air-pollution

ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ εκφράζουμε την απογοήτευσή μας γιατί το “Ντίζελ-γκέητ” ή αλλιώς γνωστότερο ως “σκάνδαλο Volkswagen” βρίσκει την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (έστω και με μικρή πλειοψηφία) μετά από πιέσεις των κυβερνήσεων, βάζοντας τα συμφέροντα της αυτοκινητοβιομηχανίας πάνω από την υγεία των πολιτών. H πρόσφατη απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου έρχεται να προστεθεί και να «επιβραβεύσει» εκείνο της αυτοκινητοβιομηχανίας. 

Το σκάνδαλο  που ξέσπασε πρόσφατα με τις αυξημένες εκπομπές ρύπων από τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα και τις “πειραγμένες” μετρήσεις αποδείχθηκε ότι δεν αφορά μόνο στη συγκεκριμένη αυτοκινητοβιομηχανία (Volkswagen), με αφορμή την οποία ξέσπασε το σκάνδαλο, αλλά πλήθος άλλων ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών σε διάφορες χώρες. Στην προσπάθεια των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ευρωβουλευτών, αλλά και της Επιτροπής Περιβάλλοντος, να μπει τέλος στο σκάνδαλο αυτό και να προστατευθεί η υγεία των ευρωπαίων πολιτών,  οι κυβερνήσεις, αλλά και σημαντικό μέρος των Ευρωβουλευτών, αποφάσισαν να δώσουν παράταση ζωής, και νομιμοποίηση, στο σημερινό καθεστώς ανομίας.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ εκφράζουν την αποδοκιμασία τους στην μεθόδευση των κυβερνήσεων αλλά και την υποχωρητικότητα σημαντικού τμήματος των Ευρωβουλευτών που έθεσαν τα συμφέροντα της αυτοκινητοβιομηχανίας πάνω από την υγεία των πολιτών. Η πρόταση της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας του Ευρωκοινοβουλίου, που υποστηρίχθηκε σθεναρά από τους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ ευρωβουλευτές, προέβλεπε την άσκηση βέτο από το Ευρωκοινοβούλιο στα σχέδια των κυβερνήσεων και του Συμβουλίου για «προσωρινή …αύξηση των ορίων εκπομπών οξειδίων του αζώτου (NOx) των πετρελαιοκίνητων οχημάτων», παρά τα σοβαρά προβλήματα που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση. Αυτή η πρόταση απορρίφθηκε, δυστυχώς, από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, μετά την …υπόσχεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι θα εισαγάγει μία «ρήτρα αναθεώρησης», ενώ κατέθεσε και μια μακροπρόθεσμη νομοθετική πρόταση για την πλήρη αναθεώρηση του καθεστώτος έγκρισης των αυτοκινήτων στην ΕΕ. Να σημειωθεί ότι οι εκπομπές NOx των αυτοκινήτων αυτή τη στιγμή είναι από 400% ως και 500% πάνω από τα επίσημα όρια που έχουν θεσπισθεί ήδη από το 2007 και άρα υπήρχε αρκετός χρόνος για προσαρμογή.

Η πρόταση των ΠΡΑΣΙΝΩΝ και άλλων ευρωβουλευτών που υποστήριξαν την απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος (που πρότεινε να ασκηθεί βέτο στην προσωρινή χαλάρωση των ορίων εκπομπών) απορρίφθηκε με 323 ψήφους κατά, 317 υπέρ και 61 αποχές, με πρόσχημα την  προστασία θέσεων εργασίας και τις μη απολύσεις. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η απουσία κάποιων ευρωβουλευτών της αριστεράς (10) στην κρίσιμη ψηφοφορία, αν και η ομάδα τους υποστήριξε την πρόταση.

Η αποτυχία υιοθέτησης αυτής της πρότασης, ανοίγει τον δρόμο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνει το δεύτερο πακέτο για τη διαδικασία δοκιμών των εκπομπών σε συνθήκες πραγματικής οδήγησης (RDE). Δύο ακόμη προτάσεις πρόκειται να κατατεθούν, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία.Η Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΕΚ θα πραγματοποιήσει δημόσια ακρόαση σχετικά με τη διαδικασία RDE στις 23 Φεβρουαρίου.

Το δεύτερο πακέτο RDE, το οποίο εγκρίθηκε από την τεχνική επιτροπή για τα μηχανοκίνητα οχήματα στις 28 Οκτωβρίου 2015, αποσκοπεί στη θέσπιση ποσοτικών ορίων για τις εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (Euro 6).

Τα νέα όρια θα εισαχθούν σε δύο στάδια:

• ως πρώτο βήμα, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων θα πρέπει να μειώσουν την απόκλιση σε ένα "προσωρινό συντελεστή συμμόρφωσης" της τάξης του 2,1 κατ' ανώτατο όριο (110%) για τα νέα μοντέλα από το Σεπτέμβριο του 2017 (και για όλα τα νέα οχήματα από το Σεπτέμβριο του 2019), και

• ως δεύτερο βήμα, αυτή η διαφορά θα μειωθεί σε έναν "τελικό συντελεστή συμμόρφωσης" 1,5 (50%), λαμβάνοντας υπόψη τα τεχνικά περιθώρια σφάλματος, μέχρι τον Ιανουάριο του 2020 για όλα τα νέα μοντέλα οχημάτων (και από τον Ιανουάριο του 2021 για όλα τα νέα αυτοκίνητα).

Η συμπρόεδρος των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο, RebeccaHarms, δήλωσε: “Η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου αποποιείται της ευθύνης του να προστατεύσει την υγεία των ευρωπαίων πολιτών. Η απόφαση αυτή αποτελεί, στην ουσία, ανταμοιβή προς τις αυτοκινητοβιομηχανίες που δεν έκαναν καμία προσπάθεια συμμόρφωσης στα όρια εκπομπών ρύπων που η Ε.Ε. έχει θεσπίσει ήδη από το 2007! Η σημερινή απόφαση αντιπροσωπεύει άλλη μία νίκη του λόμπυ των αυτοκινητοβιομηχανιών στις Βρυξέλλες, είναι όμως ήττα και κόλαφος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”.

news 20160119 waste

 

 

Συμμετείχα πρόσφατα στην ημερίδα «Χωριστή συλλογή απορριμμάτων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας», που συνδιοργάνωσαν το MunicipalWasteEurope και το EUROCITIES στις 29/1/2016, στις Βρυξέλλες, ως εκπρόσωπος του κοινωνικού συνεταιρισμού "ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ".  Ως ομιλητές συμμετείχαν ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, Karmenu Vella, στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής Περιφερειών, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και δημοτικών επιχειρήσεων, ερευνητές, μεταξύ άλλων των ινστιτούτων BiPRO, Copenhagen Resource Institute καθώς και στελέχη ενώσεων και δικτύων, όπως των Municipal Waste Europe, EUROCITIES που συνδιοργάνωσαν την ημερίδα.

Είχα την ευκαιρία να συνομιλήσει με εκπροσώπους Δήμων και δημοτικών επιχειρήσεων σχετικά με τις επιτυχίες τους.

Δείτε το πρόγραμμα της ημερίδας εδώ και τις παρουσιάσεις εδώ.

Μελέτη της Κομισιόν για χωριστή συλλογή απορριμμάτων

Σήμερα στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ μόνο το 19% των αστικών αποβλήτων συλλέγεται χωριστά, ενώ το 80% εξακολουθεί να καταλήγει στο καλάθι των αχρήστων. Μεγάλο μέρος αυτών των αποβλήτων δεν μπορεί να ανακυκλωθεί, καθώς έχει επιμολυνθεί κατά τη διάρκεια της συλλογής, με αποτέλεσμα να σημειώνεται τεράστια απώλεια πρώτων υλών. Η χωριστή συλλογή γυαλιού, χαρτιού, μετάλλου και πλαστικού είναι υποχρεωτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2015.

Με το νέο πακέτο για την κυκλική οικονομία[1]που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2015, η χωριστή συλλογή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία.  Οι προτάσεις περιλαμβάνουν περισσότερο φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης για τα αστικά απόβλητα και τις συσκευασίες, με απαγόρευση της υγειονομικής ταφής για τα χωριστά συλλεγμένα απόβλητα από χαρτί, μέταλλο, γυαλί, πλαστικό και τα νέα βιολογικά απόβλητα.

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Σλοβενία, η Εσθονία και η Φιλανδία παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά στη χωριστή συλλογή απορριμμάτων. Η χωριστή συλλογή απορριμμάτων αποτελεί ήδη νομική υποχρέωση στην Ευρώπη, αλλά χρειάζονται ακόμα βελτιώσεις αναφορικά με τη διαχείριση και ανακύκλωση των αποβλήτων ώστε να επιταχυνθεί η μετάβαση προς μία περισσότερο κυκλική οικονομία. Οι πρωταθλήτριες πόλεις στη χωριστή συλλογή είναι οι: Λιουμπλιάνα (Σλοβενία), Ταλίν (Eσθονία) και Ελσίνκι (Φιλανδία), με ποσοστά 55,4 %, 47,2 % και 38,6 %, αντιστοίχως.

Η μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής [2], τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν στις 29 Ιανουαρίου 2015 στις Βρυξέλλες, αποτελεί μέρος μια ευρύτερης πρωτοβουλίας προώθησης της συνεργασίας και της ανταλλαγής καλών πρακτικών στην Ευρώπη μέσω του συστηματικού διαλόγου.

Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην ημερίδα από πόλεις

Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν οι εμπειρίες και οι επιτυχίες πόλεων όπως το Μιλάνο, το Γκέτεμποργκ, το Μάντσεστερ (από τις μεγάλες πόλεις), η Λουμπλιάνα, το Ταλίν και το Ελσίνκι (πρωτεύουσες) καθώς και 3 μικρότερων αλλά πετυχημένων πόλεων: Haderslev (Δανία), Zwolle (Ολλανδία), Ρίμινι (Ιταλία).

Ένα σύνολο φορέων συμμετείχαν, επίσης, στον διάλογο που αναπτύχθηκε σε δυο στρογγυλά τραπέζια, «πώς μπορεί να ενισχυθεί η διακυβέρνηση σε τοπικό επίπεδο για τη χωριστή συλλογή, την ανακύκλωση και την ανάκτηση υλικών» καθώς και «πώς μπορεί η ευθύνη του παραγωγού και η χωριστή συλλογή να υποστηρίξει την ποιοτική ανακύκλωση και την μεγιστοποίηση της ανάκτησης υλικών».

Όλες οι εισηγήσεις είχαν ενδιαφέρον, και μπορεί κάποιος να τις μελετήσει προσεκτικά. Θα ήθελα να ξεχωρίσω κάποιες πόλεις, χωρίς διάθεση να αδικήσω τις υπόλοιπες:

Η Λουμπλιάνα, όπως εξήγησε ο JankoKramzar, διευθυντής της δημοτικής επιχείρησης Snagaτης πόλης, έχει καταφέρει να συλλέγει χωριστά 30 κατηγορίες υλικών και συνολικά το 65% των απορριμμάτων της, βασιζόμενη στην δημοτική επιχείρησή της. Από 16 κιλά ανά άτομο που ήταν το 2004 η χωριστή συλλογή, έχει φτάσει σήμερα στα 145 κιλά ανά άτομο το χρόνο, ενώ τα υπολείμματα από 100.000 τόνους το 2004 έχουν πέσει κάτω από τους 50.000 τόνους το 2014. Η στρατηγική της είναι «Μηδενικά Απόβλητα» (Zero waste), και στοχεύει μέχρι το 2025: να ανακυκλώνεται το 75-80% των αστικών απορριμμάτων, να μειωθεί η ποσότητα των υπολειμμάτων από τα 117 κιλά σήμερα σε λιγότερο από 60 κιλά, να μειωθούν τα απόβλητα που καταλήγουν στον ΧΥΤΥ στα 30 κιλά ανά κάτοικο το χρόνο αλλά και να έχουν εξοικειωθεί οι πολίτες με την επαναχρησιμοποίηση. Να σημειωθεί ότι η Σλοβενία ανακυκλώνει το 58% του συνόλου των απορριμμάτων της. Ο JankoKramzarμας εξήγησε ότι η καμπάνια τους επικεντρώνει σε μια ιστορία/ αφήγηση, και αξιοποιεί την μουσική και την τέχνη για να μιλήσει στους πολίτες. Ενδιαφέρθηκε πολύ για συνεργασίες με ελληνικούς Δήμους και  ιδιαίτερα με το Δίκτυο Ελληνικών Πράσινων Πόλεων.  “Αφού τα καταφέραμε εμείς, δεν υπάρχει πόλη που δεν μπορεί να τα καταφέρει», επισήμανε χαρακτηριστικά τόσο στην δημόσια ομιλία του όσο και στην κουβέντα μαζί μας. Δικαίως ανακηρύχθηκε ως η ευρωπαϊκή «Πράσινη Πρωτεύουσα» για το 2016.

Η Ολλανδική πόλη Zwοlle δίνει πλέον έμφαση στην μεγιστοποίηση της διαλογής στην πηγή και τη χωριστή συλλογή των διαφόρων υλικών, σε βάρος της συλλογής των υπολειμμάτων. Οι πολίτες πρέπει να μεταφέρουν τα υπολείμματα σε ειδικούς χώρους, ενώ η δημοτική επιχείρηση ROVA συλλέγει μόνο τα ανακυκλώσιμα υλικά πόρτα-πόρτα. Όπως τόνισε στην ομιλία της η NataschaSpanBroen, σύμβουλος της δημοτικής επιχείρησης, «μέχρι πρόσφατα δίναμε έμφαση στη συλλογή των υπολειμμάτων, τώρα πλέον δίνουμε έμφαση στην ανακύκλωση. Και η καμπάνια ευαισθητοποίησης είναι ελκυστική και στοχεύει στο να παρακινήσει τους δημότες να συμμετάσχουν». Η χωριστή συλλογή συνδυάζεται και με το σύστημα «Πληρώνω Όσα Πετάω», με βάση το οποίο οι πολίτες επιβαρύνονται κυρίως για τα υπολείμματα που πετάνε. Με την εφαρμογή αυτού του συστήματος χρέωσης των δημοτών για τα απορρίμματα, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της απόδοσης της πρόληψης και της ανακύκλωσης – κάτι που παρατηρείται και σε όποιες άλλες περιοχές έχει εφαρμοστεί. Στον Δήμο εφαρμόστηκε με επιτυχία και το πρόγραμμα 100-100-100, δηλαδή να μειωθεί 100 νοικοκυριά συμμετείχαν σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα 100 ημερών με στόχο να επιτευχθεί 100% κυκλική οικονομία στα απορρίμματα (ανακύκλωση κι επαναχρησιμοποίηση).  

Η πόλη του Ρίμινι πέτυχε μέσα σε 6 χρόνια να έχει μια από τις καλύτερες επιδόσεις συστημάτων διαλογής των απορριμμάτων στα σπίτια και συλλογής τους χωριστά πόρτα – πόρτα. Σημαντικές είναι και οι επιδόσεις των άλλων μεγάλων πόλεων που παρουσίασαν τις δράσεις τους. Το Μιλάνο έχει ως στόχο της στρατηγικής του να μηδενίσει την ταφή απορριμμάτων δίνοντας έμφαση στη συλλογή πόρτα-πόρτα, σε καινοτομίες και σε οργανωτικές και τεχνολογικές αλλαγές για να το πετύχει αυτό. Μεταξύ άλλων βελτιστοποίησε το σύστημα συλλογής με βάση σημεία κλειδιά (βάρος, χρήστες, διαδρομές, παραγωγικότητα κα), εισήγαγε και τη χωριστή συλλογή των οργανικών (αποφάγια, κλαδέματα) με ειδικούς κάδους 120 ή 35 λίτρων, ενώ υποχρέωσε τους πολίτες να χρησιμοποιούν ειδικές διαφανείς σακούλες για τα υπολείμματα των απορριμμάτων.

HΓερμανική πόλη Muenster θεωρείται μια από τις πιο «πράσινες» στις αποδόσεις της πόλη, με αναπτυγμένα προγράμματα διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής ήδη από την δεκαετία του ’80. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που αντιπρόεδρος του Municipal Waste Europe είναι ο Patrick Hasenkamp, εκπρόσωπος του Muenster.

Οι δηλώσεις του Επιτρόπου

Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, Karmenu Vella, δήλωσε μεταξύ άλλων: "Όταν τρία κράτη μέλη της ΕΕ σημειώνουν τόσο υψηλά ποσοστά, αποδεικνύεται η σημασία της πολιτικής βούλησης. Οι χώρες αυτές μας δείχνουν ότι η μετάβαση από τις απαρχαιωμένες μεθόδους στη σύγχρονη και ευφυή διαχείριση αποβλήτων μπορεί πραγματοποιηθεί σχετικά γρήγορα, χωρίς να απαιτείται μακρά μεταβατική περίοδος. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να εντάξουν την κυκλική προσέγγιση στης οικονομίας στο πλαίσιο των πολιτικών τους και αυτή η μελέτη τους δείχνει τον τρόπο." Η ορθή διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί βασικό στοιχείο προκειμένου να μπει η οικονομία σε πορεία βιωσιμότητας, μαζί με τη βιώσιμη πολιτική για τα προϊόντα. Η χωριστή συλλογή των απορριμμάτων παίζει καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση, καθώς εξασφαλίζει υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης, ελαχιστοποιεί την ποσότητα των αποβλήτων που προορίζονται για τελική διάθεση και φέρνει την Ευρώπη πιο κοντά στο στόχο των μηδενικών αποβλήτων (zero waste).  Επιπλέον, συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στην εξοικονόμηση πόρων.

Διοργανωτές:

Η Municipal Waste Europeείναι η ένωση που εκπροσωπεί τους Δήμους και τις δημόσιες επιχειρήσεις διαχείρισης αποβλήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και προωθεί την ενημέρωση / ευαισθητοποίηση αναφορικά με τη διαχείριση αποβλήτων.

Τα μέλη της είναι δημόσιοι φορείς και εθνικές ή περιφερειακές οργανώσεις. Κοινή τους δέσμευση αποτελεί η βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων που ελαχιστοποιεί τις επιπτώσεις για το περιβάλλον και προωθεί την αποδοτική χρήση των πόρων, λαμβάνοντας υπόψη τοπικούς παράγοντες. Η ένωση Municipal Waste Europe προωθεί τα συμφέροντα των μελών της σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διατυπώνοντας κοινή θέση προς τα ευρωπαϊκά όργανα και ενημερώνει τα μέλη της αναφορικά με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.  Η ένωση ενθαρρύνει την ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών μεταξύ των μελών της αναφορικά με την τοπική διαχείριση των αποβλήτων.

Το EUROCITIES είναι το δίκτυο των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων, δηλαδή μέλη του είναι οι εκλεγμένες τοπικές αυτοδιοικήσεις μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων. Το δίκτυο EUROCITIES ιδρύθηκε το 1986 από έξι πόλεις μέλη και σήμερα συμμετέχουν σε αυτό περισσότερες από 130 ευρωπαϊκές πόλεις. Το δίκτυο προορίζεται να αποτελέσει μία πολιτική πλατφόρμα που λειτουργεί ως δίαυλος επικοινωνίας με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα προκειμένου οι τοπικές κυβερνήσεις να μπορούν να αντιμετωπίσουν θέματα στρατηγικών προκλήσεων σε τοπικό επίπεδο.

 

118645-265107

Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύθηκε στην Athens Voice στις 19/1/2016: http://www.athensvoice.gr/article/city-news-voies/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7/%CE%BF-%CF%83%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CF%81%CF%8C-%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B6%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%83%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%87%CF%81%CF%85%CF%83%CF%8C

Αυτές τις μέρες υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το θέμα της εξόρυξης χρυσού στη Χαλκιδική. Έχουν ειπωθεί πολλά υπέρ ή εναντίον της εξόρυξης. Πολύ συχνά στη χώρα μας υπάρχει μια πόλωση που όμως δεν βασίζεται σε μια σφαιρική γνώση των θεμάτων, αλλά κυρίως σε ένα είδος ιδεοληψίας. Είναι κάθε επένδυση αποδεκτή με μόνη δικαιολογία τη δημιουργία θέσεων εργασίας ή θα πρέπει πλέον να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι περιβαλλοντικές (και κοινωνικές συνέπειες) μιας επένδυσης και μιας δραστηριότητας; Η εξόρυξη χρυσού είναι μια δραστηριότητα όπως κάθε άλλη βιομηχανική δραστηριότητά ή είναι από τις πιο επικίνδυνες για το περιβάλλον;

Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα πρέπει να λάβουμε υπόψη δυο νέες πραγματικότητες: 1) Στη σημερινή εποχή έχουν αλλάξει πολλά, το περιβάλλον και το συμφέρον των τοπικών κοινωνιών ΠΡΕΠΕΙ να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη (δεν συμβαίνει δυστυχώς αυτό πάντα). 2) Υπάρχουν πλέον πολλά στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία ορυχείων χρυσού, τόσο στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη (όπου στον ένα ή στον άλλο βαθμό οι περιβαλλοντικές προδιαγραφές είναι υψηλότερες) όσο και σε άλλες περιοχές του κόσμου (όπου το περιβάλλον συχνά θυσιάζεται μπροστά στο εύκολο κέρδος).

Μια απόφαση σχετικά με ορυχείο χρυσού στις ΗΠΑ μπορεί να βοηθήσει τη συζήτηση και στην Ελλάδα. Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (E.P.A), όπως ανακοίνωσε [1]  η διοίκηση Ομπάμα, δεν δίνει άδεια εξόρυξης χρυσού στην καναδικών συμφερόντων εταιρεία χρυσού Northern Dynasty Mining και στον εταίρο της Anglo American για την δημιουργία ορυχείου στην περιοχή της δυτικής Αλάσκας Bristol Bay. Στην απόφαση έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο η επιλογή να προστατευθεί ο σολομός! Η E.P.A. θεωρεί ότι οι δραστηριότητες χρυσού θα καταστρέψουν [2] ένα σημαντικό τμήμα του υδροφόρου ορίζοντα, καθώς και μια περιοχή σημαντική για το σολομό αλλά και για τις τοπικές κοινότητες ψαράδων. Να λάβουμε υπόψη ότι η αξία των μετάλλων στην περιοχή υπολογίζεται ότι φτάνει στα 500 δις δολάρια.

Ναι, η διοίκηση Ομπάμα και η EPA αξιολόγησαν ότι η αξία του περιβάλλοντος, του σολομού και της ζωής των τοπικών κοινοτήτων αξίζουν περισσότερο από το χρυσό και το χαλκό που βρίσκονται σε αυτά τα εδάφη. Την απόφαση [3] χαιρέτισαν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι Δημοκρατικοί και οι τοπικές κοινότητες, ενώ επέκριναν οι Ρεπουμπλικάνοι και οι εκπρόσωποι της εταιρείας. Το θέμα εξετάζονταν συστηματικά και πολύπλευρα από το 2010. Να σημειωθεί, όμως, ότι οι κοινότητες της Αλάσκας δεν ήταν μόνες τους. Περισσότεροι από 50 οίκοι κοσμημάτων, μεταξύ των οποίων οι Tiffany, Zales and Boucheron, είχαν υποσχεθεί ότι δεν θα χρησιμοποιήσουν χρυσό από την περιοχή αν λειτουργούσε το ορυχείο. Από την άλλη εστιατόρια, μάγειροι και διακινητές θαλασσινών είχαν διαμαρτυρηθεί για τη σχεδιαζόμενη εξόρυξη.

Είναι σημαντικό, όμως, και αυτό κατευθύνει τις πολιτικές των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, να μη μένουμε μόνο στο όχι αλλά και να προτείνουμε/προωθούμε εναλλακτικές λύσεις που συνδυάζουν προστασία περιβάλλοντος, δημιουργία θέσεων εργασίας, κοινωνική συνοχή, υπεύθυνη οικονομία. Κι ευτυχώς υπάρχουν σήμερα πολλά καλά παραδείγματα που αναλύουμε στο αναλυτικό κείμενο-πρότασή μας για τη Χαλκιδική, όπου τεκμηριώνουμε με αναφορές και καλά παραδείγματα από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο για το τι θα μπορούσε να γίνει στην περιοχή για να προστατευθεί το περιβάλλον αλλά και να βρουν δουλειά οι άνθρωποι της περιοχής. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα για το πώς περιοχές που είχαν συνδεθεί μονοδιάστατα με την εξόρυξη μετάλλων, κάρβουνου ή λιγνίτη μπόρεσαν να μεταβούν σε ένα πράσινο μοντέλο οικονομίας.

Η Χαλκιδική και η Πτολεμαΐδα - Κοζάνη αποτελούν δυο τέτοιες περιοχές που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε κέντρα πράσινης καινοτομίας προς όφελος του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της οικονομίας. Μια υπεύθυνη επιχειρηματικότητα έχει θέση σε μια τέτοια στρατηγική. Μια επιχειρηματικότητα που εστιάζει μόνο στο πώς θα αρπάξει τα περισσότερα μεταφέροντας τα βάρη στο περιβάλλον και στις τοπικές κοινωνίες δεν έχει θέση.

[1]https://www.washingtonpost.com/national/health-science/epa-mining-would-destroy-fishery-villages-part-of-watershed-in-alaskas-bristol-bay/2014/01/15/21e3b45e-7e20-11e3-9556-4a4bf7bcbd84_story.html

 

[2] http://www.theguardian.com/environment/2012/jul/23/pebble-mine-alaska-environment-salmon-indigenous-people