Η κοινωνική ένταξη και η ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας

Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε την Τρίτη 5 Ιουλίου 2016 μη νομοθετικό ψήφισμα για την κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας. Το ψήφισμα υπογραμμίζει τη σημασία της καταπολέμησης όλων των μορφών διακρίσεων, ξενοφοβίας και ρατσισμού, καθώς και τη σημασία της πρόσβασης των προσφύγων σε μαθήματα γλώσσας και προσανατολισμού, τα οποία θα παρέχουν ολοκληρωμένη εικόνα για τα θεμελιώδη δικαιώματα και αξίες της ΕΕ και για την κοινωνική ένταξη.

Σύμφωνα με την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, η ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας του κράτους υποδοχής όχι μόνο συμβάλλει στην αποκατάσταση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αλλά και μειώνει τις πιέσεις που δέχονται οι δημόσιοι προϋπολογισμοί, μετατρέποντάς τους σε νόμιμους φορολογούμενους που συνεισφέρουν στα δημόσια οικονομικά της χώρας υποδοχής. Ζωτικής σημασίας για την εύρεση εργασίας είναι όμως η έγκαιρη και δίκαιη αξιολόγηση των δεξιοτήτων τους, καθώς και η αναγνώριση και επικύρωση των προσόντων τους, υπογραμμίζουν οι ευρωβουλευτές.

"Η διευκόλυνση της ουσιαστικής πρόσβασης των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στη στέγαση, στην υγειονομική περίθαλψη, στην εκπαίδευση, στην κοινωνική προστασία και στην αγορά εργασίας, θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του αυτοσεβασμού τους", αναφέρει το ψήφισμα, ενώ τονίζει παράλληλα ότι "αυτή η προσέγγιση είναι και συμφέρουσα οικονομικά, δεδομένου ότι θα τους καθιστούσε αυτάρκεις, θα τους παρείχε οικονομική ανεξαρτησία και θα βοηθούσε στο να συνεισφέρουν με θετικό τρόπο στην κοινωνία, παρέχοντας στους πρόσφυγες τη δυνατότητα να συνεισφέρουν ενεργά στα φορολογικά έσοδα των κρατών".

Τα συστήματα κοινωνικής ένταξης αποτελούν μια δυναμική, αμφίδρομη καθώς και δισδιάστατη διαδικασία μεταξύ των προσφύγων και των κοινωνιών ένταξης και περιλαμβάνουν δικαιώματα και υποχρεώσεις και για τις δύο πλευρές, ενώ η ίδια η διαδικασία ένταξης προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή, σημειώνουν οι ευρωβουλευτές. H έγκαιρη και συνεχής παρέμβαση είναι καίριας σημασίας για τις προσπάθειες διασφάλισης της κοινωνικής ένταξης και ενσωμάτωσης των προσφύγων στην αγορά εργασίας και στις τοπικές κοινότητες, όσο το δυνατόν πιο ουσιαστικά, κάτι που βοηθά στην ελάττωση του κινδύνου να νιώσουν αργότερα αισθήματα απομόνωσης, ανεπάρκειας και μη προσαρμογής.

Yπενθυμίζει το Ευρωκοινοβούλιο ότι τα μέτρα έγκαιρης παρέμβασης θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την έγκαιρη συμμετοχή μέσω εθελοντισμού, πρακτικής άσκησης, καθοδήγησης και συμμετοχής στην κοινότητα. Αναγνωρίζει τη σημασία του έργου της κοινωνίας των πολιτών και των εθελοντικών οργανώσεων που παρέχουν υποστήριξη για την ενδυνάμωση, την ενσωμάτωση και την αυτοπεποίθηση όλων των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων κατά τη διάρκεια της συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας και πριν από αυτήν. Υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για να εκπαιδευτούν σωστά εκείνοι που εθελοντικά ασχολούνται με την ένταξη και την εκπαίδευση των προσφύγων κι επισημαίνει τη σημασία της καθιέρωσης και της δημιουργίας κοινωνικών δικτύων και δικτύων κοινοτήτων τόσο μεταξύ των προσφυγικών και μεταναστευτικών κοινοτήτων όσο και σε συνεργασία με αυτές, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους στην αγορά εργασίας.

Στο ψήφισμα τονίζεται ότι τα συστήματα κοινωνικής ένταξης θα πρέπει να εστιάζουν στην εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής.«Η εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής παίζει ουσιαστικό ρόλο στην επιτυχή ενσωμάτωση των προσφύγων». Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη να θεσπίσουν "σύστημα γλωσσικής εκμάθησης που θα συνδέει στενά την προαγωγή της γλωσσικής εκμάθησης σε γενικό και επαγγελματικό επίπεδο".

Το Ευρωκοινοβούλιο καλεί τους συστήματα κοινωνικής ένταξης να λαμβάνουν υπόψη τα ποσοστά ανεργίας στις εν λόγω περιοχές και να ισχύει ο εκάστοτε εθνικός κατώτατος μισθός θα πρέπει και για τους πρόσφυγες ώστε να μην ισχύει μισθολογικό ντάμπινγκ.Οι ευρωβουλευτές δηλώνουν αντίθετοι στην ιδέα της δημιουργίας ειδικών αγορών εργασίας για τους πρόσφυγες. Επειδή η ανεργία στην ΕΕ, και ιδίως η ανεργία των νέων και η μακροχρόνια ανεργία, παραμένουν σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα σε ορισμένες χώρες και περιφέρειες, "τα μέτρα ένταξης και ενσωμάτωσης που απευθύνονται στους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο δεν πρέπει να αντλούν οικονομικούς πόρους που προορίζονται για προγράμματα απευθυνόμενα σε άλλες μειονεκτούσες ομάδες", αλλά χρειάζεται να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότηση. «Απαιτούνται αυξημένες δημόσιες επενδύσεις και επιπλέον πόροι προκειμένου να παρασχεθεί, ως ζήτημα προτεραιότητας, στις τοπικές αρχές, στους κοινωνικούς εταίρους, στους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες, στην κοινωνία των πολιτών και σε εθελοντικές οργανώσεις άμεση χρηματοδοτική στήριξη για μέτρα που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της ταχείας ενσωμάτωσης των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας, μεταξύ άλλων για να προληφθούν κοινωνικές εντάσεις, ιδίως στις περιοχές με την υψηλότερη ανεργία».

Το κείμενο του εισηγητή Brando Benifei (Σοσιαλιστές, Ιταλία), σημειώνει ότι οι διαδικασίες για τη χορήγηση ασύλου και οι συνθήκες στην αγορά εργασίας διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα, ενώ αντίστοιχα υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των προσφύγων αναφορικά με την ηλικία τους, την εκπαίδευσή τους και τις δεξιότητές τους.

Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε το μη νομοθετικό ψήφισμα με 486 ψήφους υπέρ, 189 κατά και 28 αποχές.

Το ψήφισμα: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+REPORT+A8-2016-0204+0+DOC+XML+V0//EL

Θέση περιβαλλοντικών οργανώσεων για την προσφυγική κρίση.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που συνυπογράφουμε αυτό το κείμενο νοιαζόμαστε για τα κοινά. Στη δουλειά μας για την προστασία του περιβάλλοντος ο άνθρωπος κατέχει πάντα κεντρική θέση. Σε αυτό το πλαίσιο, οι οργανώσεις μας δεν θα μπορούσαν να μείνουν αμέτοχοι παρατηρητές στην κρίση που τώρα εξελίσσεται με τους δεκάδες χιλιάδες ξεριζωμένους ανθρώπους που βρίσκονται σε απελπιστική θέση στη χώρα  μας.

Η προσφυγιά είναι μια κατάσταση ανθρώπινης δυστυχίας που μπορεί να προκληθεί από μια σειρά αιτιών, μεταξύ των οποίων και περιβαλλοντικών. Οι πενήντα και πλέον χιλιάδες πρόσφυγες που τώρα βρίσκονται στην Ελλάδα είναι για τις οργανώσεις μας μια πραγματικότητα που αδικαιολόγητα εξελίχθηκε σε κρίση: ενώ θα έπρεπε να είναι καλοδεχούμενοι σε άμεσα οργανωμένους καταυλισμούς και ανοιχτές δομές φιλοξενίας, εντούτοις διαμένουν σε ένα χαοτικό σύνολο από «επίσημους» και άτυπους καταυλισμούς, σε δρόμους και λιμάνια, σε πλατείες και χωράφια. Τα κλειστά πλέον σύνορα της Ευρώπης εντείνουν την αγωνία και την απελπισία αυτών των ξεριζωμένων ανθρώπων. Με φωτεινές εξαιρέσεις λίγες, δυστυχώς, δομές φιλοξενίας, χιλιάδες άνθρωποι ζουν σε συνθήκες απαράδεκτες για ένα κράτος μέλος της ΕΕ που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Στην αντιμετώπιση αυτής της πρωτοφανούς κρίσης, και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις μας έχουν συμβάλει εθελοντικά, είτε συμμετέχοντας στη διάσωση ανθρώπων στο Αιγαίο, είτε προσφέροντας έμπρακτη βοήθεια για τη στοιχειώδη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των προσφύγων σε διάφορες περιοχές της χώρας, είτε με δράσεις απασχόλησης των παιδιών. Παράλληλα, στεκόμαστε αρωγοί και συμπαραστάτες στις ανθρωπιστικές μη κυβερνητικές οργανώσεις που κρατούν ψηλά τη σημαία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, σώζουν ζωές και δίνουν ελπίδα σε χιλιάδες ανθρώπους. Ο όρος «μη κυβερνητική οργάνωση» ή «οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών» είναι τιμητικός τίτλος για εμάς, καθώς το συστηματικό έργο που πολλές προσφέρουν για την προστασία του περιβάλλοντος, την ανθρώπινη ζωή και τα ανθρώπινα δικαιώματα έχει κρίσιμη σημασία για τον καλύτερο κόσμο, για τον οποίο αγωνιζόμαστε.

Αυτή τη στιγμή, θεωρούμε σημαντικό να τοποθετηθούμε για το προσφυγικό ζήτημα, καθώς όπως πλέον φαίνεται ξεκάθαρα οι πρόσφυγες θα μείνουν για αρκετό καιρό στην Ελλάδα και ο όποιος μελλοντικός σχεδιασμός θα πρέπει να λάβει υπόψη του το γεγονός αυτό.

Η ανθρωπιά και υποστήριξη που δείχνει η ελληνική κοινωνία είναι αξιοθαύμαστη και ομορφαίνει τον κόσμο μας. Ήρθε όμως η ώρα για δημιουργία από την πολιτεία οργανωμένων ανοιχτών δομών που θα παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες φιλοξενίας, περίθαλψης και ψυχολογικής υποστήριξης, εξοικείωση με την ελληνική κοινωνία και εκπαίδευση.

Σε αυτή την πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση, η οποία έρχεται να προστεθεί στην οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας, απευθύνουμε κάλεσμα στους φίλους των οργανώσεών μας για εθελοντική ηθική ή υλική υποστήριξη σε πρωτοβουλίες και δομές μέριμνας για τους πρόσφυγες. Παράλληλα, οι οργανώσεις μας θα προσπαθήσουν να εντάξουν στη δράση τους ενέργειες υποστήριξης προς τους πρόσφυγες και τις κοινωνίες που τους φιλοξενούν.

Απευθύνουμε επίσης έκκληση ανθρωπιάς προς την Πολιτεία, ώστε να μεριμνήσει άμεσα για την οργάνωση και διαχείριση κατάλληλων και επαρκών δομών που θα υποδεχθούν τους πρόσφυγες ως καλοδεχούμενους στη φιλόξενη χώρα μας.

Σε κάθε κρίση, κοινωνική ή ανθρωπιστική, μόνο η ανθρωπιά, η αγάπη και η αλληλεγγύη δίνουν λύση.

ΑΝΙΜΑ
ΑΡΧΕΛΩΝ
Δίκτυο Μεσόγειος SOS 
Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Καλλιστώ
MΟm 
Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
Οργάνωση Γη
Greenpeace 
WWF Ελλάς