Φωτογραφία του Νικος Χρυσόγελος.

Το συλλαλητήριο για το "Μακεδονικό" οργανώνεται με στόχο να σταματήσει η προσπάθεια εξεύρεσης μιας συμβιβαστικής συμφωνίας με τη γειτονική χώρα στο θέμα του ονόματος και των σχέσεων καλής γειτονίας. Οι διοργανωτές και οι συμμετέχοντες διατυμπανίζουν ότι δεν θέλουν να υπάρχει η λέξη "Μακεδονία" στο όνομα της γειτονικής χώρας. Η επιτυχία των κινητοποιήσεων θα σήμαινε ότι η κυβέρνηση θα αποτύγχανε να εξασφαλίσει πλειοψηφία στη Βουλή που θα στήριζε μια τέτοια συμφωνία ή θα αναγκάζονταν να κάνει πλήρως πίσω, πριν φτάσει υτο θέμα στη Βουλή, από το φόβο του πολιτικού κόστους. Στην πραγματικότητα οι αντιδρώντες επιδιώκουν να αποτύχουν - για άλλη μια φορά - οι συνομιλίες υπό τον εκπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών για επίλυση του προβλήματος.

Η επίτευξη των στόχων που θέτουν σε διάφορους τόνους οι "Μακεδονομάχοι" θα σημάνει κατά συνέπεια την ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ "Δημοκρατία της Μακεδονίας" για την γειτονική χώρα και για πάντα. Ή νομίζουν αφελώς ότι κάποτε στο μέλλον θα υπάρξουν καλύτερες προϋποθέσεις για να αλλάξει η γειτονική χώρα όνομα; Στο όνομα της "ανυποχώρητης στάσης", οι έλληνες "πατριώτες" (ή εθνικιστές) θα εξυπηρετήσουν τους στόχους των εθνικιστών της γειτονικής μας χώρας, που αποτυπώνονται στο αίτημα "καμία υποχώρηση" στο όνομα. Ο ένας εθνικισμός (ελληνικός) θα εμποδίσει την επίλυση του προβλήματος, με αποτέλεσμα να επιβληθεί κατά κράτος ο άλλος εθνικισμός (των γειτόνων) σε βάρος μας. Γιατί δεν είναι κατανοητή αυτή η αλήθεια; 

Στο πίσω μέρος του μυαλού τους κάποιοι πιστεύουν βέβαια ότι η Ελλάδα - υπό την πίεση των αντιδράσεων στο εσωτερικό και αφού θα έχουν καταρρεύσει οι συνομιλίες -θα εξαναγκαστεί να θέσει βέτο στην είσοδο της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ αν οι γείτονες δεν εξαλείψουν πλήρως από το όνομά της κάθε αναφορά στην λέξη "Μακεδονία" . Πιστεύουν ότι ένα βέτο ή η απειλή βέτο θα εξαναγκάσει την γειτονική χώρα να υποχωρήσει ατάκτως και να διαγράψει την λέξη "Μακεδονία" πλήρως από το όνομά της.

Είναι πολύ-πολύ αφελές να πιστεύει κάποιος ότι θα μπορούσε η Ελλάδα - με δεδομένη την κατάσταση της χώρας - να θέσει βέτο στη βάση εξωπραγματικών απαιτήσεων και μάλιστα όταν η ίδια θα έχει απορρίψει τον όποιο συμβιβασμό. Αγννούν πολλοί ότι η Ενδιάμεση Συμφωνία και η απόφαση του Ευρ. Δικαστηρίου της Χάγης θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο για την είσοδο της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ με το "προσωρινό" όνομα ΠΓΔΜ, χωρίς να μπορεί η χώρα να θέσει όποιους όρους ή προαπαιτούμενα.

Με όλα τα μέτωπα ανοικτά, θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, αυτοκτονικό να ανοίξουμε μέτωπο με όλους κι όλα τον Ιούνιο 2018. Θα ήταν η απόλυτη καταστροφή, κι όχι μόνο για την περίφημη "έξοδο" από το Μνημόνιο και την έξοδο από τις αγορές. Δεν χρειάζεται να ζήσουμε άλλη μια βίαιη διάψευση ψευδαισθήσεων όπως αυτές που αναφέρονταν στην γονατιστή "μαντάμ Μέρκελ" που θα μας παρακαλούσε για να μας δώσει λεφτά ή "στις αγορές που θα χόρευαν στον ρυθμό των κλαρίνων".  

Μήπως υπάρχει θεσμικό πρόβλημα; Το "Μακεδονικό" στα χέρια απόστρατων; 

Οι πολίτες είναι ελεύθεροι, σε μια δημοκρατία, να εκφράζουν την άποψή τους αλλά και να διαδηλώνουν, εφόσον σέβονται στην δημοκρατία και τους υπόλοιπους πολίτες. Η ελευθερία έκφρασης είναι βασικό δικαίωμα. Ακόμα και αν οι πολίτες κάνουν λάθος. 

Το πρόβλημα δεν είναι λοιπόν το συλλαλητήριο, αλλά το ποιοι πρωτοστατούν στις κινητοποιήσεις. Και εκεί είναι που υπάρχει θεσμικό και πολιτικό πρόβλημα. Το "Μακεδονικό" είναι πολύ σοβαρό θέμα για να αφήνεται στα χέρια των απόστρατων! Το συλλαλητήριο στην Αθήνα για το "Μακεδονικό" θα συνδιοργανώσουν από κοινού μια σειρά φορείς από τους οποίους οι μισοί είναι ενώσεις αποστράτων! Είναι όμως - το “Μακεδονικό” - ένα κατεξοχήν πολιτικό θέμα που άπτεται πολλών διαστάσεων (εξωτερικής πολιτικής, σχέσεων μας σε διεθνείς οργανισμούς κα), το οποίο απαιτεί λεπτούς διπλωματικούς χειρισμούς.

Αν και άνοιξε σχεδόν ανέλπιστα ένα παράθυρο επίλυσης ενός προβλήματος που σέρνεται δεκαετίες αν όχι ένα αιώνα, τα πολιτικά κόμματα αδυνατούν να συνεννοηθούν για μικροκομματικούς λόγους (λες και δεν υπάρχουν άλλα πεδία πολιτικής αντιπαράθεσης και διαχωρισμού) και τον κυρίαρχο λόγο φαίνεται να έχουν απόστρατοι και χριστιανικές οργανώσεις (!): 
Οι Παμμακεδονικές Ενώσεις Υφηλίου.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων.
Το Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο.
Η Ομοσπονδία Συλλόγων Μείζονος Νέας Υόρκης.
Οι Αθηναϊκοί Σύλλογοι Μακεδόνων.
Η Ένωση Πολιτιστικών Φορέων Θεσσαλονίκης.
Η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού.
Η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού.
Η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας.
Η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Αστυνομίας.
Η Ένωση Χριστιανικών Οργανώσεων Αθηνών.

Η εξωτερική πολιτική και οι διεθνείς σχέσεις μπορεί να είναι υπόθεση απόστρατων και άσχετων ομάδων που κινούνται με το θυμικό;

Όμως, απόστρατοι έχουν ξανα-εμπλακεί σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ενώ κάποιοι από τους πρωταγωνιστές του “Μακεδονικού”, και στην περίφημη υπόθεση Οτσαλάν. Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που είχαν προκαλέσει με ενέργειές τους αφορούσε στην κρίση των Ιμίων.

Στην βάση ενός σχεδίου για την δημιουργία σταθερών υποδομών σε βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά, μια ομάδα απόστρατων είχε οργανώσει μια σειρά από παρεμβάσεις που οδήγησαν στην κρίση των Ιμίων. Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο για τη Θάλασσα αν σε μη κατοικημένα νησιά δημιουργηθούν σταθερές υποδομές αυτές μπορούν να αποκτήσουν υφαλοκρηπίδα (κάτι που δεν ισχύει αν δεν υπάρχει μόνιμη ανθρώπινη παρουσία ή σταθερές υποδομές). Όπως είναι κατανοητό, κάτι τέτοιο μπορούσε να αλλάξει μονομερώς το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας σε πολλές ζώνες στο Αιγαίο, κάτι που ακόμα κι αν ήταν νομικά επιτρεπτό, δεν θα άφηνε η Τουρκία να συμβεί μονομερώς ή αναπάντητο. Και οι αφελείς, θα μπορούσαν να πουν, “ε, και τι έγινε, δικά μας είναι τα νησιά, ότι θέλουμε μπορούμε να κάνουμε σε αυτά”. Ναι, αλλά έλα που αν κυριαρχούν στις διεθνείς σχέσεις αυτές οι αντιλήψεις, τότε καθημερινά θα έχουμε πολέμους...Ως μικρή χώρα μπορούμε να έχουμε ως σύμμαχο το διεθνές δίκαιο, εφόσον πραγματικά το γνωρίζουμε.

Όπως και με το πραξικόπημα στην Κύπρο, κάποιοι, με παρόμοιες ανεύθυνες πράξεις στο όνομα του πατριωτισμού, έπαιξαν το παιχνίδι της Τουρκίας. Οι Τούρκοι κατάλαβαν αμέσως τι παίζονταν με τις ενέργειες αυτές κάποιων απόστρατων και ως “απάντηση” προκάλεσαν αρχικά το ναυάγιο του τουρκικού πλοίου κοντά στα Ίμια, ώστε να ανοίξει ξανά το θέμα ποιος έχει την ευθύνη διάσωσης σε περίπτωση ναυαγίου (άλλο ένα θέμα αντιπαράθεσης στο Αιγαίο). Στην συνέχεια οι δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι - για λόγους δημοσιότητας και ανόητης προβολής - έπαιξαν τους ... γενναίους "κομάντο" που αποβιβάστηκαν στο νησί για να κατεβάσουν την ελληνική σημαία - που είχε ανεβάσει στα Ίμια ο δήμαρχος Καλύμνου παίζοντας τον δικό του ρόλο στο ύποπτο παιχνίδι των απόστρατων- και να υψώσουν την Τουρκική. Κι έτσι επανήλθε σε διεθνές επίπεδο η θεωρία των “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο, κάτι που υποτίθεται προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν με τις (ανόητες) ενέργειες τους κάποιοι απόστρατοι και ακροδεξιοί.

Οι δύο χώρες είχαν βρεθεί ξαφνικά γύρω από τα Ίμια κι εξαιτίας τυχοδιωκτικών ενεργειών ανεύθυνων ανθρώπων στα πρόθυρα πολέμου, χωρίς καν να έχουν προετοιμαστεί για κάτι τέτοιο. Όσοι γνωρίζουν καταστάσεις και γεγονότα, νομίζω κατανοούν ότι εκείνες τις σκοτεινές μέρες και νύχτες του Ιανουαρίου 1996 φτάσαμε στο χείλος του γκρεμού, σε μια δεύτερη κρίση, ίσως και χειρότερη, από αυτή της Κύπρου. Και μάλιστα με πρωτοβουλία κάποιων που αναλαμβάνουν το ρόλο του Υπουργού Πολέμου και του Υπουργού Εξωτερικών - με τσαμπουκά και χωρίς, έστω, να τους έχει δοθεί τέτοιος ρόλος μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες.

Δυστυχώς, και σήμερα, πολλοί από τους πρωταγωνιστές των συλλαλητηρίων προέρχονται από τους ίδιους κύκλους. Και το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτό βρίσκει απήχηση σε κάποια από τα πολιτικά κόμματα "εξουσίας" και σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας που συνεχίζει να αντιδρά συναισθηματικά και με βάση το θυμικό, κι όχι ορθολογικά και με εργαλείο το διεθνές δίκαιο και τη συμμετοχή της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς και στην ΕΕ.

Οι ίδιοι παράγοντες κρίσεων συνεχίζουν να έχουν μικρο-πολιτικές βλέψεις που περνάνε μέσα από την πόλωση της κοινωνίας, όχι μέσα από την συμφιλίωση της κοινωνίας και την χάραξη στρατηγικής πραγματικής και όχι εικονικής εξόδου από την πολύπλευρη κρίση.

Φωτογραφία του Νικος Χρυσόγελος.

Εντάξει γελάμε με τις γραφικότητες αλλά το πιο σημαντικό δεν είναι οι γραφικότητες που όλοι φωτογράφησαν ή βρήκαν στα σόσιαλ μίντια. H συζήτηση επικεντρώνεται ως συνήθως στα δευτερεύοντα, αν ήταν 80.000 ή 90.000 ή 250.000 συγκεντρωθέντες. κι όχι στα πρωτεύοντα:
- Τι περιμένουν οι διαμαρτυρόμενοι, να μην υπάρξει κανένας συμβιβασμός; Άρα δέχονται να συνεχίσουν όπως είναι σήμερα τα πράγματα και σχεδόν όλοι να μιλάνε για "Μακεδονία", όταν αναφέρονται στη γειτονική χώρα;
- Υβριστικά συνθήματα ενάντια στους πολιτικούς με ουσιαστικά πρόσκληση στις ένοπλες δυνάμεις και σε παραστρατιωτικούς να αναλάβουν δράση. Παρά την παρουσία βουλευτών, πολιτευτών και εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης, στην πραγματικότητα δεν υπήρξε αντίδραση. Δεν μάθαμε από το το πώς εκκολάφτηκε το "αυγό του φιδιού" στην πάνω πλευρά της πλατείας (που ελάχιστους είχε ενοχλήσει τότε) στο Σύνταγμα.
- Η Ν.Δ και ο Κ. Μητσοτάκης έκαναν μια επιλογή- στην πραγματικότητα εγκληματική - να συνυπάρχουν και να νομιμοποιήσουν έτσι συμμετέχοντας σε ένα πλαίσιο που έθεσαν οι πιο ακραίες δυνάμεις - Χρυσή Αυγή, διάφοροι πατριδοκάπηλοι, ακραίοι εκκλησιαστικοί κύκλοι, φιλόδοξοι νέοι πολιτικάντηδες που ζήλεψαν τη δόξα της ... Χρυσής Αυγής και των ΑΝΕΛ. Έτσι όμως νομιμοποίησε όλους αυτούς τους τυχοδιωκτισμούς που θα τους βρούμε αλλά κυρίως θα τους βρει μπροστά του. Προσωπικά πιστεύω ότι άνοιξε τον πολιτικό λάκκο του ο Κ. Μητσοτάκης, με την συγκεκριμένη τοποθέτησή του αμέσως μετά το συλλαλητήριο και αυτό θα φανεί σε επόμενες δημοσκοπήσεις και όχι μόνο. 
- Οι ίδιοι δημοσιογράφοι και ΜΜΕ (που ανέδειξαν τον Μιχαλολιάκο, τον Λεβέντη, τον Κασιδιάρη, τον Λαγό σε ...παράγοντες) μετατρέπουν την πολιτική φιλοδοξία συγκεκριμένων ατόμων που πρωτοστατούν στην υστερία διαχρονικά σε περίπου αυταπόδεικτη ανάγκη - προβάλλοντας την επιθυμία τους σε εθνικό δίκτυο, χωρίς καν να τους θέτουν σημαντικά πολιτικά ερωτήματα, ως όφειλαν ως δημοσιογράφοι
- Δεν είναι πολιτική τοποθέτηση ότι "ακούμε τις ευαισθησίες των πολιτών". Προφανώς και όλοι οι πολίτες έχουν κάποιοι είδους ευαισθησίες για κάποιο θέμα. Τα πολιτικά κόμματα οφείλουν όχι μόνο να ακούν αλλά κυρίως να τοποθετούνται στα κρίσιμα ζητήματα, κι όχι να σέρνονται πίσω από επιλογές τυχοδιωκτισμού ή αδιεξόδων. Πρέπει να επιλέγουν τις πολιτικές τους, προφανώς γνωρίζοντας το ευρύτερο πεδίο. Αλλά δεν μπορεί να ακολουθούν τυφλά το ρεύμα, γιατί τότε αυτο-καταργούνται ως φορείς διαμόρφωσης συνεκτικών πολιτικών σχεδίων. 
- Θα πρέπει όλα τα πολιτικά κόμματα να τοποθετηθούν ξεκάθαρα και να μην κρύβονται πίσω από τους άλλους ή τα λάθη των άλλων. Ακόμα και αν η κυβέρνηση χειρίστηκε (και) αυτό το θέμα με πρόχειρο τρόπο, φανερώνοντας την έλλειψη προετοιμασίας ακόμα και στο επίπεδο της διασφάλισης της κυβερνητικής συνοχής. 
- Ο τυχοδιωκτισμός Καμμένου είναι μεν γνωστός αλλά δεν αποτελεί δικαιολογία για την έλλειψη προετοιμασίας στο κυβερνητικό επίπεδο. Ναι, στις προγραμματικές της κυβέρνησης συνεργασίας είχε συμφωνηθεί - και από τον Καμμένο - η αναζήτηση σύνθετης ονομασίας, ναι ο Καμμένος είχε ως βουλευτής της Ν.Δ, δεχθεί την αλλαγή της "εθνικής" θέσης το 2008 από το "καμία αναφορά της λέξης Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας" στην πιο ρεαλιστική "σύνθετη ονομασία". Ε, και, Καμμένος είναι αυτός, έτσι παίζουν σε κυβερνητικό επίπεδο σε τόσο σοβαρά θέματα; 
- Πώς είναι δυνατόν να γίνεται πολιτικό θέμα το πόσα λεπτά έδειξαν τα κανάλια ή έστω η ΕΡΤ την συγκέντρωση κι γιατί δεν είχε ζωντανή σύνδεση; Εδώ τόσα και τόσα θέματα δεν "παίζουν" στην τηλεόραση. Αλλά αποτελεί κατάντια να κάνει θέμα η αξιωματική αντιπολίτευση ένα τέτοιο ζήτημα. Θα έπρεπε να είχε πάρει το μάθημά της και να μην σέρνεται πίσω από τέτοιου είδους λαϊκισμούς.

Τελικά δυστυχώς και το πολιτικό σύστημα και ένα μέρος της κοινωνίας παρασύρονται από τον ανορθολογισμό, χωρίς να συζητάνε γιατί όλα τα λεγόμενα "εθνικά" μας θέματα είναι ανοικτά και δεν επιλύονται δεκαετίες τώρα. ΄Όχι μόνο δεν επιλύονται αλλά πάνε από το κακό στο χειρότερο (κυπριακό, σχέσεις με Τουρκία, με ΠΓΔΜ, με Αλβανία κα.

Αυτοί που άνοιξαν το θέμα στα Ίμια (απόστρατοι με τον ανόητο σχεδιασμό τους, για όσους γνωρίζουν), όσοι χειροκρότησαν το πραξικόπημα στην Κύπρο που άνοιξε την πόρτα στην τραγωδία και στην τουρκική εισβολή, όσοι διαδήλωναν να μην υπάρξει οποιοσδήποτε έντιμος συμβιβασμός το 1992, όσοι ελπίζουν πάντα ότι μην κάνοντας ΔΙΚΑΙΟΥΣ συμβιβασμούς θα υπάρχει στο ...μέλλον μια καλύτερη προοπτική, δεν απολογούνται ποτέ για τις καταστροφές που πετυχαίνουν όλοι αυτοί, οι "πατριώτες". Αντιθέτως, πείθουν και τους σοβαρούς, υποτίθεται, πολιτικούς ότι έτσι πρέπει να κάνουν για να μην επιλύεται κανένα πρόβλημά μας.

Εμείς εδώ συζητάμε για τον Μ. Αλέξανδρο, ενώ Γαλλία και Γερμανία μετά από 2 παγκόσμιους πολέμους αποφάσισαν ότι πρέπει να τελειώνουν με αυτό και αντί να σκοτώνονται μεταξύ τους θα πρέπει να συνεργαστούν. Η Αλσατία ήταν πάντα μήλο της έριδος στα σύνορα Γαλλίας - Γερμανίας, άλλαξε πολλές φορές πλευρά, πότε ήταν γερμανική περιοχή, πότε γαλλική. Τώρα οι δήμοι από τις δύο πλευρές των συνόρων έχουν κοινές συνεδριάσεις των δημοτικών συμβουλίων, σχεδιάζουν μαζί τα δίκτυά τους, μπαινοβγαίνουν ο ένας στην περιοχή του άλλου, υπάρχουν άτομα που εργάζονται στο Στρασβούργο αλλά μένουν στην γερμανική πλευρά "των συνόρων". Πόσο ανόητα θα τους φαίνονται όλα αυτά που συμβαίνουν στη γειτονιά μας...

 Αποτέλεσμα εικόνας για Μακεδονία

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ τάσσονται σταθερά υπέρ της αναζήτησης μια δίκαιης και συμβιβαστικής λύσης στις εκκρεμότητες που υπάρχουν με την γειτονική μας χώρα, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη βάση μιας συμφωνίας που θα βασίζεται όχι μόνο σε μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία, αλλά και σε μια συνολικότερη δέσμη μέτρων που θα οδηγήσει σε σχέσεις καλής γειτονίας, στην οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και στην εξάλειψη του εθνικισμού, διεκδικήσεων αλυτρωτισμού κι αλλαγής των συνόρων. H επίτευξη συνολικής λύσης μπορεί να οδηγήσει στην καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των πληθυσμών και στο άνοιγμα περισσότερων διόδων στην Δυτ. Μακεδονία, κάτι που θα συμβάλλει στην ενδυνάμωση του εμπορίου, στην αναζωογόνηση της οικονομίας των περιοχών ένθεν κι ένθεν των συνόρων αλλά και στην καλύτερη διαχείριση του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών.

Η Ελλάδα χρειάζεται να συνδυάσει το εύλογο ενδιαφέρον για το όνομα, με το πάγιο και διαχρονικό συμφέρον κάθε ευρωπαϊκής χώρας να προωθεί την ένταξη των άμεσων γειτόνων της αλλά και το ενδιαφέρον της Π.Γ.Δ.Μ. να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ώστε να διασφαλιστεί η ειρήνη και η καλή συνεργασία στην γειτονιά της.

Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε στα μικροκομματικά παιχνίδια και στους εθνικισμούς να καταστρέψουν ξανά την προοπτική επίλυσης του προβλήματος, όπως έγινε στην δεκαετία του 90. Με μικροκομματικές τακτικές δεν λύνονται μεγάλα προβλήματα. Μετά από 26 χρόνια η πολιτική αλλαγή στη γειτονική χώρα προσφέρει μια ευκαιρία για μεταρρυθμίσεις και καλύτερες σχέσεις της Π.Γ.Δ.Μ. με τους γείτονές της. Θα είναι εγκληματικό να βρεθούμε στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Χώρες που πολέμησαν μεταξύ τους βρήκαν λύσεις για να ζήσουν σε ένα κοινό πλαίσιο καλής γειτονίας. Εμείς γιατί όχι;

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε ένα πλαίσιο 6 σημείων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πραγματική λύση και να δημιουργήσουν σχέσεις καλής γειτονίας:

  • Οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις να υποστηρίξουν χωρίς μικροκομματικά παιχνίδια τις προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για την επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης - θεωρούμε αδιανόητο να υπεισέλθουν σε αυτή την κρίσιμη διαδικασία για τη χώρα και το μέλλον της τακτικές που σχετίζονται με την χωρίς όρια αντιπαράθεση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης, την στιγμή που η λύση απαιτεί την στήριξη της συμφωνίας - εφόσον επιτευχθεί - από την μεγάλη πλειοψηφία των κομμάτων, των βουλευτών και της κοινωνίας
  • Υποστηρίζουμε την ενεργή συμμετοχή και των Βρυξελλών στις διαβουλεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, συνδέοντας την ευρωπαϊκή της προοπτική με την επίλυση του συνόλου των θεμάτων (σχέσεις καλής γειτονίας, τήρηση δικαίου, αντιμετώπιση διαφθοράς, ενίσχυση ανεξαρτησίας δικαστικού συστήματος, ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία, συνύπαρξη εθνοτήτων κα)
  • Είναι σημαντικό να αποφεύγονται κινήσεις, δηλώσεις και ενέργειες που θα μπορούσαν να επιδράσουν αρνητικά στις σχέσεις καλής γειτονίας, θα πρέπει να απομονωθούν οι ακραίες φωνές και ο εθνικισμός από όπου κι αν προέρχονται
  • Το ζήτημα του ονόματος να επιλυθεί οριστικά, χωρίς καθυστέρηση από καμία πλευρά, με μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις
  • Η συμφωνία για μια κοινά αποδεκτή ονομασία πρέπει να περιλαμβάνει επίσης και δέσμευση για σύσταση κοινών επιτροπών εμπειρογνωμόνων για την ιστορία και την εκπαίδευση, με στόχο τη συμβολή στην αντικειμενική και τεκμηριωμένη ερμηνεία της ιστορίας, την ενίσχυση της ακαδημαϊκής συνεργασίας και την προώθηση της θετικής στάσης προς τους γείτονες στις νέες γενιές, να διαμορφωθεί εκπαιδευτικό υλικό που δεν θα περιέχει ιδεολογικές ερμηνείες της ιστορίας και θα στοχεύει στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης. Θα πρέπει να συμφωνηθεί η εξάλειψη της προσπάθειας της κυβέρνησης Γκρουέφσκι για οικειοποίηση του αρχαίου παρελθόντος της ευρύτερης γεωγραφικής ή ιστορικής Μακεδονίας. Ο πολιτισμός και η τέχνη πρέπει να χρησιμοποιούνται για να φέρνουν εγγύτερα τους λαούς και όχι για να τους χωρίζουν
  • Η κοινωνία των πολιτών, η αυτοδιοίκηση, τα ΜΜΕ, οι κοινωνικοί φορείς και η ακαδημαϊκή κοινότητα μπορεί και πρέπει να παίξουν από κοινού ουσιαστικό ρόλο στην αλλαγή σελίδας μεταξύ των δύο χωρών και να συμβάλλουν στις κατάλληλες ενέργειες ιστορικής συμφιλίωσης .

Είναι σαφές ότι κάποιοι και στις δύο πλευρές των συνόρων θέλουν να διαιωνίζεται το πρόβλημα, γιατί αυτό εξυπηρετεί τα πολιτικά σχέδιά τους, ακόμα και αν αυτό προκαλεί ανυπολόγιστη ζημιά στη χώρα τους. Άλλοι δυσκολεύονται να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους και μένουν αδρανείς ενώ όλα γύρω μας αλλάζουν. Κάποιοι αναφέρονται με όρους του ελληνικού εμφυλίου 1944-1949. Όσοι είχαν κάνει στην Ελλάδα σημαία τους το όνομα της γειτονικής χώρας γρήγορα το ξέχασαν, όταν συνειδητοποίησαν ότι άλλα θέματα “πουλούσαν” καλύτερα, ενώ σιωπηλά συμφώνησαν με την αλλαγή της ελληνικής θέσης από “καμία χρήση του όρου Μακεδονία στο όνομα” (1992) προς την ρεαλιστική στρατηγική για μια “κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία” (2008). Όμως, ποτέ δεν ζήτησαν συγνώμη που παρέσυραν τους πολίτες σε αδιέξοδα και ήττες.

Αν και πλέον στη χώρα μας έχει συνειδητοποιηθεί το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε τότε η χώρα από τις πολιτικές δυνάμεις, δεν έχει γίνει αυτοκριτική για την λανθασμένη στρατηγική ούτε προετοιμάστηκε η κοινωνία για ένα έντιμο συμβιβασμό που δεν θα πλήγωνε την δική μας κοινωνία αλλά δεν θα ταπείνωνε και τους γείτονες. Η λύση για να είναι βιώσιμη πρέπει να έχει την υποστήριξη των δύο κοινωνιών, και να συμβάλλει στην διαμόρφωση μακροχρόνιων προϋποθέσεων και συνθηκών καλής γειτονίας προσανατολισμένης προς το μέλλον. Είναι καιρός να γυρίσουμε σελίδα. Τόση στην Ελλάδα όσο και στην Π.Γ.Δ.Μ. πρέπει να ενημερωθούν σωστά οι πολίτες για τις προοπτικές συνεργασίας στην περιοχή τις οποίες θα ανοίξει μια συμβιβαστική επίλυση του συνόλου των θεμάτων και τα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη που θα προκύψουν, ώστε να μην μείνουν παγιδευμένοι σε κλισέ και σε συνθήματα του παρελθόντος.

Γιατί δεν έχει προοπτική η θέση περί μιας ονομασίας χωρίς την λέξη Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ επιδιώκουμε λύσεις στα προβλήματα της χώρας γιατί αυτό είναι προς το συμφέρον της κοινωνίας, όχι να τα αφήνουμε να διαιωνίζονται ή να επιδεινώνονται, είτε αυτά είναι οικονομικά, είτε κοινωνικά, περιβαλλοντικά, εθνικά. Πολλοί χτίζουν καριέρες πάνω στα προβλήματα και την διαιώνιση τους.

Καλόπιστοι άνθρωποι που αρνούνται κάθε συμβιβαστική ονομασία πρέπει να σκεφτούν σοβαρά:

- Η ιστορική και γεωγραφική Μακεδονία ήταν πολυ-φυλετική και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από την σημερινή ελληνική Μακεδονία. Δεν ήταν ποτέ ένα ενιαίο κράτος αφού τα εθνικά κράτη είναι δημιουργήματα του 18ου και 19ου αιώνα. Δεν έχει νόημα για τον σημερινό κόσμο (παρά μόνο από ερευνητική σκοπιά) να μιλάμε για το ποιες φυλές κατοικούσαν στην ευρύτερη γεωγραφική Μακεδονία την εποχή του Αλέξανδρου ή τον 6ο αιώνα. Τι νόημα έχουν, λοιπόν, συνθήματα του τύπου η “Μακεδονία είναι μία και Ελληνική” αν δεν θέτουμε θέμα να επεκταθούμε σε όλη την γεωγραφική έκταση της Μακεδονίας (δηλαδή σε Βουλγαρία και ΠΓΔΜ);

- Σε τι ωφέλησε ο εθνικισμός και οι απόλυτες θέσεις πολιτικών που βάσισαν την καριέρα τους στην άρνηση συμβιβασμού στο θέμα του ονόματος, πολιτικοί που στην πορεία ούτε καν ασχολήθηκαν με το θέμα, όταν είδαν ότι δεν “πουλούσε” πια;

- Είναι θετικός ο απολογισμός εκείνης της περιόδου με διαδηλώσεις όπου επικρατούσαν συνθήματα του στυλ η “Μακεδονία είναι Ελληνική”, όταν στην καλύτερη περίπτωση σήμερα προσπαθούμε να πείσουμε τους διεθνής οργανισμούς και εκατοντάδες χώρες να χρησιμοποιούν τον όρο “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας” και όχι σκέτο “Μακεδονία”;

- Αν η σύνθετη ονομασία θεωρείται σήμερα απαράδεκτη και δεν πρέπει να υπάρχει καθόλου η λέξη Μακεδονία στον τίτλο της γειτονικής χώρας, πώς μπορεί να της επιβληθεί αυτό, χωρίς πόλεμο, όταν έχουν δοκιμαστεί όλα τα άλλα μέτρα (εμπάρκο, διπλωματία, βέτο); Ή απλώς αρκεί να μην την λέμε εμείς έτσι, όταν όλοι οι άλλοι (θα) χρησιμοποιούν σκέτο το “Μακεδονία”;

- Πώς μπορούν να εξηγήσουμε πειστικά σε τρίτους ότι στο όνομα της γειτονικής χώρας δεν πρέπει να υπάρχει καν η λέξη Μακεδονία, όταν τη  χώρα αυτή για δεκαετίες την αποκαλούσαμε “Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας”, ενώ σήμερα την αποκαλούμε “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας”; Εξάλλου κανένας δεν είχε αντιδράσει όταν το 1944 δημιουργήθηκε η “Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας”, από τον Τίτο.

- Πώς οι υπερ-πατριώτες που χαρακτήριζαν ως “Σλαβομακεδόνα” κάποιον που ήθελαν να τον απαξιώσουν, (“Χθες και προχθές εις την Νάουσαν εισέβαλαν οι εγκληματίαι αυτοί, που οι περισσότεροι ήσαν Ρουμανόβλαχοι και Βουλγαρόφωνοι και Σλαυομακεδόνες. Τους καθοδηγούσαν οι Ελληνόφωνοι εγκληματίαι”, από δημοσίευμα της εφημερίδας “Μακεδονία”, 16/1/1949,  ή “Σλαβομακεδόνες συμμορίτες συγκεντρώθηκαν εις την γιουγκοσλαβικήν Μακεδονίαν", Βήμα 14/12/1949), σήμερα κάνουν σημαία τους την μη αποδοχή μιας συμβιβαστικής ονομασίας;

- Πώς μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός ότι έχουν γραφεί τόσα βιβλία για το “Ζήτημα των Σλαβομακεδόνων στην Ελλάδα”, “Το Μακεδονικό Ζήτημα στην κατεχόμενη Δυτ. Μακεδονία”,  ιδιαίτερα στην περίοδο της κατοχής και στον εμφύλιο, ενώ υπάρχουν σχετικές αναφορές και από τον Στρατή Μυριβήλη, στο βιβλίο του “Η ζωή εν τάφω” που αφορά στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;

- Η ελληνική διπλωματία ανησύχησε όταν σε έκθεσή του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στις αρχές της δεκαετίας του '90 αναφέρθηκε, σε “Σλαβομακεδόνες” και όχι σε «Μακεδόνες». Τότε έσπευσε να προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας. Βέβαια, αργότερα οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την γειτονική χώρα ως “Μακεδονία” (σκέτο), όπως και η Κίνα και η Ρωσία.

- Πως θα διαγραφεί το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος, το Υπουργείο Παιδείας, είχε εκδώσει το 1926 σχετικό βιβλίο που θα διδάσκονταν στα σχολεία της ελληνικής Μακεδονίας, αλφαβητάρι αναγνωστικό στα “σλαβομακεδονικά”, με τίτλο ABECEDAR, αλλά τελικά αποσύρθηκε μετά τις αντιδράσεις της Σερβίας και της Βουλγαρίας, γιατί δεν ήταν γραμμένο στο ...κυριλλικό αλφάβητο;

Δεν φοβόμαστε την λύση, επιδιώκουμε σχέσεις καλής γειτονιάς στραμμένες στο μέλλον

Μια χώρα που έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της και στον πολιτισμό της δεν μπορεί να φοβάται μια σύνθετη ονομασία που περιγράφει μια γειτονική χώρα που περιορίζεται σε ένα τμήμα της ευρύτερης γεωγραφικής έκτασης της Μακεδονίας. Αντίθετα η γεωγραφία θα μπορούσε να συνεισφέρει στην διαμόρφωση σχέσεων καλής γειτονίας. Τέτοια παραδείγματα έχουμε πολλά: Αλσατία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, Γαλλική Βρετάνη και Βρετανία, Λουξεμβούργο, κα. Η γεωγραφία δεν αλλάζει, εκείνο που θα πρέπει να αποτραπεί είναι η εθνικιστική υστερία που χτίζεται σε εθνικούς μύθους συνέχειας των γειτόνων από την εποχή του Μεγαλέξανδρου μέχρι σήμερα. Από την στιγμή που η σημερινή πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας είναι έτοιμη να αμφισβητήσει τις ανοησίες της εθνικιστικής κυβέρνησης Γκρουέφσκι, εμείς πρέπει να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία για να εξαλειφθεί η ανοησία και ο εθνικισμός.

Όμως πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Αυτό που σήμερα φαντάζει ως η καλλίτερη λύση – μια συμβιβαστική ονομασία για την γειτονική χώρα ώστε πράγματι να μην “χάνεται” η ελληνική Μακεδονία  – θα μπορούσε  να είχε επιτευχθεί το 1991-1992 πριν τροφοδοτηθούν και στις δύο χώρες η υστερία και ο εθνικισμός. Τα χρόνια που πέρασαν δεν ήταν χωρίς κόστος για τη χώρα μας: ο εθνικισμός απέκτησε γερές ρίζες, πολλές γενιές στη γειτονική χώρα εκπαιδεύτηκαν σε ανιστόρητους μύθους ότι «είναι απευθείας απόγονοι... του Μεγ. Αλεξάνδρου», η ΠΓΔΜ αναγνωρίστηκε από 140 χώρες ως σκέτη “Μακεδονία”, η χώρα μας βρέθηκε απομονωμένη χωρίς λόγο κι εξάντλησε πολλές φορές τη διπλωματία της σε χαμένες μάχες και όχι στην ουσία του προβλήματος, ενώ και η οικονομία της ελληνικής Μακεδονίας ιδιαίτερα της Δυτικής, υπέστη οικονομική ζημιά. Όμως, τότε, σχεδόν σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό, τα κόμματα (υπήρχαν και εξαιρέσεις), πολλοί κοινωνικοί φορείς αλλά και μεγάλο κομμάτι της εκκλησίας ακολούθησαν έναν καταστροφικό δρόμο, με αποτέλεσμα να έχουν σήμερα δημιουργηθεί τετελεσμένα και να βρισκόμαστε σε πιο δυσμενή θέση.

Το πακέτο Πινέιρο – που είχε την υποστήριξη της ΕΕ το 1992 - προέβλεπε σύνθετη ονομασία αλλά κι αποφυγή φαινομένων εθνικισμού, αλυτρωτισμού και διαστρέβλωσης της ιστορίας. Χάθηκε τότε μια ιστορική ευκαιρία κι αφέθηκε χώρος για ανάπτυξη εθνικισμών και ανόητων ιστορικών μύθων ενώ η χώρα μας βρέθηκε απομονωμένη, χωρίς συμμάχους.

Σήμερα πρέπει να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που προσφέρει η προοπτική ένταξης της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ καθώς και οι διαπραγματεύσεις για την ευρωπαϊκή της πορεία. Ανάλογη τακτική ακολούθησε με επιτυχία και η Σλοβενία, για την εδαφική της διαφορά με την Κροατία, διαφορά που επιλύθηκε τελικά πριν την κροατική ένταξη.  Έχουμε, επίσης, το παράδειγμα της Σερβίας με το Κόσσοβο, όταν η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων επέδρασε καταλυτικά στην αποκλιμάκωση της πολυετούς έντασης μεταξύ των δύο πλευρών. Η ενταξιακή διαδικασία προκαλεί αλλαγές τόσο στο εσωτερικό χωρών όσο και στις διακρατικές σχέσεις. Το ομόφωνο κείμενο συμπερασμάτων που υπερψηφίστηκε από όλους τους ευρωβουλευτές (Έλληνες και ξένους) και τους βουλευτές της ΠΓΔΜ που συμμετείχαν στην διακοινοβουλευτική συνάντηση Ευρωκοινοβουλίου – Κοινοβουλίου ΠΓΔΜ που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο στις 22 και 23 Μαΐου 2013 είναι μια απόδειξη ότι μπορεί να υπάρξουν, κάτω από ορισμένες συνθήκες και σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, πνεύμα καλής θέλησης και πρωτοβουλίες για πραγματική επίλυση των διαφορών.

Το ευρωκοινοβούλιο το 2013 είχε υιοθετήσει την “Έκθεση προόδου του 2012 για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας” του Βρετανού εργατικού ευρωβουλευτή Ρίτσαρντ Χιούιτ και σχετικό ψήφισμα με 505 ψήφους υπέρ, 61 κατά, ενώ υπήρξαν και 14 λευκά.  Αν και σχεδόν όλοι οι τότε Έλληνες Ευρωβουλευτές είχαν διαπιστώσει τα θετικά στοιχεία της έκθεσης δεν τόλμησαν να ψηφίσουν υπέρ φοβούμενοι τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας - εκτός από τον ευρωβουλευτή των Πράσινων και νυν συμπρόεδρο των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ Ν. Χρυσόγελο – αλλά ούτε μπόρεσαν να πείσουν τις πολιτικές ομάδες τους να μην στηρίξουν την έκθεση. Εκείνη η έκθεση έθετε σωστές βάσεις για την επίλυση του προβλήματος, βάσεις που είναι σήμερα στο κέντρο της νέας διαμεσολαβητικής πρωτοβουλίας του ΟΗΕ. 

Να σημειωθεί ότι οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο που στο παρελθόν είχαν υποστηρίξει άλλες θέσεις, μετακινήθηκαν στη θέση για σύνθετη ονομασία, χάρη στην συστηματική ενημέρωση και δουλειά που είχαν κάνει οι δύο πράσινοι ευρωβουλευτές Ν. Χρυσόγελος και Μ. Τρεμόπουλος.

Στη σημερινή εποχή της οικολογικής κρίσης, όπου οι άμεσοι γείτονες κάθε χώρας είναι εκ των πραγμάτων αναγκαστικά συνεργάτες της, θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην άλλη πλευρά των συνόρων, ότι κάθε εθνικισμός κάνει πρώτα από όλα κακό στη δική του χώρα. Έστω και αργά, λοιπόν, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα ζητήματα αυτά θα είχαν επιλυθεί δίκαια αν είχε επικρατήσει η λογική και δεν είχαν μετατραπεί  σε ζήτημα γοήτρου ή ταπείνωσης ολόκληρων κοινωνιών, αν δεν είχαν κυριαρχήσει για αρκετό καιρό ακραίες αντιλήψεις και   εθνικισμοί.