Print this page
29 Ιουλίου 2015

Υπάρχει εναλλακτική λύση για τα περιφερειακά αεροδρόμια και λιμάνια;

airplane 

Η πολιτική ζωή της χώρας σημαδεύεται από την αντιπαράθεση του άσπρου-μαύρου, χωρίς να αφήνει μεγάλα περιθώρια για εναλλακτικές λύσεις κι άλλες αποχρώσεις. Η περίπτωση των περιφερειακών αεροδρομίων και λιμανιών είναι μια τέτοια. Προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταγγείλει με σκληρά λόγια την ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων και λιμανιών. Δεν άφηνε περιθώρια για μια διαφορετική λύση, που θα προέκυπτε μέσα από τον διάλογο. Κι όμως, μπορούσε να υπάρξει μια διαφορετική στρατηγική όχι μόνο για περιφερειακά αεροδρόμια και λιμάνια, αλλά και για τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας κα.

Η πολιτική αντιπαράθεση περιστρέφονταν γύρω από το δίπολο κρατικός έλεγχος - ιδιωτικοποίηση, περιθωριοποιώντας άλλες προτάσεις που βασίζονταν στην οικονομική, κοινωνική, οικολογική και παραγωγική καινοτομία. Για παράδειγμα, γιατί όχι συνεργατικά, συνεταιριστικά, ή όπως αλλιώς μπορούμε να τα ονομάσουμε, σχήματα που έχουν υπό τον έλεγχό τους και διαχειρίζονται με σωστό μάναντζμεντ τις υποδομές προς όφελος του περιβάλλοντος, του δημόσιου συμφέροντος, της τοπικής οικονομίας και της καινοτομίας; Γιατί φοβόμαστε την καινοτομία ως εργαλείο για να βγούμε από την κρίση; Η ευθύνη των πολιτικών κομμάτων είναι τεράστια για την μιζέρια που επικρατεί στην πολιτική συζήτηση.

Τον παράδειγμα των περιφερειακών αεροδρομίων είναι χαρακτηριστικό. Προεκλογικά - αλλά και μετεκλογικά για κάποιους μήνες - οι βουλευτές Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ ξεσπάθωναν εναντίον της ιδιωτικοποίησης των αεροδρομίων και ιδιαίτερα αυτού των Χανίων. Εκεί που κατήγγειλαν το ξεπούλημα, οι ίδιοι τώρα σιώπησαν, όπως εύστοχα επισημαίνει και η πολύ καλή περιφερειακή εφημερίδα ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ ή και πρωταγωνιστούν στην ιδιωτικοποίησή τους. Μεταπηδάνε από το ένα άκρο στο άλλο χωρίς καν να νοιώθουν την ανάγκη να πουν ένα συγνώμη, ή έστω κάναμε λάθος...

Θέλουμε να επισημάνουμε αυτή την αναντιστοιχία όσων λέγονται προεκλογικά και όσα μετά κάνουν οι ίδιοι άνθρωποι (που είναι πλέον στην κυβέρνηση, όχι μόνο βουλευτές). Βέβαια κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με άλλους, και μάλιστα φίλους, που εκλέχτηκαν βουλευτές με τον ΣΥΡΙΖΑ και ήταν συνεχώς στα κάγκελα για το ξεπούλημα των αεροδρομίων και των λιμανιών (πχ στο Ν. Αιγαίο) ή για άλλα θέματα και τώρα σιωπούν (πχ Πτολεμαϊδα 5).

Και προσωπικά αλλά και ως ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζαμε ότι υπήρχε, ή και ίσως να υπάρχει ακόμα, ένας τρίτος δρόμος. Αυτός του περάσματος της ιδιοκτησίας των υποδομών στην κοινωνία, μέσα από συμμετοχικά τοπικά σχήματα. Ανάλογες προτάσεις είχαν γίνει - με δεδομένες τις διαφορές - από την Κίνηση 136 για τις υπηρεσίες νερού στη Θεσσαλονίκη. Αντί δηλαδή να πωλούνται οι υποδομές σε κάποιο ιδιωτικό επενδυτικό σχήμα, θα μπορούσαν αυτές να "περάσουν" σε σχήματα που είναι υπό τον έλεγχο των τοπικών κοινωνιών, ώστε να έχουν οι τοπικοί φορεί την πλειοψηφία αλλά και τον έλεγχο και ίσως και την διαχείριση.

Προϋπόθεση είναι να υπάρχει βέβαια ένα αποτελεσματικό μάνατζμεντ αλλά και περιβαλλοντικός σχεδιασμός και διαχείρισή τους. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συνεργασίες και με σχήματα που έχουν σημαντική εμπειρία κι επάρκεια οικονομικής - οικολογικής - τεχνοκρατικής διαχείρισης, ανεξαρτήτως αν αυτά τα σχήματα είναι δημοτικά, ιδιωτικά ή συνεργατικά.

Μια τέτοια επιλογή θα επέτρεπε να βρεθεί το ποσό που έχει συμφωνηθεί για να καλυφθούν οι δημοσιονομικές ανάγκες (1,4 δις αλλά σε βάθος χρόνου), θα άφηνε μεσοπρόθεσμα τα κέρδη αλλά κυρίως τα οφέλη στην τοπική κοινωνία και οικονομία, θα συνέβαλε στην ανανέωση και αναβάθμιση των υποδομών (πιθανόν αξιοποιώντας και ευρωπαϊκούς πόρους ιδιαίτερα σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισής τους) με βάση σύγχρονες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές τάσεις και αντιλήψεις. Τα κεφάλαια για την απόκτησή τους και την υλοποίηση επενδύσεων θα μπορούσαν να προέλθουν τόσο από τους πολίτες και τους φορείς (λίγα χρήματα από πολλούς) που θα συμεμετείχαν, όσο, πιθανόν, και από οικολογικά funds κάτω από συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις ώστε να μην χαθεί ο έλεγχος και η ιδιοκτησία των υποδομών από τις τοπικές κοινωνίες.

Σε ένα τέτοιο, περισσότερο συνεργατικό-συνεταιριστικό, μοντέλο θα μπορούσαν να συμμετέχουν τοπικοί οικονομικοί, επαγγελματικοί, περιβαλλοντικοί, αυτοδιοικητικοί φορείς όσο και άμεσα οι πολίτες.

Πράγματι το ποσό των 1,4 δις Ευρώ για όλες αυτές της υποδομές  (και μάλιστα σε βάθος χρόνου) δεν είναι κανένα σοβαρό αντίτιμο. Θα μπορούσε να συγκεντρωθεί  στοχεύοντας στην συμμετοχή πολλών με λίγα χρήματα από τον καθένα σε ένα τέτοιο σχήμα. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι στις υποδομές που είναι τώρα προς ιδιωτικοποίηση περιλαμβάνονται αεροδρόμια και λιμάνια με μεγάλη κίνηση, με ένα σωστό μάναντζμεντ η απόσβεση της "κοινωνικής επένδυσης" θα μπορούσε να επιτευχθεί γρήγορα αλλά και να εξασφαλισθούν επαρκή κεφάλαια για αναβάθμιση των υποδομών και περιβαλλοντική διαχείριση τους.

Ίσως ήρθε η ώρα να αναδειχθούν νέες ιδέες, πιο πράσινες και συνεργατικές, ώστε να βγούμε από το γκρίζο πολιτικό τοπίο. Θα δείξει...

 

 

Last modified on Τετάρτη, 29 Ιουλίου 2015 17:31