green-radio

Νίκος Χρυσόγελος στα Χανιά

Να ενισχυθεί η κοινωνική και οικολογική καινοτομία με πρωτοβουλία πολιτών και Δήμων

Στο πλαίσιο της επίσκεψης του στην Κρήτη και συναντήσεων του με φορείς του νησιού, ο Νίκος Χρυσόγελος, πρώην ευρωβουλευτής των Πράσινων, συν-επικεφαλής των «ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ», είχε συνάντηση με τον Δήμαρχο Χανίων Τάσο Βάμβουκα, επισκέφθηκε το Πολυτεχνείο Κρήτης, ενώ συμμετείχε το Σάββατο 1/11, ως ομιλητής, στην ημερίδα που διοργάνωσε η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης με θέμα  “Ενέργεια στην Κρήτη και δυνατότητες δημιουργίας ενεργειακών συνεταιρισμών για παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές”. Ο Νίκος Χρυσόγελος είχε επίσης συνεργασία με μέλη και φίλους των «ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» από την ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Στην συνάντηση του με ενεργούς πολίτες, ο Νίκος Χρυσόγελος κάλεσε σε συστράτευση όσους/όσες επιθυμούν να αγωνιστούν για ένα διαφορετικό μοντέλο και κυρίως περιεχόμενο πολιτικής, που προωθεί ουσιαστικές αλλά κοινωνικά δίκαιες αλλαγές, που ενισχύει τον κοινωνικό και πολιτικό διάλογο, που προσφέρει λύσεις και συμβάλλει έμπρακτα στην ενίσχυση καλών πρακτικών και πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των μεγάλων σημερινών προβλημάτων

Σημαντικός ο ρόλος Πολυτεχνείου Κρήτης για βιωσιμότητα, καινοτομία, πράσινη οικονομία

Ο Νίκος Χρυσόγελος επισκέφθηκε την Τετάρτη 29/10 το Πολυτεχνείο Κρήτης και είχε συνάντηση με τον αναπληρωτή πρύτανη κ. Ν. Νικολαϊδη, τον Κοσμήτορα κ Γ. Καρατζά και τον αναπληρωτή καθηγητή κ Θ. Τσούτσο. Συζήτησαν θέματα που απασχολούν το Πολυτεχνείο Κρήτης καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, την ενέργεια, την έρευνα-τεχνολογία και καινοτομία και γενικότερα σχετικά με δυνατότητες συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες για την προώθηση μιας βιώσιμης ευημερίας. Αντάλλαξαν, επίσης, απόψεις για την δυνατότητα συμμετοχής των φοιτητών σε ενεργειακούς συνεταιρισμούς, την αποτελεσματική αξιοποίηση ευρωπαϊκών πολιτικών, όπως είναι η “Εγγύηση για τη Νεολαία”, για τη συνέχιση της εκπαίδευσης και κατάρτισης των νέων και ένταξή τους στην εργασία. Είχε προηγηθεί συνάντηση του Νίκου Χρυσόγελου και με φοιτητές.

Αναλυτικά για την επίσκεψη στο Πολυτεχνείο: http://prasinoi.gr/polytexneio-kritis/

Πρόταση για εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου από την κρίση με πρωτοβουλία της κοινωνίας

Με τον Δήμαρχο Χανίων αλλά και με ενεργούς πολίτες των Χανίων, ο Νίκος Χρυσόγελος συζήτησε την πρόταση των «ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» για ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση που θα διαμορφωθεί από την κοινωνία, μέσα από έναν ευρύ διάλογο σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Παρά την κρίση, υπάρχουν σημαντικές δημιουργικές πρωτοβουλίες φορέων αλλά απουσιάζει η συγκρότηση ενός συνεκτικού σχεδίου. Ο Δήμος Χανίων σε συνεργασία με τους άλλους Δήμους της ευρύτερης περιοχής και την κοινωνία των πολιτών μπορούν να διαμορφώσουν και να προωθήσουν από κοινού - σε τοπικό επίπεδο - ένα σχέδιο στρατηγικής που θα δένει αρμονικά δημοσιονομικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους. Τα κόμματα φαίνεται ότι δεν είναι σε θέση να συμβάλλουν στην πραγματική – και όχι εικονική – έξοδο της χώρας από την βαθιά, πολλαπλή κρίση. Άλλα προβάλλουν μια εικόνα που δεν υπάρχει, άλλα υπόσχονται επιστροφή στον «παράδεισο» της πριν το 2008 εποχής (που ήταν όμως ψεύτικος και μας οδήγησε στην χρεοκοπία), άλλα  παραμένουν σε μια επικοινωνιακή και διαδικαστική παρουσία.

Για μια βαθιά αλλαγή που ξεκινάει από τον Δήμο και την κοινωνία

Στην συνάντηση του Νίκου Χρυσόγελου με τον Δήμαρχο Χανίων Τάσο Βάμβουκα συζητήθηκαν οι πρωτοβουλίες που μπορεί να πάρει η αυτοδιοίκηση για την αντιμετώπιση των εκρηκτικών σήμερα κοινωνικών προβλημάτων, με ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στην αναγκαία κοινωνική, πολιτική και οικονομική μεταρρύθμιση. Συζητήθηκαν, επίσης, η προσπάθεια που καταβάλει ο Δήμος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλά σχολεία - αλλά και η εκπαιδευτική κοινότητα γενικότερα – αλλά και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων φορέων (εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές, αυτοδιοίκηση, γειτονιά) στο πλαίσιο ολοκληρωμένων αλλά και καινοτόμων παρεμβάσεων για την αναβάθμιση των σχολείων και την δημιουργία βιώσιμων γειτονιών.    

Ο Νίκος Χρυσόγελος πρότεινε στον Δήμο να συμμετάσχει ενεργά και ουσιαστικά στο Δίκτυο ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΟΛΕΩΝ. Διαβεβαίωσε τον Δήμαρχο για την δέσμευση των «ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» να συνεχίσουν να καταθέτουν δημιουργικές προτάσεις σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, να συμβάλλουν στη μεταφορά καλών πρακτικών και εμπειριών, να συμμετέχουν σε κοινές προσπάθειες για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών, την κοινωνική συνοχή καθώς και την οικολογική αναζωογόνηση γειτονιών των Χανίων.  Το γεγονός ότι ο χώρος ταφής των απορριμμάτων γεμίζει σύντομα, κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες για ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με έμφαση σε δράσεις μείωσης – αποφυγής παραγωγής απορριμμάτων καθώς διαλογής στην πηγή για κομποστοποίηση κι ανακύκλωση, όπως εξάλλου προβλέπουν ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για την διαχείριση των απορριμμάτων στην Κρήτη  και οι δεσμεύσεις από την ευρωπαϊκή κι εθνική νομοθεσία.

Ο Νίκος Χρυσόγελος επισήμανε ότι οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» είναι στο πλευρό του Δήμου στο θέμα της αποκατάστασης της οροφής της Παλιάς Αγοράς σε συνδυασμό με την εφαρμογή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κατάλληλα προσαρμοσμένων στο αρχιτεκτονικό περιβάλλον. Είναι σημαντικό ότι γίνεται αντίστοιχη δουλειά και έρευνα στο Πολυτεχνείο και στο ΤΕΙ.

Σχετικά με το ενεργειακό, γενικότερα, οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ- ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» πρότειναν στον Δήμαρχο Χανίων μια σειρά – κοινών - πρωτοβουλιών με φορείς για θέματα προστασίας του κλίματος, προώθησης της εξοικονόμησης ενέργειας μέσα από ολοκληρωμένες παρεμβάσεις αλλά και δραστηριοτήτων ενημέρωσης με στόχο την δημιουργία ενεργειακών συνεταιρισμών σε διάφορα επίπεδα. Παρόμοιες προσπάθειες μπορούν να βοηθήσουν τους πολίτες να πάρουν την υπόθεση της ανανεώσιμης ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας στα χέρια τους. Οι περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί στόχοι μπορεί να συνδεθούν με την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, να μένει δηλαδή σε τοπικό επίπεδο ο πλούτος που παράγεται από την ενέργεια - εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως - που φεύγουν σήμερα από την Κρήτη, κυρίως για την αγορά πετρελαίου.

Ημερίδα για το ενεργειακό στην Κρήτη και τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς

Ο Νίκος Χρυσόγελος συμμετείχε ως ομιλητής στην ημερίδα για το ενεργειακό και τις δυνατότητες δημιουργίας ενεργειακού συνεταιρισμού που διοργάνωσε με επιτυχία η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης, στις 1 Νοεμβρίου, στο Κολυμπάρι. Επεσήμανε ότι η κλιματική αλλαγή, την οποία ήδη ζούμε, η ρύπανση του περιβάλλοντος και το μεγάλο κόστος που συνεπάγεται ο σημερινός τρόπος παραγωγής και κατανάλωσης της ενέργειας, μας υποχρεώνει σε βαθιές αλλαγές. Πρέπει μέχρι το 2050 να έχουμε απεξαρτηθεί από το πετρέλαιο και την πυρηνική ενέργεια και να στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά αυτό πρέπει να γίνει με κοινωνικά ισορροπημένο τρόπο. Πρότεινε 4 συνεργατικές παρεμβάσεις σε ενεργειακά θέματα:

- Δημιουργία ενός ενεργειακού συνεταιρισμού παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, με πραγματική και δημοκρατική συμμετοχή των ενδιαφερομένων πολιτών και στη βάση των 7 αρχών των σύγχρονων συνεταιρισμών. Ο συνεταιρισμός αυτός θα μπορούσε είτε να αγοράσει κάποιες υπάρχουσες εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είτε να προχωρήσει σε δικές του επενδύσεις με βάση περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια. Τα οικονομικά οφέλη θα μπορούν έτσι να διαχέονται στην τοπική κοινωνία και να στηρίζουν κοινωνικές ανάγκες και δομές.

- Δημιουργία σε πιλοτικό επίπεδο ενεργειακών συνεταιρισμών μαθητών, εκπαιδευτικών, γονιών και περιοίκων σε επίπεδο σχολείου που θα συμβάλλουν στην αντισεισμική θωράκιση, την ενεργειακή και οικολογική αναβάθμιση του σχολείου, τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση της γειτονιάς για μείωση της σπατάλης ενέργειας.

- Δημιουργία συνεταιρισμού με πρωτοβουλία των φοιτητών στο Πολυτεχνείο που θα συμμετάσχει στην δημιουργία πάρκου φωτοβολταϊκών και γενικότερα στην υλοποίηση του σχεδίου για το Πράσινο Πανεπιστήμιο.

- Δημιουργία αυτοδιοικούμενου οικοδομικού συνεταιρισμού με τη συμμετοχή άνεργων – ή και όχι μόνο – μηχανικών, οικοδόμων, τεχνιτών που, σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες κτιρίων και τον Δήμο, θα προωθήσει την ενεργειακή και οικολογική αναζωογόνηση κτιρίων και γειτονιών των Χανίων και άλλων περιοχών. 

cf81cebfcebcceb1

 

Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ»  για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Φτώχειας

Από τον Ιούνιο του 2010 όταν οι αρχηγοί κρατών της ΕΕ υιοθέτησαν την Στρατηγική Ευρώπη 2020, που μεταξύ άλλων προέβλεπε μείωση του αριθμού των φτωχών κατά 20.000.000 μέχρι το 2020, στους ήδη ευρισκόμενους στα όρια της φτώχειας ήρθαν να προστεθούν τουλάχιστον  7.000.000. Ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, υπολογίζεται ότι 120.000.000 άνθρωποι στην ΕΕ - ένας στους τέσσερις ενήλικες και πάνω από ένα στα τέσσερα παιδιά - αντιμετωπίζουν ή διατρέχουν τον κίνδυνο της φτώχειας. Οι συνθήκες εργασίας γίνονται όλο και πιο επισφαλής.

35,7% του ελληνικού πληθυσμού ζει σε κίνδυνο ή σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Η κοινωνική πραγματικότητα της κρίσης είναι ένα μέλλον χωρίς αύριο. Η λιτότητα φέρνει νέα λιτότητα, η φτώχεια μεταφέρεται δυναμικά και πολλαπλασιάζεται πλήττοντας πολλά άτομα σε πολλά επίπεδα, παγιδεύοντας τα σε ένα φαύλο κύκλο, από τον οποίο είναι δύσκολο να ξεφύγουν.

Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα» σε 13 δήμους της χώρας, όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση, η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας, 17 Οκτωβρίου, έρχεται να αναδείξει την πραγματικότητα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στη χώρα, μακριά από προσχηματικές εξαγγελίες, αποσπασματικού χαρακτήρα, περιορισμένου προϋπολογισμού, αναντίστοιχες με τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες.

Παρά τη βαθιά κοινωνικοοικονομική κρίση, η Ελλάδα δεν έχει μία ολοκληρωμένη στρατηγική για μείωση της φτώχειας, ούτε είχε υποβάλει σχετικό σχέδιο για την υλοποίηση του στόχου της μείωσης του αριθμού των φτωχών κατά 400.000 άτομα μέχρι το 2020, σύμφωνα με την υιοθετημένη Ευρωπαϊκή Στρατηγική «Ευρώπη 2020». Για να πετύχει μέχρι το 2020 η Ελλάδα τους στόχους της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020»  πρέπει να μειώσει τον αριθμό των φτωχών κατά 1.000.000 μέχρι το έτος αναφοράς (2020), όπως έχει επισημάνει και ο Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων Laszlo Andor, σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή των Πράσινων Ν. Χρυσόγελου.

Στην Ελλάδα της κρίσης, της ανεργίας και της φτώχειας, οι δράσεις άμεσης ανακούφισης πρέπει να είναι προτεραιότητα και να συνοδεύονται από ένα καλά σχεδιασμένο -και σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - πλέγμα μέτρων κοινωνικής πολιτικής. Για να είναι αποτελεσματικά τα άμεσα μέτρα ανακούφισης – και να μην διατηρούν απλώς την φτώχεια σε «ανεκτά» επίπεδα -πρέπει να εντάσσονται σε με μια συνεκτική, δίκαιη, ενεργητική στρατηγική για την εξάλειψη της φτώχειας που πηγαίνει πέρα από επιδόματα και πρακτικές «ελεημοσύνης». Η στρατηγική αυτή δεν μπορεί να διαμορφωθεί στα υπουργεία ή έστω από τα κόμματα, αλλά απαιτεί την ουσιαστική συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, της αυτοδιοίκησης, των ερευνητών καθώς και την αξιοποίηση υπάρχουσας εμπειρία άλλων χωρών και κοινωνικών φορέων. Πρέπει να στοχεύει στην ενεργοποίηση των πολιτών, στην κοινωνική και οικολογική καινοτομία αλλά και να γίνει η προτεραιότητα στο πλαίσιο του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης 2014-2020. Είναι η ώρα για μια ευρεία κινητοποίηση όλων των φορέων και των δημιουργικών δυνάμεων για μια αποτελεσματική στρατηγική για εξάλειψη της φτώχειας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αναλυτικά για την φτώχεια και την αναγκαία στρατηγική εξάλειψης της φτώχειας

Η Κομισιόν αναγνωρίζει την ξέφρενη πορεία των δεικτών, δηλώνοντας πως «φτωχοί» και «αποκλεισμένοι» στην Ελλάδα είναι σήμερα περισσότεροι. Η αναγνώριση, όμως, αυτής της απίστευτης εξέλιξης στην ελληνική κοινωνία από τα πιο επίσημα χείλη, καθιστά περισσότερο από ποτέ αναγκαία τη συνεργασία όλων των κοινωνικών εταίρων, της κοινωνίας των πολιτών, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των αρμόδιων υπουργείων ώστε να  σχεδιαστούν πολιτικές που θα αναστρέψουν αυτή την πορεία. Η Ελλάδα έπρεπε να έχει προετοιμάσει μια στρατηγική για την αντιμετώπιση της φτώχειας, μιας και πλέον η κατάσταση είναι εκρηκτική. Αντίθετα η κρίση αναδεικνύει σταθερά και ακόμη εντονότερα τον υπολειμματικό χαρακτήρα της κοινωνικής και προνοιακής πολιτικής, τις υπολειτουργούσες υπηρεσίες, τις άστοχες και μη εξειδικευμένες παρεμβάσεις. Αποσπασματικές ανακοινώσεις επιδοματικού τύπου για «κοινωνικά μερίσματα» του «πρωτογενούς πλεονάσματος», το «επίδομα θέρμανσης» κ.λπ., φυσικά δεν αποτελούν μέτρα κοινωνικής πολιτικής ή πολιτικής αντιμετώπισης της φτώχειας ή έστω της ενεργειακής φτώχειας.

Η προοπτική μη επίτευξης των στόχων στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού έχει καταγραφεί άλλωστε τόσο σε εκθέσεις που έχει υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το «ευρωπαϊκό εξάμηνο» όσο και στην έκθεση κοινωνικών επιπτώσεων από την πολιτική εφαρμογής λιτότητας. Ειδικότερα, στα μέτρα πολιτικής που προτείνονται στα Κράτη-Μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, υπογραμμίζεται πως παράλληλα με την προσπάθεια επίτευξης δημοσιονομικών στόχων απαιτείται με την ίδια προσήλωση τα Κράτη να προσπαθούν να διαχειριστούν την αυξανόμενη ανεργία και να πάρουν μέτρα και να προχωρήσουν σε δαπάνες για να αντιμετωπίσουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Η αξία των ποσοτικών στόχων στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» δεν γίνεται να εκλαμβάνεται αόριστα και ατελώς ως πολιτική κινητοποίηση και διοικητική εγρήγορση, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Στην Ελλάδα της κρίσης, της ανεργίας και της φτώχειας, οι δράσεις άμεσης ανακούφισης πρέπει να είναι προτεραιότητα και να συνοδεύονται από ένα καλά σχεδιασμένο -και σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο- πλέγμα μέτρων κοινωνικής πολιτικής.

Οι Πράσινοι έχουν προτείνει, μεταξύ άλλων, μια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δίκαιη πολιτική Βασικού Εισοδήματος, η οποία θα ενθαρρύνει την περαιτέρω κοινωνική ένταξη των ατόμων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο,   μειώνοντας το υπάρχον χάσμα, βοηθώντας στην εξισορρόπηση των εισοδηματικών ανισοτήτων καθώς και στην άμβλυνση των κοινωνικών και φυλετικών εντάσεων  που δημιουργούνται από την οικονομική μετανάστευση. Το Βασικό Εισόδημα θα μπορούσε να ενθαρρύνει τρόπους ζωής που έχουν λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον και να υποστηρίξει την αναγκαία οικολογική μετάβαση. Στο πλαίσιο του «Βασικού Εισοδήματος» μπορεί να ενταχθούν μην «επιδοματικές» λογικές, όπως η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, η βελτίωση του δημόσιου συστήματος συγκοινωνιών ώστε να μειωθεί η χρήση ΙΧ, δίκαια πρόσβαση όλων σε ένα αποτελεσματικό σύστημα υγείας κα που πέρα από θετικές κοινωνικές επιδράσεις βελτιώνουν και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα δημόσια οικονομικά.

Φυσικά, το «Βασικό Εισόδημα Χωρίς Προαπαιτούμενα» - ως ένα σύστημα καθολικής εφαρμογής, πληρωτέο σε κάθε άτομο χωρίς προαπαιτούμενα και επαρκές ώστε να εξασφαλίζει μια αξιοπρεπή ύπαρξη και πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία - χρειάζεται περαιτέρω μελέτη και πειράματα για να αποδείξει την πρακτικότητά του και να εξερευνηθούν διαφορετικά μοντέλα εφαρμογή του. Τοπικές ομάδες, πολιτικά κόμματα, ιδρύματα, ακαδημαϊκοί, η κοινωνία των πολιτών πρέπει να συνεργάζονται για την υποστήριξη πρωτοβουλιών για το βασικό εισόδημα ως ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας κοινωνικής, βιώσιμης και με κοινωνική συνοχή Ευρώπης για όλους.

Ζούμε το πέμπτο έτος ύφεσης και σοβαρό τμήμα του πληθυσμού ζει πλέον σε κατάσταση φτώχειας και αποκλεισμού. Ένα αυταρχικό οικονομολογιστικό μοντέλο που διαλύει τις κοινωνικές σχέσεις και το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο δεν είναι αποδεκτό και οδηγεί σε δημοκρατική απονομιμοποίηση και όχι σε μεταρρύθμιση με τη στήριξη της κοινωνίας. Η δημοσιονομική εξυγίανση από μέσο για βελτίωση της βιωσιμότητας της κοινωνίας και της ζωής των μελλοντικών γενεών έχει μετατραπεί σε εργαλείο καταστροφής της ζωής των πολιτών. Έχει αναδειχθεί σε αυτοσκοπό στο πλαίσιο μιας κυνικής λογιστικής υπόθεσης, που αποτυγχάνει τελικώς να προωθήσει ισορροπημένα μέτρα που να έχουν ένα κοινωνικά δίκαιο αποτέλεσμα.

Είναι γεγονός ότι ως κοινωνία των πολιτών έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες αλληλεγγύης αλλά δεν έχουμε προχωρήσει, αξιοποιώντας και την εμπειρία των ευρωπαϊκών δικτύων καταπολέμησης της φτώχειας, σε ένα πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων για τα θέματα της φτώχειας. Κοινωνική αλληλεγγύη, όμως, δε σημαίνει φιλανθρωπία και ελεημοσύνη. Η φιλανθρωπία λειτουργεί αποκλειστικά ως ανακούφιση, ανακούφιση των αναγκών του ευεργετούμενου και των ενοχών του ευεργέτη. Η εξασφάλιση μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης, κοινωνικής συμμετοχής, αλληλεγγύης και συλλογικής ανάπτυξης, αλλά και της διατήρησης και ανάπτυξης του κοινωνικού κεφαλαίου απαιτεί μία ενεργοποιό κοινωνική αντίδραση, η οποία θα υποστηρίζει την οικοδόμηση ενός κοινωνικού κράτους, το οποίο θα απαιτεί μια πιο δίκαιη κατανομή των κοινωνικών αγαθών και ευκαιριών.

Η εξασφάλιση μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης, κοινωνικής και πολιτικής συμμετοχής, αλληλεγγύης και συλλογικής ανάπτυξης, αλλά και της διατήρησης και ανάπτυξης του κοινωνικού κεφαλαίου, πρέπει να αποτελέσει κεντρικό πολιτικό στόχο. Είναι απαραίτητη, λοιπόν, μια ενεργός κοινωνική πολιτική, η οποία θα οικοδομήσει ένα κοινωνικό κράτος, το οποίο θα εξασφαλίζει μία πιο δίκαιη διανομή των κοινωνικών αγαθών και ευκαιριών. Επαρκείς και ικανοποιητικές λύσεις με προοπτική, θα πρέπει να απαντήσουν κοινωνικές, οικολογικές, πολιτιστικές και οικονομικές ανάγκες, στη βάση της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης, μακριά από ατομικιστικές στείρες λογικές.

Μία οικονομία της αλληλεγγύης, οικολογικά, κοινωνικά και πολιτιστικά συμβατή φαίνεται να είναι όχι μόνο λογική και αυτονόητη, αλλά και, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, η μόνη εφικτή και επείγουσα απάντηση στα επαπειλούμενα και συσσωρευμένα κοινωνικά προβλήματα, ιδιαίτερα αυτά του κοινωνικού αποκλεισμού και της ανεργίας.

Ανακούφιση της κοινωνίας, ναι αλλά πώς;

Με αφορμή την παρουσία Τσίπρα στην ΔΕΘ και το βιβλίο της NaomiKlein

Του Ν. Χρυσόγελου

Πρώην ευρωβουλευτή των Πράσινων /

Συν-επικεφαλής «ΠΡΑΣΙΝΟΙ - ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ»

Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση προσπαθεί απελπισμένα να πείσει ότι μπήκαμε στην τελική ευθεία για να ζήσουμε όλοι καλά και εμείς καλύτερα. Μια εικονική πραγματικότητα που δεν μπορεί να ξεγελάσει πολλούς. Ναι σίγουρα αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει, και γιατί όχι και αυτή η κυβέρνηση, αν και έχει γίνει περίπου εθνικό σπορ τα κόμματα της αντιπολίτευση να ζητάνε συνεχώς εκλογές. Καλύτερο, όμως, θα ήταν να υπάρξει μια ευρύτερη συνεννόηση για τις αλλαγές που απαιτούνται αφού ούτε το πρόγραμμα της κυβέρνησης θα βγει, αλλά ούτε μια νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αυτοδύναμη ή όχι, θα είναι σε θέση να λύσει τα συσσωρευμένα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Η μη ύπαρξη ισορροπημένης, αποτελεσματικής, δίκαιης εναλλακτικής κυβερνητικής λύσης είναι μεγάλο πρόβλημα για την ίδια την ποιότητα της δημοκρατίας μας και του πολιτικού συστήματος. Το εκλογικό σύστημα – ακόμα και σήμερα με το μπόνους των 50 εδρών – δεν διευκολύνει την προγραμματική συζήτηση και την συνεργασία διαφορετικών κομμάτων σε προγραμματική βάση. Αντιθέτως, ωθεί σε ευκαιριακές συγκλίσεις, εντάξεις σε λίστες χωρίς προγραμματική συμφωνία καθώς και σε προγράμματα σούπα που κανείς δεν πιστεύει ότι θα υλοποιηθούν.

Η ομιλία Τσίπρα στην ΔΕΘ είναι μια, όχι πολύ πετυχημένη, προσπάθεια να πείσει την κοινωνία - ένα τμήμα της τουλάχιστον που είναι δύσπιστο ως προς την δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει - ότι έχει «μελετημένο και κοστολογημένο πρόγραμμα». Δυστυχώς, όμως, επιβεβαιώνει την ανικανότητα των ελληνικών πολιτικών κομμάτων να αφομοιώσουν το ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε μια νέα εκδοχή του «λεφτά υπάρχουν και θα τα κάνουμε όλα».

Λεφτά για να συνεχίσουμε να ζούμε όπως πριν το 2009 δεν υπάρχουν, αυτό το ξέρουν όλοι. Άρα ένα κοινωνικά δίκαιο πρόγραμμα που θα ανακουφίζει τις κοινωνικές ομάδες που σήμερα είναι στα όρια της επιβίωσης δεν μπορεί να βασιστεί σε ένα «κλασικό» πρόγραμμα παροχών και μοιράσματος επιδομάτων και «δωρεάν» ρεύματος, νερού και τηλεφώνου. Απέναντι στις σπασμωδικές κινήσεις της κυβέρνησης που συνεχίζει την απορρύθμιση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κανόνων μπας και προσελκύσει καμιά επένδυση της «αρπαχτής», η εναλλακτική λύση δεν είναι «θα τα πάρουμε από τους πλούσιος για να μοιράσουμε δωρεάν ρεύμα και τηλέφωνα στους φτωχούς».

Σήμερα για να βγούμε από την κρίση χρειάζονται βαθιές αλλαγές στο ίδιο το μοντέλο οικονομίας και κοινωνικής οργάνωσης, κάτι που όμως μέχρι τώρα τα πολιτικά κόμματα αδυνατούν έστω και να περιγράψουν αχνά.

Τι κάνει η κυβέρνηση σήμερα; Μέσα από ένα καταιγισμό παράλογων φόρων και χαρατσιών προσπαθεί να δείξει ότι έχει πρωτογενές πλεόνασμα (εντελώς πλασματικό). Και αφού έχει ρημάξει τους πάντες, ή σχεδόν τους πάντες, μοιράζει μετά κάποια ψίχουλα (500ρικα και επιδόματα θέρμανσης) για να ξεγελάσει τους ιθαγενείς. Θα μπορούσε να είχε φυσικά υιοθετήσει μια πιο δίκαιη και ορθολογική πολιτική, αλλά είναι ανίκανη να το κάνει. Δεν μπορεί.

Έρχεται, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια και τι λέει; «Θα βρούμε τα χρήματα» (από κάπου) και «θα δώσουμε περισσότερα δωρεάν» (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο) και επιδόματα. Να ένα παράδειγμα λανθασμένης πολιτικής που γίνεται μεν στο όνομα της ανακούφισης της κοινωνίας αλλά είναι εξίσου αδιέξοδη με την σημερινή κυβερνητική πολιτική.

Το «δωρεάν» ρεύμα σε 300.000 νοικοκυριά σημαίνει ότι κάποιοι άλλοι ή με κάποιον άλλο τρόπο πρέπει να «καλύψουν» κατ’ ελάχιστον περίπου 500-600.000.000 ευρώ ετησίως. Με το λεγόμενο «κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο» η ΔΕΗ έχει ήδη «επιβαρύνει» με αρκετά εκατομμύρια Ευρώ τους λογαριασμούς αυτών που συνεχίζουν να πληρώνουν. Σε αυτό το ποσό πρέπει να προστεθούν 250-300.000.000 ευρώ για τα λεγόμενα «δικαιώματα εκπομπών» αερίων που αλλάζουν το κλίμα, 250.000.000 ευρώ για επίδομα θέρμανσης και 1 δις επιπλέον κόστος που οφείλεται στο γεγονός ότι στα νησιά η ενέργεια παράγεται ακόμα (πιο ακριβά) με πετρέλαιο. Σύνολο περίπου 2 δις Ευρώ πεταμένα λεφτά. «Εντάξει», θα πει κάποιος, «και τι να κάνουμε τώρα, αυτοί που δεν έχουν δουλειά και είναι στα όρια της φτώχειας, πρέπει να αφεθούν να πεθάνουν»;

Η απάντηση βρίσκεται στο «5ο μάθημα για την αριστερά» που αναφέρεται στο νέο βιβλίο της NaomiKlein, που είναι – νομίζω – και η κριτική της στην αριστερά αλλά και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Η προστασία του κλίματος μας δίνει την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε και μια σειρά άλλα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα.

Πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα, και κυρίως τις πολιτικές που μας οδήγησαν στην χρεοκοπία. Πολλοί θεωρούν ότι οι Πράσινοι είναι κάποιοι περίεργοι τύπου που ασχολούνται με δεντράκια και φάλαινες και αδιαφορούν για τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας. Δεν είναι καθόλου έτσι. Και στο ευρωκοινοβούλιο ως ευρωβουλευτής των Πράσινων και μέσα από το νέο σχήμα «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» (www.prasinoi.gr) προσπαθούμε να πείσουμε ότι υπάρχουν οικολογικά και κοινωνικά καινοτόμες αλλά εντελώς ρεαλιστικές λύσεις για τα προβλήματα. Αρκεί να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αλλιώς.

Αντί για υποσχέσεις για "δωρεάν ρεύμα" σε 300.000 νοικοκυριά, θα έπρεπε να παρουσιαστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο επενδύσεων, ώστε να οι κατοικίες αυτές (το 4,5% του κτιριακού αποθέματος) να αναβαθμιστούν από άποψη ενεργειακής αποτελεσματικότητας και να αποκτήσουν, ίσως, και δυνατότητα παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Θα μειώνονταν έτσι ο λογαριασμός της ΔΕΗ και το κόστος θέρμανσης για «πάντα» αλλά μπορεί να είχαν και ένα κάποιο μικρό εισόδημα.

«Ωραία, αλλά πάλι προτείνεις να χρεωθεί το κράτος», θα πει κάποιος. Όχι, καθόλου. Οι επενδύσεις αυτές στις κατοικίες μπορούν να υποστηριχθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής το διάστημα 2014-2020. Ήμουν ο εισηγητής των Πράσινων για αυτό το Ταμείο και οι προτάσεις μου/μας έγιναν δεκτές και ενσωματώθηκαν στον Κανονισμό του. Έτσι τουλάχιστον το 50% των επενδύσεων μπορεί να καλυφθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα. Το άλλο 50% θα μπορούσε να καλυφθεί μέσα από πόρους που μπορεί να προέλθουν από την συνεργασία των πολιτών, με την δημιουργία συνεταιρισμών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, ή και από ευρωπαϊκά οικολογικά funds που σήμερα αναζητούν δυνατότητες επενδύσεων σε βιώσιμα οικολογικά σχέδια με κοινωνική διάσταση. Που δυστυχώς δεν υπάρχουν στην Ελλάδα και γι αυτό - παρά την κρίση - δεν έχουμε παρόμοιες επενδύσεις στην χώρα μας. Αναγκαία κεφάλαια – εφόσον έχουν και μια μικρή εγγυημένη απόδοση - μπορούν επίσης να προέλθουν και από κινητοποίηση περιορισμένων πόρων που υπάρχουν σε γείτονες ή συγγενείς.

Είχα προτείνει στους εργαζόμενους στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας να συγκροτήσουν έναν αυτοδιαχειριζόμενο συνεταιρισμό για να βοηθήσουν προς μια τέτοια κατεύθυνση, ενώ και οι δήμοι θα μπορούσαν παίξουν ένα ρόλο καταλύτη και εγγυητή. Δεν τόλμησαν οι εργαζόμενοι στον ΟΕΚ, θα μπορούσε να γίνει όμως από νέους που έχουν τελειώσει σχετικές σχολές αλλά και από συνεργαζόμενους άνεργους σχετικών με την οικοδομή επαγγελμάτων. Ξέρω ότι κάποιοι νέοι μηχανικοί είναι σε αυτή την λογική ήδη. Αντί να σπαταλιούνται ευρωπαϊκοί πόροι με τις λεγόμενες «επιταγές – voucher», θα έπρεπε να κατευθυνθούν και να υποστηρίξουν παρόμοιες πρωτοβουλίες.  Αυτή είναι και η στόχευση της λεγόμενης «εγγύησης για τη νεολαία».

Έτσι, χωρίς να το …καταλάβουμε, θα είχαμε πετύχει μείωση της ανεργίας, αναζωογόνηση της οικονομίας αλλά και επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων και μείωση της κατανάλωσης ενέργειας (Στρατηγική 40-30-40 για την ενέργεια και το κλίμα μέχρι το 2030). 

Η υπόθεση της διεξόδου της χώρας από την κρίση δυστυχώς συνεχίζει να είναι μια δύσκολη υπόθεση γιατί το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του αδυνατεί να αναπτύξει νέες ιδέες και να προωθήσει αλλαγές που θα είναι προς το συμφέρον όλων. Προτιμά να επενδύει στον φόβο ή στις ψεύτικες ελπίδες, αλλά ελάχιστα επιθυμεί να ανοίξει ουσιαστικό διάλογο και να εργαστεί με βάση πραγματικές προτάσεις και σχέδια που οδηγούν σε αλλαγές. Αλλά και μεγάλο μέρος της κοινωνίας εναποθέτει τις ελπίδες της στους κάθε λογής σωτήρες ή τιμωρούς και χάνει την δυνατότητα να συμμετάσχει η ίδια στην επίλυση των προβλημάτων της.

Καιρός να αλλάξουμε πραγματικά σελίδα…