2 χρόνια χωρίς τη Μαρία Καλλή. Μια μεγάλη απώλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την οικολογία
Συμπληρώθηκαν ήδη δύο χρόνια από τη μέρα που έφυγε από κοντά μας η Μαρία Πίνιου-Καλλή. Δεν είναι ότι χάσαμε μόνο μια καλή, μοναδική φίλη, αλλά και μια αγωνίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μια οικολογικά ευαισθητοποιημένη και πολιτικά δραστήρια (με την καλή, σωστή έννοια) γυναίκα. Μεταξύ πολλών άλλων ήταν και η πρώτη συμπρόεδρος των Πράσινων Αλληλεγγύη. Συνηθισμένη έκφραση αλλά εδώ εκφράζει απολύτως την πραγματικότητα: το κενό που άφησε η Μαρία στα θέματα των δικαιωμάτων και ιδιαίτερα σε σχέση με τα θύματα βασανιστηρίων είναι τεράστιο, σε μια εποχή που κατακτήσεις δεκαετιών απειλούνται (πχ επιθυμία Τράμπ να επιτρέψει ορισμένα βασανιστήρια για να "χτυπήσει" τον Ισλαμικό Κράτος!!!)
Το καλό νέο είναι ότι ιδρύσαμε το Ινστιτούτο Μαρία Καλλή για να προωθήσουμε θέματα δικαιωμάτων, οικολογίας, δημοκρατίας, πράσινης και κοινωνικής οικονομίας, με έδρα τις Βρυξέλλες.
Είναι αλήθεια ότι έχουμε χάσει τα τελευταία χρόνια πολλούς φίλους που ήταν σημαντικές προσωπικότητες του οικολογικού χώρου: Μιχάλης Μπονατάκης, Κάτια Λεμπέση, Νίκος Τζένος, Σπύρος Σγούρος, Κωστής Σπανόπουλος, Νίκος Λαλώτης, Νίκος Καίσαρης...
Είχε φύγει για ταξίδι πολλές φορές στη ζωή της η Μαρία, αλλά αυτή τη φορά δεν επέστρεψε. Ακόμα και ο θάνατος της συνδέθηκε απόλυτα με τις επιλογές που είχε κάνει στη ζωή της: έπαθε ανακοπή καρδιάς ανεβαίνοντας στο βήμα εκδήλωσης για την δημοκρατία, την χούντα, τα βασανιστήρια, μια συμβολική μέρα, την 17η Νοεμβρίου 2014, στον Αγ. Νικόλαο Κρήτης. Από τότε δεν κατάφερε να επιστρέψει στην ζωή, και έφυγε οριστικά την Δευτέρα πρωί.
Η Μαρία Πίνιου-Καλλή ήταν ένας άνθρωπος με βαθιές αξίες, ένας ωραίος άνθρωπος, μια αγωνίστρια που αφιέρωσε τη ζωή της - στην κυριολεξία - για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την οικολογία, την εξάλειψη των βασανιστηρίων, την συμφιλίωση, την δημοκρατία και την ειρήνη καθώς και για την υγεία των πολιτών.
Παρά την προσωπικότητα και την διεθνή ακτινοβολία της δεν εξαργύρωσε ποτέ τους αγώνες της, αναδεικνύοντας ένα σπάνιο για την εποχή μας ήθος.
Σε μια εποχή που τα ανθρώπινα δικαιώματα και η οικολογία είναι υπόθεση επιβίωσης, χρειαζόμαστε πολλά άτομα σαν την Μαρία Καλλή, για να αλλάξουμε πορεία ως κοινωνία, ως ήπειρος, ως πλανήτης. Η Μαρία αποτελεί πρότυπο ζωής.
Αναλυτικά για την Μαρία Πίνιου-Καλλή
Γεννήθηκε στη Θάσο στις 6 Μαΐου 1943 αλλά μεγάλωσε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη γιατρός κι απέκτησε ειδικότητα δερματολόγου. Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ήταν Γενική Γραμματέας του συλλόγου φοιτητών της ιατρικής σχολής «Ιπποκράτης» (1964-1966). Υπήρξε στέλεχος της νεολαίας Λαμπράκη, υπεύθυνη για θέματα γυναικών (1964-1966). Η χούντα την συνέλαβε και την εξόρισε στη Γυάρο, όπου πολλοί συγκρατούμενοι της την θυμούνταν να τους προσφέρει τις ιατρικές υπηρεσίες της και ψυχολογική στήριξη.
Τα προσωπικά της βιώματα αλλά και η εμπειρία της οικογένειας της την οδήγησαν στην απόφαση ζωής να αγωνιστεί για την εξάλειψη των βασανιστηρίων και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω της συμμετοχής της στην Διεθνή Αμνηστία και την εξέταση θυμάτων βασανιστηρίων. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας από το 1982-1988.
Ίδρυσε το 1989 το Ιατρικό Κέντρο Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων στην Αθήνα και από το 1993, συμμετείχε στο προεδρείο του Διεθνούς Συμβουλίου Κέντρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων, εκπροσωπώντας την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Το 1993, και ενώ οι πόλεμοι, οι αγριότητες, οι εθνο-καθάρσεις, τα βασανιστήρια, βρίσκονταν στην κορύφωσή τους στα Βαλκάνια, προσκάλεσε στην Ελλάδα γιατρούς από τις διαφορετικές αντιμαχόμενες χώρες και ίδρυσαν το Βαλκανικό Δίκτυο ενάντια στα Βασανιστήρια και τον Πόλεμο. Επισκέφθηκε πολλές φορές τις χώρες που έζησαν τη φρίκη του πολέμου στα Βαλκάνια για να ενισχύει την επανασυμφιλίωση μεταξύ των κοινωνιών αλλά και την δημοκρατία.
Πρωταγωνίστησε για την ίδρυση του Δικτύου Κέντρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής, με έδρα στην Αθήνα, του οποίου διετέλεσε Γενική Γραμματέας.
Υπήρξε – από το 1998 έως το 2003 - η πρώτη εκλεγμένη Πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου Κέντρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων, με συμβουλευτικό καθεστώς στα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρωταγωνίστησε στην υιοθέτηση από τον ΟΗΕ ψηφίσματος που αναγνωρίζει ότι τα βασανιστήρια αποτελούν κατάφορη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υπέγραψε μαζί με 50 πρωθυπουργούς από διάφορες χώρες συμφωνία για την ποινικοποίηση κάθε είδους βασανιστηρίων.
Ταξίδεψε για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις γωνιές της γης. Η ζωή της κινδύνευσε πολλές φορές, ενώ την συνέλαβαν 5 φορές, μία από τις οποίες όταν προσπάθησε να εξετάσει θύματα από την σφαγή στην Τζενίν της Παλαιστίνης – τότε το Ισραήλ την κήρυξε «ανεπιθύμητο πρόσωπο». Έζησε την απόπειρα πραξικοπήματος στις Φιλιππίνες, ενώ βρίσκονταν εκεί για συνέδριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και βγήκε στον δρόμο για να στείλει ανταπόκριση στα ελληνικά ΜΜΕ. Επισκέφθηκε τον Μαντέλα στη φυλακή και κέρδισε τον σεβασμό και τη φιλία του. Δεν δίστασε να πιάσει από τον γιακά και να υψώσει τη φωνή της στον Αραφάτ, φίλο της, όταν φυλάκισε μέλος της διεθνούς οργάνωσης ενάντια στα βασανιστήρια, της οποίας ήταν πρόεδρος.
Ήταν υποψήφια το Νόμπελ Ειρήνης καθώς και δυο φορές για την Επιτροπή της Διεθνούς Σύμβασης για την Κατάργηση των Βασανιστηρίων, των Ηνωμένων Εθνών. Το 1993 ήταν υποψήφια και για το βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Δίδαξε στο New Jersey State University Rieutgers, στο Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων, και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα «αντιμετώπιση διεθνών κρίσεων». Συμμετείχε σε εκατοντάδες συνέδρια, ημερίδες και εκδηλώσεις για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βασανιστηρίων αλλά και οικολογίας. Δίδαξε σε πολλά επιστημονικά σεμινάρια εκπαιδεύοντας γιατρούς στην διάγνωση βασανιστηρίων αλλά και αστυνομικούς στον σεβασμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παράλληλα με τον αγώνα της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εξάλειψη των βασανιστηρίων, συμμετείχε από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 σε όλες τις προσπάθειες του οικολογικού κινήματος στην Ελλάδα συνδυάζοντας τον αγώνα για σεβασμό του ανθρώπου με αυτόν για σεβασμό του πλανήτη. Συμμετείχε στις πρώτες οικολογικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα, στην Εναλλακτική Κϊνηση Οικολόγων Αθήνας, στις προσπάθειες πανελλαδικής συνεργασίας των οικολογικών κινήσεων στη δεκαετία του ’80. Ιδρυτικό μέλος των Οικολόγων Εναλλακτικών στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Δραστήρια και υποψήφια με τους Οικολόγους Πράσινους μέχρι τον Μάρτιο 2014. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη, υποψήφια στις Ευρωεκλογές 2014 και συμπρόεδρος μαζί με τον Νίκο Χρυσόγελο των ΠΡΑΣΙΝΩΝ – Αλληλεγγύη.
Παρά την προσωπικότητα και την διεθνή ακτινοβολία της δεν εξαργύρωσε ποτέ τους αγώνες της, αναδεικνύοντας ένα σπάνιο για την εποχή μας ήθος.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS και της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, ενώ συμμετείχε στην Επιτροπή Αντιρρησιών Συνείδησης. Μέλος πολλών διεθνών οργανώσεων για την ειρήνη, την δημοκρατία, τους πρόσφυγες. Εμπειρογνώμονας της ΜΕΤΑδρασης από το 2011 σε θέματα Πιστοποίησης Θυμάτων Βασανιστηρίων.
Έχουν εκδοθεί δυο βιβλία με την βιογραφία της:
- "Shadow of heros", Myron Verouchakis, έκδοση Columbia University, Michigan
- "The justice cascade", από Katryn Sikkink
Υποψήφια για πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας μετά από πρόταση των γυναικών των κοινοβουλευτικών κομμάτων το 1996.
Μητέρα του Γιώργου Καλλή, καθηγητή στο ανεξάρτητο Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης, με διεθνή αναγνώριση και επιστημονικό έργο σε θέματα οικολογίας αλλά και «απο-ανάπτυξης» καθώς και της Ίριδας Καλλή, κτηνιάτρου, δραστήριας σε θέματα δικαιωμάτων των ζώων.
Υλικό από συνεντεύξεις της:
- https://www.youtube.com/watch?v=KPK2_tHoYD0
- http://www.rwf.gr/1564/%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%8D%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CF%82/%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AE/
- http://www.enallaktikos.gr/ar5143el_vinteo-maria-pinioy-kalli-mia-gynaika-nikaei-toys-vasanistes.html
- http://europeangreens.eu/sites/europeangreens.eu/files/profiles/files/CV.Maria_.Kalli_.pdf
ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: Η καταστροφή των οικοσυστημάτων και των ρεμάτων (πρέπει να) έχει συνέπειες…
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υπενθυμίζουμε στην κυβέρνηση, στην περιφέρεια και σε ορισμένους δήμους ότι η καταστροφή των οικοσυστημάτων, μεταξύ άλλων των ρεμάτων, έχει πολλαπλές συνέπειες. Η προστασία του περιβάλλοντος θα αποτελέσει υποχρέωση για την (κεντρική, περιφερειακή και τοπική) εξουσία μόνο όταν θα συνειδητοποιήσει ότι το πολιτικό κι εκλογικό κόστος από την καταστροφή του περιβάλλοντος είναι πολύ μεγάλο για αυτήν.
Παρά το γεγονός ότι:
- η χώρας μας δεσμεύεται από διεθνείς και ευρωπαϊκές νομοθεσίες για την προστασία της βιοποικιλότητας,
- έχουν γίνει πολλές εκδηλώσεις, ημερίδες, εκθέσεις για τη μεγάλη οικολογική και κοινωνική αξία των ρεμάτων ιδιαίτερα σε θέματα πρόληψης πλημμυρών, διατήρησης του φυσικού πλούτου και της βιοποικιλότητας, ανανέωσης του αέρα, καθαρισμού των υδάτων, διατήρησης του υδατικού ισοζυγίου, φυσικού αερισμού της πόλης,
- σε παγκόσμιο επίπεδο αναγνωρίζεται, τουλάχιστον στα λόγια, ότι τα οικοσυστήματα, οι υγρότοποι, οι φυσικές περιοχές παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προστασία μας απέναντι στα όλο και πιο έντονα και συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα, ένα από τα αποτελέσματα της ανατροπής του κλίματος,
- στα ρέματα έχει απομείνει ακόμα ένα σημαντικό τμήμα της άγριας ζωής που εξορίστηκε από φυσικές περιοχές που υπήρχαν άλλοτε σε όλη την Αττική,
- ένα τμήμα της κοινωνίας έχει συνειδητοποιήσει την αξία των ρεμάτων και των οικοσυστημάτων γενικότερα και προσπαθεί να τα προστατέψει κι αξιοποιεί την παρουσία τους για μια ισορροπημένη σχέση με τη φύση, για πεζοπορία και οικολογικά μοντέλα αναψυχής,
- σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο οι κοινωνίες στρέφονται σε λύσεις που βασίζονται στη φύση (naturebasedsolutions) για να επιλύσουν, με ολοκληρωμένο τρόπο, σύνθετα προβλήματα (οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά), οι τεχνικές λύσεις επανακαθορίζονται και από τις «γκρίζες» (βαριά και συνήθως καταστροφικά έργα) μετακινούνται προς τις «πράσινες» (αξιοποιώντας και ενσωματώνοντας λύσεις που προσφέρει η ίδια η φύση),
Βλέπουμε θεσμικούς φορείς όπως οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να καταστρέφουν ακόμα και σήμερα με «σχεδιασμούς», «μελέτες» και μπουλντόζες ότι έχει απομείνει από τα – άλλοτε χιλιάδες – ρέματα της Αττικής.
Η ατιμωρησία τους λόγω της πλήρους απουσίας του Υπουργείου «Περιβάλλοντος», που υποτίθεται είναι υπεύθυνο να προστατεύει το περιβάλλον, είναι κραυγαλέα. Το ίδιο το υπουργείο γνωρίζει καλά, κι έχει κατά καιρούς αναδείξει στα λόγια, την οικολογική αξία των ρεμάτων, αλλά όταν έρχεται η στιγμή να αναλάβει τις ευθύνες του σφυρίζει αδιάφορα και επιτρέπει τη συνέχιση των καταστροφών εγκληματώντας απέναντι στο παρόν και το μέλλον μας.
Οι καταστροφικές παρεμβάσεις που προωθεί τόσο το κεντρικό κράτος όσο και η περιφέρεια Αττικής, όπως πχ στο Ρέμα της Πικροδάφνης ή στο χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού (εκβολές ρεμάτων) ή πρόσφατα στο Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας (όπου μπουλντόζα ρήμαξε την κοίτη και τις φωλιές πουλιών) δεν είναι απειλή μόνο για τα ρέματα αλλά και για την ίδια την ποιότητα ζωής σε αυτή την πυκνοκατοικημένη περιοχή που άλλοτε διέθετε ένα πυκνό δίκτυο οικοσυστημάτων και δρόμων του νερού. Αντί να αποκαθίστανται σταδιακά αυτό το κατεστραμμένο οικολογικό και υδατικό δίκτυο με βάση μια στρατηγική ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή και στην κρίση, κυβέρνηση, περιφέρεια και ορισμένοι δήμοι συνεχίζουν να προσθέτουν καταστροφή και να αυξάνουν τους κινδύνους, παραβιάζοντας κατάφορα και την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Οι πρωτοβουλίες πολιτών που αγωνίζονται για την προστασία των ρεμάτων είναι σημαντικές και πρέπει να δυναμώσουν για να ανατρέψουν την κυρίαρχη, σήμερα, καταστροφική αντίληψη για τα ρέματα. Χρειάζεται να δείξουμε στην εξουσία ότι δεν μπορεί να συνεχίζει να «αγνοεί» την ανάγκη στροφής σε πράσινες λύσεις, δεν μπορεί να καταστρέφει ότι οικοσυστήματα που έχουν απομείνει στην τσιμεντούπολη ατιμώρητα. Πρέπει, επίσης, να νοιώσουν εκεί στην κυβέρνηση, στην περιφέρεια και σε πολλούς δήμους ότι υπάρχει μια αυξανόμενη «πράσινη απειλή», μια κοινότητα πολιτών με πράσινη αντίληψη που θα τους στερήσει και έδρες και πολιτική δύναμη σύντομα. Όταν θα καταλάβουν ότι έχουν πολιτικό κόστος θα αναγκαστούν να αλλάξουν πολιτική, όπως έχει αποδείξει η εμπειρία σε πολλές χώρες.