Συνέντευξη του Νίκου Χρυσόγελου στη Βασιλική Γραμματικογιάννη της Athens Voice.
Η σχέση του Νίκου Χρυσόγελου με την οικολογία και το πράσινο κίνημα ξεκίνησε πολύ νωρίς και θα έλεγα με βιωματικό τρόπο. Προς το τέλος της δεκαετίας του ’70 με την Αθήνα να πνίγεται στο νέφος και να υποβαθμίζεται συνεχώς η σύγκριση με την Αθήνα των παιδικών του χρόνων ήταν αναπόφευκτη. Από την άλλη πλευρά η πολιτική όπως εκφραζόταν από τα πολιτικά κόμματα της εποχής τον άφηνε παγερά αδιάφορο, σε αντίθεση με το πράσινο κίνημα που όχι μόνο είχε προτάσεις για την βελτίωση της καθημερινότητας αλλά και διαφορετικές αξίες από το κυρίαρχο μοντέλο. Αξίες για την επιλογή του τρόπου ζωής. Πολιτικές προτάσεις που έπρεπε να ταυτίζονται με αυτές τις αξίες, με αυτό που είσαι στην καθημερινότητα σου. Πολύ απλά, όχι άλλα να λες και άλλα να πράττεις. Παρ’ όλα αυτά το γεγονός ότι ήρθε στο ραντεβού μας με το ποδήλατό του δεν μπορώ να πω ότι δεν με εξέπληξε.
Θα ήθελα να μας περιγράψετε μια ημέρα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Φτάνω στο Ευρωκοινοβούλιο 07.30-08.00, με τα πόδια, περνώντας από ένα πάρκο με λίμνη, συνειδητοποιώντας τις αλλαγές που συμβαίνουν στη φύση καθημερινά. Από το Ευρωκοινοβούλιο φεύγω αργά το βράδυ (συνήθως 21.00). Ρυθμοί έντονοι. Συνεργασία με τους συνεργάτες, μελέτη θεμάτων που συζητιούνται σε Επιτροπές και Ολομέλεια, παρακολούθηση ενταξιακής πορείας Βαλκανικών χωρών, διάλογος με ευρωβουλευτές άλλων πολιτικών ομάδων για να διαμορφωθούν συναινέσεις ή να καταγραφούν οι διαφωνίες στα θέματα που συζητιούνται. Προετοιμασία για τοποθετήσεις ως εισηγητής των πράσινων στη διάρκεια συνεδριάσεων των Επιτροπών σε θέματα όπως: πολιτικές για νέους, Ευρωπαϊκό Ταμείο απόρων, οικολογική αναγέννηση πόλεων, οικολογική καινοτομία, κοινωνική συνοχή… Υπάρχει και το νομοθετικό έργο: πρόσφατα παρουσίασα έκθεση για λογαριασμό της Επιτροπής Περιβάλλοντος για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας κι Αλιείας. Έχω καταθέσει τροπολογίες –αρκετές έχουν υπερψηφιστεί– σε διάφορες εκθέσεις: για το Ταμείο Συνοχής, νομοθεσία για το νερό, Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας…
Μια εβδομάδα τον μήνα έχουμε Ολομέλεια στο Στρασβούργο. Την εβδομάδα πριν, συζητάμε όλοι μαζί οι Πράσινοι, ευρωβουλευτές και συνεργάτες, τα θέματα.
Μια εβδομάδα το μήνα συνεδριάζουν οι Επιτροπές. Είμαι ένας από τους αντιπροέδρους της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης κι αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων.
Όμως οι ευρωβουλευτές, ιδιαίτερα οι Πράσινοι, δεν είμαστε κλεισμένοι μέσα σε ένα γυάλινο κάστρο στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο. Σημαντικό μέρος της δουλειάς μας είναι η επικοινωνία με τους πολίτες: συναντήσεις με οργανώσεις νέων, περιβαλλοντικές οργανώσεις, δίκτυα κοινωνικής οικονομίας, επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς, οργάνωση εκδηλώσεων διαλόγου μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. Πρόσφατα παραδείγματα: «αναζωογόνηση των ναυπηγείων μέσα από στροφή τους σε πράσινες τεχνολογίες», «δρομολόγηση φέρι-μποτ που θα κινούνται με αιολική ενέργεια και υδρογόνο», «πολιτικές για νέους σε θέματα εκπαίδευσης κι απασχόλησης», «έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την αύξηση της θερμοκρασίας του Πλανήτη κατά 4 βαθμούς»…
Καθημερινή είναι η έκδοση ανακοινώσεων, παραχώρηση συνεντεύξεων σε ΜΜΕ διαφόρων χωρών, δουλειά με τα σόσιαλ μίντια, σύνταξη κι αποστολή e-newsletter, κατάθεση ερωτήσεων προς την Κομισιόν.
Η Ομάδα των Πράσινων προσκαλεί στις συνεδριάσεις της, για ανταλλαγή απόψεων, φορείς από όλο τον κόσμο. Την προηγούμενη εβδομάδα είχαμε συνάντηση με τους εργαζόμενους του ομίλου Arcelor Mittal (χαλυβουργίες). Η ιδιοκτησία αποφάσισε να κλείσει πολλές μονάδες στην Ευρώπη – η αρχή έγινε με το κλείσιμο εργοστασίου στον Βόλο (πρώην ΚΟΝΤΙ).
Τα Σαββατοκύριακα το Ευρωκοινοβούλιο είναι κλειστό, αλλά είναι πιθανό να βρίσκομαι σε κάποια περιοχή της χώρας ή σε άλλη χώρα, να έχω συναντήσεις με νέους από Πανεπιστήμια, εκπροσώπους επαγγελματικών επιμελητηρίων, οργανώσεις για τα δικαιώματα των μεταναστών, σεμινάρια για κοινωνική οικονομία ή περιφερειακή ανάπτυξη.
Αναλυτικά ο απολογισμός ενός χρόνου δουλειάς στο Ευρωκοινοβούλιο στο www.chrysogelos.gr
Όλες οι αποφάσεις για την κρίση πάρθηκαν εκτός ευρωκοινοβουλίου. Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα κέντρα αποφάσεων της Ευρώπης σκοπεύουν να το καταργήσουν;
Το Ευρωκοινοβούλιο συναποφασίζει για το 85% των πολιτικών, οι αποφάσεις για την κρίση, όμως, πάρθηκαν χωρίς τη συμμετοχή του. Διεκδικεί ενεργό ρόλο κι εκεί, είναι δύσκολο πλέον να αγνοηθεί. Οι Πράσινοι ασκούν συνεχή κριτική στις πολιτικές που επιβάλλουν κυβερνήσεις και τρόικα, στην επιβολή μέτρων από ομάδες τεχνοκρατών χωρίς αυτά να έχουν συζητηθεί και ψηφιστεί από το Ευρωκοινοβούλιο. Δεν υπάρχει πάντα ταύτιση απόψεων μεταξύ των διαφορετικών πολιτικών ομάδων, αλλά με σειρά αποφάσεων η πλειοψηφία του ΕΚ έχει ασκήσει κριτική στην πολιτική λιτότητας που πλήττει κρίσιμους τομείς όπως υγεία, εκπαίδευση, κοινωνικά δικαιώματα, πολιτικές για νέους.
Πιστεύετε ότι αν δεν υπάρξει άμεσα απόφαση για την πολιτική ένωση της Ευρώπης θα υπάρξει διάλυσή της;
Οι σημερινές πολιτικές βαθαίνουν την κρίση, δεν την αντιμετωπίζουν. Η μεγάλη πλειοψηφία στο σημερινό Ευρωκοινοβούλιο πιέζει για πολιτική, οικονομική και δημοσιονομική ένωση. Ισχυρό Ευρωκοινοβούλιο και ισχυρή ομάδα των Πράσινων μετά τις εκλογές του Μαΐου 2014 θα σημάνουν δυναμική για ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλαγή των πολιτικών που ακολουθούνται, έλεγχος των αγορών. Η λύση είναι μαζική συμμετοχή στις ευρωεκλογές, περισσότεροι πράσινοι ευρωβουλευτές. Μειωμένη συμμετοχή και είσοδος ακροδεξιών στο Ευρωκοινοβούλιο θα αποδυναμώσουν τον μόνο ευρωπαϊκό θεσμό που είναι κοντά στους πολίτες.
Είστε υπέρ την απόφαση αυτή να την πάρουν οι ευρωπαίοι πολίτες μέσω ενός πανευρωπαϊκού δημοψηφίσματος;
Ναι, Ευρωκοινοβούλιο, εθνικά κοινοβούλια και κοινωνία των πολιτών μέσα από συντακτική συνέλευση να θέσουν τις βάσεις για νέα ευρωπαϊκή συνθήκη. Οι ευρωπαίοι πολίτες να ψηφίσουν για την πολιτική και κοινωνική ενοποίηση της Ευρώπης με δημοψήφισμα που θα γίνει την ίδια μέρα σε όλες τις χώρες. Το αποτέλεσμά του δεν θα είναι για κάθε χώρα χωριστά, αλλά θα αφορά στο σύνολο των ευρωπαίων πολιτών και χωρών.
Στο βωμό της ανάπτυξης θυσιάζονται όχι μόνο τα κοινωνικά κεκτημένα αλλά και οι περιβαλλοντικές πολιτικές που έχει θεσμοθετήσει η ΕΕ όλα αυτά τα χρόνια. Φαίνεται ότι υπάρχει αδυναμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διαφυλάξει αυτά τα κεκτημένα στην Ευρώπη.
Δεν είναι το Ευρωκοινοβούλιο που αποφασίζει να θυσιάσει κοινωνικά κεκτημένα και περιβάλλον. Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις κομμάτι του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ακροδεξιοί, οι Βρετανοί συντηρητικοί– που εκμεταλλεύονται την κρίση για να προωθήσουν λιγότερη κοινωνική Ευρώπη, επιτίθενται στο περιβαλλοντικό κεκτημένο. Κυβερνήσεις, πολιτικές δυνάμεις στα κράτη μέλη και τμήμα της βιομηχανίας έχουν ξεκινήσει καλά οργανωμένη επίθεση στο κοινωνικό και περιβαλλοντικό ευρωπαϊκό πρότυπο. Στο Ευρωκοινοβούλιο, ιδιαίτερα οι Πράσινοι, δίνουμε αληθινές μάχες για να σέβεται η Ευρώπη τα κοινωνικά δικαιώματα, να είναι πρωτοπορία στην περιβαλλοντική προστασία. Ενίσχυση των Πράσινων στο επόμενο κοινοβούλιο θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού.
Στον Έλληνα ψηφοφόρο υπάρχει η εντύπωση ότι οι Οικολόγοι Πράσινοι αποτελούνται από εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που έχουν επιλύσει τα προβλήματα διαβίωσης και ενδιαφέρονται για μετα-υλιστικές αξίες, όπως η προστασία του περιβάλλοντος. Μέχρι ποιου σημείου υπάρχει αλήθεια σε αυτό;
Δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι Πράσινοι εκφράζουν ένα νέο σύστημα αξιών, δεν είναι οι βολεμένοι, αυτοί που νοιάζονται για πολυτελή αυτοκίνητα, πισίνες, σπάταλη ζωή. Το να μετακινείσαι με ΜΜΜ και ποδήλατο δεν είναι, για παράδειγμα, μετα-υλιστική πολυτέλεια, είναι περιβαλλοντική, οικονομική και υγιεινή επιλογή. Από το 2008 λέγαμε ότι η προστασία του περιβάλλοντος και η κοινωνική συνοχή είναι οι βάσεις για μια διαφορετική οικονομία. Συνεργαζόμαστε με ευρωπαϊκά δίκτυα καταπολέμησης της φτώχειας, προωθούμε πολιτικές για την απασχόληση. Μπολιάζουμε με πράσινες προτάσεις πολλές εκθέσεις και νομοθετικές πρωτοβουλίες σε Ευρωπαϊκό και εθνικά κοινοβούλια. Δείτε τη δουλειά μου και τη δουλειά των πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι περισσότερες δράσεις, εκδηλώσεις, παρεμβάσεις στην Ολομέλεια, ερωτήσεις αφορούν σε πολιτικές για τους νέους, μείωση της ανεργίας, κατοχύρωση των κοινωνικών δικαιωμάτων, καταπολέμηση της φτώχειας, ανθρώπους στα όρια επιβίωσης, όσους εργάζονταν στην ναυπηγο-επισκευαστική ζώνη και σήμερα είναι άνεργοι, στους εργαζόμενους της πρώην ΚΟΝΤΙ που έχουν χάσει τη δουλειά τους, στους νέους αγρότες, στους μικρομεσαίους. Γυρίζω την Ελλάδα και προσπαθώ να βοηθήσω ώστε να στηθούν κοινωνικές επιχειρήσεις. Στηρίζουμε κοινωνικά δίκτυα, ακόμα και με το μισό μισθό μου ως ευρωβουλευτής.
Διαφέρουμε από τα άλλα κόμματα. Προτείνουμε πολιτικές ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αναζωογονηθούν κλάδοι της οικονομίας προς όφελος όμως και της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Όχι αρπαχτές, εξυπηρετήσεις σε μερικές ισχυρές οικογένειες, λεηλασία των δημόσιων αγαθών, στραβά μάτια στην διαφθορά, στις πελατειακές σχέσεις, στην καταστροφή του φυσικού και πολιτιστικού μας πλούτου.
Δεν υποσχόμαστε διορισμούς, παραδείσους που δεν υπάρχουν για τα κερδίσουμε μερικούς ψήφους, κοροϊδεύοντας τους πολίτες. Δεν θέλουμε να αντικατασταθούν οι κλέφτες από μαχαιροβγάλτες και υπόκοσμο.
Επιδιώκουμε λύσεις που προκύπτουν μέσα από πολιτικό διάλογο. Να αναδειχθούν δημιουργικές δυνάμεις. Δύσκολα μονοπάτια, αλλά αξίζει να έχεις αξίες όταν απαξιώνονται τα πάντα.
Προτείνουμε στους φορείς συνεργασία, για να προωθήσουμε μαζί αλλαγές σε κρίσιμους τομείς. Δουλεύουμε εναλλακτικό σχέδιο για την οικονομία, απασχόληση και κοινωνική συνοχή που θα παρουσιάσουμε για δημόσιο διάλογο τον Απρίλιο.
Με το σύνθημα «επανεκκίνηση» επιδιώκετε ένα άνοιγμα στην κοινωνία. Θα μας εξηγήσετε στην πράξη πώς σκοπεύετε να το πετύχετε;
Οι πράσινες ιδέες δεν είναι ιδιοκτησία αυτών που είναι σήμερα μέλη των Οικολόγων Πράσινων. Πολλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα νέοι, έχουν πράσινες αξίες και στάσεις ζωής, δεν έχουμε όμως καταφέρει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους. Αποφασίσαμε να αλλάξουμε κι εμείς. Μέσα από τη συμμετοχή. Υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι εκεί έξω, με ιδέες, αξίες, δημιουργικές πρωτοβουλίες. Απευθύνουμε δημόσια πρόσκληση σε όλους αυτούς, άνδρες και γυναίκες, νέους και μεγαλύτερους στην ηλικία. Ελάτε να αλλάξουμε μαζί την κοινωνία, να φτιάξουμε ένα πράσινο κόμμα που δεν θα είναι σαν τα άλλα κόμματα.
Δουλέψτε στο διαδίκτυο, αναπτύξτε θετικές προτάσεις, ελάτε να δημιουργήσουμε μαζί σε κάθε γειτονιά «πράσινες παρέες», γόνιμο έδαφος για πρωτοβουλίες που συνδυάζουν κοινωνική αλληλεγγύη, πράσινη καινοτομία, δημιουργικότητα, συμμετοχικό - δημοκρατικό μοντέλο οργάνωσης. Να αντιμετωπίσουμε την ανεργία με δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων. Να χαράξουμε ποδηλατόδρομους, να κάνουμε τις γειτονιές χώρους παραγωγής πράσινης ενέργειας, κοινωνικού πειραματισμού και πολιτισμού. Σας φαίνονται δύσκολα ή ότι δεν έχουν σχέση με ένα πράσινο κόμμα: Λάθος, αυτοί είναι οι Πράσινοι στην Ευρώπη. Τέτοιες πρωτοβουλίες μπορεί να αναγεννήσουν, μέσα από ένα συνέδριο τέλη Ιουνίου, τους Οικολόγους Πράσινους.
Πρόσφατα αποχώρησε από την παράταξη Καμίνη η «Οικολογική Αθήνα» που πρόσκειται στους Ο.Π. Προκαλεί εντύπωση για ένα κόμμα που έχει συνεργασίες στην Ευρώπη να μην μπορεί να συνεργαστεί στη χώρα του. Στην πόλη του...
Η απαίτηση να γίνει η Αθήνα ανθρώπινη, πόλη αλληλεγγύης και πράσινης καινοτομίας, θα συνεχίσει να είναι βάση για συνεργασίες με πρωτοβουλίες πολιτών και κριτική συνεργασία με τον Δήμο. Προσωπικά δεν με εκφράζει η απόφαση, πάρθηκε από λίγα άτομα, εκφράζει κατά βάση όσους ήταν από την αρχή αντίθετοι με οποιαδήποτε συνεργασία. Δεν έχει επικυρωθεί από τα ευρύτερα πολιτικά σώματα που είχαν πάρει την απόφαση για συνεργασία. Προφανώς δεν συμφωνώ με όλα όσα κάνει η Δημοτική αρχή, αλλά στις ευρύτερες συνεργασίες πάντα αξιολογείς τι είναι το σημαντικό κάθε φορά.
Ως πολιτικός χώρος πρέπει να αναλάβουμε –στο πλαίσιο και της επανεκκίνησης– πιο αποφασιστικό ρόλο σε αλλαγές που επιδιώκουμε στην πόλη και στον Δήμο. Η κριτική είναι αποτελεσματική όταν αναλαμβάνεις ευθύνες για να αλλάξεις τα πράγματα, κάνεις τα πάντα για να ενισχύσεις εκείνες τις πρωτοβουλίες και πολιτικές που αντιμετωπίζουν την παρακμή της πόλης, αναζωογονούν τις γειτονιές, ανακουφίζουν όσους είναι στα όρια της επιβίωσης, βοηθούν τους ανθρώπους να αντιληφθούν ότι η αλληλεγγύη και όχι ο ρατσισμός θα κάνουν ξανά την Αθήνα πόλη που αξίζει να ζούμε. Πρέπει από την άλλη η δημοτική αρχή να δώσει ενεργό, δημιουργικό ρόλο σε νέους ανθρώπους, να προσκαλέσει σε κοινές δημιουργικές πρωτοβουλίες, να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της έντασης που υπάρχει στην κοινωνία, να μην ρίχνει λάδι στη φωτιά, να μην δίνει πάτημα για διαχωρισμούς.
Θα ψηφίσουν τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό οι Ευρωπαίοι Πράσινοι;
Είμαστε ξεκάθαροι. Δεν δεχόμαστε έναν κακό συμβιβασμό κι εξαγορά μερικών χωρών με 2-3 δις παραπάνω για να αποδεχτούν έναν προϋπολογισμό που συντηρεί την σπατάλη και περικόπτει τις επενδύσεις εκεί όπου χρειάζονται: νέοι, έρευνα, καινοτομία, κοινωνική συνοχή, αντιμετώπιση φτώχειας κι ανεργίας, αναζωογόνηση οικονομίας μέσω πράσινης στροφής της, πράσινη μεταρρύθμιση της αγροτικής πολιτικής. Οι ευρωβουλευτές δεν μπορούν να ψηφίσουν ελλειμματικό προϋπολογισμό παραβιάζοντας τις συνθήκες για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Το Ευρωκοινοβούλιο έχει τις δικές του προτάσεις, οι κυβερνήσεις αποφάσισαν κάτι πολύ διαφορετικό. Το Ευρωκοινοβούλιο θα απαιτήσει συν-απόφαση. Ελπίζουμε ότι όχι μόνο οι πράσινοι αλλά και οι άλλες πολιτικές ομάδες θα αγωνιστούν για το καλό των ευρωπαίων πολιτών μέχρι τέλους, θα μείνουν πιστές σε όσα έχουν δηλώσει.
Ένα «πράσινο» μήνυμα αισιοδοξίας για τους αναγνώστες της A.V.
Ο κόσμος αλλάζει έτσι κι αλλιώς. Ας είμαστε εμείς αυτοί που θα αλλάξουμε τον κόσμο προς μια πιο βιώσιμη κατεύθυνση, ξεκινώντας από τα καθημερινά. Έχουμε τη δύναμη ως πολίτες, αρκεί να επιλέξουμε συνειδητά να στηριχθούμε στην αλληλεγγύη. Δεν είναι μόνο θέμα επιβίωσης, αφορά τη ζωή μας.
__________________________
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στις 14/2/2013 στην εφημερίδα Αthens Voice
