Print this page
23 Μαϊος 2013

Ενίσχυση της καινοτομίας αντί για λιτότητα και μείωση μισθών

Απαιτείται επανεξέταση του προγράμματος προσαρμογής 

 

του Νίκου Χρυσόγελου
 
Αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας επιτυγχάνεται μέσω της στροφής από τις πολιτικές λιτότητας, μείωσης μισθών και εσωτερικής υποτίμησης προς την καινοτομία και την αποτελεσματική χρήση ενέργειας και φυσικών πόρων. Γι αυτό και ζητώ, σε πρόσφατη ερώτησή μου προς το Ευρωκοινοβούλιο, επείγουσα επανεξέταση και προσαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
 
 
Η ελληνική κυβέρνηση και η τρόικα προωθούν την εσωτερική υποτίμηση, τη μεγάλη μείωση μισθών και την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της οικονομίας. Αυτό έχει οδηγήσει, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, σε μείωση του κόστους εργασίας των επιχειρήσεων ανά μονάδα προϊόντος κατά 16,1%, στην τριετία 2010-2012, ενώ προβλέπεται επιπλέον μείωση 17,6% στην τριετία 2012-2014. 
 
 
Παρά, όμως, τη διάλυση της αγοράς εργασίας μικρή είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας που υποτίθεται ότι ήταν ο στόχος αυτής της πολιτικής, ενώ η ζημιά στην πραγματική οικονομία και την κοινωνική συνοχή είναι μεγάλη. Η συμμετοχή της αμοιβής της μισθωτής εργασίας στο ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2009 (36,7%) και 2012 (31,7%). Η μαύρη – ανασφάλιστη εργασία, που έχει επεκταθεί και αφορά σήμερα στο 40% της εργασίας, μαζί με την ανεργία, που έχει εκτιναχθεί στο 27% (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία) θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων. Πάνω από 450.000 νοικοκυριά δεν έχουν πλέον κανένα εργαζόμενο, ενώ αυξάνεται η φτώχεια ακόμα για όσους έχουν κάποια εργασία. 
 
 
Οι επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι αυτές οι πολιτικές είναι όχι μόνον αντίθετες προς το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο αλλά δεν βελτιώνουν και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. 
 
 
Στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής δεν υπάρχουν παρεμβάσεις για βελτίωση των δημοσιονομικών, του εμπορικού ισοζυγίου, της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω της καινοτομίας, ιδιαίτερα της οικολογικής, της εξοικονόμησης κι αποτελεσματική χρήσης της ενέργειας και των φυσικών πόρων. Παρεμβάσεις σε αυτούς τους τομείς  θα μείωναν τις δαπάνες των επιχειρήσεων, με δεδομένο ότι σημαντικό ποσοστό του λειτουργικού τους κόστους οφείλεται σε δαπάνες για ενέργεια και πρώτες ύλες, θα βελτίωναν τα δημοσιονομικά της χώρας, θα δημιουργούσαν ευκαιρίες για απασχόληση και θα είχαν ευεργετικές επιδράσεις  στην οικονομία γενικότερα. 
 
 
Έχει διαπιστωθεί ότι οι χώρες σε κρίση, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ιταλία,  υποφέρουν ιδιαίτερα από την εξάρτηση τους από το πετρέλαιο. Η αύξηση στο κόστος πρώτων υλών, μεταξύ των εισαγωγών του Α’ τριμήνου 2009 και του Γ’ τριμήνου 2011, ισοδυναμεί κατά μ.ο. στο 50% του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών τους κατά την ίδια περίοδο [1]. Η Ελλάδα δαπανά ετησίως περίπου 20 δις ευρώ για εισαγωγή πετρελαίου για κίνηση και θέρμανση, κάτι που επιδράει δυσμενώς στο εμπορικό ισοζύγιό της και στα δημοσιονομικά της. Έχει, επίσης, από τις χειρότερες σε ευρωπαϊκό επίπεδο επιδόσεις σε θέματα κατανάλωσης ενέργειας και φυσικών πόρων ανά μονάδα ΑΕΠ [2], κάτι που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της.   
 
 
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ίδια η Κομισιόν, επισημαίνει τις θετικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η καινοτομία, και μάλιστα η οικολογική, στη μείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της οικονομίας γενικότερα αλλά και στην απασχόληση, εκτιμώντας μάλιστα ότι στην Πράσινη οικονομία μπορεί να δημιουργηθούν 20.000.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2020 στην Ευρώπη. Όμως, όταν πρόκειται για τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής αυτές οι συστάσεις και οι πολιτικές αγνοούνται και προωθούνται κλασικές νεοφιλελεύθερες και αποδεδειγμένα αποτυχημένες πολιτικές.  
 
 
Το Ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε πρόσφατα την έκθεση Gauzes «Διπλό πακέτο» [3] η οποία επισημαίνει μεταξύ άλλων «Η Επιτροπή – σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, όταν είναι σκόπιμο και με το ΔΝΤ – να εξετάζει με το οικείο κράτος μέλος τις αλλαγές και επικαιροποιήσειςπου ενδεχομένως πρέπει να γίνουν στο πρόγραμμα προσαρμογής του προκειμένου να ληφθούν μεταξύ άλλων κατάλληλα υπόψη οποιεσδήποτε σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των μακροοικονομικών προβλέψεων και των πραγματικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων συνεπειών του προγράμματος προσαρμογής, δευτερογενών επιπτώσεων, καθώς επίσης μακροοικονομικών και χρηματοπιστωτικών κραδασμών».
 
 
 Σχεδόν όλες οι προϋποθέσεις στις οποίες στηρίχθηκε το πρόγραμμα προσαρμογής, οι προβλέψεις και οι στόχοι του έχουν τεράστιες αποκλείσεις σε σχέση με το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στην ελληνική οικονομία. Κατά συνέπεια η Κομισιόν έχει υποχρέωση να ανοίξει την συζήτηση όχι μόνο με την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα αλλά και με τους κοινωνικούς φορείς για προσαρμογή του σχεδίου δημοσιονομικής εξυγίανσης στην πραγματικότητα. Ώστε να προσαρμοστούν όλοι οι όροι του Μνημονίου στις ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως έχουμε ζητήσει από τον Μάρτιο του 2012 οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο. 
 
 
Πώς είναι δυνατόν η Κομισιόν να επιβάλλει προγράμματα προσαρμογής και η ίδια να περιμένει το 2014 για να επανεξετάσει αν το σχέδιο που προωθείται είναι σωστό ή έχει αποτύχει; Σε οποιαδήποτε επιχείρηση αν τα προγράμματα εξυγίανσης είχαν αστοχήσει τόσο πολύ θα λαμβάνονταν μέτρα και πιθανώς τα διευθυντικά στελέχη θα είχαν πάει σπίτι τους. Όταν στην πραγματική οικονομία συμβαίνουν τόσο μεγάλες αστοχίες, με σημαντικές μάλιστα κοινωνικές επιπτώσεις, κανένας δεν ευθύνεται για αυτές; Δεν υπάρχει η ευαισθησία να επανεξεταστεί το σχέδιο και να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα; 
 
 
Η Κομισιόν χρειάζεται να προβεί άμεσα σε αξιολόγηση και επικαιροποίηση των προγραμμάτων προσαρμογής. Πρέπει να πάρει υπόψη της και άλλους παράγοντες που επιδρούν στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ώστε να μην πέφτει όλο το βάρος στην εργασία. Η Κομισιόν πρέπει να προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση  μέτρα για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μέσω αποτελεσματικότερης χρήσης της ενέργειας και των φυσικών πόρων, καθώς και της καινοτομίας, ιδιαίτερα της οικολογικής.
 
 
Προς αυτή την κατεύθυνση παλεύουμε οι Πράσινοι στο Ευρωκοινοβούλιο και εγώ προσωπικά. 
 
________________________
[3] Έκθεση Gauzes (A7-0172/20120) για την “Ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ”,
 
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 21/5/2013 στο kozani.tv

 

 

Last modified on Τετάρτη, 29 Μαϊος 2013 11:59