Print this page
12 Φεβρουαρίου 2016

Κρύβοντας το πρόβλημα ενημέρωσης πίσω από τον αριθμό των αδειών καναλιών

tvchannel

Να, λοιπόν, ποιο είναι το σημαντικό πρόβλημα της χώρας: 4 ή 8 ή 18 άδειες για τα κανάλια εθνικής εμβέλειας! Θλίψη σε πιάνει για το πολιτικό προσωπικό της χώρας, παρακολουθώντας τι και πώς συζητιέται με αφορμή τις άδειες για τα ΜΜΕ. Αντί για σοβαρό πολιτικό διάλογο, για επίλυση των προβλημάτων που οδηγούν τη χώρα σε όλο και μεγαλύτερη διάλυση, με ευθύνη και της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης οδηγούμαστε σε μια ανόητη πόλωση για μικροκομματικούς λόγους. Αντί να συζητήσει η κυβέρνηση με τους κοινωνικούς φορείς, τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ ένα πλαίσιο για όσο το δυνατόν πιο πλουραλιστική και ουσιαστική ενημέρωση, κυνηγάει πάλι ανεμόμυλους αναδεικνύοντας το έλλειμμα πολιτικής που την χαρακτηρίζει.

Η μεν κυβέρνηση ανάγει το θέμα του περιορισμού των αδειών για κανάλια εθνικής εμβέλειας από 8 σε 4 ως την υπέρτατη μάχη ενάντια στην διαφθορά, ενώ η αντιπολίτευση υπερασπίζεται την υπάρχουσα κατάσταση χωρίς να αντι-προτείνει τι πρέπει να αλλάξει και προς ποια κατεύθυνση, λες και όλα ήταν τέλεια στα ΜΜΕ. Και το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι η κυβέρνηση βάζει την πλειοψηφία της στην Βουλή να ψηφίσει διάταξη – σε άσχετο νομοσχέδιο - για παραχώρηση των αδειών από την ίδια την κυβέρνηση! Αυτό, φυσικά, δεν θα δημιουργήσει καμία διαπλοκή -αλίμονο ...

Εντάξει, ξέρουμε ότι τα μεγάλα - αλλά όχι μόνο - κανάλια ανήκουν σε ιδιοκτήτες που εκτός από την ενημέρωση έχουν κι ...άλλα "ενδιαφέροντα". Είναι μέσα "ενημέρωσης" που σχολιάζουν έχοντας διαμορφωμένη άποψη, αντί να ερευνούν σε βάθος και πολύπλευρα τα θέματα. Η διαπλοκή στην Ελλάδα δεν είναι, όμως, κάτι που ανακαλύπτουμε τώρα. Κατά καιρούς, αυτά τα συμφέροντα έχουν υποστηρίξει διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις, μεταξύ άλλων και την ομάδα που βρίσκεται σήμερα στην κυβέρνηση. Οι Συριζαίοι τόσο όταν βρίσκονταν στην αντιπολίτευση όσο και τώρα που είναι στην κυβέρνηση συνεχίζουν να έχουν συνεχή και μεγάλη... εκπροσώπηση στα «διαπλεκόμενα κανάλια» - και μάλιστα οι ίδιοι και οι ίδιοι. Αν θεωρούν τα κανάλια ως το απόλυτο κακό, γιατί ξημεροβραδιάζονται στα κανάλια αυτά;

Πράγματι, υπάρχει διαπλοκή πολιτικών κομμάτων, ιδιοκτητών ΜΜΕ, ιδιωτικών συμφερόντων αλλά και μεγαλο-δημοσιογράφων. Αλλά πόσο αφελής μπορεί να είναι κάποιος πιστεύοντας ότι η διαπλοκή θα αντιμετωπιστεί αν οι άδειες εθνικής εμβέλειας γίνουν 4, οι μισές από τις σημερινές; Αν οι 4 από τους σημερινούς ιδιοκτήτες τηλεοπτικών σταθμών πάρουν τις άδειες θα σταματήσει η διαπλοκή και τα κανάλια θα γίνουν ξαφνικά κέντρα «αντικειμενικής ενημέρωσης»; Αν στη θέση τους γίνουν "καναλάρχες" κάποιοι άλλοι, αυτοί θα είναι υπεράνω συμφερόντων;

Η αντιπολίτευση επικεντρώνει στον αριθμό των αδειών. Αν, αντί για 4, υπάρχουν 8 ή 16 κανάλια, θα εξαφανιστεί το πρόβλημα χαμηλής ποιότητας στην ενημέρωση που υπάρχει σήμερα;

Η κυβέρνηση πολώνει για άλλη μια φορά τη συζήτηση, δημιουργώντας απόλυτους "εχθρούς", για να αποφύγει την συζήτηση επί της ουσίας, για το πραγματικό πρόβλημα της επιφανειακής "ενημέρωσης" αλλά κυρίως για την συνεχιζόμενη διάλυση της χώρας. Σε μια εποχή που τα κανάλια χάνουν μεγάλο ποσοστό τηλεθεατών και τηλεθέασης, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, η κυβέρνηση καταφέρνει να κάνει "κεντρικό θέμα" τα κανάλια.

Μερικά ερωτήματα που δεν συζητιούνται

Το βασικό πρόβλημα είναι ο τρόπος που «παράγεται» η ενημέρωση στην Ελλάδα. Σημαντικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι: ποιος είναι ο ρόλος των δημοσιογράφων στην σημερινή εποχή, πώς αλλάζει το τοπίο των ΜΜΕ εξαιτίας σημαντικών κοινωνικών, οικονομικών και τεχνολογικών αλλαγών, πώς σπάει ο ασφυκτικός έλεγχος στην ενημέρωση που επιδιώκουν η εκάστοτε κυβέρνηση, τα κόμματα αλλά και ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Γιατί έχουμε "ενημέρωση" σχολιασμού, αντί για δημοσιογραφική έρευνα σε βάθος και πλουραλισμό στην ενημέρωση; Τι μπορεί και πρέπει να αλλάξει στον χώρο των ΜΜΕ για να είναι αυτά βιώσιμα, πετυχημένα και πλουραλιστικά; Μπορούν να υπάρχουν κανόνες και πλαίσιο ώστε τα ΜΜΕ να υπόκεινται σε κοινωνικό κι όχι κρατικό, κομματικό έλεγχο ή να υποτάσσονται σε ιδιοτελή συμφέροντα;

Και μια πρόταση

Αν θέλει η κυβέρνηση να υπάρχει διαφάνεια στην ενημέρωση γιατί δεν καθιερώνει και εκείνη την διαφάνεια στις δικές της επαφές, πχ με την δημοσιοποίηση των επαφών που έχουν καθημερινά οι υπουργοί με εκπροσώπους συμφερόντων όπως είναι υποχρεωμένοι να κάνουν οι Ευρωπαίοι Επίτροποι; Αυτό θα ήταν πράγματι μια σοβαρή κίνηση για διαφάνεια. Σήμερα διάφορα συμφέροντα μπαινοβγαίνουν σε υπουργεία χωρίς κανένας υπουργός να τηρεί κώδικες δεοντολογίας και διαφάνειας. Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό αν η κυβέρνηση ήθελε πράγματι να ενισχύσει την διαφάνεια.