Η ρύπανση, η σπατάλη και η κακή διαχείρισή του αποτελούσαν πάντα ύβρη προς τη φύση και τιμωρούνταν από τη θεία δίκη 

“Το νερό είναι αναπαλλοτρίωτο δημόσιο αγαθό απαραίτητο για τη ζωή και δεν πρέπει να είναι πηγή κέρδους, ενώ η πρόσβαση στο νερό αποτελεί ένα θεμελιώδες και πανανθρώπινο δικαίωμα”.

“H βιώσιμη διαχείριση του νερού είναι μια αναγκαιότητα για το περιβάλλον και την υγεία που παίζει σημαντικό και ρυθμιστικό ρόλο στον κύκλο του κλίματος”.

(Δύο θέσεις που κατέθεσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής  των Οικολόγων Πράσινων και ενσωματώθηκαν στηνέκθεσητου Ευρωκοινοβουλίου στις 3/7/2012)

Νερό – το ιερό: Το νερό είναι αγαθό αναντικατάστατο, αφού χωρίς αυτό δεν υπάρχει ζωή, τουλάχιστον όπως τη γνωρίζουμε. Για αυτό όλοι οι πολιτισμοί το θεωρούσαν ιερό και το προστάτευαν, αποδίδοντάς του συχνά θεϊκή υπόσταση ή μαγικές ιδιότητες. Ποταμοί όπως ο Νείλος και ο Αχελώος θεωρούνταν θεότητες και όποιος έβλαπτε τα νερά τους, τιμωρούνταν. Νύμφες προστάτευαν τις πηγές και τις λίμνες, ενώ μέσα από τα νερά αναδύθηκε η Αφροδίτη. Οι πιστοί μουσουλμάνοι καθαρίζονται στις βρύσες πριν μπουν στα τζαμιά, διατηρώντας την πίστη για τις καθαριστικές ιδιότητες του νερού, που σε πολλές κουλτούρες δεν αφορά μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή και το πνεύμα, ενώ στις6 Ιανουαρίου η χριστιανική εκκλησία ευλογεί τα νερά, μεταφέροντας μέχρι και τις μέρες μας την αντίληψη της ιερότητάς τους.

Ρύπανση, αλόγιστη χρήση, υπερεκμετάλλευση – η ύβρις: Παρά, όμως, τη διαχρονική παράδοση αυτής της ιερότητας, της συνυφασμένης με τον ελληνικό πολιτισμό, σήμερα το νερό αντιμετωπίζεται ως ένα προϊόν χωρίς αξία. Ρυπαίνεται, σπαταλιέται, υποβαθμίζεται καιχρησιμοποιείται ως αποδέκτης κάθε είδους αποβλήτων, όπως ο Ασωπός, ο Πηνειός και τα διασυνοριακά ποτάμια. Τα ποτάμια συχνά αντιμετωπίζονται μόνο ως αγωγοί νερού, ενώ μεγάλα φράγματα αλλάζουν τον χαρακτήρα τους, αυξάνουν τη διάβρωση παράκτιων περιοχών και επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα του οικοσυστήματος. Χαρακτηριστική πράξη ύβρεως, που στην αρχαία μυθολογία θα αποτελούσε κορυφαίο διδακτικό μύθο για τον παραλογισμό των ανθρώπων,είναι η προσπάθεια εκτροπής του Αχελώου ποταμού, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την εξεύρεση και τη διαχείριση του νερού στη Θεσσαλία.

Από την άλλη, τεράστιο πρόβλημα αποτελείη υπεράντληση νερού από την εντατική γεωργία, ενώ σημαντικές εξακολουθούν να είναι οι πιέσεις από το μαζικό τουρισμό και τα γήπεδα γκολφ σε άνυδρες περιοχές, από την εξορυκτική βιομηχανία και ιδιαίτερα από τα σχέδια εξόρυξης αερίου και χρυσού, καθώς και από την παραγωγή ενέργειας. Πολλές περιοχές (μεταξύ των οποίων τμήματα της Θεσσαλίας, της Φθιώτιδας, του  Αργολικού Κάμπου και της παράκτιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης, αλλά και πολλών νησιών) έχουν υποστεί ήδη υφαλμύρωση εξαιτίας της υπερβολικής άντλησης των υπόγειων νερών ή/και νιτροποίηση εξαιτίας της ανεξέλεγκτης χρήσης χημικών λιπασμάτων / νιτρικών. 

Τέλος, η κλιματική αλλαγή αλλάζει ήδη τον κύκλο του νερού, αυξάνοντας τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων και των καταστροφών που προκαλούν, το ύψος των βροχοπτώσεων και των ημερών βροχής μέσα στο χρόνο, τη ροή του νερού στα ποτάμια, τις ημέρες ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών και επιδρώντας καθοριστικά στα οικοσυστήματα, στις καλλιέργειες και στις ανάγκες των ανθρώπων.

Νερό αρκετό για τις ανάγκες των ανθρώπινων κοινωνιών, νερό αρκετόγια τα οικοσυστήματα: Η έμφαση στα θέματα διαχείρισης νερού πρέπει να δίνεται: α) στη μείωση της σπατάλης, β) στην επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των νερών μετά από επεξεργασία, και γ) στη χρήση των νερών της βροχής. Η ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία  για την επάρκεια, προστασία και διατήρηση των υδατικών πόρων και των υδάτινων οικοσυστημάτων (όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60),αλλά και για να μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας, αφού η προμήθεια, επεξεργασία και διανομή νερού συντελεί σε υψηλή κατανάλωση ενέργειας. Ταυτόχρονα, με την ορθή και αειφορική διαχείριση, μπορούμε να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας σε καινοτόμους αλλά και παραδοσιακούς τομείς σε όλον τον κύκλο του νερού και να πετύχουμε δίκαιες τιμές και ανάκτηση του κόστους του νερού.

Για να επιτευχθεί η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίαςαπαιτείται η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπει η νομοθεσία, αλλά και αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί η διοίκηση, στις αξίες και στις πρακτικές των κρατών μελών και των κοινωνιών. Επίσης, απαιτείται διασύνδεσή της με άλλες τομεακές πολιτικές για τη γεωργία, την ενέργεια, τις μεταφορές, τη βιομηχανία, τις πόλεις και τη προστασία της βιοποικιλότητας. Δυστυχώς, αντί αυτών έχουν γίνει συνηθισμένη πρακτική οι εξαιρέσεις και οι αναβολές συγκεκριμένων μέτρων από τα Κράτη Μέλη, ενώ σε πολλές χώρες είναι πολύ χαμηλές οι περιβαλλοντικές προσδοκίες σε ό,τι αφορά το δεύτερο και τρίτο κύκλο εφαρμογής των σχεδίων διαχείρισης σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης.

Πρόσφατη Έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου καλεί την Κομισιόν να δώσει μεγάλη έμφαση στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχουν τα Κράτη Μέλη για την εφαρμογή της νομοθεσίας αντί να αποδέχεται καθυστερήσεις και εξαιρέσεις στην εφαρμογή. Χάρη και στις τροπολογίες που καταθέσαμε οι Πράσινοι, το Ευρωκοινοβούλιο δεν έκανε δεκτή την προσπάθεια ορισμένων κρατών μελών κι άλλων παραγόντων να αποδυναμωθεί η εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά και να μετατεθούν οι στόχοι της στο μέλλον.

Ευρωπαϊκή πολιτική: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψηφίσματά του στις 14.01.2004, στις 10.03.2004 και στις 31.05.2006 κατέστησε σαφές πως ο τομέας του νερού δεν θα πρέπει να ελευθερωθεί, αλλά να εκσυγχρονιστεί και επομένως η ύδρευση δεν θα πρέπει να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας σχετικά με τις Συμβάσεις Παραχώρησης Υπηρεσιών. Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕπου υιοθετήθηκε στις 03-07-2012 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να εφαρμόσουν πιο αποτελεσματικά την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60, αλλά και να αναλάβουν επιπρόσθετα μέτρα για την καταπολέμηση της ρύπανσης από διάφορους παραγωγικούς τομείς. Καλεί, επίσης, για βελτίωση των υποδομών, καθώς και αποτελεσματική χρήση των υδάτων σε όλους τους τομείς.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/ Ομάδα των Πράσινων τοποθετήθηκε ως εισηγητής της Ομάδας των Πρασίνων κατά τη συζήτηση του σχεδίου έκθεσης, την Τετάρτη 25/4/2012, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας κι Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωκοινοβουλίου (δείτεεδώ τη σχετική παρέμβαση), ενώ κατέθεσε σε συνεργασία με την  S. Bellier  Γαλλίδα πράσινη ευρωβουλευτή 26 τροπολογίες, από τις οποίες εγκρίθηκαν 17 και ενσωματώθηκαν στην τελική έκθεση που ψηφίστηκε από την Ολομέλεια.

Οι πιο σημαντικές από αυτές αφορούσαν:

• στη σημασία της βιοποικιλότητας των γλυκών νερών,
• στην ενσωμάτωση της αρχής του οικοσυστήματος στη διαχείρισή του,
• στη σημασία της διαχείρισης της ζήτησης των υδάτων,
• στην ανάγκη να σεβαστούμε τα χρονοδιαγράμματα της Οδηγίας Πλαίσιο για να επιτύχουμε καλή ποιότητα των υδάτων μέχρι το 2015,
• στην ανάγκη να περιοριστεί η χρήση πλαστικών μπουκαλιών για ύδρευση,
• στην πρόσκληση να προχωρήσει η νομοθεσία για να καλυφθούν κενά που υπάρχουν σε ειδικούς τομείς και δραστηριότητες σε σχέση με τα νερά,
• στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων μείωσης της σπατάλης ενέργειας μέσω της αποτελεσματικής χρήσης του νερού,
• στην ανάγκη να υπάρξει κανονιστικό πλαίσιο από την Κομισιόν για την αποδοτικότητα ως προς το νερό των συσκευών για οικιακή και αγροτική χρήση,
• στην ανάγκη να αναθεωρηθούν όσες επιχορηγήσεις είναι τελικά επιβλαβείς για την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των νερών,
• στην ανάπτυξη οικονομικών εργαλείων που θα διασφαλίσουν τη βιώσιμη χρήση των υδατικών αποθεμάτων.

Επίσης, έγινε δεκτή η πρότασή του – κοινή πρόταση κι άλλων ευρωβουλευτών – για ενίσχυση των ικανοτήτων των περιφερειακών αρχών καθώς και των θεσμών διαχείρισης σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης βελτιώνοντας παράλληλα τη πληροφόρηση και την ευαισθητοποίηση των γεωργών και των τελικών χρηστών.

Η Έκθεση αναγνωρίζει τους σημαντικούς κινδύνους για τα ύδατα (επιφανειακά και υπόγεια), που ενέχει η εξερεύνηση και η εκμετάλλευση σχιστολιθικού φυσικού αερίου (τροπολογίες τω Πράσινων). Σε αυτό το πλαίσιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η λήψη δεδομένων βάσης για τα επιφανειακά ύδατα θα πραγματοποιηθούν πριν από την αδειοδότηση σχετικών έργων.

Δεν στηρίχθηκαν από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών οι τροπολογίες των πράσινων που τόνιζαν τις πιέσεις που υπάρχουν στην βιοποικιλότητα των γλυκών νερών, που καταδίκαζαν τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αναβολές στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο από διάφορα Κράτη Μέλη, αλλά και τόνιζαν την ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων για τη καταπολέμηση της ρύπανσης από τη γεωργία και τα φάρμακα. Επίσης, δεν συμπεριλήφθηκε η τροπολογία των πράσινων για αποτροπή δημιουργίας νέων υδροηλεκτρικών φραγμάτων και η προστασία της ελεύθερης ροής των ποταμών, η ανάδειξη της υπερκατανάλωσης νερού από την πυρηνική βιομηχανία για την παραγωγή ρεύματος, αλλά και η ανάγκη για υιοθέτηση μιας Οδηγίας για τα εδάφη που θα συμβάλλει επίσης και στη καλύτερη προστασία των υδάτων.

Ιεράρχηση χρηματοδοτήσεων: Προς το παρόν δεν έχουν εφαρμοστεί αποτελεσματικά τα οικονομικά του νερού. Οι Ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι συμβάλουν προς το παρόν πολύ λίγο στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά  αλλά και στην πράσινη καινοτομία σε θέματα νερού.Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αποτελεσματική χρήση των οικονομικών μέτρων και εργαλείων, ιδιαίτερα σε μια εποχή λιτότητας και περιοριστικών πολιτικών, μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων για επαρκή και καλή ποιότητα των νερών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Ταμείο Συνοχής 2014-2020 πρέπει να ενισχύσει έργα επαναχρησιμοποίησης- ανακύκλωσης νερού, συλλογής βρόχινου νερού, μείωση απωλειών νερού από δίκτυα διανομής, βελτίωσης των συστημάτων άρδευσης για να μειωθεί η απώλεια νερού, κατασκευής διπλών δικτύων (άλλο για πόσιμο νερό και άλλο για νερό που καλύπτει άλλες ανάγκες), προώθησης πράσινων καινοτομιών στην διαχείριση του νερού. Επίσης όλα τα ευρωπαϊκά ταμεία πρέπει να συμβάλλουν καθοριστικά στην προστασία των υδάτων αλλά και την αντιμετώπιση των πιέσεων στους υδατικούς πόρους (κλιματική αλλαγή, ρύπανση, υπεράντληση, σπατάλη).

Προτάσεις του Νίκου Χρυσόγελου ως εισηγητή των Πράσινων στα θέματα της πολιτικής συνοχής έχουνγίνει δεκτές από το Ευρωκοινοβούλιο στο πλαίσιο του Κανονισμού του Ταμείου Συνοχής για την περίοδο 2014-2020 και προβλέπουν ενίσχυση από το ταμείο Συνοχής έργων και παρεμβάσεων που θα αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων για «επαρκή ποσότητα και καλή ποιότητα νερών για την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπινων κοινωνιών αλλά και των οικοσυστημάτων” όσο και την υιοθέτηση της προσέγγισης του οικοσυστήματος για έργα προστασίας αλλά και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Νερό και Ιδιωτικοποίηση: Οι Οικολόγοι Πράσινοι υπερασπιζόμαστε το δημόσιο χαρακτήρα του συλλογικού αυτού αγαθού, στο οποίο έχουμε όλοι οι άνθρωποι ίσες ευκαιρίες χρήσης και ανάλογες ευθύνες για την προστασία του. Είμαστε ενάντια στην εμπορευματοποίησή του και τασσόμαστε εναντίον της ιδιωτικοποίησης των εταιριών Ύδρευσης της χώρας, δικτύων ύδρευσης, πηγών πόσιμου νερού, ταμιευτήρων ή άλλων τεχνητών ή φυσικών υδάτινων σωμάτων που αποτελούν υδρευτικές, αρδευτικές ή/και ενεργειακές υποδομές.Η υπό συνθήκες πανικού και με όρους χρηματιστηρίου εκποίηση των βασικών υποδομών ύδρευσης των δύο κύριων πολεοδομικών συγκροτημάτων της χώρας δρομολογείται χωρίς να έχουν παρουσιαστεί, συζητηθεί και αποφασιστεί οι  όροι της Σύμβασης –Πλαισίου για τη διαχείριση του νερού στα δύο μεγάλα αστικά συγκροτήματα της χώρας.

Υποστηρίζουμε κάθε προσπάθεια:

• για αναβάθμιση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, αλλά και για αξιοποίησή τους για την παροχή τεχνικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε ΔΕΥΑ ή Δήμους που έχουν ανάγκες.
• για κοινωνικό έλεγχο τόσο στις πολιτικές όσο και στη μετοχική σύνθεση των εταιριών ύδρευσης. Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες της Κίνησης Πολιτών «136» που δείχνει έναν άλλο δρόμο για τον έλεγχο της κοινωνίας πάνω στις πρώτες ύλες και στις υποδομές που είναι καθοριστικές για την ζωή μας αλλά και στηρίζει μια πολιτική για το νερό που σέβεται τις ανάγκες των ανθρώπινων κοινωνιών και των οικοσυστημάτων.

Στη Γερμανία το θέμα της ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης τέθηκε επανειλημμένα σε τοπικά δημοψηφίσματα και οι πολίτες σε όλες τις περιπτώσεις εξέφρασαν την αντίθεσή τους στα σχέδια. Η διεθνής εμπειρία (Χιλή, Βολιβία, Νέα Ζηλανδία, Νότιος Αφρική, Μαρόκο, Βρετανία, Καναδάς, Αργεντινή, Αυστραλία) δείχνει ότι η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού οδηγεί ανεξαιρέτως σε πτώση της ασφάλειας και της ποιότητας του, εγκατάλειψη των υποδομών διανομής, πολλαπλασιασμό των τιμών και των νοικοκυριών που υφίστανται διακοπή, τελικά δε, σε κοινωνικές εξεγέρσεις. Ειδικότερα υπογραμμίζουμε τη μακρά σειρά τέτοιων αποτυχιών που βαρύνει την Suez Lyonnaise des Eaux, κάτοχο ήδη του 5% της ΕΥΔΑΠ και επίδοξη ιδιοκτήτρια των εταιριών ύδρευσης τω δύο μεγαλύτερων πόλεών μας. Επίσης, η εμπειρία από τις ιδιωτικοποιήσεις πόσιμων υδατικών πόρων έχει ως γενικό χαρακτηριστικό την αλόγιστη σπατάλη, την οφειλόμενη στην ελλιπή επένδυση στις υποδομές διανομής, δηλαδή την εμφανώς μη αειφορική χρήση του νερού, πράγμα που αντίκειται στο πνεύμα της ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά 2000/60. Υπογραμμίζουμε την επαναφορά του πόσιμου νερού του Παρισιού από την αποτυχημένη ιδιωτική διοίκηση σε δημόσιο-δημοτικό έλεγχο.

Συμπαρατασσόμαστε με τους πολίτες και τους συλλογικούς φορείς που αγωνίζονται για να βγουν από τον κατάλογο των προς ιδιωτικοποίηση δημοσίων περιουσιακών στοιχείων το 74% των μετοχών της ΕΥΔΑΠ (Εταιρία ύδρευσης της πρωτεύουσας)  και το 40% συν τη διαχείριση της ΕΥΑΘ (εταιρία ύδρευσης της Θεσσαλονίκης) για λόγους αειφορικής διαχείρισης του  νερού πρωτίστως,  αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης, χρηστής και αποτελεσματικής διοίκησης και αρνητικής διεθνούς εμπειρίας.Επιπλέον, για εμφανείς λόγους δημοσίου συμφέροντος καμία παραχώρηση ταμιευτήρων και Υδροηλεκτρικών έργων της ΔΕΗ σε ιδιωτικό έλεγχο δεν μπορεί να γίνει λόγω του πολλαπλού τους ρόλου (ενέργεια, ύδρευση, άρδευση).Αν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ πουληθούν, τότε πρέπει να περάσουν υπό κοινωνικό και όχι ιδιωτικό έλεγχο, στη βάση των προτάσεων της Kίνησης Πολιτών 136 που αγωνίζεται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να πάρουν οι πολίτες της Θεσσαλονίκης στα χέρια τους τη διαχείριση του νερού, αγοράζοντας τις μετοχές της ΕΥΑΘ (136 ευρώ ανά υδρόμετρο) επιτυγχάνοντας έτσι τον κοινωνικό έλεγχο στο νερό και την ανάπτυξη μιας δημιουργικής σύμπραξης δημοσίου – κοινωνίας.

Αντιπροσωπευτικές παρεμβάσεις των Οικολόγων Πράσινων σε θέματα νερών:

Εξασθενές χρώμιο στο νερό ανθρώπινης χρήσης

• ΠΟΣΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΕΡΟ ΠΟΥ ΠΙΝΟΥΜΕ; - Συνέντευξη τύπου των Οικολόγων Πράσινων για την ύπαρξη εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, δικτύου και εμφιαλωμένο. Επιτακτικό το αίτημα για θέσπιση ξεχωριστού πανελλαδικού ορίου για το εξασθενές χρώμιο στα επίπεδα του ανιχνεύσιμου
• Εξασθενές χρώμιο σε εμφιαλωμένα νερά ευρείας κατανάλωσης - Οι Οικολόγοι Πράσινοι δημοσιοποιούμε τα αποτελέσματα της  έρευνάς μας. Καλούμε το Υπουργείο Υγείας να προβεί σε άμεσες ενέργειες για την προστασία της δημόσιας υγείας
• Ο Εισαγγελέας καλεί τους Οικολόγους Πράσινους για το νερό που πίνουμε
• Το ποτήρι ξεχείλισε στην Μεσσαπία - διήμερη επίσκεψη κλιμακίου των Οικολόγων Πράσινων στην περιοχή της Μεσσαπίας
• Καθορισμóς ξεχωριστού ορίου για εξασθενές χρώμιο στο νερό ανθρώπινης χρήσης - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου
• Επερώτηση: Καταγραφή συγκεντρώσεων εξασθενούς χρωμίου στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης

Εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά

• Παρέμβαση του Νίκου Χρυσόγελου ως εισηγητή της Ομάδας των Πρασίνων κατά τη συζήτηση του σχεδίου έκθεσης για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τα νερά, την Τετάρτη 25/4/2012, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας κι Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωκοινοβουλίου.
• Διαβούλευση για τα θέματα εφαρμογής της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά που είχε πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα με πρωτοβουλία του Νίκου Χρυσόγελου τον Φεβρουάριο 2012.
• Το Ευρωκοινοβούλιο καλεί για καλύτερη εφαρμογή της νομοθεσίας για τα νερά. Υιοθετούνται τροπολογίες – προτάσεις Νίκου Χρυσόγελου
• Σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής στην Ελλάδα – ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου
• Συμπληρωματικά στοιχεία για σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής στην Ελλάδα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

Ιδιωτικοποίηση του νερού

• Η τρόικα προωθεί την ιδιωτικοποίηση του νερού, αντίθετα με όσα προβλέπει έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου και η Συνθήκη Λειτουργίας της ΕΕ! - ερώτηση Νίκου Χρυσόγελου και πράσινων Ευρωβουλευτών προς την Κομισιόν

• Συνάντηση με εκπροσώπους ευρωπαϊκών ΜΚΟ για τα θέματα του νερού

Ρύπανση, αλόγιστη χρήση-υπερεκμετάλλευση

• Έχει δικαίωμα η ΔΕΗ να αποφασίζει για τον Αλιάκμονα χωρίς Σχέδιο Διαχείρισης της Λεκάνης Απορροής του; Απάντηση σε ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Νίκου Χρυσόγελου

• Φράγμα ακόμα και στις πηγές Αώου μέσα στο Εθνικό Πάρκο; - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Νίκου Χρυσόγελου

• Είναι δημόσιο ποτάμι ο Αλιάκμονας ή ιδιωτικό; - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Νίκου Χρυσόγελου

• Μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα στα ποτάμια των Βαλκανίων: Ο κίνδυνος για το περιβάλλον είναι υπαρκτός - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Νίκου Χρυσόγελου

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διεξάγει έρευνα για το αρδευτικό έργο στις εκβολές του Αχέροντα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Νίκου Χρυσόγελου

• Σχιστολιθικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο: Μια σοβαρή απειλή για το περιβάλλον, το νερό και την υγεία - Ο Νίκος Χρυσόγελος συμμετείχε σε εκδήλωση ενημέρωσης των Πράσινων και περιβαλλοντικών οργανώσεων μπροστά από το Ευρωκοινοβούλιο

• Ρύπανση υδάτων στον Δήμο Μεσσαπίας στην Εύβοια από τοξικά απόβλητα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Τροποποίηση έργου αποκατάστασης λίμνης Κορώνειας - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Οικολογική κατάσταση των υδάτων των λιμνών της Βόρειας Ελλάδας - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Εκτροπή του ποταμού Αχελώου - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Υποβάθμιση λίμνης Στυμφαλίας (GR2530002)- ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Ρύπανση στον ποταμό Καλαμά - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Παρεμπόδιση ροής στον ποταμό Κοιλιάρη στην Κρήτη - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στις Περιοχές Ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης στη ΝΔ Μεσσηνία - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Πλημμύρες στο Στρατώνι Χαλκιδικής και πιθανές επιπτώσεις σε συνδυασμό με τη μεταλλευτική δραστηριότητα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Επανεγκατάσταση δικτύου σταθμών παρακολούθησης υπόγειων και επιφανειακών υδάτων στη λίμνη Κορώνεια - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Ύδρευση των πόλεων του Ηρακλείου και του Αγίου Νικολάου από το φράγμα Αποσελέμη στην Κρήτη - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Διαδικασία προσφυγής για τη λίμνη Κορώνεια - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Προστασία της Λίμνης Παραλιμνίου στην Κύπρο - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Διασφάλιση διαδικασιών περιβαλλοντικής πιστοποίησης κανονισμού EMAS - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Ακατάλληλη οριοθέτηση και παρεμβάσεις στη λίμνη Παμβώτιδα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Συνεχιζόμενη υποβάθμιση των λιμνών Ζάζαρη, Χειμαδίτιδα, Πετρών, Βεγορίτιδα - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Συγχρηματοδότηση του φράγματος Πετρένια στην περιοχή Γοματίου στη Χαλκιδική - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

• Κατασκευή φράγματος επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς - ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Μιχάλη Τρεμόπουλου

Απάντηση του Επιτρόπου Potočnik στην ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου

«Οι ελληνικές αρχές οφείλουν να καθορίσουν τα ενδεδειγμένα μέτρα στο σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού Αλιάκμονα, όπως απαιτεί η Οδηγία-Πλαίσιο για τα  Νερά (ΟΠΥ, 2000/60/ΕΚ), ώστε να διασφαλισθεί η καλή κατάσταση όλων των υδάτων μέχρι το 2015.» Αυτό δήλωσε ο Επίτροπος Potočnik απαντώντας στην ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου, ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, για την ανορθολογική χρήση των νερών του ποταμού Αλιάκμονα για την τροφοδοσία των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ.

Παράλληλα, ο Επίτροπος επιβεβαιώνει κάτι που είναι ήδη γνωστό, ότι:  “Ως τώρα η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ), όπως όφειλε. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή τον Απρίλιο του 2012 κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας επειδή η χώρα δεν είχε θεσπίσει ούτε είχε υποβάλει τα σχέδια αυτά”. Εξηγεί, επίσης, ότι “η επίτευξη του δεσμευτικού για την Ελλάδα στόχου για «καλή κατάσταση» των υδάτων ως το 2015 προϋποθέτει τη θέσπιση προγραμμάτων παρακολούθησης και τη λήψη οικονομικά αποδοτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των σοβαρών πιέσεων που επηρεάζουν την κατάσταση των υδάτων”. Τίποτε από όλα αυτά δεν έχει συμβεί στην περίπτωση του Αλιάκμονα.

Όπως τονίζεται στην ερώτηση, προσφάτως, η ΔΕΗ αποφάσισε να καλύψει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες σε νερό των ΑΗΣ Αμυνταίου και Πτολεμαΐδας από τη λίμνη Πολυφύτου που τροφοδοτείται από τον ποταμό Αλιάκμονα. Αυτό σημαίνει αύξηση της ποσότητας που η ΔΕΗ αντλεί από τον Αλιάκμονα από τα 55.000.000 στα 72.000.000 κυβικά μέτρα νερού το χρόνο. Επίσης, ο Αλιάκμονας επιβαρύνεται επιπλέον από τα υπάρχοντα 4 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα της ΔΕΗ συνολικής ισχύος 922 ΜW, η οποία προσεγγίζει περίπου το 1/3 της συνολικά εγκατεστημένης υδροηλεκτρικής ισχύος της χώρας. Μάλιστα η χρήση αυτή του Αλιάκμονα ξεκινά πολλά χρόνια πίσω. Η ΔΕΗ στράφηκε στον Αλιάκμονα για τις ανάγκες υδροδότησης των λιγνιτικών σταθμών αρχικά το 1997 αφού εξαντλήθηκαν τα υδατικά αποθέματα της λίμνης Βεγορίτιδας, η στάθμη της οποίας κατέβηκε κατά 32,5 μέτρα από το 1955 έως το 2002 ως αποτέλεσμα της χρήσης και από τη ΔΕΗ. Όμως, η επιλογή αυτή συνοδεύτηκε και από σημαντικό επιπλέον κόστος καθώς  ο Αλιάκμονας είναι περίπου 60 χλμ μακριά από τον ΑΗΣ Αμυνταίου με τον οποίο έχει αρνητική υψομετρική διαφορά 390 μέτρων, πράγμα που επιβαρύνει οικονομικά τη μεταφορά νερού λόγω του κόστους των αγωγών αλλά και των λειτουργικών δαπανών των αντλιοστασίων.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο δήλωσε σχετικά:

«Η αξιοπιστία της χώρας δεν είναι μόνο ζήτημα τήρησης στυγνά δημοσιονομικών στόχων αλλά και συμμόρφωσης με την κοινά συμφωνημένη ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία. Πρέπει να γίνει σαφές ότι η αυθαιρεσία σε βάρος του περιβάλλοντος είναι αυθαιρεσία σε βάρος όλων μας και ιδιαίτερα των μελλοντικών γενεών. Τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής δεν αποτελούν απλά μια συμβατική υποχρέωση της χώρας αλλά ένα πολύτιμο εργαλείο βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών μας πόρων σε καιρούς οξείας δημοσιονομικής χρήσης, όπου η περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος μας κάνει 2 φορές φτωχούς. Οι καθυστερήσεις που παρουσιάζει η Ελλάδα στην κατάθεση αυτών των σχεδίων είναι ανεπίτρεπτη όχι μόνο για τα πρόστιμα που μπορεί να επιφέρει αλλά κυρίως γιατί δίνει χώρο και χρόνο σε κάθε μορφής αυθαίρετες αποφάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου της «καλής κατάστασης των υδάτων ως το 2015» και υποθηκεύουν την αειφορία γενικότερα». 

(Ακολουθεί η ερώτηση και η απάντηση)

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-009430/2012 προς την Επιτροπή

Άρθρο 117 του Κανονισμού Nikos Chrysogelos (Verts/ALE)

Θέμα:             «Ανορθολογική χρήση των νερών του Αλιάκμονα για την τροφοδοσία των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ»

Ως το 1997, ο λιγνιτικός ΑΗΣ[1] Αμυνταίου, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας τροφοδοτούνταν με 20 hm3 νερού/έτος από τη λίμνη Βεγορίτιδα, πράγμα που συνετέλεσε σημαντικά στην ταπείνωση της στάθμης της λίμνης κατά 32,5 μέτρα από το 1955 έως το 2002[2]. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος αλλά και της εξάντλησης του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής, το 1997 ο ΑΗΣ Αμυνταίου άρχισε να υδροδοτείται από τον Αλιάκμονα (ταμιευτήρας Πολυφύτου) με περίπου 10 hm3/έτος. Σημειώνεται ότι ο Αλιάκμονας είναι περίπου 60 χλμ. μακριά από τον ΑΗΣ Αμυνταίου, με τον οποίο έχει αρνητική υψομετρική διαφορά 390 μέτρων, πράγμα που επιβαρύνει οικονομικά τη μεταφορά νερού λόγω του κόστους των αγωγών αλλά και των λειτουργικών δαπανών των αντλιοστασίων. Προσφάτως, η ΔΕΗ αποφάσισε να καλύψει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες σε νερό των ΑΗΣ Αμυνταίου και Πτολεμαΐδας από τη λίμνη Πολυφύτου που τροφοδοτείται από τον ποταμό Αλιάκμονα. Σύμφωνα με τη ΜΠΕ[3] που αφορά την κατασκευή των αγωγών μεταφοράς του νερού, «οι δεσμευόμενες ποσότητες νερού από τον ταμιευτήρα Πολυφύτου θα αυξηθούν κατά 17 hm3/έτος σε σχέση με την υφιστάμενη σήμερα κατάσταση». Αυτή η ποσότητα νερού θα προστεθεί στα 55 hm3 που εκτιμάται ότι ως τώρα η ΔΕΗ αντλεί κάθε χρόνο από τον Αλιάκμονα για την υδροδότηση όλων των ΑΗΣ της στο λεκανοπέδιο Δυτικής Μακεδονίας[4]. Επίσης, ο Αλιάκμονας επιβαρύνεται επιπλέον από τα υπάρχοντα 4 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα της ΔΕΗ συνολικής ισχύος 922 ΜW[5], ενώ σχεδιάζονται και 2 νέα στο Ελάφιο (135 MW)[6] και το Νεστόριο (7 MW)[7], τη στιγμή που δεν έχει ακόμα εκπονηθεί σχέδιο διαχείρισης για το υδατικό διαμέρισμα (ΥΔ) 09 (Δυτ. Μακεδονία).

Ερωτάται η Επιτροπή:

1.     Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για την προστασία του Αλιάκμονα έως ότου εκπονηθούν τα σχέδια διαχείρισης για το υδατικό διαμέρισμα Δ. Μακεδονίας σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ;

2.     Έχει στη διάθεσή της ή σκοπεύει να ζητήσει στοιχεία από τις ελληνικές αρχές σχετικά με το κόστος υδροδότησης των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ;

3.     Σκοπεύει να προτείνει στις ελληνικές αρχές να συμπεριληφθεί η αποκατάσταση της λίμνης Βεγορίτιδας στα προς εκπόνηση σχέδια διαχείρισης του ΥΔ 09, με συγχρηματοδότηση της ΔΕΗ;

4.     Σκοπεύει να ζητήσει από το κράτος μέλος και τη ΔΕΗ την εκπόνηση προγράμματος εξοικονόμησης νερού-ατμού στις λιγνιτικές της μονάδες;

E-009430/2012- Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής (14.12.2012)

Οι ελληνικές αρχές οφείλουν να καθορίσουν τα ενδεδειγμένα μέτρα στο σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού Αλιάκμονα, όπως απαιτεί η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (ΟΠΥ, 2000/60/ΕΚ[8]), ώστε να διασφαλισθεί η καλή κατάσταση όλων των υδάτων μέχρι το 2015. Εν προκειμένω ως καλή κατάσταση νοείται η καλή ποιότητα, προκειμένου για τα επιφανειακά ύδατα, και η καλή ποιότητα και ικανοποιητική ποσότητα, προκειμένου για τα υπόγεια ύδατα. Η επίτευξη του εν λόγω στόχου προϋποθέτει τη θέσπιση προγραμμάτων παρακολούθησης και τη λήψη οικονομικά αποδοτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των σοβαρών πιέσεων που επηρεάζουν την κατάσταση των υδάτων.  

Η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει στην Επιτροπή σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών (ΣΔΛΑΠ). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας (υπόθεση C‑297/11, απόφαση της 19.4.2012.), επειδή η χώρα δεν είχε θεσπίσει ούτε είχε υποβάλει ΣΔΛΑΠ. Η Ελλάδα έχει ανεπίσημα ενημερώσει την Επιτροπή ότι τα ΣΔΛΑΠ θα υποβληθούν τους προσεχείς μήνες. Μετά τη διαβίβαση των ΣΔΛΑΠ, η Επιτροπή θα τα αξιολογήσει και θα τα αναλύσει ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον τηρήθηκαν οι απαιτήσεις της ΟΠΥ. Εν ανάγκη, η Επιτροπή θα λάβει περαιτέρω μέτρα με βάση την ως άνω αξιολόγηση.

________________________________ 

Ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου για τη χρήση υδατικών πόρων της Δυτικής Μακεδονίας από τη ΔΕΗ

Την ανεξέλεγκτη και κλιμακούμενη χρήση των νερών του Αλιάκμονα από τη ΔΕΗ και μάλιστα χωρίς να έχει εκπονηθεί ακόμα σχέδιο διαχείρισης για το αντίστοιχο υδατικό διαμέρισμα, θέτει με γραπτή ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, Νίκος Χρυσόγελος. Μελέτες εκτιμούν ότι σε ολόκληρη την Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας οι ανάγκες νερού για τον τομέα της ενέργειας είναι περίπου 80.000.000 κυβικά μέτρα νερού το χρόνο, τη στιγμή που οι ανάγκες ύδρευσης των πολιτών της Περιφέρειας καλύπτονται με 43.000.000.

Προσφάτως, η ΔΕΗ αποφάσισε να καλύψει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες σε νερό των ΑΗΣ Αμυνταίου και Πτολεμαΐδας από τη λίμνη Πολυφύτου που τροφοδοτείται από τον ποταμό Αλιάκμονα. Αυτό σημαίνει αύξηση της ποσότητας που η ΔΕΗ αντλεί από τον Αλιάκμονα από τα 55.000.000 στα 72.000.000 κυβικά μέτρα νερού το χρόνο. Επίσης, ο Αλιάκμονας επιβαρύνεται επιπλέον από τα υπάρχοντα 4 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα της ΔΕΗ συνολικής ισχύος 922 ΜW, η οποία προσεγγίζει περίπου το 1/3 της συνολικά εγκατεστημένης υδροηλεκτρικής ισχύος της χώρας. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν άμεσα τα 135 MW από ένα ακόμα μεγάλο υδροηλεκτρικό φράγμα του Ελαφίου καθώς και τα 7 MW από το σχεδιαζόμενο φράγμα στο Νεστόριο.     

Η ΔΕΗ στράφηκε στον Αλιάκμονα για τις ανάγκες υδροδότησης των λιγνιτικών σταθμών αρχικά το 1997 αφού εξαντλήθηκαν τα υδατικά αποθέματα της λίμνης Βεγορίτιδας, η στάθμη της οποίας κατέβηκε κατά 32,5 μέτρα από το 1955 έως το 2002 ως αποτέλεσμα της χρήσης και από τη ΔΕΗ. Όμως, η επιλογή αυτή συνοδεύτηκε και από σημαντικό επιπλέον κόστος καθώς  ο Αλιάκμονας είναι περίπου 60 χλμ μακριά από τον ΑΗΣ Αμυνταίου με τον οποίο έχει αρνητική υψομετρική διαφορά 390 μέτρων, πράγμα που επιβαρύνει οικονομικά τη μεταφορά νερού λόγω του κόστους των αγωγών αλλά και των λειτουργικών δαπανών των αντλιοστασίων.

Δεδομένου ότι όλα αυτά εξακολουθούν να αποφασίζονται χωρίς να υπάρχει σχέδιο διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος Δ. Μακεδονίας, ο Ν. Χρυσόγελος ρωτά την Επιτροπή τι μέτρα προτίθεται να λάβει για να προστατέψει τον Αλιάκμονα έως ότου εκπονηθεί το σχέδιο διαχείρισης, που είναι εδώ και χρόνια υποχρεωμένη η χώρα να έχει σύμφωνα με την Οδηγία-Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ για τα Νερά. Επίσης, θέτει το ζήτημα της αποσαφήνισης του κόστους υδροδότησης των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ και ζητά τη συνδρομή της Επιτροπής για την αποκατάσταση της πολύπαθης λίμνης Βεγορίτιδας αλλά και για τη συμμόρφωση της ΔΕΗ με μια πιο ορθολογική χρήση των υδατικών πόρων στη βάση της εξοικονόμησης νερού-ατμού στις λιγνιτικές της μονάδες.

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά:

«Η έννοια του περιβαλλοντικού ή εξωτερικού κόστους του λιγνίτη περιλαμβάνει και το κόστος καταστροφής των υπόγειων υδροφορέων κατά την εξόρυξη, και το κόστος μεταφοράς νερού, και το κόστος κατασκευής νέου αρδευτικού συστήματος και το κόστος κατασκευής νέων υδρευτικών δικτύων που προκύπτουν ως ανάγκη από την απαξίωση παλιών. Ενώ είναι μια έννοια διεθνώς παραδεκτή, εντούτοις εξακολουθεί να διαιωνίζεται ο μύθος του “φτηνού λιγνίτη”. Όμως ο λιγνίτης δεν είναι διόλου φτηνός καθώς τις επιπτώσεις του στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον τις πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες ποικιλοτρόπως. Η ΔΕΗ πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες που τις αναλογούν ενώ είναι επείγουσα ανάγκη η χώρα να συμμορφωθεί με την Οδηγία-Πλαίσιο για τα Νερά εκπονώντας ένα ορθολογικό σχέδιο διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος της Δυτικής Μακεδονίας που να εστιάζει στην εξοικονόμηση νερού, στην αποκατάσταση υδάτινων σωμάτων όπως η Βεγορίτιδα και φυσικά να είναι συμβατό με τον υπάρχοντα σχεδιασμό απόσυρσης λιγνιτικών μονάδων στο Λεκανοπέδιο Δυτικής Μακεδονίας».

(Ακολουθεί ολόκληρο το περιεχόμενο της ερώτησης)

Θέμα: «Ανορθολογική χρήση των νερών του Αλιάκμονα για την τροφοδοσία των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ»

Ως το 1997, ο λιγνιτικός ΑΗΣ [1] Αμυνταίου στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας τροφοδοτούνταν με 20 hm³ νερού/έτος από τη λίμνη Βεγορίτιδα, πράγμα που συνεισέφερε σημαντικά στην ταπείνωση της στάθμης της λίμνης κατά 32,5  μέτρα από το 1955 έως το 2002 [2]. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος αλλά και της εξάντλησης του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής, το 1997 ο ΑΗΣ Αμυνταίου άρχισε να υδροδοτείται από τον Αλιάκμονα (ταμιευτήρας Πολυφύτου) με περίπου 10 hm³/έτος. Σημειώνεται ότι ο Αλιάκμονας είναι περίπου 60 χλμ μακριά από τον ΑΗΣ Αμυνταίου με τον οποίο έχει αρνητική υψομετρική διαφορά 390 μέτρων, πράγμα που επιβαρύνει οικονομικά τη μεταφορά νερού λόγω του κόστους των αγωγών αλλά και των λειτουργικών δαπανών των αντλιοστασίων. Προσφάτως, η ΔΕΗ αποφάσισε να καλύψει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες σε νερό των ΑΗΣ Αμυνταίου και Πτολεμαΐδας από τη λίμνη Πολυφύτου που τροφοδοτείται από τον ποταμό Αλιάκμονα. Σύμφωνα με τη ΜΠΕ [3] που αφορά την κατασκευή των αγωγών μεταφοράς του νερού, «οι δεσμευόμενες ποσότητες νερού από τον ταμιευτήρα Πολυφύτου θα αυξηθούν κατά 17 hm³/έτος σε σχέση με την υφιστάμενη σήμερα κατάσταση». Αυτή η ποσότητα νερού θα έρθει να προστεθεί στα 55 hm³ που εκτιμάται ότι ως τώρα η ΔΕΗ αντλεί κάθε χρόνο από τον Αλιάκμονα για την υδροδότηση όλων των ΑΗΣ της στο Λεκανοπέδιο Δυτικής Μακεδονίας [5]. Επίσης, ο Αλιάκμονας επιβαρύνεται επιπλέον από τα υπάρχοντα 4 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα της ΔΕΗ συνολικής ισχύος 922 ΜW [4] ενώ σχεδιάζονται και 2 νέα στο Ελάφιο (135 MW) [6] και το Νεστόριο (7 MW) [7], τη στιγμή που δεν έχει ακόμα εκπονηθεί σχέδιο διαχείρισης για το υδατικό διαμέρισμα (ΥΔ) 09 (Δυτ. Μακεδονία). Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για την προστασία του Αλιάκμονα έως ότου εκπονηθούν τα σχέδια διαχείρισης για το υδατικό διαμέρισμα Δ. Μακεδονίας σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ;

2. Έχει στη διάθεσή της ή σκοπεύει να ζητήσει στοιχεία από τις Ελληνικές αρχές σχετικά με το κόστος υδροδότησης των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ;

3. Σκοπεύει να προτείνει στις Ελληνικές αρχές να συμπεριληφθεί η αποκατάσταση της λίμνης Βεγορίτιδας στα προς εκπόνηση σχέδια διαχείρισης του ΥΔ 09 με συγχρηματοδότηση της ΔΕΗ;

4. Σκοπεύει να ζητήσει από το Κράτος Μέλος και τη ΔΕΗ την εκπόνηση προγράμματος εξοικονόμησης νερού-ατμού στις λιγνιτικές της μονάδες;

_______________________________

[1] Ατμοηλεκτρικός Σταθμός

[2] Στάμος Αλκιβιάδης 2010. «Παρακολούθηση ισοζυγίου άνω ρου Αλιάκμονα, Βερμίου, Πτολεμαίδας (Υδατικό διαμέρισμα 09)», Μελέτη στα πλαίσια του Γ ΚΠΣ για την καταγραφή και την αποτίμηση των υδρογεωλογικών χαρακτηριστικών του υδατικού δυναμικού της χώρας, Υποέργο 3

[3] Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

[4] Yδροηλεκτρικό Πολυφύτου 375 MW, Σφηκιάς 315 MW,  Ιλαρίωνας 124 MW, Ασωμάτων 108 MW - περίπου το 1/3 της υδροηλεκτρικής ισχύος που είναι εγκατεστημένη σε ολόκληρη τη χώρα

[5] ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ για τη γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου: «Υδροδότηση ΑΗΣ Αμυνταίου και Πτολεμαϊδας από δεξαμενές Δρεπάνου 110.000m³  και 30.000m³

[6]http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+WQ+E-2012-000623+0+DOC+XML+V0//EL&language=EL

[7]http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+WQ+E-2012-000198+0+DOC+XML+V0//EL&language=EL