Γεμάτος Πλανήτης, Άδεια Πιάτα: Η νέα γεωπολιτική της έλλειψης τροφίμων
Πρώτη πανευρωπαϊκή παρουσίαση του νέου βιβλίου του Λέστερ Μπράουν
Οι Πράσινοι Ευρωβουλευτές Νίκος Χρυσόγελος κι Μάρτιν Χάουσλινγκ (Γερμανία), ήταν οικοδεσπότες, την Τρίτη 28 Μαρτίου στο Eυρωκοινοβούλιο, στην πρώτη πανευρωπαϊκή παρουσίαση, του νέου βιβλίου του Λέστερ Μπράουν, με τίτλο "Γεμάτος Πλανήτης, Άδεια Πιάτα: Η νέα γεωπολιτική της έλλειψης τροφίμων (Full Planet, Empty Plates: The New Geopolitics of Food Scarcity)".
Ο Λέστερ Μπράουν έχει χαρακτηριστεί "ένας από τους πιο σημαντικούς στοχαστές του κόσμου" (Washington Post), ενώ από το 1974 έχει ιδρύσει το Worldwatch Institute, το πρώτο ερευνητικό ινστιτούτο αφιερωμένο στην ανάλυση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών θεμάτων, που δημοσιεύονται στην ετήσια έκθεση "State of the World" («Η Κατάσταση του Κόσμου»). Στη συνέχεια, το 2001 ίδρυσε το Earth Policy Institute (www.earth-policy.org) για να παράσχει ένα σχέδιο για ένα βιώσιμο μέλλον και έναν οδικό χάρτη για την επίτευξη του στόχου της βιωσιμότητας. Είναι από τους σημαντικότερους σύγχρονους εκφραστές της περιβαλλοντικής σκέψης, έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ άλλων με το βραβείο για το Περιβάλλον από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, το Προεδρικό Μετάλλιο της Ιταλίας, το βραβείο από τη Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Γεωργίας και Δασών. Έχει συγγράψει ή έχει συμμετάσχει στη συγγραφή περίπου 50 βιβλίων που έχουν εκδοθεί σε περίπου 40 γλώσσες και είναι ένας από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς του κόσμου.
Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, δήλωσε:
« Ο Λέστερ Μπράουν συνδέει πειστικά και με στοιχεία μέσα από το τελευταίο του βιβλίο τα θέματα των τροφίμων και της γεωργίας με τις νέες γεωπολιτικές και νέες κινδύνους αστάθειας. Το κλίμα, η μη βιώσιμη διαχείριση του νερού, η διάβρωση των εδαφών σε συνδυασμό με αποτυχημένες γεωργικές πολιτικές, αυξημένες καταναλωτικές απαιτήσεις και αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού οδηγούν σε αύξηση της ανασφάλειας στα θέματα των τροφίμων. Δεν αποσταθεροποιείται μόνο η τρέχουσα κατάσταση τροφίμων αλλά το ίδιο το σύστημα τροφίμων. Τα τελευταία 150 χρόνια οι μεγάλες επενδύσεις που έγιναν στον αγροτικό τομέα από τις βιομηχανικές χώρε επικεντρώθηκαν κυρίως σε τροπικά είδη όπως καλαμοζάχαρο, τσάι, λάστιχο και μπανάνες.Τις τελευταίες δεκαετίες επεκτείνεται ραγδαία η καλλιέργεια ειδών διατροφής, όπως σιτηρά, ρύζι, καλαμπόκι και σόγια, ενώ τελευταία και ειδών για βιοκαύσιμα. Χώρες και εταιρίες έχουν μπει σε μια διαδικασία ενοικίασης ή αγοράς εκτάσεων σε άλλες χώρες, κάτι που σήμερα αντιπροσωπεύει μια έκταση μεγαλύτερη από την Ευρωπαϊκή ήπειρο. Μια εταιρία βιοκαυσίμων με έδρα τη Βρετανία ελέγχει 11.000.000 στρέμματα γης σε 11 κοινότητες στην Μαδαγασκάρη, αν και λόγω χαμηλών αποδόσεων εγκαταλείπει το σχέδιο. Μια εταιρία με έδρα στη Μαλαισία έχει νοικιάσει 5.400.000 στρέμματα στην Λιβερία για παραγωγή βιοκαυσίμων και λάστιχου. Μια εταιρεία με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσε σχέδια ελέγχου 2.500.000 στρεμμάτων στο Σουδάν για 99 χρόνια. Μια κρατική κινέζικη εταιρεία έχει ξεκινήσει να εξάγει σόγια από μια έκταση 5.000.000 στρεμμάτων που ελέγχει στην περιοχή Μπαχια της Βραζιλίας. Η Ν. Κορέα επιδιώκει να ελέγχει έκταση 9.400.000 στρεμμάτων σε άλλες χώρες μέχρι το 2018. Οι χώρες που πουλάνε ή νοικιάζουν εκτάσεις για καλλιέργεια ειδών διατροφής προς εξαγωγή σε μεγάλες εταιρίες ή άλλες χώρες είναι συνήθως φτωχές και ελλειμματικές σε τρόφιμα. Οι πολιτικές για τα τρόφιμα επηρεάζουν πλέον όχι μόνο τις διακρατικές σχέσεις και τις τιμές στα χρηματιστήρια αλλά και τις ζωές μεγάλου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού. Αλλού συνεχίζουν να πεθαίνουν από την πείνα, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο οι τιμές των τροφίμων διπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία. Στις ΗΠΑ οι δαπάνες για τρόφιμα αντιπροσωπεύουν πλέον το 50-70% του οικογενειακού προϋπολογισμού. Μια πολιτική για την ασφάλεια των τροφίμων και την ευημερία των πληθυσμών προϋποθέτει σταθεροποίηση του κλίματος, ορθολογική – βιώσιμη διαχείριση του νερού και των εδαφών, ριζικές αλλαγές στο αγροτικό μοντέλο, ενίσχυση της συνεργασίας αγροτών – καταναλωτών αλλά και αλλαγές στα διατροφικά μοντέλα και στις καθημερινές συνήθειες.
Ο αγώνας για καλή τροφή και καλή γεωργία είναι εξόχως πολιτικός».
Ακούστε εδώ το ηχητικό (στα αγγλκά) από την εκδήλωση: http://youtu.be/J4TqHGbjrA0
Δείτε μια σύντομη παρουσίαση του βιβλίου σε pdf (στα αγγλκά) εδώ: http://www.earth-policy.org/images/uploads/book_items/FPEP_SlidesEarthPolicyInstitute.pdf
Μεταρρύθμιση της ΚΑΠ: Ή τώρα ή ποτέ. Good Food March
- πιο δίκαιη, καθώς 20% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων εξακολουθούν να λαμβάνουν το 80% του συνόλου των άμεσων ενισχύσεων
- πιο πράσινη, προωθώντας την αμειψισπορά και όχι δίνοντας κίνητρα στις μονοκαλλιέργειες,
- πιο «νέα», καθώς περισσότεροι από 7 εκατομμύρια αγρότες θα εξαφανιστούν τα επόμενα 10 χρόνια,
- πιο δημοκρατική, προσπαθώντας να επανενώσει τους αγρότες με τους πολίτες δημιουργώντας, έτσι, τοπικά δίκτυα παραγωγών-καταναλωτών
- πιο «υγιής» δίνοντας έμφαση στην φρέσκια, γευστική και απαλλαγμένη ανθυγιεινών καταλοίπων τροφή
- πιο «εύκολη» για τους αγρότες.
Η κυκλαδική γαστρονομία και το μέλλον της αγροτικής παραγωγής στο προσκήνιο
- Η κίνηση για την επιστροφή στην ύπαιθρο και την αγροτική παραγωγή ως διέξοδο στην κρίση, η δυναμική της και οι νέες ανάγκες που δημιουργεί για εξειδικευμένη γνώση και κατάρτιση αλλά και κοινωνικές και τεχνολογικές υποδομές στις περιοχές υποδοχής και στήριξη όσων νέων θέλουν να μπουν στην παραγωγή.
- Οι νέοι τρόποι διάθεσης των αγροτικών ποιοτικών προϊόντων μέσα από δίκτυα παραγωγών – καταναλωτών /επιχειρηματιών τουρισμού.
- Ο ρόλος της αγροτικής παραγωγής στα νησιά για την προστασία της βιοποικιλότητας (δηλαδή του φυσικού περιβάλλοντος και της γενετικής ποικιλότητας – ντόπιες ποικιλίες και φυλές ζώων)
- Η αυξανόμενη έμφαση για βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου, πρασίνισμα της γεωργίας και ενίσχυση του ρόλου των ομάδων παραγωγών και της συνεργασίας τους με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της νέας ευρωπαϊκής Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2014-2020.
- Η σημασία της διαβούλευσης από τα κάτω, με την ενεργή συμμετοχή των παραγωγών αλλά και άλλων κοινωνικών ομάδων, και οι δυσκολίες σχεδιασμού ειδικών πολιτικών για τα νησιά, τόσο για τον πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία) όσο και για τους τομείς τουρισμού και πολιτισμού, αλλά και την αλληλοσύνδεσή τους, με ιδιαίτερη αναφορά στην πρόσφατη συζήτηση για το Σχέδιο Στρατηγικού Προγραμματισμού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
- Οι προοπτικές χρηματοδότησης δράσεων από την ΕΕ στο πλαίσιο της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020.