20 Νοεμβρίου 2012

Νίκη και επανεκλογή Μπάρακ Ομπάμα: Τι σηματοδοτεί για τη χώρα του και τον κόσμο, για την Ευρώπη και την Ελλάδα;

 

του Νίκου Χρυσόγελου

Οι εκλογές των ΗΠΑ συνέπεσαν με μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη, την Ελλάδα και τον κόσμο ολόκληρο. Κάτι παράδοξο είχαν αυτές οι εκλογές. Δεν ξέραμε τι ήθελαν οι αμερικανοί πολίτες, αλλά μάλλον ήταν γνωστό τι δεν ήθελαν όλοι οι άλλοι! Ο κόσμος πήρε μια βαθιά ανάσα τα ξημερώματα της 7ης Νοεμβρίου, μαθαίνοντας ότι ο Ομπάμα επανεκλέχθηκε ή έστω ότι δεν εκλεχθηκε ο Ρόμνεϊ.

Η νίκη του Ομπάμα δεν ήταν εύκολη. Οι αμερικανοί είχαν πολλά παράπονα κυρίως  εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων και της ανεργίας. Το βασικότερο έργο της πρώτης θητείας Ομπάμα, η μεταρρύθμιση στην υγεία, πέρασε με πολλά προβλήματα, κοστίζοντας δυνάμεις στο Δημοκρατικό κόμμα. Η θέση Ομπάμα ότι χρειάζονται επενδύσεις από το κράτος για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε εποχή κρίσης και όχι δημοσιονομική λιτότητα, δεν είχε πείσει όλους τους αμερικανούς πολίτες. Επίσης, κατηγορήθηκε γιατί αθέτησε πολλές υποσχέσεις.

Μετά τις εκλογές της 6ης Νοεμβρίου, οι ΗΠΑ αποδεινύονται μια χώρα διχασμένη περισσότερο από ποτέ. Φαίνεται ότι τον Ομπάμα ψήφισαν κυρίως νέοι, μετανάστες, κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων και κυρίως οι πολιτείες στις ακτές. Στις ΗΠΑ η επανεκλογή Ομπαμα χαιρετίστηκε από πολλούς ως ο θρίαμβος της νέας Αμερικής, της Αμερικής του 21ου αιώνα: πολυπολιτισμική, κοσμοπολίτικη, εξωστρεφής, με τη ματιά της στραμμένη στον έξω κόσμο, ξεπερνώντας παραδόσεις ρατσισμού, σεξισμού και θρησκευτικού φονταμενταλισμού. 

Από την άλλη οι Ρεπουμπλικάνοι και ο Ρόμνεϊ απευθύνονταν στις πιο συντηρητικές ομάδες των Αμερικανών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στελέχη του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, σχολίαζαν ως αποτυχημένη την προεκλογική τους εκστρατεία που στόχευε σε λευκούς, θρησκευόμενους οικογενειάρχες, αποκλείοντας τις ανύπαντρες γυναίκες, τους αφροαμερικάνους ή ισπανόφωνους πολίτες, τις κοινότητες των ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών.

Όμως γιατί ο υπόλοιπος κόσμος ήθελε κατά βάση την επανεκλογή του Ομπάμα; Μια διάσταση είναι η σταθερότητα. Οι ψηφοφόροι του μπορούσαν ίσως να τον κατηγορήσουν για πολλά και κυρίως για μη τήρηση υποσχέσεων, σε γενικές γραμμές όμως ήταν γνωστό τι περίπου ήθελε ο Ομπάμα και τι θα έκανε σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Αντιθέτως, δεν ήταν σαφές τι ήθελε ο Ρόμνεϊ. Μια ενδεχόμενη αλλαγή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, πιθανώς μια πιο επιθετική εξωτερική πολιτική όπως διαφαίνονταν από τις τοποθετήσεις του, θα ήταν επικίνδυνη μέσα σε μια τόσο εύθραυστη – παγκοσμίως - συγκυρία. Σε πολλές χώρες, ακόμα και στην Ευρώπη, οι επιπτώσεις των επιλογών Μπους είναι ακόμα εμφανής και κανείς δεν θα ήθελε να προστεθεί στην σημερινή οικονομική αστάθεια ακόμα ένας ανεξέλεγκτος παράγοντας.

Η διοίκηση Ομπάμα επιδιώκει σταθερότητα στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο ώστε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα στο εσωτερικό της χώρας. Στην προηγούμενη θητεία του υποστήριξε μια πιο ενεργητική παρέμβαση της Ευρώπης στην κρίση, και ιδιαίτερα στην ελληνική οικονομική κρίση. Όσο ενοχοποιημένη και αν είναι η αμερικάνικη εξωτερική πολιτική, όσο και αν γνωρίζουμε ότι κάποια πράγματα δεν αλλάζουν στην πολιτική των ΗΠΑ όποιος και αν είναι Πρόεδρος, τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια είχαμε ορισμένα δείγματα πολιτικής παρέμβασης για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης από τη διοίκηση Ομπάμα.

Πολλά από τα στερεότυπα που κυριαρχούν στην Ελληνική πολιτική δεν ανταποκρίνονται πάντα στην πραγματικότητα. Ο κόσμος αλλάξει ραγδαία, οι διεθνείς σχέσεις δεν είναι κάτι στατικό, κι αξίζει να βλέπουμε το ρόλο και τη θέση της χώρας μας στις διεθνείς σχέσεις, όχι μέσα από στερεότυπα και δόγματα αλλά μέσα από πιο δημιουργικές οπτικές. Η Ελλάδα πρέπει να έχει στραμμένο τον προσανατολισμό της στην Ευρώπη και στην Ευρωζώνη, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν πρέπει να αξιοποιεί εξελίξεις και συνθήκες που διαμορφώνονται σε διεθνές επίπεδο. Χρειάζεται στη δύσκολη κατάσταση που βρίσκεται να ανακαλύπτει ευκαιρίες, να διαμορφώνει συμμαχίες στη βάση αξιών και να διαμορφώνει προϋποθέσεις που μπορεί να συμβάλλουν στην επίλυση προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα.  Η εξωτερική μας πολιτική χρειάζεται να παρακολουθεί στενά τις παγκόσμιες εξελίξεις, να ανοίξει στον κόσμο, να συμμετέχει ενεργά στην επίλυση διεθνών προβλημάτων ώστε να επωφελείται και η ίδια για την αντιμετώπιση των δικών της.


___________________

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.neolaia.gr

Last modified on Τρίτη, 29 Ιανουαρίου 2013 22:37