09 Σεπτεμβρίου 2015

Σιδηροδρομικός σταθμός Διονύσου: ιστορία και πολιτισμός

sidstathmosdionisou

Ίσως κάποιοι/ες να έχουν ακούσει για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό Διονύσου. Αλλά αυτός ο σταθμός έχει τη δική του ιστορία που είναι κομμάτι της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Κηφισιάς – Διονύσου.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός Διόνυσου κατασκευάστηκε το 1885, ένα χιλιόμετρο από τον σταθμό της Κηφισιάς. Διατηρείται σήμερα σε καλή κατάσταση κι αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της υψηλής αισθητικής των αντίστοιχων κτηρίων. Είναι όμως, πλέον, μέσα σε ένα οικόπεδο που σχηματίζεται από τους δρόμους Τατοΐου – Στροφυλίου – Εμ. Μπενάκη.

Ο σταθμός εξυπηρετούσε την μετακίνηση με τον σιδηρόδρομο τόσο επιβατών και εκδρομέων όσο και μαρμάρων από τα λατομεία, ενώ σήμερα έχει διαμορφωθεί σε ανοικτό χώρο έκθεσης γλυπτών από μάρμαρα Διονύσου καθώς και σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Η γραμμή Στροφυλίου (κηφισιά-Νέα Ερυθραία) έως το τέρμα Διονύσου είχε μήκος 9.200 μέτρα (9,2 χλμ), χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς και διέσχιζε ένα πευκοδάσος αφού η Εκάλη και η Νέα Ερυθραία δεν είχαν κατοικίες όπως σήμερα. Η κατασκευή της γραμμής χρηματοδοτήθηκε από την εταιρία GRECIAN MARBLES «Μάρμορ» LTD που αγόρασε τα λατομεία Διονύσου, ώστε να μεταφέρονται τα μάρμαρά της με το τρένο, αλλά πήρε πίσω τα χρήματα αυτά μέσω της δωρεάν μεταφοράς μαρμάρων σχεδόν μέχρι το 1907, ενώ αργότερα πλήρωνε μειωμένο τιμολόγιο. Μια πρωτοτυπία της γραμμής ήταν ότι στρώθηκε με υπολείμματα μαρμάρων από τα λατομεία.

Ήταν Καθαρή Δευτέρα, στις 4 Φεβρουαρίου 1885 όταν ξεκίνησε η λειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Κηφισιά – Πλατεία Αττικής, ενώ το 1889 η γραμμή επεκτάθηκε μέχρι την Ομόνοια. Στις 27 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς η γραμμή επεκτάθηκε μέχρι τον Διόνυσο. Το τρένο ήταν ατμοκίνητο τότε, ενώ από το 1938 έγινε ηλεκτροκίνητο. Από το 1957 ο ηλεκτρικός έφτασε από την Κηφισιά μέχρι τον Πειραιά.

Το τρένο Διονύσου λειτούργησε από τον Οκτώβριο 1899 μέχρι τα τέλη του 1914, οπότε σταμάτησε τη λειτουργία του λόγω του πολέμου, ενώ τέθηκε ξανά σε λειτουργία το 1922 ενώ παρακμάζει σταδιακά και παύει να λειτουργεί το 1930-31. Ήδη σταδιακά οι γραμμές και τα βαγόνια λεηλατούνται, και καταστρέφονται οριστικά το 1950.

Προτάσεις για επαναλειτουργία και επέκταση της γραμμής απορρίπτονται από τις τότε κυβερνήσεις, μεταξύ άλλων και του Κ. Καραμανλή.

Για τους σιδηροδρόμους Αττικής: http://www.sfs.gr/βιβλιοθήκη/35-ιστορικοί-σιδηρόδρομοι/89-σιδηροδρόμοι-αττικής-σα