Print this page
15 Μαρτίου 2010

«Οικονομική κρίση, μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, πράσινες λύσεις» Εκδήλωση με Ευρωπαίους Πράσινους

Τετάρτη, 17 Μαρτίου, ώρα 18.30-21.30, Ινστιτούτο Γκαίτε, Ομήρου 14-16, Αθήνα

Οι Οικολόγοι Πράσινοι και η Ομάδα των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο (GREENS/EFA) σας προσκαλούν στην εκδήλωση με θέμα «Οικονομική κρίση, μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, πράσινες λύσεις» την Τετάρτη 17/3 Μαρτίου, ώρα 18.30, στο Ινστιτούτο Γκαίτε, Ομήρου 14-16.

Η σημερινή οικονομική κρίση της Ελλάδας είναι συνέπεια των  λανθασμένων επιλογών διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων, αλλά και κομμάτι ενός οικονομικού παιχνιδιού που ξεπερνά τα όρια των εθνικών κρατών, της ευρωζώνης, ακόμα κι αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Οικολόγοι Πράσινοι, όπως και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα που ανήκουν, βλέπουν αυτή τη δομική κρίση ως ευκαιρία αναδιάταξης των οικονομικών προτεραιοτήτων της Ελλάδας σε μια «πράσινη προοπτική», αλλά και σαν αφετηρία ρύθμισης της ευρωζώνης και της διεθνούς οικονομίας σε πιο δίκαιη, διαφανή και βιώσιμη κατεύθυνση.

Όμως, τι συνιστά σήμερα μια πράσινη στροφή στην οικονομία; Με ποιες πολιτικές θα μπορούσαμε να αναζωογονήσουμε την ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία, ξεπερνώντας την «ανάπτυξη μέσω της αύξησης της κατανάλωσης»; Πώς μπορούν να συνδυαστούν η κοινωνική μέριμνα και η οικολογική πολιτική με την οικονομική κρίση  και την περιστολή δαπανών του κρατικού τομέα;

Στα ερωτήματα αυτά θα απαντήσουν οι μετέχοντες στο πάνελ:

  • Rebecca Harms, συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο
  • Sven Giegold, Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, μέλος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου.
  • Μιχάλης Τρεμόπουλος, ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων
  • Νίκος Χρυσόγελος, Οικολόγοι Πράσινοι
  • Ναπολέων Μαραβέγιας, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών για θέματα Μακροοικονομικής Ανάλυσης, Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ολοκλήρωσης
  • Κώστας Καλλωνιάτης, δημοσιογράφος, οικονομικός αναλυτής
  • Πέτρος Λυνάρδρος-Ρυλμόν, επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ

Συντονίζουν: Γιάννα Κοντούλη, Πολυδεύκης Παπαδόπουλος

 

Δείτε τα βίντεο με τις τοποθετήσεις των ομιλητών.

Διαβάστε το κείμενο της ομιλίας του Μιχάλη Τρεμόπουλου.

 

Πρωτοβουλίες των Οικολόγων Πράσινων για την κρίση

Η δημόσια συζήτηση εντάσσεται στις κοινές πρωτοβουλίες των Οικολόγων Πράσινων και της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο για την απάντηση στην κρίση μέσα από την διαμόρφωση ενός σχεδίου κοινοτικής αλληλεγγύης στο πλαίσιο ενός Πράσινου New Deal.

17 Μαρτίου: Συναντήσεις με φορείς για την οικονομική κρίση

Συναντήσεις της Rebecca Harms, συμπροέδρου της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο και του Sven Giegold, Γερμανού ευρωβουλευτή των Πρασίνων, μέλους της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου και αντιπροσωπείας των οικολόγων Πράσινων με συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς φορείς, επαγγελματικές ενώσεις  (12.00-18.00)


18 Μαρτίου: Συνέντευξη στα ΜΜΕ για την οικονομική κρίση

Συνέντευξη στα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ με θέμα την κρίση και τις πράσινες προτάσεις, στο γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Πέμπτη 18/3, ώρα 11.00 οργανώνουν οι Οικολόγοι Πράσινοι και η Ομάδα των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο (GREENS/EFA).

  • Rebecca Harms, συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο
  • Sven Giegold, Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, μέλος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου
  • Μιχάλης Τρεμόπουλος, ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων
  • Γιάννης Παρασκευόπουλος, μέλος της Γραμματείας των ΟΠ

- Η ελληνική κρίση και πράσινες πρωτοβουλίες για την έξοδο συζητούνται επίσης στο Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, ιδρυτικό μέλος των οποίων είναι οι Οικολόγοι Πράσινοι, στη Βαρκελώνη στις 17-19/3.

- Πρόσφατα είχε επισκεφθεί την Ελλάδα η Γερμανίδα βουλευτής των Πρασίνων Viola von Cramon, για συνάντηση με φορείς και τους Οικολόγους Πράσινους, ενώ και στο Ευρωκοινοβούλιο οι Πράσινοι έχουν αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες.

Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Μ. Τρεμόπουλος έχει καταθέσει σχετικές ερωτήσεις:



 


 

Η τοποθέτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου για την κρίση στην Ελλάδα

Αυτό  που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα και  συζητάει όλη η Ευρώπη ως "ελληνικό πρόβλημα" ίσως δεν είναι παρά μια δεύτερη φάση της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης με οικονομικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις, που ξέσπασε περίπου δύο χρόνια πριν στις ΗΠΑ και απλώθηκε ταχύτατα παγκοσμίως: η φάση της κρίσης των δημόσιων ελλειμάτων και χρεών. Σε μια τέτοια κρίση είναι φυσικό τα πιο αδύνατα μέρη μιας αλυσίδας να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς συναντώνται οι εσωτερικές αδυναμίες με τις εξωτερικές πιέσεις και οδηγούν σε αποσταθεροποίηση. Αυτή είναι η περίπτωση της Ελλάδας αλλά και άλλων χωρών του ευρωπαϊκού "νότου".

Στην  πρώτη φάση -που φαίνεται ότι ίσως είναι στο τέλος της- προβλήθηκε η προτεραιότητα να σωθούν οι τράπεζες, τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα και μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι από την κατάρρευση και τη χρεοκοπία με μαζική κρατική παρέμβαση. Η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με την πίεση και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι γνωστό ότι έθεσε στη διάθεση των ελληνικών τραπεζών με διάφορους μορφές το ποσό των 28 δισ. Ευρώ, που είναι πολύ μεγαλύτερο από το ποσό που θα εισπράξει η χώρα από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ όλη την περίοδο 2007-2013 για αναπτυξιακά έργα (περίπου 26 δισ ευρώ).

Το  γεγονός αυτό τώρα έχει βγει από  την ατζέντα της δημόσιας συζήτησης, τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά και κατά ένα τελείως παράδοξο τρόπο η συζήτηση έχει μετατοπιστεί στα δημόσια ελλείμματα και χρέη. Οι περίφημοι "κανόνες" της αγοράς -που αντιμετωπίζονται ξανά ως αδιαμφισβήτητοι- "εκδικούνται" τους "σωτήρες" του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Τα παγκόσμια τραπεζικά καρτέλ απαιτούν όλο και υψηλότερα επιτόκια δανεισμού, για να χρηματοδοτήσουν τα χρέη που δημιουργήθηκαν για τη σωτηρία των ίδιων!

Παράλληλα απαιτούν μέσω των πολιτικών τους εκπροσώπων να μην υπάρξει κανενός  είδους βοήθεια -σαν αυτή που έλαβαν οι ίδιες- προς κάποιο κράτος-μέλος  της ευρωζώνης που αντιμετωπίζει  πρόβλημα καθώς αυτό θα είναι, όπως λένε, αντίθετο με βασικές αρχές λειτουργίας της ΕΕ και των συνθηκών του Μάαστριχτ. Ξεχνώντας, βεβαίως, ότι αυτές οι ίδιες αρχές δεν ήταν καθόλου εμπόδιο όταν επρόκειτο για τη σωτηρία τραπεζών ή αυτοκινητοβιομηχανιών.

Στην  περίπτωση της Ελλάδας βεβαίως  υπάρχουν και σοβαρά διαρθρωτικά  προβλήματα, που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει. Η διόγκωση ενός πελατειακού, σπάταλου και αντιπαραγωγικού κράτους, που διογκώθηκε με ευθύνη των δύο κομμάτων εξουσίας και την ανοχή της αριστεράς στη χώρα μας, δεν μπορεί να είναι η δικαιολογία για την πρωτοφανή -τουλάχιστον για ευρωπαϊκά δεδομένα- προσπάθεια απαξίωσης της μισθωτής εργασίας και κατεδάφισης κάθε έννοιας κοινωνικού κράτους και μάλιστα από μια "σοσιαλιστική κυβέρνηση".

Τα  υπαρκτά προβλήματα δανεισμού της  χώρας, έχουν διογκωθεί σε υπερβολικό βαθμό και μοιάζει να είναι το πρόσχημα για επιβολή ακραίων νεοφιλελεύθερων μέτρων -όπως μειώσεις μισθών και συντάξεων- και απειλές για άρση της μονιμότητας και κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και του ορίου απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα.

Παράλληλα, υπάρχει σε εξέλιξη μια ιδεολογική εκστρατεία, που όπως φαίνεται μέχρι στιγμής διεξάγεται με επιτυχία, ενοχοποίησης των θυμάτων! Είναι αλήθεια οι χαμηλόμισθοι υπάλληλοι του δημοσίου και οι χαμηλοσυνταξιούχοι οι σπάταλοι και ανεύθυνοι που οδήγησαν τη χώρα στα πρόθυρα της χρεωκοπίας όπως λένε; Μήπως αντίθετα, η κατάρρευση των εσόδων από τη διάλυση των εισπρακτικών μηχανισμών του κράτους, η διόγκωση της παραοικονομίας και οι ενισχύσεις του κεφαλαίου (βλ. απαλλαγή από φορολόγηση των κερδών επί ΝΔ-Αλογοσκούφης) έχουν την κύρια ευθύνη για την σημερινή κατάσταση;

Η πρόσφατη παρέμβαση του Ντανιέλ Κον Μπεντίτ ήταν σημαντική βοήθεια και προς τη χώρα μας και προς τους Πράσινους. Ήταν σημαντικό το ότι έθεσε το ζήτημα των υπέρογκων εξοπλισμών της Ελλάδας, που το θέτουμε και εμείς αλλά όχι η Αριστερά. Θα πρέπει να έχουμε κατά νου όμως και ότι η Γερμανία, στην οποία υπάρχουν πολλοί που μας κουνούν το δάχτυλο επιτιμητικά, είναι πρώτη σε εξαγωγές όπλων προς την Ελλάδα. Χρησιμοποιούν προς το συμφέρον της πολεμικής τους βιομηχανίας το γεγονός ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις επί χρόνια προσπαθούν να κάνουν «διπλωματία των εξοπλισμών», να επηρεάσουν δηλαδή ισχυρές χώρες στο να υποστηρίξουν αδιάλλακτες ελληνικές θέσεις στα διεθνή ζητήματα με τεράστιες αγορές όπλων.

Την ίδια στιγμή, η επίσημη άποψη είναι ότι "δεν υπάρχει άλλη λύση" από τις μειώσεις των μισθών. Η άποψη αυτή που ακούγεται όπως η γνωστή ρήση της Θάτσερ για την ανάγκη στροφής στο νεοφιλευθερισμό ("there is no alternative"), παραγνωρίζει ότι υπάρχουν και άλλες δυνατές εκδοχές εξόδου. Γιατί για παράδειγμα θα πρέπει η προσαρμογή στα κριτήρια του Μάαστριχτ να γίνει μέσα σε τρία μόλις χρόνια; Δεν θα μπορούσε να απλωθεί σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πχ πέντε ή έξι ετών, ώστε οι επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία να είναι πιο ήπιες;

Γιατί δεν εξετάζει σοβαρά η κυβέρνηση  τη δυνατότητα της επαναδιαπραγμάτευσης με τους δανειστές της χώρας των  όρων δανεισμού; Μοιάζει εν προκειμένω σαν να ενδιαφέρεται περισσότερο  να διασφαλίσει τα συμφέροντα των  δανειστών παρά τα εισοδήματα και  την ποιότητα ζωής των Ελλήνων μισθωτών. Πόσο πιο ακραίο από αυτό που γίνεται τώρα, θα ήταν να κηρύξει η χώρα στάση πληρωμών προς τους πιστωτές της για κάποιο διάστημα πχ μιας πενταετίας, έως ότου κάνει με πιο ήπιο τρόπο και συντεταγμένα τις όποιες αλλαγές κρίνει αναγκαίες;

Τέλος υπάρχει η δυνατότητα, με αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών στην ΕΕ της παροχής βοήθειας από χώρες  της ευρωζώνης ή από ένα  αντίστοιχο ταμείο που θα δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό. Η προοπτική  αυτή ίσως να είναι η πλέον πιθανή.

Σε  σχέση με την τελευταία λύση, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι  ότι δεν υπάρχει ουσιαστική πολιτική ένωση στην ΕΕ και εμβάθυνση σε μια πορεία ομοσπονδοποίησής της, παράλληλα  με τη νομισματική ένωση, το ευρώ. Υπάρχει επίσης αδυναμία για συντονισμένες οικονομικές πολιτικές στο σύνολο της Ευρωζώνης, όπως π.χ. η φορολογία.

Δε  θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι  οι βασικοί υπεύθυνοι της παρούσας διεθνούς κρίσης, τις συνέπειες της οποίας εν μέρει υφίσταται και η Ελλάδα, κάνουν τώρα τους τιμητές ενώ θα έπρεπε να είναι απολογούμενοι. Αυτοί είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, ο Μπαρόζο κι όσοι στήριξαν τη νεοφιλελεύθερη πολιτική και επειδή είδαν την πολιτικο-ιδεολογική τους κυριαρχία να κλονίζεται τα τελευταία δύο χρόνια, βάζουν τον πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, δηλ τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, να κάνει διεθνή επαιτεία και να δηλώνει συμμόρφωση «προς τας υποδείξεις». Για «πράσινη ανάπτυξη» -σύνθημα με το οποίο αντιμετώπισε την περασμένη χρονιά την άνοδο των Οικολόγων Πράσινων- φυσικά δε γίνεται ούτε λόγος.

Αλλά  και η λογική της μείωσης των μισθών στην Ελλάδα φαίνεται πως θα οδηγήσει σε ένταση της φτώχιας και της ανισότητας. Ήδη το 20% του πληθυσμού της χώρας απειλείται από τη φτώχεια, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος (ΕΣΥΕ), με όριο της φτώχειας στα 6.480 ευρώ το έτος ανά άτομο. Οι μισθοί των Ελλήνων πολιτών είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρωζώνη. Επιπλέον, υπάρχει πρόβλημα με τον τιμάριθμο. Αν δεν μειωθούν ταυτόχρονα και οι τιμές, θα έχουμε εκτεταμένο πρόβλημα φτώχειας. Στην Ελλάδα οι τιμές διατηρούνται πολύ ψηλά κυρίως για δύο λόγους: την εκτεταμένη ύπαρξη καρτέλ στους περισσότερους τομείς της οικονομίας και στη μεγάλη παραοικονομία.

Επιπλέον, δεν υπάρχει το φαινόμενο του αποπληθωρισμού και οι τιμές εξακολουθούν να ανεβαίνουν σε ποσοστό 2% το χρόνο. Η λύση δε βρίσκεται παρά στο φτηνό δανεισμό της Ελλάδας μέσω της ενεργοποίησης και της κοινοτικής αλληλεγγύης.

Προφανώς  υπάρχουν λαθροχειρίες στα στατιστικά στοιχεία αλλά και φοροδιαφυγή. Θα πρέπει όμως και να πούμε ότι τη "δημιουργική λογιστική" την είχαν ανακαλύψει πιο πριν η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία και υπήρχε βέβαια και η ανοχή και η υποστήριξη της Επιτροπής Μπαρόζο προς την προηγούμενη κυβέρνηση Καραμανλή.

Επίσης, δε θα πρέπει να κοιτούμε μόνο το εξωτερικό  δημόσιο χρέος αλλά και το συνολικό εξωτερικό χρέος, δηλαδή και το ιδιωτικό χρέος. Και αυτό επειδή χώρες που  εμφανίζονται τυπικά εντάξει, στην πραγματικότητα έχουν μη βιώσιμες οικονομίες, όπως πχ η Ισπανία, η Ιρλανδία αλλά ακόμη και η Βρετανία. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική ελληνική οικονομία ίσως να είναι και πιο σταθερή από άλλες, γιατί η χρέωση των νοικοκυριών κινείται σε χαμηλά επίπεδα Γι’ αυτό και οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν σημαντικά προβλήματα στη διάρκεια της κρίσης.

Επομένως, αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι  πραγματική κοινοτική αλληλεγγύη και  όχι επιβολή μέτρων στο στυλ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όπως οι μειώσεις των μισθών και η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας. Υπάρχει στα ελληνικά η παροιμία «Τώρα που βρήκαμε παπά, να θάψουμε 5-6» και γι΄ αυτό μας ζητούν και άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπάλληλων.

Η Ελλάδα θα πρέπει γρήγορα να συντάξει ένα ρεαλιστικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, που για μας σημαίνει μια πράσινη  στροφή στην οικονομία, ώστε να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, για να μπορεί στο άμεσο μέλλον να αποπληρώνει τα δάνεια που συνάπτει τώρα με υψηλά επιτόκια.

Παράλληλα πρέπει να προχωρήσει σε αναγκαίους εκσυγχρονισμούς  και εξορθολογισμούς στο δημόσιο  τομέα (π.χ. ενιαίο μισθολόγιο, περιορισμός σπατάλης κτλ) με τη μέγιστη κοινωνική συναίνεση και ένα πραγματικά εναλλακτικό όραμα.

Χωρίς το οικολογικό όραμα, η «πράσινη ανάπτυξη» του ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να παραμείνει η ίδια βρώμικη και άδικη ανάπτυξη των προηγούμενων δεκαετιών, βασισμένη στους ίδιους δείκτες του ΑΕΠ, με την απλή προσθήκη ορισμένων πράσινων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, εντελώς συμβατών με το υπάρχον μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης.

Χωρίς πραγματικούς αναδιανεμητικούς μηχανισμούς δεν μπορεί να υπάρξει ούτε πράσινη οικονομία. Μια οικονομία, πιο αποκεντρωμένη και εστιασμένη σε τοπικό επίπεδο, πιο εξισωτική, συλλογική και αλληλέγγυα και που να λαμβάνει υπόψη όσο περισσότερους περιβαλλοντικούς παράγοντες είναι δυνατόν, αντί για λίγους επιλεγμένους. Μια οικολογική και κοινωνική οικονομία, στο πλαίσιο της οποίας θα μπορούσαν να απο-αναπτυχθούν ορισμένοι τομείς και να αναβαθμιστούν ποιοτικά άλλοι, συνδεόμενοι με παραγκωνισμένες σήμερα αξίες μη-χρηματικού τύπου. Μια οικονομία που θα σέβεται τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα και θα μπορούσε να συνδεθεί με συμμετοχικούς δημοκρατικούς θεσμούς, δημοκρατική παιδεία και καλλιέργεια σχέσεων αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας.

Μια τέτοια προοπτική φαίνεται πλέον  εφικτή μπροστά στις αποτυχίες και  τα αδιέξοδα τόσο του «υπαρκτού» σοσιαλισμού όσο και του «υπαρκτού» καπιταλισμού. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η πρόταση για μια «νέα πράσινη συμφωνία», που επεξεργάζονται σε βάθος οι Πράσινοι. Και σ’ αυτό, θα επανέλθουμε.

Μιχάλης Τρεμόπουλος,

ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων.

 

Last modified on Σάββατο, 18 Φεβρουαρίου 2012 18:24