E-003650/2012

 
Συμπληρώθηκαν 5 χρόνια από το ναυάγιο του Sea Diamond μέσα στον κόλπο της Καλντέρας της Σαντορίνης. Η Επιτροπή, απαντώντας στο παρελθόν σε ερωτήσεις συναδέλφων ευρωβουλευτών, θεωρούσε τις επιπτώσεις «προς το παρόν αμελητέες» - βασιζόμενη σε μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ[1], [2] - αλλά παρακινούσε να της γνωστοποιηθούν τυχόν νεότερα στοιχεία. Σύμφωνα με την απάντηση στη γραπτή ερώτηση E-1944/08 του κυρίου Παπαδημούλη, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πλοίο, εάν δεν ανελκυθεί και παραμείνει ως έχει, θα θεωρηθεί απόβλητο λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο πιθανής υποβάθμισης του περιβάλλοντος που μπορεί να προκαλέσει. Από τη νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων[3], προκύπτει ότι τα μεταφερόμενα εντός δεξαμενόπλοιου καύσιμα καθίστανται απόβλητα κατά την έννοια των ευρωπαϊκών οδηγιών από τη στιγμή που διαρρεύσουν στη θάλασσα έπειτα από ναυάγιο και δεν μπορούν πλέον να είναι εμπορικώς εκμεταλλεύσιμα. Μελέτη[4] του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης όχι μόνο κατέγραψε την κατάσταση μια δεδομένη χρονική στιγμή (2011) αλλά κι εκτίμησε μελλοντικές περιβαλλοντικές συνέπειες, έτσι ώστε να μπορέσει να ακολουθηθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία αποκατάστασης της περιοχής. Η μελέτη καταλήγει στο ότι «Η επιβάρυνση που έχει επιφέρει στην περιοχή είναι σαφής και μοναδικός τρόπος αποτροπής της συνέχισής της αποτελεί η απομάκρυνσή του. Κάθε άλλη καθυστέρηση ή ενέργεια θα έχει ως αποτέλεσμα την οικολογική, και όχι μόνον, καταστροφή της Καλντέρας». Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ναυάγιο βρίσκεται κρεμασμένο σε μία απότομη πλαγιά του βυθού στα 120 μέτρα, με κίνδυνο κάθε στιγμή να ολισθήσει και να φτάσει στα 280 μέτρα βάθος, με δραματικές συνέπειες για το ιδιαιτέρου κάλλους φυσικό περιβάλλον του νησιού που αποτελεί και μοναδικό ευρωπαϊκό φυσικό πλούτο και καθιστώντας την ανέλκυση πιο δύσκολη έως ανέφικτη, ερωτάται η Επιτροπή:
1.    Ποιος είναι ο κρίσιμος χρόνος για να θεωρηθεί το ναυάγιο «στερεό απόβλητο» και να υπάρχει ενδεχόμενο παράβασης της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ[5] περί των στερεών αποβλήτων;
2.    Θεωρεί επαρκείς τις ενέργειες των ελληνικών αρχών μέχρι σήμερα; Αν όχι, θα προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες, ώστε να υποχρεωθεί η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει δράση και να ληφθούν μέτρα για την απομάκρυνση – ανέλκυση του ναυαγίου ώστε να προστατευθεί το θαλάσσιο οικοσύστημα της Καλντέρας;


 

[1]     Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών
[2]     H-0748/08, H-0037/10, E-1944/08
[3]     υπόθεση C-188/07/24.06.2008
[4]     http://ecoanemos.files.wordpress.com/2011/03/cf83cf85ceb3cebaceb5cebdcf84cf81cf89cf84ceb9cebaceb1_ceb1cf80cebfcf84ceb5cebbceb5cf83cebcceb1cf84ceb1_sea_diamond_25-02-2011.pdf
[5]     Οδηγία 2006/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Απριλίου 2006 περί των στερεών αποβλήτων, ΕΕ L 114 της 27.4.2006.

 


Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής

25.6.2012

 

 

Ένα ναυάγιο που έχει εγκαταλειφθεί λόγω ατυχήματος μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει απορριφθεί και, επομένως, εμπίπτει στον ορισμό των αποβλήτων του άρθρου 3 σημείο 1 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ[1] για τα απόβλητα (Οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα -WFD). Δυνάμει του άρθρου 13 της οδηγίας- πλαίσιο για τα απόβλητα, τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι κατά τη στιγμή της βύθισης οι ελληνικές αρχές έλαβαν τα αναγκαία μέτρα για την άντληση του καυσίμου που μετέφερε το πλοίο ώστε να αποφευχθεί η βλάβη στο θαλάσσιο περιβάλλον. Πέντε έτη μετά, δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι την παρούσα στιγμή το ναυάγιο αποτελεί κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον.

Επιπλέον, η Επιτροπή στηρίζει πλήρως τις εργασίες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και ενθαρρύνει την έναρξη ισχύος της Σύμβασης του Ναϊρόμπι για την ανέλκυση ναυαγίων [2]. Η Σύμβαση για την ανέλκυση ναυαγίων προβλέπει σταθερή νομική βάση για τα παράκτια κράτη που ανελκύουν ή έχουν ανελκύσει, από τις παράκτιες ζώνες, ναυάγια τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας ή το θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον ή και τα δύο.



[1]     ΕΕ L 312 της 22.11.2008

[2]     Διεθνής Σύμβαση του Ναϊρόμπι για την ανέλκυση ναυαγίων· εγκρίθηκε στις 18/5/2007 (IMO), εκκρεμεί η κύρωση

 

 E-005190/2012

 
Χωρίς προστασία κινδυνεύουν να μείνουν οι σημαντικότερες ελληνικές περιοχές του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000, καθώς οι Φορείς Διαχείρισης που ιδρύθηκαν για έναν αριθμό περιοχών πριν δέκα περίπου χρόνια, αδυνατούν να χρηματοδοτηθούν πλέον από δημόσια κονδύλια. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις εκπροσώπου του ελληνικού Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) σε επιστημονική ημερίδα που διοργανώθηκε πρόσφατα στην Αθήνα[1], θα απαιτούνταν 270,5 εκατ. ευρώ ανά έτος για μισθούς, υποδομές, έργα διατήρησης και διαχείρισης, παρακολούθηση, φύλαξη, ενημέρωση για την προστασία και διαχείριση των περιοχών του ελληνικού Δικτύου κτλ. «Είναι απίθανο να διατεθεί ένα τέτοιο κονδύλι, αυτή τη στιγμή από τη χώρα μας για τον συγκεκριμένο σκοπό», τόνισε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του Υπουργείου. Όπως επίσης επισήμανε, το δίκτυο των Τόπων Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) καθώς και των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) χρειάζεται επιμέρους συμπληρώσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στο Δίκτυο των θαλασσίων Τόπων Κοινοτικής Σημασίας, όπου υπάρχουν πολλά κενά.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1.    Έχει ενημέρωση από τις ελληνικές αρχές για τα προβλήματα χρηματοδότησης του συστήματος προστασίας των περιοχών του Δικτύου Natura 2000; Γνωρίζει για τα κενά στο Δίκτυο των θαλασσίων Τόπων Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ);
2.    Συμφωνεί ότι η ελλιπής προστασία και χρηματοδότηση αυτών των περιοχών παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία, και ιδιαίτερα την Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ; Συμφωνεί ότι αυτή η εξέλιξη αντιβαίνει προς τις κατευθύνσεις της πρόσφατα υιοθετηθείσας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα έως το 2020;
3.    Αν ναι, τι μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να στηρίξει το κράτος μέλος, με στόχο τη συνέχιση της λειτουργίας του συστήματος προστασίας των περιοχών του Δικτύου Natura 2000;
4.    Έχει αξιοποιήσει η Ελλάδα αποτελεσματικά υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πόρους για την προστασία και διαχείριση των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και γενικότερα της βιοποικιλότητας της χώρας;


[1]     http://www.tovima.gr/society/article/?aid=458798

 

 

Απάντηση του κ. Potočnik  εξ ονόματος της Επιτροπής

28.6.2012

 

Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν κοινοποιήσει στην Επιτροπή προβλήματα σχετικά με τη χρηματοδότηση των περιοχών Natura 2000. Ωστόσο, η Επιτροπή γνωρίζει ότι υπάρχουν ορισμένες σημαντικές ελλείψεις, ιδίως όσον αφορά τη λειτουργία των φορέων διαχείρισης που αναφέρει το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου, και έχει επανειλημμένα καλέσει τις ελληνικές αρχές να τις αντιμετωπίσουν, ιδίως με την καλύτερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ και τον προσδιορισμό κατάλληλων μηχανισμών για την εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των φορέων διαχείρισης. Η Επιτροπή γνωρίζει επίσης τα κενά που παρουσιάζει ο καθορισμός θαλάσσιων περιοχών Natura 2000 από την Ελλάδα και παρακολουθεί τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο πλαίσιο της θαλάσσιας μεσογειακής βιογεωγραφικής περιοχής.

Λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής χρηματοδότησης που απαιτείται για τη χρηστή διαχείριση των περιοχών Natura 2000, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2020, η Επιτροπή έχει καθορίσει τη νέα στρατηγική για τη χρηματοδότηση του Natura 2000 σε ένα πρόσφατο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της[1]. Κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής αυτής είναι η ανάπτυξη από τα κράτη μέλη πλαισίων δράσεων προτεραιότητας, που προβλέπονται βάσει του άρθρου 8 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ[2], τα οποία προορίζονται να χρησιμεύσουν ως μέσα σχεδιασμού για την ενίσχυση της ένταξης της χρηματοδότησης του Natura 2000 στη χρήση των σχετικών χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ. Ενόψει του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, για την έγκαιρη κατάρτιση των πλαισίων δράσεων προτεραιότητας.

Μια εκτενής αξιολόγηση της χρήσης της υφιστάμενης συγχρηματοδότησης της ΕΕ για τη διατήρηση της φύσης μπορεί να παρασχεθεί μόνο μετά το τέλος της τρέχουσας περιόδου προγραμματισμού. Ωστόσο, στα πλαίσια δράσεων προτεραιότητας θα περιλαμβάνεται επίσης επισκόπηση της υπάρχουσας πείρας όσον αφορά τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ.



[1]     http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/financing/docs/financing_natura2000.pdf

[2]     Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, ΕΕ L 206 της 22.7.1992.

 

  30/3/2012

Στην περιοχή Βαθυπέδου Αμμουδιάς και Βαλανιδορράχης, στην Περιφέρεια Ηπείρου της Ελλάδας προωθείται η κατασκευή ενός αποστραγγιστικού–αρδευτικού έργου έκτασης περίπου 7.000 στρεμμάτων που περιλαμβάνει σήραγγα 280 μ. και απειλεί το δέλτα του ποταμού Αχέροντα. Η περιοχή αυτή έχει ενταχθεί στο Δίκτυο NATURA 2000 (ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας, GR2140001), έχει θεσμοθετηθεί ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης με Περιφερειακές Ζώνες και έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή ΖΕΠ (GR2120008) λόγω της σημαντικότητάς της για τα πουλιά.
 
Σε αυτή φωλιάζουν είδη πουλιών σημαντικά σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ενώ φιλοξενεί 11 ιθαγενή είδη ψαριών του γλυκού νερού, μερικά από αυτά εξαιρετικά σπάνια και αυστηρώς προστατευόμενα. Σύμφωνα με τις επιταγές της Οδηγίας 2000/60, πριν την κατασκευή ενός τέτοιου έργου σε μια οικολογικά ευαίσθητη περιοχή, πρέπει να έχει προηγηθεί ένα σχέδιο συνολικής διαχείρισης των υδάτων, που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες τόσο των ανθρώπινων κοινωνιών όσο και των οικουστημάτων.
 
Επτά περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλουν ότι οι περιβαλλοντικοί όροι δε διασφαλίζουν ούτε την ακεραιότητα των ελάχιστων υγροτοπικών εκτάσεων που θα επιβιώσουν μετά την ολοκλήρωση των έργων αποξήρανσης, αλλά ούτε και την επιβίωση προστατευόμενων ειδών και σημαντικών βιοτόπων. Καταγγέλουν επίσης, επιστημονικές ελλείψεις της ΜΠΕ και νομικές πλημμέλειες τόσο της πράξης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, όσο και της γενικότερης διαδικασίας, που ακολουθείται για την προώθηση του έργου .
 
  1. Έχει ενημέρωση από τις ελληνικές αρχές για το συγκεκριμένο έργο;
  2. Θεωρεί πως η διεξαγωγή του είναι σύμφωνη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους οικοτόπους (92/43), τα πουλιά (2009/147) και τα νερά (2000/60); Αν όχι, τι μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να αποτρέψει μη-αντιστρέψιμες περιβαλλοντικές βλάβες;
  3. Είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τις ελληνικές αρχές για την επεξεργασία εναλλακτικών σχεδίων που θα διασφαλίζουν την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπινων κοινωνιών; 
 ______________________________
Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?aID=1423