E-004049/2012
Στο πρώτο υποτμήμα του έργου «Βελτίωση Εθνικής Οδού Ηγουμενίτσας-Πρέβεζας» στην περιφέρεια Ηπείρου, και συγκεκριμένα στο κομμάτι από τον κόμβο Εγνατίας (λιμάνι) έως τη θέση Πλαταριά, προγραμματίζεται να κοπεί το βουνό σε σχήμα ανάποδου «Π» για να διέλθει ισόπεδα ο δρόμος. Η επέμβαση αυτή που προστίθεται σε ήδη υπάρχουσα ανάλογη επέμβαση, θα επιβαρύνει σοβαρά την αισθητική του τοπίου σε μια τουριστικά σημαντική περιοχή και θα καταστρέψει τμήμα πυκνής δασικής βλάστησης. Ο Δήμος [1], η Αντιπεριφέρεια Θεσπρωτίας [2] και οι κάτοικοι αντιτίθενται σφοδρά και έχουν αντιπροτείνει σήραγγα ή απλή βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών του δρόμου στο σημείο αυτό ώστε να περιορισθεί η επίπτωση στο τοπίο και το δάσος.
Η κατασκευάστρια εταιρία εμμένει όμως διότι ο συγκεκριμένος τρόπος κατασκευής θα τους παράσχει 500.000 κυβικά μέτρα αδρανών υλικών με πολύ συμφέρον μεταφορικό κόστος σε σχέση με την εναλλακτική λύση άλλου λατομείου, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν στο συγχρηματοδοτούμενο από Ευρωπαïκούς πόρους έργο του νέου λιμανιού της Ηγουμενίτσας [3]. Πιέζουν για την άρση των αντιρρήσεων του Δήμου με το επιχείρημα ότι η προτεινόμενη από το Δήμο λύση αποτελεί αλλαγή του φυσικού αντικειμένου της Γ’ φάσης του έργου του λιμανιού, πράγμα που θα οδηγήσει στην απένταξη του έργου αυτού από την ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση [4]. Η εκβιαστική αυτή θέση της εταιρίας υποστηρίζεται και από το Υπουργείο Υποδομών [5].
1. Είναι αληθείς οι ισχυρισμοί της εταιρίας ότι η λύση που προτείνει ο Δήμος συνιστούν αλλαγή του φυσικού αντικειμένου του έργου του λιμανιού, και άρα το τελευταίο δε θα είναι πλέον εφικτό να συγχρηματοδοτηθεί από Ευρωπαïκούς πόρους;
2. Εκτιμά ότι είναι δυνατή η υιοθέτηση της πολύ ηπιότερης για το τοπίο και το περιβάλλον λύσης της σήραγγας στο σημείο αυτό χωρίς να απειλείται η χρηματοδότηση του έργου;
3. Συνάδει ο προτεινόμενος τρόπος κατασκευής και μεταφοράς αδρανών υλικών με την ουσία της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, δεδομένου μάλιστα ότι προτείνεται από τους τοπικούς φορείς ένας διαφορετικός τρόπος υλοποίησης του έργου, που όπως ισχυρίζονται οι φορείς θα έχει μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος;
__________________
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής
28.6.2012
Για το νέο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και τη βελτίωση της οδικής σύνδεσης του είχε ζητηθεί αρχικά από την Επιτροπή συγχρηματοδότηση ως μεγάλο έργο (άρθρα 39-41 του κανονισμού 1083/06). Επειδή το συνολικό κόστος του προταθέντος έργου ήταν χαμηλότερο από 50 εκατ. ευρώ, δεν θεωρήθηκε ως μεγάλο έργο. Τα έργα που δεν θεωρούνται ότι συνιστούν μεγάλα έργα επιλέγονται και αξιολογούνται από τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές και τις διαχειριστικές Αρχές οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη συγχρηματοδότηση στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Βελτίωση της προσβασιμότητας». Οι εν λόγω αρχές πρέπει επίσης να αξιολογούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας και να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, το έργο είχε αποτελέσει αντικείμενο εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ), σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2011/92/EΕ. Η διαδικασία ΕΠΕ ολοκληρώθηκε με την έκδοση των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) 139663/18-05-09 και 129334/23-08-10.
Η Επιτροπή δεν μπορεί να υποκαταστήσει τα κράτη μέλη όσον αφορά τις ευθύνες τους σε σχέση με την αδειοδότηση και την αξιολόγηση των έργων, και μπορεί να παρέμβει μόνο σε περίπτωση σαφούς παραβίασης του ενωσιακού δικαίου. Η απόφαση για τη χωροθέτηση του έργου εμπίπτει στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών. Εάν οι ελληνικές αρχές υιοθετήσουν διαφορετική εναλλακτική λύση, θα πρέπει να εξετάσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της και, ενδεχομένως, να τροποποιήσουν το φυσικό αντικείμενο του συγχρηματοδοτούμενου έργου.
Στη μελέτη εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που είχε εκπονηθεί πριν από την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης 129334/23-08-10 προβλέπεται ότι τα αδρανή υλικά από τη βελτίωση της υφιστάμενης εθνικής οδού είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή του λιμανιού.
