abazovic στη Βασιλική Γραμματικογιαννη

Μέρος της συνέντευξης δημοσιεύθηκε στην “Εφημερίδα των Συντακτών“.

Dritan Abazovic. Κατάγεται από μια μικρή κωμόπολη από το Νότο του Μαυροβουνίου. Το όραμα των γονιών ήταν τα παιδιά τους να γίνουν γιατροί. Τα αδέλφια του συμμορφώθηκαν. Εκείνος όχι, αφού από την εποχή ήδη του Γυμνασίου τον είχε κερδίσει ο κινηματικός αγώνας. Ήταν η περίοδος μετά τον εμφύλιο στη Γιουγκοσλαβία και η προώθηση της ειρήνης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ανάγκη για εθνική συμφιλίωση προείχε της επαγγελματικής αποκατάστασης. Αυτή ήταν όμως και η αρχή μιας πολιτικής καριέρας που οδήγησε στην πρωθυπουργία της χώρας”.

 

Ο λόγος για τον Dritan Abazovic τον νεοεκλεγέντα πράσινο πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου που προσπαθεί να συνδυάσει την Πολιτική Θεωρία με την έρευνα και την επιστήμη προκειμένου να κρατήσει ζωντανή την διανοητική του υγεία, όπως χαρακτηριστικά μου είπε, αφού “η πολιτική δημιουργεί μόλυνση στο μυαλό του ανθρώπου”. Για να διατηρήσει την πνευματική του υγεία στον ελεύθερο χρόνο του γράφει βιβλία. “Έχω γράψει ήδη ένα βιβλίο με τον τίτλο “cosmopolitan culture – global justice” και τώρα ετοιμάζω το δεύτερο, το οποίο αφορά την φιλοσοφία και την παγκόσμια ηθική” θα μου πει, και εγώ δεν μπορώ να μην μπω στον πειρασμό και να τον ρωτήσω…

  1. Μπορεί η φιλοσοφία να ενταχθεί στην πολιτική ώστε να αλλάξει και η κοινωνία αλλά και η ποιότητα των ανθρώπων που μπαίνουν στην πολιτική;

Dritan Abazovic: Από την προσωπική μου εμπειρία στο Μαυροβούνιο όλοι προσπαθούν να αναμειχθούν με κάποιο τρόπο στη πολιτική. Οι άνθρωποι πάντα συζητούν για θέματα πολιτικής και αυτό προκαλεί μεγάλη σύγχυση. Νομίζω  ότι η πολιτική αποτελεί ένα μέρος της ζωής μας που χρειάζεται να προχωρά από ανθρώπους οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη διαδικασία. Δεν είναι η εποχή για πειραματιστούς. Είναι καλό ο κάθε πολίτης να έχει επαφή και να ασχολείται με την πολιτική, αλλά δυστυχώς στο τέλος αυτό που βλέπουμε είναι να επικρατεί πολύ αμάθεια και πολύ συναίσθημα. Πολλές φορές παίρνουμε αποφάσεις που δεν στηρίζονται στη λογική επειδή εμπλεκόμαστε στη πολιτική με πολύ συναισθηματισμό. Επίσης, αρκετοί ενώ δεν έχουν καμία εξειδίκευση ωστόσο διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Έτσι είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τι είναι πολιτικό και τι είναι κοινωνικό. Για μένα αυτά είναι αδιαχώριστα και όχι θέμα προτιμήσεων.

Και στην Ελλάδα λίγο έως πολύ ισχύει ο ίδιος “πολιτικός πρωτογονισμός”. Πολλές άσκοπες συζητήσεις και όλοι έχουν απόψεις για τις λύσεις σε μεγάλα θέματα όπως ο πόλεμος, το περιβάλλον και είναι έτοιμοι μάλιστα να επιτεθούν σε όποιον εισάγει νέες ιδέες.

Πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να εξηγήσουμε ότι η πολιτική δεν συνδέεται μόνο με αρνητικά όπως είναι η διαφθορά.

Η πολιτική θα πρέπει να συνδεθεί με έξυπνους ανθρώπους, ειλικρινείς, μετριόφρονες, οι οποίοι θέλουν να εργαστούν σε αυτόν τον τομέα και να προωθήσουν στ’ αλήθεια κάτι καινούργιο. Αυτό είναι απαραίτητο.

Στις Βαλκανικές χώρες υπάρχει η αντίληψη ότι όποιος βρίσκεται στην πολιτική είναι διεφθαρμένος και ελέγχεται από τη μαφία. Η δυσπιστία αυτή είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα.

 

2. Εκλεγήκατε σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα σας με πολλά ζητήματα διαφθοράς, αυταρχισμού και παρακολουθήσεων. Πως θυμάστε εκείνες τις μέρες σήμερα;

Κάθε περίοδος έχει τις δυσκολίες της. Οι πολίτες και οι πολιτικοί κάνουν τις περιόδους δύσκολες και δεν φοβάμαι τις δυσκολίες υπό την έννοια ότι οι πολίτες αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για να διεκδικήσουν ότι πραγματικά πιστεύουν. Όταν οι πολίτες αφιερώνουν το χρόνο και την ενέργεια τους για ιερούς σκοπούς τότε είμαι αισιόδοξος ότι στο τέλος θα πετύχουν. Αυτό έγινε και στο Μαυροβούνιο γεγονός που καθιστά τη χώρα πρότυπο προς μίμηση για όλη την Ευρώπη.

Επιλέξαμε για πρωθυπουργό άνθρωπο που προέρχεται από μειονότητα. Αυτό είναι παράδειγμα για κάθε δημοκρατικό κράτος στο κόσμο. Επιπλέον είναι πρωτοποριακό ότι εκλέξαμε πράσινο πρωθυπουργό. Στο Σύνταγμα μας υπάρχει άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος εδώ και 30 χρόνια. Τώρα δεν θα μείνουν λόγια γραμμένα αλλά θα γίνουν πράξη. Νομίζω ότι κάθε χώρα στο εξής θα βελτιώσει και θα προαγάγει ανάλογη κουλτούρα.

3. Όταν εκλεγήκατε είπατε ότι θέλετε να δείτε το Μαυροβούνιο να μετατρέπεται σε μια οικολογική δημοκρατία. Θα θέλατε να μου πείτε τι ακριβώς έχετε στο μυαλό σας? Πως απαντάται στα σχέδια σας?

Ναι είναι αλήθεια ότι χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά για λύσουμε κάποια θέματα στο Μαυροβούνιο. Οι προτεραιότητες μας είναι να επιλύσουμε τουλάχιστον τρία σημαντικά ζητήματα. Το πρώτο είναι η ενεργειακή μετάβαση με ηλιακή και αιολική ενέργεια. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάνελ θα προωθηθεί καθώς παραπάνω από τις μισές πόλεις μας απολαμβάνουν 200-250 ημέρες ηλιοφάνειας όλο το χρόνο. Πιστεύω ότι είναι ιδανικές συνθήκες για να γίνουν αυτό που ονομάζουμε “ηλιακές πόλεις” και είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές αυτής της μετάβασης. Αυτό θα δημιουργήσει κοινωνική δικαιοσύνη και ασφάλεια.

 

Τέλος θέλουμε το άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος που υπάρχει στο Σύνταγμα να επιφέρει ορατά αποτελέσματα στην κοινωνία σε όλους τους τομείς.

4. Πως αξιολογείται την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η Ευρώπη;

Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη, ειδικά αν το συνδέσουμε με το πόλεμο στην Ουκρανία, στο Μαυροβούνιο μας αναστατώνει και μας κάνει να νιώθουμε άβολα επειδή είμαστε μικρή χώρα και ζούμε σε ένα μέρος του κόσμου που είχε πολλά προβλήματα στο παρελθόν. Ωστόσο πιστεύω ότι αυτή η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία. Ευκαιρία να κατανοήσουμε ότι οι προηγούμενες πολιτικές ήταν αναποτελεσματικές και ότι είναι ανάγκη να εργαστούμε περισσότερο για τη διεύρυνση της ΕΕ. Να εργαστούμε για το πως θα μπορέσουμε να εντάξουμε τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ όσο το δυνατόν συντομότερα γιατί πιστεύω ότι θα είναι το καλύτερο για το συμφέρον και των δυο πλευρών. Γιατί αν δεν ολοκληρώσουμε την ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν θα λύσουμε ποτέ και τα θέματα ασφάλειας στην Ευρώπη. Όσο δεν προχωράμε στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση τόσο θα δίνουμε τη δυνατότητα αρνητικών επιρροών από τρίτα μέρη. Είναι πολύ σημαντικό να το κατανοήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να διατηρήσει ζωντανή τη διεύρυνση.

Η σημερινή άσχημη κατάσταση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για ενότητα και αλληλεγγύη. Ελπίζω ότι όλοι μαζί θα δουλέψουμε για να μην χαθεί αυτή η ευκαιρία.

 

5. Στην ομιλία σας στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος είπατε ότι τα πάντα είναι δυνατά με επιμονή και σκληρή δουλειά. Μιλάτε φυσικά από την εμπειρία σας. Θα θέλατε να μας πείτε μερικά πράγματα γι αυτό και τι μήνυμα θα στέλνατε στους Έλληνες Πράσινους;

Ναι αυτό που λέτε ισχύει. Για τον καθένα που πιστεύει στις ιδέες του όλα είναι εφικτά. Δεν έχει σημασία αν είσαι ένα πολύ μικρό κόμμα ή μια μικρή επιχείρηση. Εμείς ξεκινήσαμε χωρίς καμμία πηγή εσόδων και χωρίς πολλά άτομα. Είχαμε όμως το όραμα να προωθήσουμε την ιδέα της βιωσιμότητας στο Μαυροβούνιο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, έγινα Πρόεδρος του κόμματος μου και ξεκίνησα το άνοιγμα προς την κοινωνία αλλά και τα άλλα πολιτικά κόμματα. Καταφέραμε κάτι το αδιανόητο αφού κανείς δεν πίστευε ότι θα γινόμασταν μέρος της πολιτικής ζωής του Μαυροβουνίου. Πόσο μάλλον Κυβέρνηση. 

Πιστεύω ότι αποτελούμε ένα καλό παράδειγμα για όλους και όχι μόνο για τους Έλληνες Πράσινους. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνω σε όλα τα Πράσινα κόμματα στην Ευρώπη.

 

6. Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι οι πράσινες πολιτικές και οι συνεργασίες στα Βαλκάνια μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο ώστε τα Βαλκάνια από μια περιοχή συγκρούσεων να μετατραπούν σε μια περιοχή ειρήνης, συνεργασίας και ανεκτικότητας.

Νομίζω ότι οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ παρέχουν άλλη μια ευκαιρία η οποία είναι αδύνατο να βρεθεί σε άλλα πολιτικά σχήματα. Οι άνθρωποι πολλές φορές έρχονται κοντά έστω και αν προέρχονται από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους, είτε είναι αριστεροί ή δεξιοί, αναρχικοί ή εθνικιστές. Όταν πρόκειται για την προστασία ενός ποταμού, μιας λίμνης ή μιας ακτής, για τη διαχείριση του νερού, για την προστασία τους δάσους, για ό,τι τέλος πάντων παρουσιάζει οικολογικό ενδιαφέρον, οι άνθρωποι ξεπερνούν τις διαφορές τους και είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν.

Αυτό είναι το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα των ΠΡΑΣΙΝΩΝ το οποίο μπορεί να έχει εφαρμογή και στη συνένωση των Δυτικών Βαλκανίων. Ίσως αν ξεκινήσουμε αυτού του είδους τα θέματα και δεν πάμε κατευθείαν στα καυτά πολιτικά και συγκινησιακά ζητήματα που μας βασανίζουν από το παρελθόν, τότε μπορούμε να βρούμε κοινό τόπο και να συνεργαστούμε. Αυτό είναι μια καλή ιδέα που λειτουργεί προς τον συμφέρον των λαών των Βαλκανίων.