ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ απαντούν στα ερωτήματα της ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ

 Υπεύθυνοςγια τις απαντήσεις:

Νίκος Χρυσόγελος,

συνεπικεφαλής του συνδυασμού,

υποψήφιος στην Β’ Αθήνας

ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Η μόνη περίπτωση για να αλλάξει η πορεία της χώρας προς προοδευτική, οικολογική και δημοκρατική κατεύθυνση είναι η συνεργασία «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» να εκπροσωπηθεί στη Βουλή με ισχυρή εκλογική δύναμη και να συμβάλει στην διαμόρφωση μιας προοδευτικής διακυβέρνησης στη βάση  προγραμματικής συμφωνίας και ενός εναλλακτικού ρεαλιστικού και ταυτόχρονα οραματικού σχεδίου.

Οι Πράσινοι – Δημοκρατική Αριστερά θα αγωνιστούμε για ευρύτερες συμφωνίες με στόχο λύσεις στα άμεσα προβλήματα, την ανεργία, την φτώχεια, την κατάρρευση του συστήματος υγείας, την διάλυση της οικονομίας. Πιστεύουμε ακράδαντα πως οι πολίτες θα καταλάβουν ότι η επιλογή  «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» είναι μια λύση για να αποφύγουν το δίπολο φόβου και οργής, στο οποίο βρίσκεται παγιδευμένη η χώρα, για να στραφεί η πολιτική σε λύσεις από τα απλοϊκά – σήμερα – συνθήματα. Είμαστε μια λύση λογικής και οράματος για όσους και όσες επιδιώκουν και βαθιές αλλαγές και προοδευτική διακυβέρνηση μακράς πνοής, για να μην γίνει η υπόθεση της αλλαγής παρένθεση μερικών μηνών.

Η δική μας συμμετοχή στη Βουλή θα κάνει τη διαφορά, θα προωθήσει νέες, πράσινες οικολογικές κοινωνικές ιδέες που αλλού έχουν συμβάλλει σημαντική στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, στην απασχόληση, σε μια υπεύθυνη οικονομία, στην προστασία του περιβάλλοντος. Η χώρα χρειάζεται μια συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση στη Βουλή. Μαζί μπορούμε να αλλάξουμε ριζικά και αποτελεσματικά την πορεία της χώρας προς το καλύτερο.

ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΜΕ ΡΕΑΛΙΣΜΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» θα συμβάλουμε στην διαπραγμάτευση και για τη μείωση του χρέους αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά εργαλεία αλλά και με βάση προτάσεις που έχουν οι Πράσινοι αλλά και άλλες δυνάμεις υποστηρίξει σε όλη την Ευρώπη και μέσα στα εθνικά τους κοινοβούλια. Η κίνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι μέρος μιας διαδικασίας αμοιβαιοποίησης του χρέους των χωρών. Για να προχωρήσει όμως η αμοιβαιοποίηση, η μετατροπή δηλαδή μέρους του χρέους των κρατών μελών σε κοινό (ευρωπαϊκό) χρέος που κατέχει η ΕΚΤ, απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης των δημοσιονομικών και όχι μόνο προβλημάτων που έχει κάθε χώρα. Επίσης, η αναγνώριση του ποσού που έχει δοθεί για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ως ιδιωτικό χρέος (δηλαδή χρέος των τραπεζών και όχι του δημοσίου) θα μείωνε, επίσης,  το δημόσιο χρέος κατά μερικές δεκάδες δις. Για την Ισπανία ισχύει αυτό, στην Ελλάδα όχι. Πολλά παρόμοια εργαλεία πρέπει να αξιοποιηθούν για μείωση του χρέους ώστε να είναι βιώσιμο.

Το θέμα της αμοιβαιοποίησης του χρέους από ένα ποσοστό και πάνω είναι κάτι που προτείναμε οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ στο Ευρωκοινοβούλιο και είναι θέση μας ως ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Η λύση για τα δημοσιονομικά δεν είναι η λιτότητα, αλλά ένα διαφορετικό σχέδιο βιωσιμότητας που θα είναι κοινωνικά δίκαιο, όπως έχουν υποστηρίξει από κοινού στην κοινή διακήρυξή τους οι επικεφαλής των Πράσινων κομμάτων από την Μαδρίτη, από τον Μάιο 2013.  Χρειαζόμαστε ως χώρα ένα εναλλακτικό σχέδιο βασισμένο στην οικολογική, κοινωνική και οικονομική μεταρρύθμιση - μέσω αυτής αντιμετώπιση των δημοσιονομικών - ώστε να αντικαταστήσουμε την πολιτική λιτότητας με την πολιτική βιωσιμότητας. Οι απειλές δεν θα οδηγήσουν σε διαγραφή χρέους. Είναι αποτυχημένη στρατηγική να θέσει κάποιος ως προτεραιότητα σήμερα, με δεδομένους του συσχετισμούς, τη διαγραφή του 60% χρέους από τους εταίρους. Κανένα κοινοβούλιο στις 27 χώρες δεν θα ψήφιζε για μια τέτοια διαγραφή. Άλλο διαγραφή και άλλο ρυθμίσεις που είναι δίκαιες και εφικτές για σημαντική μείωση του χρέους. Στο Ευρωκοινοβούλιο ήδη από το 2012 οι Πράσινοι είχαμε προτείνει παρόμοιες ρυθμίσεις. Η ρύθμιση του χρέους θα απαιτήσει όμως περισσότερη διαβούλευση και χρόνο. Μέχρι τότε το επείγον για την κοινωνία είναι η επιστροφή των πολιτών στην εργασία και η αναζωογόνηση της οικονομίας.

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ

Στόχος μας είναι η διεκδίκηση μιας νέας συμφωνίας για την ανόρθωση της χώρας και την αποτελεσματική αναδιάρθρωση του χρέους. Και αυτό δεν μπορούμε να το πετύχουμε με μία άστοχη και άδικη υπερ-φορολόγηση ή με έναν ενιαίο συντελεστή για όλους που καταδεικνύει έναν πάγιο νεοφιλελευθερισμό. Κατ' αρχάς το φορολογικό σύστημα πρέπει να “παίζει” πολλαπλούς ρόλους. Δεν μπορεί να εξυπηρετεί μόνο εισπρακτικές ανάγκες, δεν μπορεί να είναι μόνο για να εισπράττει χρήματα. Πρέπει να είναι απλό, σταθερό σε βάθος χρόνου και να αποτελεί ένα εργαλείο κοινωνικής και οικολογικής δικαιοσύνης, που δημιουργεί θέσεις εργασίας, συμβάλει στην κοινωνική συνοχή και βοηθάει σε τομείς της οικονομίας που θέλουμε να αναπτύξουμε, ιδιαίτερα προς πράσινη και κοινωνική κατεύθυνση.

·   Η δική μας πρόταση είναι το φορολογικό σύστημα να δίνει κίνητρα για εργασία. Χρειάζεται μια σταδιακή μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία προς το σύνολο της κινητής κι ακίνητης περιουσίας αλλά και αντιπεριβαλλοντικών και αντικοινωνικών πρακτικών. Υποστηρίζουμε μεταρρύθμιση που θα επιβάλλει φορολογία όχι στο εισόδημα εργασίας αλλά στο σύνολο κινητ  ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽αλλά στο σύνολο κινητηαρχει σπαταλη φυσικων πορων sugglisi kai enisxysh   ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽αλλά στο σύνολο κινητηαρχει σπαταλη φυσικων πορων sugglisi kai enisxysh ής και ακίνητης περιουσίας και αφορολόγητο όριο για το σύνολο της περιουσίας περίπου στις 500.000 καθώς και προοδευτικούς συντελεστές ανάλογα με το ύψος της συνολικής περιουσίας. αρχει σπαταλη φυσικων πορων sugglisi kai enisxysh

·   Συμφωνούμε με την απαίτηση των λογικών ανθρώπων για απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, περιορισμό της πολυνομίας, καθώς και ηλεκτρονική διακυβέρνηση και διαφάνεια στη λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης.

·   Συμφωνούμε με την πρόταση της Ανεξάρτητης Κίνησης Οικονομολόγων Ελλάδας για δημιουργία Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχήςλειτουργίας της Φορολογικής Διοίκησης  με  νομοθετική κατοχύρωση  βάσει του άρθρου 101^Α του Συντάγματος, της  Εθνικής Επιτροπής ελέγχου του αποτελέσματος των εφαρμοζόμενων τακτικών – πρακτικών της Δημόσιας Διοίκησης ως προς την:

•     απλοποίηση του φορολογικού συστήματος

•     σταθερότητα του φορολογικού συστήματος

•     περιορισμό της πολυνομοθεσίας

•     περιορισμό της φοροδιαφυγής

•     περιορισμό της παραοικονομίας

•     ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας

•     ανάπτυξη της οικονομίας

Υποστηρίζουμε πλήρως τον περιορισμό  στο ελάχιστο δυνατό μέχρι να φτάσουμε στην εξάλειψη της φυσικής παρουσίας του φορολογούμενου στις  Δ.Ο.Υ για διεκπεραίωση των φορολογικών του συναλλαγών, κάτι που συνδέεται με την βελτιστοποίηση της διοικητικής οργάνωσης, συστήματα πληροφορικής φιλικά στον χρήστη και απλοποίηση του φορολογικού συστήματος. Οι προτάσεις της ΑνεξάρτητηςΚίνησης Οικονομολόγων Ελλάδας συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι φορολογικές υπηρεσίες πρέπει να είναι εργαλείο υποστήριξης, συμβουλής προς τους φορολογουμένους αλλά και τήρησης των κανόνων, γι αυτό συμφωνούμε ότι χρειάζεται επαναπροσδιορισμός του προσανατολισμού της φορολογικής διοίκησης από τον φορο-εισπρακτικό στόχο που βασίζεται  στην Τυπολατρική γραφειοκρατία, τον αδιαφανή έλεγχο, την  ποινή, και την  συναλλαγή στον ανταποδοτικό  στόχο που βασίζεται στην συνεχή εκπαίδευση, στην υποστήριξη, στην συμβουλή, στην φοροδοτική ικανότητα, και στην  ανάπτυξη.

Απαιτείται, όμως, πολιτική βούληση για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής:

·   Έλεγχος των καταθέσεων στις τράπεζες που θεωρούνται φορολογικοί παράδεισοι ώστε να εντοπισθούν τυχόν φοροαποφυγή, φοροαπάτη ή γκρίζο χρήμα.

·   Εφαρμογή του Φόρου Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών, όπως έχει υπογράψει η Ελλάδα και έχει υποστηρίξει το Ευρωκοινοβούλιο. Υπάρχουν επιχειρήσεις που κατά την περίοδο της κρίσης έβγαλαν από το χρηματιστήριο 500 εκατομμύρια ευρώ και δεν έχουν φορολογηθεί.

Αναζωογόνηση της οικονομίας

Απαιτείται ένας ορθολογικός σχεδιασμός για να πετύχουμε της οικονομίας:

·         Προώθηση ενός ισχυρού επενδυτικού προγράμματος σε πράσινες και κοινωνικές παραγωγικές και χρήσιμες για την κοινωνία επενδύσεις, με στόχο τη μείωση της ανεργίας κατά 10% σε τρία χρόνια και παράλληλων μέτρων υποστήριξης όλων των ανέργων μέσω ειδικών προγραμμάτων (αποτελεσματική αξιοποίηση της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας “εγγύηση για την νεολαία”, ενίσχυση της δημιουργίας κοινωνικών συνεργατικών επιχειρήσεων, απαλλαγή των νέων επιχειρηματικών από φορολογική επιβάρυνση για 2 χρόνια, μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές αν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και για επενδύσεις που επιτυγχάνουν υψηλή περιβαλλοντική επίδοση, όπως πχ μείωση κατανάλωσης ενέργειας και φυσικών πόρων, εφαρμογές πράσινης χημείας, κα).

·         Ενίσχυση της πράσινης και κοινωνικής στροφής της οικονομίας μέσω συμβάσεων του δημοσίου που ενσωματώνουν κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.  

·         Έλεγχος της οικονομικής αποδοτικότητας και κοινωνικής ωφελιμότητας κάθε δημόσιας δαπάνης και προμήθειας.

·         Καθιέρωση του «βασικού εγγυημένου εισοδήματος» αξιοποιώντας την εμπειρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διασφάλιση ποιοτικής, υγιεινής και στο πλαίσιο του εφικτού οικολογικής σίτισης των παιδιών στα σχολεία και της πρόσβασης όλων σε ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.

·         Ενεργός ρόλος της χώρας στην Τραπεζική Ένωση ώστε να μην πληρώνουν συνεχώς οι φορολογούμενοι τα λάθη ή τα προβλήματα των τραπεζών: διασφάλιση των καταθέσεων μέχρι 100.000 ευρώ, παρακολούθηση της πορείας των τραπεζών κι αποτροπή τους από κερδοσκοπικά παιχνίδα, δημιουργία θεσμών από τις ίδιες τις τράπεζες που θα διασώζουν τις τράπεζες με κεφάλαια των ίδιων των τραπεζών, χωρίς επιβάρυνση των φορολογουμένων ή των καταθετών.

·         Έλεγχος και εξάλειψη σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο των offshore εταιριών και πρακτικών που εξασφαλίζουν τεράστια φοροδιαφυγή μεγάλων επιχειρήσεων.

Ειδικές ρυθμίσεις:

Συμφωνούμε με τις προτάσεις της ΑΚΙΟΕ για ενσωμάτωση της προσωποποιημένης  αντιμετώπισης του φορολογούμενου στην εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας, ως καθοριστικό στοιχείο της σχέσης φορολογούμενου – φορολογικής αρχής καθώς και επαναπροσδιορισμό του συνόλου διοικητικών και φορολογικών ποινών της φορολογικής διοίκησης (π.χ ΚΦΔ) και κατ’ επέκταση της Δ.Δ με προσανατολισμό στην αρχή  της φοροδοτικής ικανότητας  αντί  της φοροεισπρακτικής.

Υποστηρίζουμε τον καθορισμό των δόσεων οφειλών με βάση τη συνολική περιουσία του κάθε υπόχρεου και όχι με οριζόντιο τρόπο (όλοι ίδια) σε συνδυασμό με την φοροδοτική – εισπρακτική δυνατότητα κατόπιν σχετικής τεκμηριωμένης έκθεσης από πιστοποιημένο Λ/Φ και μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων ή δυνατότητα διαγραφής μέρους ή συνόλου των οφειλών ή περιορισμού των επιβαρύνσεων

Συμφωνούμε με την υιοθέτηση κατά την εφαρμογή της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής των αρχών του οικονομικού κινήτρου και της ανταποδοτικότητας μεταξύ άλλων με:

- επαναπροσδιορισμό των  δανειακών  οφειλών των επιχειρήσεων  στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε συνδυασμό με την δυνατότητα αποπληρωμής των  κατόπιν σχετικής τεκμηριωμένης έκθεσης από πιστοποιημένο οικονομολόγο για την βιωσιμότητα της επιχείρησης  και μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων με  δυνατότητα διαγραφής μέρους ή συνόλου των οφειλών ή  των επιβαρύνσεων  .

- παροχή κινήτρων για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων (πχ 2ετή απαλλαγή από φορολογική επιβάρυνση) και την αύξηση θέσεων εργασίας

- παροχή φορολογικών κινήτρων για  την επιστροφή στη βιωσιμότητα επιχειρήσεων  που είχαν τα τελευταία χρόνια ζημιές αλλά μπορούν να διασωθούν. Ιδιαίτερα κίνητρα σε περίπτωση που οι εργαζόμενοι αναλάβουν την επαναλειτουργία των επιχειρήσεων μέσω συνεργατικών – συνεταιριστικών σχημάτων

- Ενσωμάτωση των οικονομικών μεταναστών συμπολιτών μας  ως ενεργά και ισότιμα μέλη της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας με αντίστοιχη συμμετοχή τους στα υφιστάμενα φορολογικά βάρη.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΘΕΣΗ ΟΛΩΝ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΕΙ

Οι “ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ” θεωρούμε το δικαίωμα στη στέγαση ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα για τη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Δυστυχώς, όμως, από το 2010 ήδη, πριν την κρίση, το 6% των Ευρωπαίων πολιτών ήταν άστεγοι, ενώ το 18% ζούσε σε μη ανθρώπινες συνθήκες, ποσοστά που έκτοτε έχουν αυξηθεί ραγδαία.

Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται πολύπλευρη και συνεκτική προσέγγιση κι όχι αποσπασματικές ενέργειες. Δεν χρειάζεται απλώς ρύθμιση των χρεών, αλλά μία συνολική πολιτική για την κατοικία, στην οποία θα ενσωματωθεί και η πολιτική στέγασης, η ενεργειακή πολιτική και η φορολογική πολιτική και θα εξασφαλίζεται το συμφέρον όλων των μερών και όχι μόνο των τραπεζών.

Μια πρότασή μας είναι να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ ή ένα μέρος της φορολογικής επιβάρυνσης ιδιοκτήτες κατοικιών που θα ενοικίαζαν με συμβολικό ή μηδενικό ενοίκιο κλειστά διαμερίσματα σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Οι κατοικίες αυτές θα μπορούσαν να μπουν και σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και να αποτελέσουν κύτταρα για την ανάπτυξη ενεργειακών συνεταιρισμών σε επίπεδο γειτονιάς για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Θα αναζωογονηθεί η απασχόληση στον κλάδο των οικοδομών αλλά και θα δοθεί η δυνατότητα απόκτησης και κάποιων εισοδημάτων σε άτομα που είναι άνεργα ή στα όρια της φτώχειας. Ως ευρωβουλευτής των Πράσινων με ευθύνη τα θέματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Συνοχής συνέβαλα στο να υπάρξουν παρόμοια εργαλεία στον Κανονισμό του ταμείου. Απαιτείται όμως πολιτική που θα προσφέρει λύσεις αξιοποιώντας τα εργαλεία αυτά.

ΟΧΙ ΔΙΠΛΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ, ΟΧΙ ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΙΑ

Κανένα κόμμα δεν μπορεί από μόνο του σήμερα να πετύχει τις βαθιές αλλαγές. Η υπόθεση της αλλαγής πολιτικής δεν μπορεί να είναι υπόθεση ενός μόνο κόμματος. Καλούμε, λοιπόν, σε μια ευρεία κοινωνική και πολιτική συνεννόηση, με στόχο τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος για όλους και όλες. Αν είμαστε στη Βουλή και να προσκληθούμε να συμμετάσχουμε σε μια προοδευτική κυβέρνηση – ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα αλλά δεν πρέπει να έχει αυτοδυναμία – θα προτείνουμε να υπάρξει μια συμφωνία όχι μόνο μεταξύ των δυο σχημάτων ΣΥΡΙΖΑ και ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ αλλά και με τις σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Στη βάση αυτής της συμφωνίας θα ζητήσουμε να κινηθεί το κυβερνητικό πρόγραμμα σε συνεργασία με την κοινωνία. Θα ζητήσουμε όμως και να ελέγχεται η υλοποίησή του με χρονοδιαγράμματα και με μετρήσιμους στόχους. Καμία λευκή επιταγή δεν δικαιολογείται.

Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» θα επαναδιεκδικήσουμε τη θέση μας στην Ευρώπη και  στον κόσμο.

Είμαστε εδώ!

 Η απάντηση στην αδιέξοδη πολιτική δεν είναι μια άστοχη πολιτική αλλά ένα σοβαρό εναλλακτικό σχέδιο

Να αντιμετωπιστούν τα αίτια της κρίσης

Hκρίση στην Ελλάδα είναι η συνέπεια ενός καταστροφικού συνδυασμού ανικανότητας του ελληνικού πολιτικού συστήματος να αντιληφθεί εγκαίρως, να προλάβει ή έστω να διαχειριστεί ορθολογικά την δημοσιονομική και οικονομική κρίση κι ανολοκλήρωτων ευρωπαϊκών θεσμών που συνοδεύονταν μάλιστα από εμμονή θρησκευτικού φανατισμού σε νεοφιλελεύθερα δόγματα. Η παγκόσμια κρίση, αποτέλεσμα της απορρύθμισης των ελέγχων και των κανόνων στην οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα, έπρεπε να αντιμετωπιστεί με υιοθέτηση νέων κανονιστικών πλαισίων αντί για μεγαλύτερη δόση απορρύθμισης.

Να αναπροσαρμοστεί η δημοσιονομική πολιτική

Η Ελλάδα είχε πράγματι σοβαρά δημοσιονομικά και οικονομικά - παραγωγικά προβλήματα. Το μοντέλο έπρεπε να αλλάξει, δεν ήταν βιώσιμο. Οι πολιτικές δυνάμεις στο σύνολό τους διαχειρίστηκαν, όμως, εντελώς λανθασμένα την κρίση. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έδειξαν μεγάλη ανευθυνότητα, αλλά και ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ και της ακροδεξιάς στις διάφορες αποχρώσεις της συναγωνίστηκαν στην ανευθυνότητα, αντί να επιδιώξουν μια ευρύτερη συναίνεση σε ένα σχέδιο κοινωνικά δίκαιο και ισορροπημένο για να αντιμετωπιστούν τα αίτια που οδήγησαν στην χρεοκοπία.

Οι κυβερνήσεις επικέντρωσαν τις προσπάθειές τους στη μείωση μισθών και συντάξεων, στη σκληρή λιτότητα και στην απορρύθμιση της δημοκρατίας, της κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας. Σε μια εποχή ύφεσης και παρατεταμένης λιτότητας, τα μέτρα που εφαρμόστηκαν συνέβαλαν στην επέκταση και γενίκευση της κρίσης. Από δημοσιονομική μετατράπηκε σε ευρύτερη κρίση οικονομική, κοινωνική, παραγωγική, πολιτική που έπληξε και την δημοκρατία. Η πολιτική που κυριαρχεί σήμερα βασίζεται σε μια ανορθολογική εμμονή στην λιτότητα - συνέπεια της νεοφιλελεύθερης αντίληψης.

Αναγκαίο ένα εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση

Λίγο-πολύ όλοι καταλαβαίνουν ότι η πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα είναι καταστροφική και δεν βγάζει την χώρα από την κρίση, παρά την επικοινωνιακή προσπάθεια να μας πείσουν ότι τελειώνει η κρίση. Χρειάζεται κατά συνέπεια να αλλάξει η πολιτική που ακολουθείται. Αλλά ποια θα είναι η πολιτική που θα την αντικαταστήσει; Πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι προέχει να διώξουν ΝΔ-ΠΑΣΟΚ από την εξουσία και μετά όλα θα διορθωθούν. Είναι μια μεγάλη αυταπάτη, όπως πολλές άλλες στην ελληνική ιστορία. Δεν αρκεί να εκδιωχθούν από την εξουσία ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αλλά απαιτείται εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Χωρίς αυτό στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνουμε πολλά χρόνια σε κατάσταση αποσύνθεσης και βαθιάς κρίσης. Υπάρχει όμως και το χειρότερο σενάριο, να βυθιστούμε κι άλλο και μάλιστα σε συνθήκες κοινωνικού χάους.

Είναι βιώσιμη η αντιπρόταση του ΣΥΡΙΖΑ;

Ποια είναι η αντιπρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην σκληρή λιτότητα;  Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και πολλοί οικονομολόγοι προβάλλουν μια θεωρία από το παρελθόν, τον (νέο) κεϋνσιανισμό, ως αντίδοτο στην κρίση και στον νεοφιλελευθερισμό. Προτείνουν, δηλαδή, την προώθηση ενός μεγάλου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και κυρίως κοινωνικών παροχών όπως αυτές που ανακοίνωσε ο Αλ. Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη

http://www.syriza.gr/article/id/57965/OMILIA-TOY-PROEDROY-TOY-SYRIZA-ALEKSH-TSIPRA-STO-SYNEDRIAKO-KENTRO-I.-BELLIDHS-ThESSALONIKH-13-9-2014.html#.VKfMdNKsVDQ.

Θα ήταν πράγματι πολύ ωραίο αν η λύση ήταν τόσο απλή. Είναι γεγονός ότι απαιτούνται ΚΑΙ δημόσιες (που δεν ταυτίζονται όμως με τις κρατικές) επενδύσεις στο πλαίσιο ενός εναλλακτικού σχεδίου διεξόδου από την κρίση. Αλλά δεν είναι ρεαλιστικό να πιστεύουμε ότι με ένα νέο- κεϋνσιανισμό αλά ΣΥΡΙΖΑ θα λυθούν όλα τα προβλήματα, όπως έγινε στη δεκαετία του ’30 με το NewDeal. 

Υπάρχουν τρία προβλήματα. Το ένα είναι ότι δεν υπάρχουν στα δημόσια ταμεία τα 25-30 δις ετησίως που θα απαιτούσε ένα πρόγραμμα κοινωνικών παροχών, επανακρατικοποίησης τραπεζών και κρατικών επενδύσεων όπως προτείνεται από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί να κοπεί νόμισμα, και να μπει στην αγορά για να χρηματοδοτήσει αυτές τις απαιτήσεις, αλλά ούτε οι απαιτούμενοι πόροι μπορούν να βρεθούν με δανεισμό.

Και το τρίτο πρόβλημα είναι ότι έχουμε ένα ανοργάνωτο και αναποτελεσματικό κράτος που δεν είναι σε θέση να προωθήσει με αποτελεσματικό τρόπο, γρήγορα και χωρίς γραφειοκρατία, διαφθορά και διαπλοκή ένα μεγάλο πρόγραμμα κρατικών – δημόσιων επενδύσεων που θα λύσει τα προβλήματα της οικονομίας και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας ώστε να  επανενταχθούν στην εργασία 1.500.000 άνεργοι.

Έτσι, λοιπόν πρέπει να δούμε σε ποιους τομείς πρέπει να γίνουν επενδύσεις, από ποιους μπορεί να γίνουν και από ποιες εναλλακτικές πηγές μπορεί να χρηματοδοτηθούν. Δεν αρκούν τα ωραία λόγια και οι καλές προθέσεις. Η χώρα οδηγήθηκε στη χρεοκοπία με εξαγγελίες για τον παράδεισο που θα έρχονταν. Όλα τα προγράμματα κομμάτων εξαγγέλλουν τον παράδεισο που θα δημιουργήσουν, την ευημερία που θα έρθει, την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων. Αλλά στο τέλος υλοποιούνται εντελώς διαφορετικά πράγματα. Ο βασικός λόγος αποτυχίας είναι ότι δεν υπάρχει ένα συνεκτικό και σοβαρό πρόγραμμα αλλά μόνο επικοινωνιακά μηνύματα και συνθήματα που δεν συγκροτούν πολιτική.

Ανεδαφικές κι άστοχες πολιτικές που δεν θα υλοποιηθούν τελικά;

Ας δούμε λοιπόν τις αστοχίες μερικών προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμά του και εντάσσονται σε αυτόν τον νεο-κεϋνσιανισμό:

(http://www.syriza.gr/page/politikes-apofaseis-synedriwn.html#.VKfHC9KsVDQ:

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης είναι βασικά: παροχή δωρεάν ρεύματος σε 300000 νοικοκυριά κάτω από το όριο της φτώχειας, πρόγραμμα επιδότησης διατροφής με κουπόνια σίτισης σε 300.000 άπορες οικογένειες, εξασφάλιση σε πρώτη φάση 30.000 διαμερισμάτων, με την επιδότηση του ενοικίου στα €3 ανά τμ, αποκατάσταση του δώρου των Χριστουγέννων, ως 13η σύνταξη, σε 1.262.920 συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη έως €700 ευρώ κι επαναφορά κατώτατου μισθού στα €751 για όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος θα έλεγε κατ’ αρχάς ναι σε ένα σύνολο τέτοιων παροχών και βελτίωσης της οικονομική κατάστασής του. Ποιος δεν θα ήθελε να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η φτώχεια, οι άστεγοι, οι μειωμένες συντάξεις και οι μισθοί! Το άσχημοείναι ότι ένα πρόγραμμα παροχών τέτοιου είδους απαιτεί επιπλέον πόρους που από κάπου πρέπει να αντληθούν.  

Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ «Οι πόροι θα προκύψουν από ένα δίκαιο ριζοσπαστικό φορολογικό σύστημα, από την πάταξη των τομέων της παραοικονομίας που συσσωρεύουν ανεξέλεγκτο πλούτο σε βάρος της εργασίας, από την περιβαλλοντικά ασφαλή αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και την αύξηση της παραγωγής» και «Τα δημόσια έσοδα θα προέλθουν από τη φορολόγηση του πλούτου, των καθαρών κερδών, των υψηλών εισοδημάτων, της μεγάλης ακίνητης και της εκκλησιαστικής περιουσίας, από την ακύρωση των προνομίων της ολιγαρχίας και των πολυεθνικών επιχειρήσεων και από την ανάσχεση της ύφεσης της οικονομίας». 

Ας αφήσουμε προς το παρόν τι σημαίνει «ασφαλής αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου» και κατά πόσον αυτό θα φέρει πραγματικά και γρήγορα έσοδα στα δημόσια ταμεία ή τι οικολογικές συνέπειες μπορεί να έχει. Ας πάρουμε ως υπόθεση εργασίας ότι μέσω της φορολογίας θα υπάρχουν επιπλέον έσοδα. Πώς θα γίνει αυτό; Όλοι συμφωνούν ότι για το 80% των πολιτών δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για νέα υψηλότερη φορολογία. Φορολογώντας περισσότερο το 20% της κοινωνίας θα βρεθούν οι πόροι για να καλυφθούν οι αυξημένες απαιτήσεις για παροχές;

Σε μια εποχή ύφεσης και κατάρρευσης της παραγωγικής βάσης της χώρας, είναι λογικό να απαιτείται εξορθολογισμός αλλά και στοχευμένη μείωση της φορολογίας για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού (πχ ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει κατάργηση του ΕΝΦΙΑ που υπολογίζεται ότι θα αποφέρει περίπου 2,5 δις), ενώ  θα υπάρχει ανάγκη για αυξημένα έσοδα λόγω των νέων παροχών. Μοιάζει έτσι αντιφατικό, να περιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ περισσότερα έσοδα αλλά από πιο λίγους μέσα σε ένα σύντομο, μάλιστα, χρονικό διάστημα.

Μα, θα πει κάποιος, δεν μπορεί να υπάρξουν έσοδα ύψους 6-45 δις από τον έλεγχο των καταθέσεων σε ξένες τράπεζες, αν εντοπιστούν το γκρίζο ή μαύρο χρήμα ή έστω αφορολόγητα εισοδήματα καθώς και από την εξάλειψη της φοροδιαφυγής μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και του κλεισίματος των offshore; Θεωρητικά αυτό είναι αναγκαίο και δίκαιο αίτημα, αλλά σε ποιο βάθος χρόνου και με ποιες διαδικασίες; Εξάλλου και το μνημόνιο το περιελάμβανε και πολλές κυβενρήσεις τοι είχαν υποσχεθεί αλλά δεν το έκαναν. Ας υποθέσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να το κάνει. Για να ελεγχθούν οι καταθέσεις πχ στην Ελβετία δεν επαρκεί η πίεση από την Ελλάδα αλλά απαιτείται και η συνεργασία με την ΕΕ ώστε να επιτευχθεί μια συμφωνία. Αλλά συνεργασία με την Κομισιόν προϋποθέτει να ΜΗΝ έχει προκληθεί σύγκρουση που θα οδηγήσει τη χώρα εκτός Ευρωζώνης. Πώς μπορεί λοιπόν να συνδυαστεί μια πολιτική ρήξης με μια πολιτική συνεργασίας με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς; 

Μήπως θα έπρεπε λοιπόν να τεθούν ρεαλιστικοί στόχοι για βαθύτερες μεταρρυθμίσεις που θα εξασφαλίζουν αποτελέσματα αλλά και ευρύτερη αποδοχή σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Αυτό απαιτεί, όμως, κατανόηση των κανόνων του παιχνιδιού και δυνατότητα δημιουργίας ευρύτερων συμμαχιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο γύρω από θέματα που είναι στο κέντρο της συζήτησης (πχ «τραπεζική ένωση», αντιμετώπιση φοροαποφυγής και φοροαπάτης με πρωτοβουλίες της ΕΕ κα).

Υπάρχει μια εναλλακτική στρατηγική που φέρνει απτά αποτελέσματα;

Εμείς, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, προτείνουμε μια διαφορετική στρατηγική. Η ανάδειξη του θέματος του χρέους ως πρώτο θέμα στις σχέσεις με την Ευρώπη είναι λάθος γιατί, αυτή την στιγμή και με δεδομένους του πολιτικούς συσχετισμούς, είναι απίθανο να συμφωνηθεί η διαγραφή του χρέους προς την ΕΚΤ και τα κράτη μέλη, ενώ αποκλείεται από τον κανονισμό του ΔΝΤ. Ανεδαφικός είναι και ο δανεισμός από τις αγορές, ενώ καταστροφική θα ήταν μια άτακτη έξοδος από την Ευρωζώνη και επιστροφή στη δραχμή. Το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους πρέπει να τεθεί σε μελλοντικό χρόνο και με άλλους όρους  http://prasinoi.gr/xreos/ ώστε να υπάρχουν ευνοϊκοί συσχετισμοί για να βρεθούν λύσεις μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, η αναζωογόνηση της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας πρέπει είναι το κεντρικό θέμα στην διαπραγμάτευση για μια νέα σχέση ΕΕ και Ελλάδας. Η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών με τρόπο που θα συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και την αναζωογόνηση της οικονομίας μπορεί και πρέπει να βασιστεί σε νέες αντιλήψεις, στην οικολογική και κοινωνική καινοτομία, σε ένα NEWDEAL που διαφέρει όμως από τον κεϋνσιανισμό και τις επιλογές που έγιναν τη δεκαετία του ’30 (δημόσιες επενδύσεις σε βαριές υποδομές, τύπωμα χρήματος, ανάπτυξη της πολεμικής βιομηχανίας και του καταναλωτισμού). Αυτές για λόγους οικονομικούς και οικολογικούς οδηγούν σε άλλα αδιέξοδα. Θα πρέπει, αντιθέτως, να συμφωνηθεί - μέσα από έναν ευρύ  πολιτικό και κοινωνικό διάλογο - ένα Πράσινο και Κοινωνικά Βιώσιμο NewDeal, που θα δίνει έξυπνες οικολογικές λύσεις στα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Αντί για ξεπερασμένο μοντέλο παροχών, λύση ένα Πράσινο NEWDEAL στην ενέργεια

Η εναλλακτική μας πρόταση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας: Αντί για υποσχέσεις για δωρεάν ρεύμα, μπορούν να αναπτυχθούν ολοκληρωμένα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων και τοποθέτησης συστημάτων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για ηλεκτρισμό και κλιματισμό.

Το πρόγραμμα αυτό θα αναζωογονήσει την τοπική οικονομία και θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας σε τομείς που σήμερα πλήττονται (οικοδομή, τεχνολογικές και επιστημονικές ειδικότητες, διοίκηση – μάνατζμεντ κα). Μπορεί να έχουν προτεραιότητα οι πιο φτωχοί και οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο τις κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές με αυτές για την ενεργειακή μετάβαση, την προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος.

Η χρηματοδότηση και τα αρχικά κεφάλαια μπορούν να εξασφαλιστούν από το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 (κυρίως από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης), από ανταγωνιστικά προγράμματα (πχ HORIZON 2020), από την εξοικονόμηση πόρων που σήμερα δίνονται μέσω του επιδόματος θέρμανσης αλλά και από εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης (προ-χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς ενεργειακούς συνεταιρισμούς, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, από οικολογικά funds, μικροπιστώσεις – microfinancing καθώς και από μικρο-κεφάλαια πολιτών - greencrowdfunding).

Φορείς υλοποίησης μπορεί να είναι τοπικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις ακόμα και σε επίπεδο γειτονιάς. Οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί μπορούν να ξεκινήσουν γύρω από σχολικές μονάδες και να περιλαμβάνουν γονείς, εκπαιδευτικούς, μαθητές και άνεργους.  Στήριξη μπορεί να έχουν από την «Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία ενεργειακών συνεταιρισμών και ομίλων πολιτών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ» (RESCoop). Στην Ελλάδα έχουν ξεκινήσει ανάλογες προσπάθειες στη Σίφνο και στην Καρδίτσα. Μπορεί γρήγορα να αποκτηθεί εμπειρία και τεχνογνωσία για την προώθηση μιας κοινωνικής επανάκτησης του ελέγχου στην ενέργεια που θα συμβάλει και στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Μέσα σε μια δεκαετία μπορεί να έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά το 80% του κτιριακού αποθέματος, εξασφαλίζοντας μείωση κατανάλωσης ενέργειας και χρημάτων.

Χώρες όπως το Περού αλλά και πολλές ευρωπαϊκές αναζητούν μέσω μιας παρόμοιας ολοκληρωμένης πολιτικής την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων. Για παράδειγμα το Περού παρουσίασε ένα πρόγραμμα παροχής ηλεκτρισμού σε 2.000.000 φτωχούς μέσω της διανομής 12.500 φωτοβολταϊκών συστημάτων κόστους 200.000.000 δολαρίων.

Αντί για ξεπερασμένο μοντέλο παροχών, ένα Πράσινο NEWDEALγια την κοινωνική κατοικία

Η εναλλακτική μας πρόταση για στέγαση όλων σε αξιοπρεπείς κατοικίες: Το δικαίωμα στη στέγαση είναι ένα από τα βασικά και πρέπει να διασφαλιστεί. Αλλά δεν θα διασφαλιστεί με επιδότηση μέσω πόρων που δεν υπάρχουν αλλά μέσω μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την κατοικία. Προτείνουμε ως ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ένα πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας και κοινωνικού ενοικίου που θα βασίζεται σε κίνητρα για ενοικίαση με χαμηλό ή μηδενικό κόστος κλειστών σήμερα ή εγκαταλειμμένων κτηρίων.

Η πρότασή μας: Το κράτος απαλλάσσει από την φορολογία ακινήτων όσους ιδιοκτήτες θελήσουν να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα κοινωνικού ενοικίου, δηλαδή ενοικίασης με πολύ χαμηλό ή μηδενικό ενοίκιο των ακινήτων τους, σε άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, άποροι, ηλικιωμένοι, μονογονεϊκές οικογένειες, μετανάστες και πρόσφυγες, πρώην χρήστες κα).

Αυτές οι κατοικίες εντάσσονται, επίσης, σε πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ (η χρηματοδότηση θα εξασφαλιστεί από πηγές που αναφέρθηκαν πιο πάνω).

Διασφαλίζεται, επίσης, η κοινωνική υποστήριξή τους (προγράμματα «βοήθεια στο σπίτι», «κατ’ οίκον νοσηλεία» κα), με έμφαση σε δομείς κοινωνικής επιχειρηματικότητας που παρέχουν αποτελεσματικά αυτή την στήριξη.

Η βιωσιμότητα των προγραμμάτων μπορεί να προέλθει από στοχευμένη αξιοποίηση κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο κι άλλα προγράμματα και Ταμεία. Παράλληλα οι πιο άποροι συμμετέχουν σε διαδραστικά προγράμματα που τους δίνουν πρόσβαση σε τρόφιμα αλλά και τους στηρίζουν για να επανενταχθούν στην εργασία και στην κοινωνία (αξιοποιώντας και πόρους από το Ευρωπαϊκό Ταμείο για Απόρους).

Αντί για κρατικοποίηση τραπεζών, κανόνες για τις τράπεζες κι ενίσχυση των συνεταιριστικών/ηθικών τραπεζών

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει την κρατικοποίηση τραπεζών: «Θέτουμε το τραπεζικό σύστημα υπό την ιδιοκτησία και τον έλεγχο του δημοσίου, με ριζική τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας του και των στόχων που σήμερα υπηρετεί, με αναβάθμιση του ρόλου των εργαζομένων και των καταθετών. Ιδρύουμε δημόσιες τράπεζες ειδικού σκοπού με αντικείμενο την αγροτική πίστη, τη μικρή και μεσαία επιχείρηση και τη λαϊκή στέγη».

Η αντίρρηση μας είναι διπλή. Οι κρατικές τράπεζες δεν είναι κατά ανάγκη πιο υπεύθυνες, ας μην ξεχνάμε τον αρνητικό ρόλο της Αγροτικής Τράπεζας στις σχέσεις της με τους αγρότες και τα διαρθρωτικά προβλήματα στη γεωργία. Το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι ότι η κρατικοποίηση των τραπεζών, πέρα από τα όποια άλλα προβλήματα, θα οδηγούσε σε οριστική εγγραφή των ποσών που έχουν δοθεί για ανακεφαλαιοποίησης τους στο συνολικό δημόσιο χρέος. Αντιθέτως, για να ελαφρυνθεί το δημόσιο χρέος πρέπει οι τράπεζες να αναλάβουν την υποχρέωση να αποπληρώσουν οι ίδιες τα κεφάλαια που τους έχουν δοθεί με στόχο την διάσωσή τους. Αυτό θα μείωνε το χρέος μας (ύψους περίπου 314 δις Ευρώ) κατά τουλάχιστον 50 δις.

Βέβαια, υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα σε σχέση με τις τράπεζες. Αναλαμβάνοντας να αγοράζουν ομόλογα δημοσίου και τα έντοκα γραμμάτια και με πολλά «κόκκινα δάνεια», δεν είναι διατεθειμένες να παράσχουν ρευστότητα προς την οικονομία. Αν ενταθεί η ανάγκη για χρηματοδότηση των αναγκών του κράτους από τις τράπεζες και τα αποθεματικά ταμείων και ΔΕΚΟ, τότε η πραγματική οικονομία θα βρεθεί προ μεγαλύτερης οικονομικής ασφυξίας.

Σε κάθε περίπτωση η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας απαιτεί ενίσχυση του συνεταιριστικού τραπεζικού μοντέλου (αξιοποιώντας την ευρωπαϊκή εμπειρία και την διάθεση βοήθειας προς την Ελλάδα) κα

Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» καλούμε τους πολίτες να σκεφτούν πώς παράγεται αυτό που θα αγοράσουν τώρα στις γιορτές αλλά κι αν πράγματι το χρειάζονται. Ο τρόπος που ψωνίζουμε έχει άμεση σχέση με τις συνθήκες εργασίας, τα εργασιακά κι ανθρώπινα δικαιώματα, την προστασία του περιβάλλοντος αλλά ακόμα και με την κατάσταση της οικονομίας στις διάφορες χώρες.

Για παράδειγμα, πρόσφατη έρευνα του BBC [1]διαπιστώνει «φτωχή αντιμετώπιση των εργαζομένων της APPLE σε κινέζικο εργοστάσιο Pegatron στη Shanghai που κατασκευάζει τοiPhone 6: μεταξύ άλλων εξαντλητική εργασία 12 ή και περισσότερων ωρών (συνολικά εβδομάδα 55 ωρών), συνεχή εργασία για 18 μέρες χωρίς ρεπό και πολλά άλλα. Η εκπομπή αποκαλύπτει, επίσης, στο νησί Bangka της Ινδονησίας επικίνδυνη παιδική εργασία και παιδιά που σκάβουν με τα χέρια σε παράνομα ορυχεία που εξορύσσουν μέταλλα τα οποία φτάνουν στην αλυσίδα προμηθειών της εταιρίας για τις ηλεκτρονικές συσκευές της, ανακατωμένα με μέταλλα από νόμιμα ορυχεία.

Η Apple προσπαθεί να διασκεδάσει τις καταγγελίες, αλλά οι φτωχές συνθήκες εργασίας σε εργοστάσια που δούλευαν για λογαριασμό της APPLE ήρθαν στο φως της δημοσιότητας το 2010, όταν 14 εργαζόμενοι στο Foxconn, το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής προϊόντων για την Apple, είχαν αυτοκτονήσει, σύμφωνα με καταγγελίες λόγω άσχημων συνθηκών εργασίας.

Οι αποκαλύψεις αυτές του BBC είναι φυσικά η κορυφή του παγόβουνου. Σημαντικό ποσοστό πολιτών ενδιαφέρεται πλέον για τις συνθήκες παραγωγές των ηλεκτρονικών συσκευών τους, των ρούχων ή των παπουτσιών τους. Οργανώσεις πολιτών αλλά και κριτικοί δημοσιογράφοι ερευνούν τα τελευταία χρόνια τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις μεγάλων εταιριών. Ιδιαίτερα στον τομέα των ηλεκτρονικών πολλές έρευνες στοχεύουν στο να ρίξουν φως στις συνθήκες παραγωγής προϊόντων όχι μόνο της  APPLE αλλά και της Microsoft ή της Samsung  στα εργοστάσια τους στην Κίνα ή σε άλλες περιοχές. Έρευνες έχουν εντοπίσει μέταλλα - για εξαρτήματα ηλεκτρονικών συσκευών - μέσω της πώλησης των οποίων χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις τους ένοπλες ομάδες στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.  Μια άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα [2], δείχνει ότι οι μισές μόνο εταιρίες ηλεκτρονικών έχουν καλή γνώση όλων των σταδίων παραγωγής των προϊόντων τους (ιχνηλασιμότητα). Οι μισές έχουν γνώση μόνο του τελευταίου σταδίου παραγωγής.

Η πίεση των πολιτών οδηγεί τις επιχειρήσεις στην διερεύνηση των πηγών προέλευσης των υλικών που χρησιμοποιούν ώστε να μην προέρχονται αυτά από παράνομα ορυχεία ή ορυχεία με απάνθρωπες ή καταστροφικές για το περιβάλλον συνθήκες εργασίας ή να μην είναι πηγή χρηματοδότησης  ένοπλων ομάδων.

Η παγκοσμιοποίηση άνοιξε τα σύνορα σε κάθε είδους προϊόντα και υπηρεσίες.  Οι πολίτες στον βιομηχανικό κόσμο κάνουν ουρές για να αγοράσουν καταναλωτικά προϊόντα, χωρίς να γνωρίζουν τις συνθήκες εργασίες και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγής αυτών των προϊόντων. Όμως αν καταναλώσουμε χωρίς να νοιαζόμαστε για τις επιπτώσεις των επιλογών μας, σκάβουμε τον λάκκο μας μόνοι μας. Τα χαμηλά μεροκάματα, η απουσία μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος, ακατάλληλες πρώτες ύλες και απάνθρωπες συνθήκες εργασίας στην Κίνα ή σε άλλες χώρες, παιδική εργασία κρύβονται συχνά πίσω από «φτηνά» προϊόντα, που επιλέγουν χωρίς να το πολυσκεφθούν οι καταναλωτές. Με μόνο κριτήριο το «πιο φτηνό», οι καταναλωτές «ψηφίζουν» υπέρ της απορρύθμισης των εργασιακών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων που επιλέγουν συνήθως να επιβάλλουν στο πλαίσιο του «ανταγωνισμού» με τα κινέζικα ή άλλα προϊόντα οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Χάνονται με αυτό τον τρόπο όμως στον τόπο μας θέσεις εργασίας και ολόκληροι οικονομικοί κλάδοι ενώ κατεδαφίζεται το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. 

Η απορρύθμιση και η εσωτερική υποτίμηση δεν είναι η απάντηση στις συνθήκες που δημιούργησε μια παγκοσμιοποίηση χωρίς κανόνες. Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» υποστηρίζουμε ότι υπάρχει μια διαφορετική στρατηγική, ενώ οι Πράσινοι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν θέσει ψιλά στις προτεραιότητές τους την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων και της περιβαλλοντικής προστασίας σε όλες τις εμπορικές σχέσεις.

Αντί οι ευρωπαϊκές χώρες να αποδομούν το κοινωνικό μοντέλο επιδιώκοντας να ανταγωνιστούν τα φτηνά προϊόντα που προέρχονται από την Κίνα ή άλλες χώρες - λόγω των φτωχών συνθηκών εργασίας, κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας – πρέπει να απαιτούν, στο πλαίσιο των  εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες, την τήρηση προτύπων περιβαλλοντικής και κοινωνικής προστασίας και άνοδο της ποιότητα ζωής καθώς κι αυστηρή εφαρμογή των κανόνων του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας για όλα τα προϊόντα που εισέρχονται στην ευρωπαϊκή αγορά. Οι δημόσιες αρχές (κεντρικό κράτος, αυτοδιοίκηση) αλλά και οι επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς πρέπει να εντάξουν στις προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, αντί να επιδιώκουν το πιο φτηνό. Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει, όπως εξάλλου και κατάλληλα συστήματα πιστοποίησης. Απαιτείται, όμως, πολιτική βούληση κι εκπαίδευση του προσωπικού που προετοιμάζει τις διάφορες προκηρύξεις και συμβάσεις. 

Όμως και οι πολίτες έχουν ρόλο. Αντί, με τις αγορές μας να διευκολύνουμε πρακτικές και πολιτικές που τελικώς οδηγούν στην επιβολή κινέζικων μεροκάματων και στην καταπάτηση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων για να μπορούμε να καταναλώνουμε φτηνά, είναι καλύτερα να αναπτύξουμε κριτική στάση ως «καταναλωτές», να ψάχνουμε αν χρειαζόμαστε πράγματι όλα αυτά που αγοράζουμε αλλά και πώς φτιάχνονται αυτά που αγοράζουμε. Να γίνουμε, δηλαδή, πιο ενεργοί πολίτες και να συμμετέχουμε στους παγκόσμιους αγώνες για καλύτερες συνθήκες ζωής για όλους τους κατοίκους του πλανήτη.

[1] Δείτετηνεκπομπή BBC Panorama: “Apple'sBrokenPromisesonBBC” http://www.bbc.com/news/business-30532463 ήBBCiPlayer.

[2] Διαβάστε την έκθεση http://www.free2work.org/trends/electronics/Free2Work-Electronics-Ratings-2014.pdf