Print this page
17 Μαϊος 2020

Σχέδιο Ανάκαμψης και Μετάβασης σε νέο παραγωγικό μοντέλο υποστηρίζει το Ευρωκοινοβούλιο, Πράσινη Συμφωνία, 2 τρις ευρώ

 
 
Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με ψήφισμα του στις 15.5.2020 ζητάει πακέτο ανάκαμψης και μετάβασης σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ύψους 2 τρισεκατομμυρίων Ευρώ, επιπλέον του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2020-2027), από τα οποία τουλάχιστον το 50% με μορφή ενισχύσεων και το υπόλοιπο με μορφή χαμηλότοκων δανείων, που θα βασίζεται σε ένα Πράσινο Σχέδιο και θα είναι συμβατό με την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal).
Το ψήφισμα υποστηρίχθηκε από όλες σχεδόν τις πολιτικές ομάδες (505 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ, 116 κατά και 95 απείχαν) και ενσωματώνει τις περισσότερες από τις προτάσεις των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.
Η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει το δικό της σχέδιο για την ανάκαμψη που αναμένεται να αφορά μάλλον 1-1,5 τρις ευρώ, ενώ το Συμβούλιο (κυβερνήσεις αντιδρούν μέχρι τώρα τόσο στο ύψος του πακέτου, όσο και στο αν θα έχει την μορφή ενισχύσεων (προκρίνοντας κυρίως δάνεια).
Ποια είναι τα κρίσιμα θέματα για μια δίκαιη ανάκαμψη
- Οι στόχοι του σχεδίου ανάκαμψης: θα είναι επιστροφή στο συγκεκριμένο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο, με τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις να κατευθυνθούν σε τομείς που έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές, κλιματικές και κοινωνικές επιπτώσεις ή θα χρηματοδοτήσουν την μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο στο οποίο θα συμμετάσχουν με δίκαιο τρόπο όλοι; Είναι γεγονός ότι βλέψεις έχουν όλοι οι μεγάλοι παίχτες, ακόμα και αυτοί που προκαλούν μεγάλη βλάβη στο κλίμα και οικολογική καταστροφή. Ποιοι θα είναι οι στόχοι στις μεταφορές, στον τουρισμό, στη γεωργία, στις υποδομές, στα κτήρια, στο χρηματοπιστωτικό σύστημα;
- Το ύψος του πακέτου ανάκαμψης: θα είναι 1 τρις όπως προτείνει το Συμβούλιο , 1,5 τρις όπως μάλλον θα προτείνει η Κομισιόν ή 2 τρις όπως ζητάει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
- Ο χαρακτήρας του πακέτου: θα είναι κυρίως δάνεια προς τα Κράτη Μέλη και από αυτά μέσω των τραπεζών θα παρέχουν δάνεια προς τις επιχειρήσεις (για κεφάλαια κίνησης ή άλλες ανάγκες), ή το μεγαλύτερο ποσοστό του θα έχει μορφή ενισχύσεων προς τα Κράτη Μέλη και από αυτά προς τις επιχειρήσεις χωρίς διακρίσεις για επενδύσεις και μεταρρύθμιση του παραγωγικού μοντέλου (διατήρηση της απασχόλησης, πράσινες επενδύσεις, κοινωνική και ψηφιακή καινοτομία) ,
- Ποια θα είναι η σχέση του Πακέτου Ανάκαμψης με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (2020-2027), δηλαδή τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ: θα είναι νέοι επιπλέον πόροι, ή θα περιλαμβάνει κυρίως αναδιάταξη υπαρχόντων πόρων και άρα δεν θα προστεθούν παρά πολύ ελάχιστοι νέοι πόροι για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας;
 

Ενωμένοι οι ευρωβουλευτές από όλο σχεδόν το πολιτικό φάσμα για το σχέδιο Ανάκαμψης: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης & μετασχηματισμού ύψους € 2 τρισεκατομμυρίων, με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία να βρίσκεται στο κέντρο. Τουλάχιστον 1 τρισεκατομμύρια € θα πρέπει να είναι υπό μορφή επιχορηγήσεων που χρηματοδοτούνται μέσω κοινού δανείου εγγυημένου από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αυτές οι επενδύσεις θα επέτρεπαν παράλληλα να επιτύχουμε τους κλιματικούς στόχους μας, να προστατεύσουμε τη βιοποικιλότητα και να διορθώσουμε ταυτόχρονα τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες. 
Τώρα ήρθε η ώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υπερασπιστεί αυτή την πρόταση μπροστά στα κράτη μέλη

Οι Ευρωβουλευτές, με ψήφισμα της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αναθεώρηση του προϋπολογισμού μετά το 2020 και τα σχέδια ανάκαμψης, ζητάνε ισχυρό πακέτο χρηματοδότησης, εστιασμένο στις ανάγκες των πολιτών και σε περαιτέρω αύξηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού.

Το ψήφισμα υιοθετήθηκε την Παρασκευή 15.5.2020 με 505 ψήφους υπέρ, 116 κατά και 69 αποχές.

«Οι Ευρωπαίοι πολίτες πρέπει να βρίσκονται στην καρδιά της στρατηγικής ανάκαμψης», τονίζουν οι ευρωβουλευτές, προσθέτοντας ότι “το ΕΚ θα συνεχίσει σταθερά να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολιτών. Οι προσπάθειες ανάκαμψης πρέπει να έχουν ισχυρή κοινωνική διάσταση ώστε να αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, καθώς και τις ανάγκες όσων επηρεάστηκαν περισσότερο από την κρίση“.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εμμένει στη θέση του ότι το νέο «Ταμείο Ανάκαμψης και Μετασχηματισμού» (Recovery and Transition Fund) θα πρέπει να

  • είναι της τάξης των δύο τρισεκατομμυρίων. ευρώ,
  • χρηματοδοτηθεί «μέσω της έκδοσης μακροπρόθεσμων ομολόγων ανάκαμψης»
  • διανεμηθεί μέσω δανείων και, κυρίως, μέσω επιχορηγήσεων και άμεσων πληρωμών για επενδύσεις και ίδια κεφάλαια

Οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

  • να μην κάνει χρήση «αμφίβολων πολλαπλασιαστών για να διαφημίσει φιλόδοξους αριθμούς»
  • να μην καταφύγει σε «χρηματοοικονομική αλχημεία»,

καθώς διακυβεύεται η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εκτός των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΠ, χρειάζονται επενδύσεις ανάπτυξης

Το Σχέδιο Ανάκαμψης πρέπει να συνοδεύει το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), δηλαδή τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, χωρίς να επηρεάσει αρνητικά τα υφιστάμενα και επερχόμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, προειδοποιούν οι ευρωβουλευτές.

Επιπρόσθετα, επιμένουν ότι το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) πρέπει να αυξηθεί και επισημαίνουν ότι το Ευρωκοινοβούλιο θα χρησιμοποιήσει το δικαίωμα βέτο σε περίπτωση που οι απαιτήσεις του δεν ικανοποιηθούν.

Η χρηματοδότηση Ανάκαμψης «πρέπει να διοχετευθεί σε προγράμματα εντός του προϋπολογισμού της ΕΕ» για να διασφαλιστεί η κοινοβουλευτική εποπτεία και συμμετοχή. Το ΕΚ πρέπει επίσης να συμμετέχει πλήρως στη «διαμόρφωση, υιοθέτηση και εφαρμογή του ταμείου ανάκαμψης». Οι ευρωβουλευτές προειδοποιούν την Επιτροπή να απέχει από «κάθε προσπάθεια σχεδιασμού μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής ανάκαμψης που δεν συμβαδίζει με την κοινοτική μέθοδο και προσφεύγει σε διακυβερνητικά μέσα».

Το σχέδιο πρέπει να επικεντρώνεται στις προτεραιότητες της Πράσινης Συμφωνίας και της ψηφιακής ατζέντας

Τα «εκτενή μέτρα ανάκαμψης», τα οποία οι ευρωβουλευτές απαίτησαν ήδη με ψήφισμά τους τον Απρίλιο, πρέπει να:

  • διαρκέσουν αρκετά ώστε να αντιμετωπίσουν τις «αναμενόμενες βαθιές και μακροχρόνιες συνέπειες της τρέχουσας κρίσης»,
  • «μεταβάλλουν τις οικονομίες μας» στηρίζοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις,
  • «αυξήσουν τις ευκαιρίες εργασίας και δεξιοτήτων για να μετριάσουν τον αντίκτυπο της κρίσης στους εργαζόμενους, τους καταναλωτές και τις οικογένειες».

Οι ευρωβουλευτές ζητούν να δοθεί προτεραιότητα σε επενδύσεις που συμβαδίζουν με την Πράσινη Συμφωνία και την ψηφιακή ατζέντα και εμμένουν στη θέσπιση ενός αυτόνομου ευρωπαϊκού προγράμματος υγείας.

Η μεταρρύθμιση των εσόδων της ΕΕ καθίσταται ζωτικής σημασίας

Οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν την έκλησή τους για την εισαγωγή ενός πακέτου νέων «ιδίων κεφαλαίων» (πηγές εσόδων της ΕΕ), για την αποφυγή περαιτέρω αύξησης των άμεσων συνεισφορών των κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ για να καλυφθούν οι ανάγκες του ΠΔΠ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Μετασχηματισμού.

Καθώς το ανώτατο όριο για τα έσοδα της ΕΕ εκφράζεται σε ποσοστό ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος, το οποίο αναμένεται να μειωθεί σημαντικά λόγω της κρίσης, οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης μία «άμεση και μόνιμη αύξηση του ανώτατου ορίου για Ίδιους Πόρους».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να υποβάλει σύντομα πρόταση για το αναθεωρημένο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και το Ταμείο Ανάκαμψης που θα λαμβάνει υπόψιν την υγειονομική κρίση και τις συνέπειές της. Καθώς ο υφιστάμενος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ (2014-2020) εκπνέει στο τέλος της χρονιάς, η ΕΕ χρειάζεται νέο δημοσιονομικό προγραμματισμό για τα επόμενα επτά χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σχέδια για το νέο ΠΔΠ για την περίοδο 2021-2027 τον Μάιο του 2018. Το ΕΚ υιοθέτησε την πρότασή του τον Νοέμβριο του 2018, και επιβεβαίωσε ξανά τη θέση του τον Οκτώβριο του 2019. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν έχει καταφέρει ακόμη να συμφωνήσει σε μια θέση.