Με πρωτοβουλία του Νίκου Χρυσόγελου, συνέντευξη στις Βρυξέλλες για τον χρυσό

Δείτε το βίντεο της συνέντευξης: 

 

Δείτε επίσης βίντεο με δηλώσεις των ομιλητών:

 

Οι κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες από τις εξορύξεις χρυσού στη Χαλκιδική καθώς και τα θεσμικά και πολιτικά ζητήματα που προκύπτουν από τον μέχρι σήμερα χειρισμό της υπόθεσης από την πολιτική εξουσία παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη τύπου εκπροσώπων των κατοίκων της Χαλκιδικής, στο Ευρωκοινοβούλιο, στις Βρυξέλλες, που οργανώθηκε την Πέμπτη 24 Ιανουαρίου, μετά από πρόσκληση τουΝίκου Χρυσόγελου, ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.

 

Ο Απόστολος (Τόλης) Παπαγεωργίου δήλωσε:  "Η Ελλάδα μεταβίβασε μία περιοχή μεταλλευτική 317 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με περιεχόμενο μεταλλευτικό πλούτο βεβαιωμένο 25 δις ευρώ. Το αντίτιμο της πώλησης ήταν μηδενικό και τα δικαιώματα ROYALTIES  επίσης μηδενικά. Μηδενικά ως εκ τούτου είναι τα δικαιώματα και τα οφέλη της Ελλάδας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης από αυτόν το μεταλλευτικό πλούτο που ανήκει συνολικά στην καναδική εταιρεία ΕΛΝΤΟΡΑΝΤΟ ΓΚΟΛΝΤ. Η συνολική αυτή περιοχή είναι δάσος και περιέχει τη μεγαλύτερη υδροφορία της Χαλκιδικής. Το δάσος και η υδροφορία θα πληγούν ανεπανόρθωτα από την δραστηριότητα που η εταιρεία πραγματοποιεί ήδη στην περιοχή.Όσοι προκάλεσαν την μέχρι τώρα καταστροφή αμνηστεύθηκαν με νόμο του πρώην Υφυπουργού Οικονομικών, ενώ η εταιρία που ανέλαβε τα ορυχεία πρόσφατα απαλλάχτηκε προκαταβολικά από κάθε ευθύνη ακόμα και για μελλοντικές ζημιές. Δεν μπορούν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να ανέχονται παρόμοιες πρακτικές".

 

Ο Γιώργος Ζουμπάς δήλωσε: "Η περιοχή της ΒΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ είναι μια περιοχή πυκνοκατοικημένη και έχει μια σειρά από οικονομικές δραστηριότητες που δεν είναι συμβατές με τις εξορύξεις. Ως εκ τούτου το εισόδημα των κατοίκων και οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν θα είναι πολλαπλάσια από τα όποια αναμενόμενα οικονομικά οφέλη. Μιλάμε για τον τρίτο τουριστικό προορισμό στην Ελλάδα, με μεγάλη παραγωγή μελιού, ελιάς, ελαιολάδου, κηπευτικών, αλιευμάτων κ.λ.π. Θεωρούμε ότι για την επερχόμενη αλλαγή της περιοχής σε βιομηχανική, πρέπει να έχει άποψη και γνώμη η τοπική κοινωνία πρωτίστως. Η οποία όχι μόνο δεν ρωτήθηκε, αλλά εμποδίζεται με κάθε τρόπο να εκφράσει την άποψή της. Η Ελληνική πολιτεία δια των οργάνων της και της αστυνομίας αντί να προασπίσει τα αναφαίρετα δικαιώματα των πολιτών προστατεύει τα συμφέροντα μιας ιδιωτικής εταιρείας, χρησιμοποιώντας βάρβαρες-αντιδημοκρατικές μεθόδους".

 

Ο Αθανάσιος Κρομμύδας τόνισε:  "Έχουμε αρνητική εμπειρία στην περιοχή όσον αφορά τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από την ήδη υπάρχουσα μικρή μεταλλευτική δραστηριότητα. Τώρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα εξορυκτικό σχέδιο φαραωνικών διαστάσεων που ξεπερνά κατά πολύ την φέρουσα ικανότητα της περιοχής. Όπως προκύπτει από τα πορίσματα επιστημονικών φορέων (ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΛΠ), θα έχουμε ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα, των επιφανειακών υδάτων, της ατμόσφαιρας και όλων των εδαφών που περιβάλλουν την εξορυκτική αυτή δραστηριότητα. Όλα τα παραπάνω θα έχουν βλαβερές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον, στα φυτά και τα ζώα και εν τέλει στην ζωή και την υγεία των κατοίκων".

 

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Το μοντέλο της σπατάλης, της περιβαλλοντικής καταστροφής και της διαπλοκής οικονομικών συμφερόντων και πολιτικών οδήγησε τη χώρα στην χρεοκοπία. Η ενδυνάμωση αυτού του μοντέλου στο όνομα της κρίσης δεν είναι η λύση. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στις επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην τοπική οικονομία και στην κοινωνία - που έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς από επιστημονικούς φορείς - από ένα γιγαντιαίο σχέδιο που θα καταστρέψει την Χαλκιδική κι άλλες περιοχές της χώρας

Υποστηρίζουμε τις κινητοποιήσεις των πολιτών έχοντας μια συνειδητή πολιτική αλληλεγγύης που συνδέεται απόλυτα αφενός με ένα νέο μοντέλο βιομηχανικής πολιτικής και πράσινης οικονομίας για τη χώρα αλλά και την περιοχή κι αφετέρου με αλλαγές στο μοντέλο κατανάλωσης. Μια σύγχρονη βιομηχανική πολιτική ελαχιστοποιεί τις εξορύξεις μετάλλων και πρώτων υλών που δεν είναι ανανεώσιμες και δίνει έμφαση στη μείωση της σπατάλης πρώτων υλών τόσο στο επίπεδο της παραγωγικής διαδικασίας όσο και της κατανάλωσης. Υπάρχει μια αληθινά βιώσιμη και γνησίως πράσινη εναλλακτική λύση στην πρωτογενή εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων: η επαναχρησιμοποίηση κι ανακύκλωσή τους. Η Βελγική εταιρεία Umicore αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα που επικεντρώνεται αποκλειστικά σε αυτές τις δραστηριότητες, απασχολεί 14.572 άτομα και το 2011 είχε τζίρο της τάξεως των 14.5 δις Ευρώ. Εξάγει μέταλλα, όπως ο χρυσός, από τα τοξικά ηλεκτρονικά απόβλητα, ή από το βουνό των πεταμένων τηλεοράσεων, υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων, που παράγουν οι ευρωπαίοι καταναλωτές κάθε χρόνο ενώ η εταιρεία περιγράφει την δραστηριότητα της ως "υπέργεια εξόρυξη".

Μας ενδιαφέρει να υπάρξουν εναλλακτικές λύσεις και για όσους εργάζονται σήμερα στις δραστηριότητες εξόρυξης, αναλογιζόμενοι όμως ότι όλοι έχουμε υποχρέωση να υπερασπιζόμαστε το συνολικό συμφέρον της περιοχής και να αναζητούνται δίκαιες λύσεις για το σύνολο των πολιτών

 

·      Διαβάστε την τεκμηριωμένη κριτική στις επιπτώσεις από την εξόρυξη χρυσού και τις θέσεις των κατοίκων στα κείμενα της συνέντευξης εδώ κι εδώ.

·         Φωτογραφίες από τη συνέντευξη τύπου εδώ και εδώ

·         Επισκεφθείτε τα ιστολόγια http://soshalkidiki.wordpress.comκαι http://antigoldgreece.wordpress.com, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης http://www.facebook.com/antigoldκαι https://twitter.com/#!/antigoldgreecee-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

            ·         Διαβάστε περισσότερα για την οπτική και τις παρεμβάσεις των Οικολόγων Πράσινων σε εθνικό, βαλκανικό και ευρωπαϊκό επίπεδο γύρω από το κρίσιμο θέμα των εξορύξεων μεταλλευμάτων στη νέα ιστοσελίδα: http://opgold.ecogreens-gr.org/

 

 

 

Συμμετοχή του Ν. Χρυσόγελου στην πορεία των κατοίκων της Χαλκιδικής στην Αθήνα για το θέμα της εξόρυξης χρυσού

 

 

 

 

Στην πορεία και την συνέντευξη τύπου των κατοίκων της Χαλκιδικής για το θέμα των περιβαλλοντικών, κοινωνικών, οικονομικών και θεσμικών επιπτώσεων από τις εξορύξεις χρυσού βρέθηκε, το Σάββατο 12 Ιανουαρίου, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, εκφράζοντας έμπρακτα την αλληλεγγύη και υποστήριξή τόσο του ίδιου όσων και των πράσινων γενικότερα στις κινητοποιήσεις των πολιτών.  

 

 

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από ένα γιγαντιαίο σχέδιο που θα καταστρέψει την Χαλκιδική αλλά και άλλες περιοχές της χώρας. Παρόμοια δραστηριότητα αλλά σε πολύ μικρότερη έκταση υπήρχε στο παρελθόν και έχει προκαλέσει ήδη σημαντική ζημιά στο περιβάλλον. Αποτελεί σκάνδαλο ότι όσοι προκάλεσαν την καταστροφή αμνηστεύθηκαν με νόμο του πρώην Υφυπουργού Οικονομικών, ενώ η εταιρία που ανέλαβε τα ορυχεία σήμερα απαλλάχτηκε προκαταβολικά από κάθε ευθύνη ακόμα και για μελλοντικές ζημιές.

 

 

 Τα σημερινά σχέδια απειλούν τεράστιες περιοχές, αφού μόνο στη Χαλκιδική αναμένεται η εξόρυξη τουλάχιστον 380.000.000 τόνων εδαφών που θα μετατραπούν σε επικίνδυνα απόβλητα – τα οποία θα αποθηκευτούν σε ρέματα και άλλες φυσικές περιοχές- για να αφαιρεθεί μια ποσότητα χρυσού που δεν θα ξεπερνάει στο πιο αισιόδοξο σενάριο τους μερικούς τόνους. Για κάθε γραμμάριο χρυσού παράγονται 1-3 τόνοι αποβλήτων λαμβάνοντας υπόψη την περιεκτικότητα σε χρυσό.

 

 

Από αυτή τη διαδικασία ΔΕΝ θα επωφεληθεί το δημόσιο αφού ανάλογες επιχειρήσεις δεν πληρώνουν φόρους ακόμα και σε χώρες όπως η Φιλανδία και η Σουηδία. Ο κυρωτικός νόμος δεν προβλέπει μίσθωμα ή δικαιώματα για το Δημόσιο. Η χώρα έχει καταδικαστεί για την μεταβίβαση των μεταλλείων στην Ελληνική Χρυσός το 2003 για 11 εκατ ευρώ, ενώ έχουν αποκτηθεί τεράστιες υπεραξίες για κάποιους.

 

 

Υποστηρίζουμε τις κινητοποιήσεις των πολιτών όχι στη βάση μόνο των περιβαλλοντικών ευαισθησιών ή έχοντας μια κοντόφθαλμη λογική, «όχι σε μας κι ας πάει όπου να είναι», αλλά έχοντας μια συνειδητή πολιτική αλληλεγγύης που συνδέεται απόλυτα με ένα νέο μοντέλο βιομηχανικής πολιτικής, πράσινης οικονομίας για την περιοχή και αλλαγών στο μοντέλο κατανάλωσης. Μια σύγχρονη βιομηχανική πολιτική ελαχιστοποιεί τις εξορύξεις μετάλλων και πρώτων υλών που δεν είναι ανανεώσιμες, τόσο για λόγους περιβαλλοντικούς όσο και για λόγους οικονομικούς και δίνει έμφαση στην μείωση της σπατάλης πρώτων υλών σε όλο τον οικονομικό κύκλο, τόσο στο επίπεδο της παραγωγικής διαδικασίας όσο και της κατανάλωσης, δίνοντας επίσης έμφαση και στην ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των πρώτων υλών. Μια τέτοια πολιτική θα βελτίωνε τις αποδόσεις και το κόστος τόσο στο επίπεδο της βιομηχανίας όσο και της εθνικής οικονομίας σε μακροοικονομικό επίπεδο, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ελλάδα που σήμερα έχουν από τις χειρότερες αποδόσεις στην αποτελεσματική χρήση των πρώτων υλών στην παραγωγική διαδικασία.

 

 

Οι πρώτες ύλες που χρειαζόμαστε σήμερα μπορούν να προέρθουν από «πράσινη εξόρυξη», δηλαδή από την ανακύκλωση των πρώτων υλών που υπάρχουν στα προϊόντα που βρίσκονται στην αγορά ή έχουν θαφτεί σε χωματερές. Ενδεικτικά μια μόνο βιομηχανία, στο Βέλγιο, ανακυκλώνει από ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές τριπλάσια ποσότητα χρυσού από αυτή που θα εξορυχθεί με τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην Χαλκιδική. Αλλά και στα απόβλητα από προηγούμενες εξορύξεις υπάρχουν σημαντικές ποσότητες μετάλλων που σήμερα αξιοποιούν οι εταιρίες χωρίς έσοδα για το κράτος.

 

 

Μια πράσινη βιομηχανική πολιτική βασίζεται στην καινοτομία, στην αποτελεσματική χρήση των πόρων, στην επαναφορά στις παραγωγικές διαδικασίες πρώτων υλών που υπάρχουν μέσα στα χρησιμοποιημένα προϊόντα, και σε ενίσχυση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής υπευθυνότητας όλων των φορέων (επαγγελματικών, κοινωνικών, διοικητικών) και των πολιτών. Το μοντέλο της σπατάλης, της περιβαλλοντικής καταστροφής και της διαπλοκής οικονομικών συμφερόντων και πολιτικών οδήγησε τη χώρα στην χρεοκοπία. Η επάνοδος σε αυτό το μοντέλο δεν είναι η λύση»

 

Οι Οικολόγοι Πράσινοι και οι ευρωβουλευτές τους, Νίκος Χρυσόγελος (νυν) και Μιχάλης Τρεμόπουλος (πρώην) έχουν στηρίξει ενεργά τον αγώνα των κατοίκων στη Χαλκιδική και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπου οι σύγχρονες χρυσοθήρες επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τον χρυσό. Έχουν φέρει επίσης στο Ευρωκοινοβούλιο πολύ σοβαρές υποθέσεις ρύπανσης από ορυχεία που λειτούργησαν ή λειτουργούν σε γειτονικές χώρες (Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Ρουμανία κα).

Δείτε αναλυτικά τις παρεμβάσεις των Οικολόγων Πράσινων σε εθνικό, βαλκανικό και ευρωπαϊκό επίπεδο:
 http://www.chrysogelos.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1204:gold&lang=el

 

 

 

 

 

 

Πακέτο 4 ερωτήσεων του Ν. Χρυσόγελου προς την Κομισιόν

 

Σοβαρές επιπτώσεις ρύπανσης με τοξικά βαρέα μέταλλα από παλιές εξορυκτικές δραστηριότητες αλλά και ανησυχίες για μελλοντικές εξορυκτικές δραστηριότητες στη Βουλγαρία, φέρνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με γραπτή ερώτησή του, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.

 

Στην τεχνητή λίμνη Τοπόλνιτσα διαπιστώθηκε ρύπανση με αρσενικό, χαλκό και άλλα βαρέα μέταλλα, συνέπεια των ορυχείων χρυσού και χαλκού που βρίσκονται στη λεκάνη απορροής του. Τα νερά της λίμνης που χρησιμοποιούνται για την άρδευση των γεωργικών εκτάσεων της Άνω Θρακικής Πεδιάδας ρέουν στους ποταμούς Τοπόλνιτσα και Έβρο στην Ελλάδα και την Τουρκία.

 

Υπάρχουν, επίσης, τρείς εγκαταλελειμμένες λίμνες τελμάτων στο κλειστό πλέον ορυχείο ψευδαργύρου στο Osogovo (περιοχή Kystendil), μια άλλη εγκαταλελειμμένη λίμνη τελμάτων του μεταλλουργείου  Kremikovzi κοντά στη Σόφια, ενώ ο ποταμός Medetska στα βουνά της Σρέντνα Γκόρα, ρέει στις παλιές  εγκαταστάσεις αποβλήτων του κλειστού πλέον κρατικού ορυχείου χαλκού στο Μεντέτ και ρυπαίνεται με χαλκό και μαγγάνιο. Επιπλέον, υπάρχουν δύο εγκαταλελειμμένα ορυχεία στο Otechestvo και Izdremez, κοντά στη Σόφια και συνεχιζόμενη ρύπανση του ποταμού Malak Iskar από την εταιρεία εξόρυξης χαλκού Elazite Med.

 

Ανησυχία προκαλούν και οι μεγάλες συγκεντρώσεις αρσενικού σε μετάλλευμα που έχει προγραμματιστεί να εξαχθεί στο Κρούμοβγκραντ (κοντά στην περιοχή της Κομοτηνής), κάτι που δεν έχει αντιμετωπιστεί επαρκώς στη σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Ειπτώσεων, όπως και οι διαδικασίες χορήγησης μεταλλευτικών δικαιωμάτων, που από πολλούς θεωρούνται αμφίβολης νομιμότητας.

 

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά:

«Το περιβάλλον αλλά και η ρύπανση δεν γνωρίζουν σύνορα. Γιαυτό οι πολίτες στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων πρέπει να συνεργαστούν στενά για να αντιμετωπίσουν από κοινού τα προβλήματα που προκαλεί ένα μοντέλο ανάπτυξης που αφήνει πίσω του πολλά κι επικίνδυνα απόβλητα. Στα Βαλκάνια υπάρχουν πολλά εν λειτουργία αλλά και κλειστά ορυχεία που απειλούν όχι μόνο την υγεία και το περιβάλλον τοπικά, αλλά και πολύ ευρύτερες περιοχές, μέσω της ρύπανσης των ποταμών και των υπόγειων νερών που  μοιράζονται πολλές λεκάνες απορροής που δεν περιορίζονται από τα εθνικά σύνορα.  Η  ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη ΕΕ αλλά και η ευρωπαϊκή προοπτική των υπόλοιπων χωρών της βαλκανικής πρέπει να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την εξυγίανση των ρυπασμένων περιοχών, την αποκατάσταση περιοχών εξόρυξης και την  εφαρμογή  περιβαλλοντικών κανόνων και πρακτικών που επιτυγχάνουν μετρήσιμα αποτελέσματα ως προς την προστασία του περιβάλλοντος, των υδατικών πόρων αλλά και της υγείας των πολιτών.

 

Σήμερα η διαχείριση των τοξικών αποβλήτων από εξορυκτικές δραστηριότητες στη Βουλγαρία αλλά και σε όλες σχεδόν τις χώρες της βαλκανικής είναι απαράδεκτη, με πιθανές σοβαρές επιπτώσεις και για τα ποτάμια που καταλήγουν στην Ελλάδα.

 

Με τις 4 ερωτήσεις για τα προβλήματα που σχετίζονται με τα απόβλητα και γενικότερα τις εξορύξεις στη Βουλγαρία αλλά και με άλλες παλιότερα για άλλες περιοχές της Βαλκανικής, καλώ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να  μην κλείνει τα μάτια μπροστά στα σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν από τις εξορύξεις και να αναλάβει τις ευθύνες της για να σταματήσει αυτή η κατάσταση. Το ίδιο είχε κάνει παλιότερα και με δικές του ερωτήσεις ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. Μια πιο ενεργή παρέμβαση της Κομισιόν στο θέμα θα είναι προς όφελος της ίδιας της Βουλγαρίας και των πολιτών της, η προστασία του περιβάλλοντος είναι  προϋπόθεση για να ζουν οι πολίτες καλύτερα. 

 

Συμμερίζομαι τις ανησυχίες των πολιτών τόσο στη Βουλγαρία όσο και στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες για το γεγονός των ελλιπέστατων μέτρων ελέγχου στις εξορυκτικές βιομηχανίες, για τα σοβαρά περιστατικά ρύπανσης από εξορυκτικές δραστηριότητες, ακόμα και σε χώρες όπως η Φιλανδία, αλλά και για τις αποικιοκρατικού τύπου συμβάσεις που υπογράφονται συχνά υπό το βάρος των συνθηκών της οικονομικής κρίσης ή για τα φαινόμενα διαφθοράς και εξαγοράς που σχετίζονται κάποιες φορές με τέτοιου είδους συμβόλαια. Γι’αυτό στεκόμαστε στο πλευρό των πολιτών που αγωνίζονται για υπεύθυνες πολιτικές και στο θέμα των εξορύξεων.


Ως κοινωνίες έχουμε την υποχρέωση να  στεκόμαστε  υπεύθυνα απέναντι στην κατανάλωση πρώτων υλών και ιδιαίτερα μετάλλων, να  συμβάλλουμε στη μείωση της σπατάλης των μη ανανεώσιμων αυτών πόρων, να αυξήσουμε την ανακύκλωση. Μια τέτοια πολιτική μπορεί να διαμορφώσει τις συνθήκες και για δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας σε όλες τις χώρες της περιοχής – κάτι τόσο αναγκαίο σήμερα όσο και ο καθαρός αέρας και το καθαρό νερό».

 


(Ακολουθούν οι 4 ερωτήσεις)

 

1ο Θέμα:  Ρύπανση της τεχνητής λίμνης στην Τοπόλνιτσα (Topolnitsa) από αρσενικό λόγω της βιομηχανικής εξόρυξης στην Βουλγαρία

 

Η Τοπόλνιτσα είναι μια τεχνητή λίμνη κοντά στο βουνό Σρέντνα Γκόρα (Sredna Gora), στη δυτική Βουλγαρία. Η κατασκευή του φράγματος ύψους 78m στον ποταμό Τοπόλνιτσα τελείωσε το 1963. Ο μέγιστος όγκος είναι 137.000.000 m3. Η περιοχή της λεκάνης απορροής του φράγματος είναι 1.381 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ο κύριος σκοπός του φράγματος ήταν η άρδευση γεωργικών εκτάσεων στην Άνω Θρακική Πεδιάδα, αλλά μετά την κατασκευή διαπιστώθηκε πως ήταν ρυπασμένο με αρσενικό, χαλκό και άλλα βαρέα μέταλλα, συνέπεια των ορυχείων χρυσού και χαλκού που βρίσκονται κοντά στην λεκάνη απορροής του.

 

Το 2008, σύμφωνα με μια μελέτη του βουλγαρικού Εθνικού Κέντρου για την Προστασία της Δημόσιας Υγείας, η συγκέντρωση αρσενικού στα νερά του ποταμού Τοπόλνιτσα κοντά στην πόλη της Κοπριβστίτζα (Koprivshtitza) (λίγο πριν από τα ορυχεία και το χυτήριο) ήταν 0,25 μικρογραμμάρια ανά λίτρο, στο χωριό Ποϊμπρένε (Poibrene) (ακριβώς προ της δεξαμενής) ήταν 14 μικρογραμμάρια ανά λίτρο, ενώ στο τοίχωμα της δεξαμενής ήταν 24 μικρογραμμάρια ανά λίτρο.

 

Το 2009, η ευρωβουλευτής Ντουσάνα Ζντράβκοβα (Dushana Zdravkova) διοργάνωσε δημόσια ακρόαση σχετικά με το πρόβλημα και σε ανταπόκριση αυτού του προβλήματος  το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων της Βουλγαρίας υποσχέθηκε να λάβει μέτρα για την πρόληψη της ρύπανσης και τη διατήρηση των ελέγχων από τις ιδιωτικές εταιρείες εξόρυξης και την λειτουργία χυτηρίου στην περιοχή της λεκάνης, ενώ επιπλέον δεσμεύτηκε για τον καθαρισμό της λίμνης από ιζήματα με αρσενικό, επενδύοντας συγχρόνως σε μέτρα καθαρισμού.  

 

Μέχρι σήμερα κανένα από τα μέτρα αυτά δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή, όπως επίσης κανένα εθνικό ή ευρωπαϊκό κονδύλι δεν έχει διατεθεί για το σκοπό αυτό. Τα νερά της λίμνης που χρησιμοποιούνται για την άρδευση των γεωργικών εκτάσεων της Άνω Θρακικής Πεδιάδας ρέουν στους ποταμούς Τοπόλνιτσα και Έβρο στην Ελλάδα και την Τουρκία.

 

Ποια μέτρα προτίθεται να αναλάβει η Επιτροπή για να σταματήσει και να αποτρέψει τις επιπτώσεις στη δημόσια υγεία των πολιτών της Βουλγαρίας, της Ελλάδα και της Τουρκίας;

 

------------------------------------------------------------ 

 

2ο Θέμα: Ρύπανση από εγκαταστάσεις εξόρυξης στην Βουλγαρία

 

 

Υπάρχουν τρείς εγκαταλελειμμένες λίμνες τελμάτων στο κλειστό ορυχείο ψευδαργύρου στο "Όσγκοβο" (Osogovo) στο Κύστεντιλ (Kystendil) της Βουλγαρίας. Οι ντόπιοι αναφέρουν ότι οι περιπτώσεις καρκίνου μεταξύ των κατοίκων είναι συχνές.

 

Μια άλλη εγκαταλελειμμένη εγκατάσταση εξόρυξης είναι η λίμνη τελμάτων του μεταλλουργείου  "Κρεμικόβζι" (Kremikovzi) κοντά στη Σόφια της Βουλγαρίας. Οι ντόπιοι αναφέρουν ότι ο άνεμος παρασέρνει τα βαρέα μέταλλα από την λίμνη με αποτέλεσμα να υποφέρουν στα μάτια.

 

Ο ποταμός Μεντέτσκα (Medetska) (αλλιώς, Μπουκόβιτζα) Bukovitza) στα βουνά της  Σρέντνα Γκόρα, Βουλγαρία, ρέει στις παλιές  εγκαταστάσεις αποβλήτων του κλειστού πλέον κρατικού ορυχείου χαλκού στο Μεντέτ (MOK Medet).

 

Η ρύπανση του ποταμού με χαλκό και μαγγάνιο που προέρχεται από το κλειστό ορυχείο έχει καταγραφεί και αναφερθεί. Τα μέταλλα αυτά αποτελούν κίνδυνο για τη βιοποικιλότητα του ποταμού και τη δημόσια υγεία.

 

Επιπλέον, υπάρχουν δύο εγκαταλελειμμένα ορυχεία στο "Οτετσέστβο" και "Ιζντρεμέζ" (Otechestvo και Izdremez) κοντά στη Σόφια της Βουλγαρίας, για τα οποία οι ντόπιοι αναφέρουν ότι ρυπαίνουν το πόσιμο νερό της περιοχής. Υπάρχει επίσης μια συνεχιζόμενη ρύπανση του ποταμού Μαλάκ Ισκάρ (Malak Iskar) από την εταιρεία εξόρυξης χαλκού Ελαζιτέ Μεντ (Elazite Med) στη Βουλγαρία.

 

Γνωρίζει η Επιτροπή αν η κυβέρνηση της Βουλγαρίας έχει ετοιμάσει κάποιο σχέδιο με συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη των επιπτώσεων στην υγεία των ανθρώπων που ζουν εκεί;

 

Ποια μέτρα εξετάζει η Επιτροπή προκειμένου να διασφαλίσει τη ευθυγράμμιση της βουλγαρικής κυβέρνησης με τη ευρωπαϊκή νομοθεσία (ιδίως την οδηγία 2006/21/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας);

 

------------------------------------------------------------

 

3ο Θέμα:  Ανησυχία λόγω συγκέντρωσης αρσενικού σε μετάλλευμα που έχει προγραμματιστεί να εξαχθεί στο Κρούμοβγκραντ (Krumovgrad) της Βουλγαρίας.

 

Η βουλγαρική κυβέρνηση έχει χορηγήσει με την μορφή παραχώρησης για 30 χρόνια στην Dundee Precious Metals, μια εταιρεία με έδρα τον Καναδά, και στο βουλγαρικό της παράρτημα Balkan Minerals and Mining την εξόρυξη χρυσού στο Άντα Τέπε (Ada Tepe), κοντά στο Κρούμοβγραντ.

 

Η παραχώρηση έχει χορηγηθεί χωρίς να λάβει υπόψη τις Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις (Π.Ε)  και χωρίς εκτίμηση για τη συμμόρφωση με την Οδηγία για τους Οικοτόπους του προβλεπόμενου στο Άντα Τέπε ορυχείο χρυσού, γεγονός που αποτελεί παραβίαση του κοινοτικού δικαίου.

 

Μετέπειτα, το Νοέμβριο του 2011, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων της Βουλγαρίας ενέκρινε τελικά τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την εξόρυξη χρυσού στο Άντα Τέπε, παρά τις σοβαρές αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία. Δοκιμές της εταιρείας απέδειξαν ότι τα πετρώματα στο Κρούμοβγκραντ περιέχουν πολύ υψηλές ποσότητες αρσενικού.

 

Βουλγαρικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ διαμαρτυρήθηκαν στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο κατά της ΜΠΕ. Απαντώντας σε ερωτήσεις των ΜΚΟ, δικαστικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι "το μεγαλύτερο μέρος"  των 1057 τόνων αρσενικού που περιέχεται στο μετάλλευμα, το οποίο έχει προγραμματιστεί για εξόρυξη, θα παραμείνει στο συμπύκνωμα μετά τη διαδικασία της επίπλευσης.

 

Αυτό σημαίνει ότι οι δικαστικοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι πάνω από 528 τόνοι αρσενικό θα είναι συμπυκνωμένοι σε αυτό, αλλά η ΜΠΕ δεν παρέχει καμία απάντηση πού και πώς το συμπύκνωμα θα αντιμετωπιστεί, τι θα γίνει με την εξαγωγή του χρυσού και το διαχωρισμό του αρσενικού, πώς θα πρέπει να μεταφερθεί στον τόπο της εν λόγω διαχείρισης, όπως πού και πώς θα διατηρηθούν τα περιέχοντα αρσενικό απόβλητα.

 

  • Απαντώντας σε γραπτή ερώτηση του ευρωβουλευτή Μιχάλη Τρεμόπουλου (Greens / EFA) (βλ. E-012211/2011), η Επιτροπή δήλωσε ότι "διερευνά επί του παρόντος" το σχέδιο για το κοίτασμα χρυσού στο Χαν Κρούμ (Khan Krum) και την ορθή εφαρμογή της σύμφωνα με τη σχετική κοινοτική περιβαλλοντική νομοθεσία. Ποια είναι τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας;

 

  • Ποια μέτρα θα ληφθούν από την Επιτροπή σχετικά με αυτές τις παραβάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από τις βουλγαρικές αρχές, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΜΠΕ είναι ανεπαρκής και δεν παρέχει επαρκείς απαντήσεις για τη διαχείριση των αποβλήτων και το αρσενικό;

 

------------------------------------------------------------

 

4ο Θέμα:  Παράνομη χορήγηση παραχώρησης εξόρυξης χωρίς διαγωνισμό και εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο  Κρούμοβγραντ της Βουλγαρίας.

 

 

Η βουλγαρική κυβέρνηση έχει χορηγήσει με την μορφή παραχώρησης για 30 χρόνια στην Dundee Precious Metals, μια εταιρεία με έδρα τον Καναδά, και στο βουλγαρικό της παράρτημα Balkan Minerals and Mining την εξόρυξη χρυσού στο Άντα Τέπε (Ada Tepe), κοντά στο Κρούμοβγραντ.

 

Η παραχώρηση έχει χορηγηθεί χωρίς εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χωρίς εκτίμηση για τη συμμόρφωση με την Οδηγία για τους Οικοτόπους που σχετίζονται με τον προγραμματισμό των χρυσωρυχείων.

 

Ο Δήμος του Κρούμοβγραντ και βουλγαρικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ διαμαρτυρήθηκαν στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο κατά της παράνομης χορήγησης της παραχώρησης. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι ο Δήμος και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις δεν έχουν το δικαίωμα να αποστείλουν τέτοιες καταγγελίες και ότι μόνο ο εισαγγελέας διατηρεί αυτό το δικαίωμα. Με βάση αυτό το "επιχείρημα" το δικαστήριο απέρριψε τις αιτιάσεις αυτές.

 

Επιπλέον, η άδεια εξόρυξης χορηγήθηκε από τη βουλγαρική κυβέρνηση χωρίς διαγωνισμό, παρά το γεγονός ότι τα μεταλλεία χρυσού είναι γνωστά εδώ και 3000 χρόνια (και ξανακαλύφθηκαν από τους αρχαιολόγους), ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Dundee το έχει ανακαλύψει πρώτη.

 

  • Συμφωνεί η Επιτροπή ότι υπάρχει σε αυτή την περίπτωση παράνομη κρατική ενίσχυση για την εν λόγω εταιρεία;

 

  • Συμφωνεί η Επιτροπή ότι υπάρχουν πολλές παραβάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης, την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και τις κρατικές ενισχύσεις; Αν ναι, τι μέτρα θα αναλάβει η Επιτροπή;