Print this page
22 Σεπτεμβρίου 2011

Καρκινογόνα Αντιβιοτικά σε Ζώα Παραγωγής Τροφίμων

Νέα ερώτηση του Μιχ. Τρεμόπουλου, μετά την ανεπαρκή απάντηση του Επιτρόπου Dalli

Επιβεβαιώνει την εύρεση επικίνδυνων νιτροφουρανίων σε δείγματα από ελληνικές εκμεταλλεύσεις πουλερικών και ιχθυοκαλλιεργειών η Κομισιόν, σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή Μ. Τρεμόπουλου.

Τα νιτροφουράνια είναι ομάδα απαγορευμένων συνθετικών αντιβιοτικών με σοβαρές τοξικές παρενέργειες και καρκινογόνες ενδείξεις για τα παραγωγικά ζώα και τον άνθρωπο. Οι τυπικές ωστόσο δηλώσεις της Κομισιόν δεν αναιρούν το γεγονός ότι αυτά τα τρόφιμα με επικίνδυνες ουσίες (και άλλα που δεν καλύφθηκαν από τις ανεπαρκείς δειγματοληψίες) τελικά καταναλώθηκαν από

τους Έλληνες καταναλωτές.

Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων επιμένει για την περίπτωση της ολλανδικής εταιρείας Ofichem, για την οποία κατέθεσε στοιχεία που υποδεικνύουν ότι διακινεί στην Ελλάδα αντιβιοτικά κινεζικής προέλευσης (προφανώς χωρίς άδεια κυκλοφορίας), σαν πολυβιταμινούχο premix, που σε συνδυασμό με την προβεβλημένη στην ιστοσελίδα της εταιρείας διακίνηση απαγορευμένων ουσιών για ζώα παραγωγής τροφίμων, αλλά και την ανεύρεση των ουσιών αυτών σε παραγωγικά ζώα στην Ελλάδα, εγείρουν ανησυχίες που δεν καλύπτονται από την τυπική και ανεπαρκή απάντηση του Επιτρόπου Dalli, η οποία δεν κάνει την παραμικρή νύξη στη συγκεκριμένη εταιρεία.

«Η παράνομη διακίνηση και χρήση αντιβιοτικών και αναβολικών ουσιών σε ζώα παραγωγής τροφίμων αποτελεί μια εγκληματική πράξη και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Οι καταγγελίες που έχουν φτάσει στα χέρια μας είναι ενδεικτικές μιας ανεξέλεγκτης κατάστασης. Οι ελληνικές αρχές απαξίωσαν να μας απαντήσουν. Οι τυπικές και τεχνοκρατικές απαντήσεις του Επιτρόπου Dali κάθε άλλο παρά καθυσηχαστικές είναι. Γι’ αυτό επανερχόμαστε προς την Κομισιόν, όχι μόνο για περισσότερα αποσπασματικά στοιχεία, αλλά και για να απαιτήσουμε κάτι περισσότερο από μια γραφειοκρατική προσέγγιση. Πρόκειται για ένα θέμα που αγγίζει τον καθένα μας. Χρειάζεται ενημέρωση για τους καταναλωτές, αποτελεσματικοί φραγμοί για την παράνομη διακίνηση, αλλά και ευαισθητοποίηση για τους κτηνοτρόφους ώστε να μην υποκύπτουν σε εύκολες, αλλά παράνομες λύσεις που δηλητηριάζουν το φαγητό μας».

(ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης του Μ. Τρεμόπουλου και της απάντησης της Κομισιόν και στο τέλος, η νέα ερώτηση)

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-006000/2011 προς την Επιτροπή

Θέμα: Διακίνηση και χρήση απαγορευμένων κτηνιατρικών φαρμακευτικών ουσιών

Απαγορευμένες κτηνιατρικές φαρμακευτικές ουσίες, όπως χλωραμφενικόλη, φουραζολιδόνη, βάση διμετριδαζόλης, Phenylbutazone και άλλες, εισάγονται και διακινούνται εντός της Ε.Ε από εταιρείες όπως η ολλανδική Ofichem[1][2]. Κατάλοιπά τους έχουν διαπιστωθεί σε όλα τα είδη κτηνοτροφικών ζώων στην Ελλάδα, αποτελώντας εν δυνάμει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία[3]. Η κατάσταση από πλευράς ελέγχων είναι επίφοβη. Επιθεωρητές της Επιτροπής[4] διενήργησαν εντατικούς ελέγχους δραστηριοτήτων της ελληνικής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας (2008-2009) διαπιστώνοντας ανεπάρκεια δειγματοληπτικών ελέγχων και εκπαιδευμένου προσωπικού[5]. Πρόσφατα λάβαμε καταγγελίες για εντοπισμό χλωραμφενικόλης σε χοιρινά, φουραζολιδόνης σε κοτόπουλα κρεωπαραγωγής, κλεμβουτερόλης (β-αγωνιστών) σε μόσχους πάχυνσης, στα πλαίσια του Εθνικού Προγράμματος Ελέγχου Καταλοίπων. Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν απαντήσει ακόμη σε σχετικό μου ερώτημα[6],[7],[8]. Λάβαμε, επίσης, καταγγελίες για διακίνηση διμετρινταζόλης σε γαλόπουλα και για διαπίστωση, σε πρόσφατο κοινοτικό έλεγχο, συνταγογράφησης φενυλβουταζόνης σε μόσχους.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Θεωρεί νόμιμη την εισαγωγή και διακίνηση τέτοιων ουσιών σε χώρες μέλη;

2. Διαθέτει στοιχεία από τα επιμέρους προγράμματα ελέγχου καταλοίπων για ανεύρεση τέτοιων ουσιών σε εκτρεφόμενα ζώα;

3. Αν ναι, τι μέτρα λαμβάνει για αποφυγή περαιτέρω κινδύνων στην ανθρώπινη υγεία;

4. Τι περιθώρια βελτίωσης υπάρχουν για αποτροπή ανεξέλεγκτης χρήσης αντιβιοτικών ουσιών και άλλων απαγορευμένων σκευασμάτων στην ευρωπαϊκή κτηνοτροφία;

5. Τι στοιχεία διαθέτει για την εφαρμογή του ελληνικού Εθνικού Προγράμματος Ελέγχου Καταλοίπων, ποιες απαγορευμένες ουσίες έχουν βρεθεί σε εκτρεφόμενα ζώα προς ανθρώπινη κατανάλωση και τι μέτρα ελήφθησαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες;

EL E-006000/2011 Απάντηση του κ. Dalli εξ ονόματος της Επιτροπής

H οδηγία 2001/82/EΚ[9] περί κοινοτικού κώδικος για τα κτηνιατρικά φάρμακα ορίζει κανόνες σχετικά με την κατοχή, την πώληση και την παράδοση κτηνιατρικών φαρμάκων. Σύμφωνα με το άρθρο 80 της οδηγίας, η αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους βεβαιώνεται ότι τηρείται η νομοθεσία περί κτηνιατρικών φαρμάκων. Τα κτηνιατρικά φάρμακα μπορούν να διατεθούν στην αγορά της ΕΕ μόνον εάν διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ. Όσον αφορά τα ζώα παραγωγής τροφίμων, η οδηγία 2001/82/EΚ ορίζει ότι δεν μπορεί να εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας κτηνιατρικού φαρμάκου, εάν οι φαρμακολογικώς δραστικές ουσίες που περιέχει το τελευταίο δεν αναφέρονται στα παραρτήματα Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ του κανονισμού (EΟΚ) αριθ. 2377/90[10].

Όσον αφορά τα εθνικά προγράμματα ελέγχου καταλοίπων κτηνιατρικών φαρμάκων, η οδηγία 96/23/EΚ[11] του Συμβουλίου ορίζει ότι τα κράτη μέλη υποβάλλουν ετησίως στην Επιτροπή εθνικά προγράμματα ελέγχου καταλοίπων και καθορίζουν τη συχνότητα και το επίπεδο της δειγματοληψίας, καθώς και τις ομάδες των ουσιών που αποτελούν αντικείμενο ελέγχου. Η απόφαση 97/747/EΚ[12] της Επιτροπής ορίζει επιπλέον κανόνες για πρόσθετα ζωικά προϊόντα, όπως το γάλα, τα αυγά, το μέλι, το κρέας κουνελιών και θηραμάτων. Αφού κριθεί ότι τα σχέδια συμμορφώνονται με τις νόμιμες απαιτήσεις, εγκρίνονται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής.

Εναπόκειται στο κάθε κράτος μέλος να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα εφαρμογής του εθνικού του προγράμματος ελέγχου καταλοίπων. Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τα αποτελέσματα αυτά, καθώς και για τη συνέχεια που δίνουν (π.χ. να την ενημερώνουν σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνουν σε συνέχεια της ανίχνευσης μη επιτρεπόμενων ορίων καταλοίπων σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης). Οι υπηρεσίες της Επιτροπής αναλύουν τα στοιχεία αυτά και τα συνοψίζουν σε έγγραφο που υποβάλλεται ετησίως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Το πιο πρόσφατο από τα έγγραφα αυτά είναι διαθέσιμο στον ιστοχώρο της Επιτροπής[13].

Όσον αφορά τα αποτελέσματα των ελέγχων του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (ΓΤΚΘ), η Επιτροπή δημοσιεύει τις εκθέσεις ελέγχου του ΓΤΚΘ στον ιστοχώρο της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτών[14]. Σε περίπτωση που οι έλεγχοι των κρατών μελών εντοπίζουν ελλείψεις στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, οι εκθέσεις ελέγχου προβαίνουν σε συστάσεις για τη διόρθωση των ελλείψεων αυτών και η αρμόδια αρχή καλείται να συντάξει σχέδιο δράσης στο οποίο εξηγεί πώς θα αντιμετωπίσει τις εν λόγω ελλείψεις. Τα σχέδια δράσης δημοσιεύονται και στην έκθεση αναφέρεται η ηλεκτρονική τους διεύθυνση. Σε περίπτωση που τα προβλεπόμενα μέτρα δεν ανταποκρίνονται στις συστάσεις σε ικανοποιητικό βαθμό, το ΓΤΚΘ διεξάγει διάλογο με τις αρμόδιες αρχές μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου και παρακολουθεί την πρόοδο εφαρμογής όλων των εκκρεμών συστάσεων στο πλαίσιο των γενικών ελέγχων παρακολούθησης. Τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών είναι διαθέσιμα στο κοινό στον προαναφερθέντα ιστοχώρο. Κατά περίπτωση, είναι απαραίτητο να ληφθούν σθεναρότερα μέτρα, κάτι που μπορεί να σημαίνει ακόμα και τη δρομολόγηση της διαδικασίας παράβασης κατά κράτους μέλους.

Οι αρμόδιες αρχές σε κάθε κράτος μέλος υποχρεούνται να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα, όταν ανιχνεύονται κατάλοιπα σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης σε επίπεδα ανώτερα από τα επιτρεπόμενα όρια. Τα μέτρα αυτά καθορίζονται στην οδηγία 96/23/EΚ[15] του Συμβουλίου. Οι ελληνικές αρχές έχουν υποβάλει στοιχεία στις υπηρεσίες της Επιτροπής προσδιορίζοντας τα κατάλοιπα που ανιχνεύθηκαν στο εθνικό σχέδιο επιτήρησης καταλοίπων για το 2010 και αναπτύσσοντας τα μέτρα παρακολούθησης που έλαβαν σε συνέχεια των εν λόγω διαπιστώσεων.

Όσον αφορά τις ουσίες που έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ, οι ελληνικές αρχές ανίχνευσαν κατάλοιπα φουραζολιδόνης (σε 2 από τα 28 δείγματα πουλερικών που εξετάστηκαν για την ουσία αυτή) και φουραλταδόνης σε ένα από τα 90 δείγματα ιχθυοκαλλιεργειών που εξετάστηκαν. Ανιχνεύθηκε χλωραμφενικόλη σε ένα από τα 33 δείγματα εισαγόμενων προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας. Και οι δύο περιπτώσεις νιτροφουρανίου απετέλεσαν αντικείμενο έρευνας και στην Επιτροπή υποβλήθηκε περίληψη των μέτρων που ελήφθησαν. Στο πλαίσιο των μέτρων αυτών τέθηκαν υπό επιτήρηση οι οικείες εκμεταλλεύσεις και πραγματοποιήθηκαν πρόσθετες δειγματοληψίες.

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή

Άρθρο 117 του Κανονισμού Michail Tremopoulos (Verts/ALE)

Θέμα: Νέες διευκρινίσεις για τη διακίνηση και χρήση απαγορευμένων κτηνιατρικών φαρμακευτικών ουσιών

Eπανέρχομαι σε συνέχεια της ερώτησής μου EL E-006000/2011, καθώς το θέμα δημιουργεί δικαιολογημένη ανησυχία που δεν καλύπτεται από την τυπική απάντηση του Επιτρόπου Dali. Θεωρώ ότι δεν απαντήθηκε επί της ουσίας καθόλου το ζήτημα της Ολλανδικής εταιρείς Ofichem, για την οποία σας κατέθεσα στοιχεία που υποδεικνύουν ότι διακινεί στην Ελλάδα ως πολυβιταμινούχο premix αντιβιοτικά κινεζικής προέλευσης χωρίς άδεια κυκλοφορίας, σε συνδυασμό και με την προβεβλημένη στην ιστοσελίδα της εταιρείας διακίνηση απαγορευμένων ουσιών για ζώα παραγωγής τροφίμων, αλλά και με την ανεύρεση των ουσιών αυτών σε παραγωγικά ζώα στην Ελλάδα. Οι διαδικασίες που ακολουθούνται στο πρόγραμμα καταλοίπων είναι χρονοβόρες, ώστε όταν πιστοποιείται η ύπαρξη απαγορευμένων ουσιών σε κρέας, γάλα, κλπ., τα ζώα ή τα προϊόντα που δειγματοληπτικά ελέγχθηκαν, τα προϊόντα αυτά έχουν καταναλωθεί ήδη.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Τι στοιχεία διαθέτει για τον έλεγχο της εταιρείας Ofichem από τις ολλανδικές αρχές για τις ποσότητες απαγορευμένων φαρμακευτικών ουσιών για ζώα παραγωγής τροφίμων που έχει διακινήσει η εταιρεία στην Ελλάδα;

2. Εάν δεν έχει ελεγχθεί η Ofichem από τις ολλανδικές αρχές, τι μέτρα προβλέπεται να πάρει ώστε να ελεγχθεί και να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ελέγχων;

3. Θεωρεί επαρκείς τους ελέγχους που γίνονται στις ζωοτροφές και το ευρύτερο πρόγραμμα ελέγχου καταλοίπων;

4. Δεδομένου ότι το αντίστοιχο ερώτημα στην προηγούμενη ερώτησή μου δεν απαντήθηκε, τι περιθώρια βελτίωσης υπάρχουν για αποτροπή ανεξέλεγκτης χρήσης αντιβιοτικών ουσιών και άλλων απαγορευμένων σκευασμάτων στην ευρωπαϊκή κτηνοτροφία;

 


[2] Στοιχεία που έχουν τεθεί στη διάθεσή μου δείχνουν ότι κωδικοί για βιταμίνες αντιστοιχούν σε αντιβιοτικές απαγορευμένες ουσίες: www.tremopoulos.eu/files/Stoixia gia pharmaka.pdf
[3] Η χλωραμφενικόλη και τα νιτροφουράνια ανήκουν στην Ομάδα Α.6 «ουσίες του Παραρτήματος IV του Κανονισμού 2377/90/ΕΚ» της Οδηγίας 96/23/ΕΚ «περί λήψεως μέτρων ελέγχου για ορισμένες ουσίες και τα κατάλοιπά τους σε ζώντα ζώα και στα προϊόντα τους».
[4] Του γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων της Γεν. Δνσης Υγείας & Καταναλωτών.
[5] http://www.tovima.gr/society/article/?aid=247626&wordsinarticle=%CE%9A%CF%84%CE%B7%CE%BD %CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%3b%CE%A5%CF%80%CE%B7% CF%81%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%B1.
[6] www.tremopoulos.eu/files/Epistoli pros YpAAT gia apagoreymena kataloipa.doc.
[8] www.tremopoulos.eu/files/Epistoli pros YpAAT gia apagoreymena kataloipa- apantisi.doc.
[9] ΕΕ L 311 της 28.11.2004, σ. 1-66.
[10] Καταργήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 470/2009 (ΕΕ L 152 της 16.6.2009, σ. 11) που ορίζει τους κανόνες και τις διαδικασίες με σκοπό να καθοριστεί η μέγιστη συγκέντρωση μιας φαρμακολογικώς δραστικής ουσίας που μπορεί να είναι επιτρεπόμενη σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Ο πίνακας 1 του παραρτήματος του κανονισμού (EΕ) αριθ. 37/2010 της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2009, σχετικά με φαρμακολογικώς δραστικές ουσίες και την ταξινόμησή τους όσον αφορά τα ανώτατα όρια καταλοίπων στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 15 της 20.1.2010, σ. 2) αντικατέστησε τις φαρμακολογικώς δραστικές ουσίες και την ταξινόμησή τους όσον αφορά τα ανώτατα όρια καταλοίπων που προβλέπονται στα παραρτήματα Ι έως ΙV του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2377/90.
[11] Οδηγία 96/23/ΕΚ του Συμβουλίου περί της λήψης μέτρων ελέγχου για ορισμένες ουσίες και τα κατάλοιπά τους σε ζώντα ζώα και στα προϊόντα τους (ΕΕ L 125 της 23.5.1996, σ. 10).
[12] Απόφαση 97/747/ΕΚ της Επιτροπής για τον καθορισμό των επιπέδων και συχνοτήτων δειγματοληψίας που προβλέπονται στην οδηγία 96/23/ΕΚ του Συμβουλίου με σκοπό την ανίχνευση ορισμένων ουσιών και καταλοίπων που απαντώνται σε ορισμένα ζωικά προϊόντα (ΕΕ L 303 της 6.11.97, σ. 12).
[15] ΕΕ L 125 της 23.5.96.
Last modified on Τρίτη, 07 Φεβρουαρίου 2012 23:07