Παρατηρώντας τα αστέρια ή

                                              πρόσφυγες στο Αστεροσκοπείο μια βραδιά του Μαρτίου

Ο καιρός στη διάρκεια της ημέρας, στις 30 Μαρτίου, ήταν συννεφιασμένος.  Είχαμε κάποια ανησυχία μήπως η συννεφιά δεν μας επέτρεπε το βράδυ – όπως είχαμε προγραμματίσει - να κάνουμε παρατηρήσεις, από τηλεσκόπιο, της σελήνης κι αστεριών, όπως είχαμε συνεννοηθεί με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Τελικά ήμασταν τυχεροί. Τα σύννεφα σκόρπισαν και η παρατήρηση με το τηλεσκόπιο χάρισε σημαντικές εμπειρίες στους πρόσφυγες που φιλοξενούμε στο κέντρο στέγασης και ένταξης WELCOMMON, που συμμετείχαν με πολύ ενθουσιασμό.

Η εκπαιδευτική επίσκεψη στο Αστεροσκοπείο, στην οποία συμμετείχαν 60+ άτομα, ξεκίνησε με βόλτα στην παλιά πόλη κάτω από την Ακρόπολη, συζήτηση για την δημοκρατία, «αναρρίχηση» στο λόφο που φιλοξενεί το Κέντρο Επισκεπτών, απόλαυση του ηλιοβασιλέματος από ψιλά, εκστασιασμό μπροστά στην Ακρόπολη που αναδύονταν φωτισμένη απέναντι μας και κατέληξε με ξενάγηση στον κόσμο των αστεριών από νέους επιστήμονες του Κέντρου. Ο θόλος άνοιξε και το τηλεσκόπιο στράφηκε στον ουρανό για να δούμε την νέα σελήνη αλλά και κάποια αστέρια.

Πολλοί ξέρουμε ότι τα περισσότερα ονόματα αστερισμών και αστεριών είναι ελληνικά, αλλά λίγοι μάλλον ξέρουν ότι υπάρχουν ονόματα αστεριών αραβικά ή περσικά. Οι Άραβες αστρονόμοι αποκαλούσαν τον Κηφέα Al Multahab, δηλαδή ο Φλεγόμενος. Για τους νομάδες καμηλιέρηδες ήταν το Al Aghnam, δηλαδή το Πρόβατο. Η  πολική περιοχή του ουρανού αποτελούσε για αυτούς μια ολόκληρη στάνη, με βοσκό και τσοπανόσκυλα. Ο Ωρίωνας για εμάς, είναι ο Αλ Τζαμπάρ (ο Γίγαντας) για τους Άραβες. Το πιο λαμπρό άστρο του Ωρίωνα, είναι  ο Μπετελγκέζ, ο Βασιλίσκος του Λέοντα. Ο Μικρός Κύων, γνωστός ως Προκύων στους αρχαίους έλληνες, ονομάζεται από τους άραβες Al Shira al Shamiyyah, δηλαδή «Ο Λαμπρός της Συρίας». Τι έκπληξη για τα παιδιά πρόσφυγες από τη Συρία να βλέπουν εκεί στον ουρανό της αττικής τον φωτεινό Al Shira, τον Λαμπρό της Συρίας!

Ευχαριστούμε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και τον Δρ Γεράσιμο Παπαδόπουλο για την μοναδική εμπειρία που μας χάρισαν με την επίσκεψη αυτή καθώς και τους επιστημονικούς συνεργάτες του που μας ξενάγησαν τόσο όμορφα στον κόσμο των αστεριών. Χαρήκαμε, επίσης, που συναντήσαμε τόσα νέα παιδιά και μαθητές στους χώρους αυτούς.

Το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου βρίσκεται στον ιστορικό χώρο του ΕΑΑ στο Θησείο στην κορυφή του λόφου Νυμφών, απέναντι από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Στεγάζεται στο κτίριο Σίνα. Σχεδόν 120μ νότια από το κτίριο Σίνα βρίσκεται ένα κτίριο, κατασκευασμένο από μάρμαρο Αίγινας με θόλο διαμέτρου 8μ, που φιλοξενεί το τηλεσκόπιο Δωρίδη. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον καθηγητή Δημήτριο Αιγινήτη, πέμπτο Διευθυντή του Αστεροσκοπείου Αθηνών, κατά την έκλειψη Ηλίου στις 30 Αυγούστου 1905. http://www.astro.noa.gr/gr/visitorcenter/thissio/

Αν δεν έχετε πάει μέχρι τώρα, μην χάσετε αυτή την εμπειρία. Θα σας μείνει αξέχαστη. Όπως νομίζουμε ότι έμεινε σε όλες και όλους, μικρούς και μεγάλους που συμμετείχαν στην εκπαιδευτική "εκδρομή" στα αστέρια.

Στο πρότυπο κέντρο υποδοχής και φιλοξενίας #WELCOMMON -που λειτουργεί ο Άνεμος Ανανέωσης σε συνεργασία με την ΕΑΤΑ του Δήμου Αθηναίου στο πλαίσιο σχετικού προγράμματος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες- φιλοξενούμε όχι μόνο αρκετές εγκύους αλλά και μωρά που γεννήθηκαν το διάστημα που οι πρόσφυγες γονείς τους ήρθαν για να τους φιλοξενήσουμε στο χώρο μας. Μωρά που, αν και πρόσφυγες, ξεκινάνε τη ζωή τους σε ένα φιλόξενο και ασφαλές περιβάλλον, όπως είναι το WELCOMMON, και όχι σε μια σκηνή ή μέσα σε λάσπες.

Τα παιδιά πρόσφυγες χρειάζεται να επιστρέψουν το γρηγορότερο στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Τα προσφυγόπουλα από Συρία μπορεί να είναι εκτός σχολείου από 1 έως και 5 χρόνια. Πολλοί διεθνείς οργανισμοί έχουν επισημάνει την ανάγκη να μην υπάρξει χαμένη γενιά προσφύγων, να μην υπάρξουν παιδιά πρόσφυγες που δεν πηγαίνουν σε κάποιο σχολείο.

Στο WELcommon νοιαζόμαστε, λοιπόν, όχι μόνο για τις ποιοτικές συνθήκες διαμονής, διατροφής και κοινωνικο-ψυχολογικής υποστήριξης των προσφύγων κάθε ηλικίας (καμία σχέση λοιπόν οι συνθήκες στο WELCOMMON με αυτές που επικρατούν σε πολλά hotspots) αλλά και για την τυπική και μη τυπική εκπαίδευση των παιδιών (αλλά και των ενηλίκων). 

Παρά τις δυσκολίες και την έλλειψη επαρκών πόρων, αναπτύσσουμε και υλοποιούμε σταδιακά μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την εκπαίδευση, κατάρτιση και τον πολιτισμό ανάλογα με τις ανάγκες των διαφορετικών ομάδων. Είναι φυσικό ότι κάθε μία από τις 6 ομάδες: 
(α) παιδιά, (β) έφηβοι κι (γ) ενήλικες που θα μετεγκατασταθούν σε άλλη χώρα, 
(δ) παιδιά (ε) έφηβοι και (στ) ενήλικες που θα παραμείνουν στη χώρα μας) 
έχει διαφορετικές ανάγκες και χρειάζεται να αναπτυχθεί κατάλληλο μοντέλο εκπαίδευσης κι ένταξης.

Μας ενδιαφέρουν και ενθαρρύνουμε συνεργασίες με φορείς εκτός Welcommon (πχ μαθήματα γλώσσας σε διάφορους φορείς, επισκέψεις και συνεργασίες με μουσεία, ανάπτυξη συνεργασιών με ευρωπαϊκούς φορείς) ή φιλοξενούμε δραστηριότητες στο χώρο μας (πχ μαθήματα αγγλικών από την ΕΑΤΑ με εθελοντές του Βρετανικού Συμβουλίου). Φυσικά, πρώτη προτεραιότητα είναι η ένταξη όσων το επιθυμούν στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης (σχολεία) ή σε πιστοποιημένες δομές κατάρτισης.

Επειδή όμως δεν υπάρχουν εύκολες, διαθέσιμες συνεχώς και λύσεις για όλες τις περιπτώσεις, προσπαθούμε να προσφέρουμε και μέσα στο Welcommon ευκαιρίες εκπαίδευσης πιο καινοτόμες και όπου υπάρχουν κενά που δεν μπορούν να καλυφθούν από άλλους φορείς, κυρίως. Εξάλλου έχουμε αρκετό χώρο για κάτι τέτοιο. Χρειαζόμαστε επιπλέον ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους για να αναπτύξουμε πλήρως τόσο το εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσο και αυτό για ένταξη στην αγορά εργασίας όσων θα μείνουν στη χώρα μας, μέσα από κοινές προσπάθειες που θα αφορούν κι Έλληνες ανέργους.

Εκπαίδευση σε πρόσφυγες με τη συμμετοχή και προσφύγων

Μας γεμίζει χαρά ότι σε αυτή την προσπάθεια υπάρχουν και πρόσφυγες όπως ο Ahmad (23 χρόνων, από Συρία, φαρμακοποιός) που ανέλαβε αμέσως πρωτοβουλία για να δημιουργηθεί ένα άτυπο, φυσικά, “σχολείο” για 14 παιδιά ηλικίας 5 έως 10 χρόνων που δεν πηγαίνουν σε κάποιο επίσημο σχολείο ή σε μια δομή μη τυπικής εκπαίδευσης εκτός Welcommon.

Ο Ahmad ήρθε στο Welcommon τα Χριστούγεννα και θα φύγει προς τα τέλη Φεβρουαρίου – το Βέλγιο θα είναι η νέα του πατρίδα. Προσφέρθηκε ο ίδιος να οργανώσει μια “τάξη” με 3ωρο μάθημα καθημερινά, από Δευτέρα έως και Σάββατο, για εκμάθηση της αραβικής και της αγγλικής γλώσσας, μαθηματικών και επιστημών. Και τα καταφέρνει πολύ καλά. Είναι συστηματικός, προετοιμάζει καθημερινά το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιεί, αξιοποιεί υπολογιστή και προτζέκτορα που διαθέτουμε για να κάνει το μάθημα πιο ενδιαφέρον και διαδραστικό, έχει πολύ καλή επικοινωνία με τα παιδιά.

Με δεδομένο ότι φιλοξενούμε πολλά παιδιά (όχι ασυνόδευτα) που στερούνται στοιχειώδη έστω πρόσβαση σε εκπαίδευση, αν και είναι σε ηλικία για σχολείο, είναι θεωρούμε πολύ σημαντικό τα παιδιά να μπαίνουν σε παρόμοιο πρόγραμμα και να ξέρουν ότι καθημερινά έχουν να πάνε “σχολείο”. Tο ενδιαφέρον τους για το μάθημα είναι μεγάλο, μπορεί να το διαπιστώνει κάποιος βλέποντας πώς παρακολουθούν και συμμετέχουν στο μάθημα. Παίζει φυσικά ρόλο και το πώς κάνει ενδιαφέρον το μάθημα ο “δάσκαλος” τους, ο Ahmad!