Μετά από παρεμβάσεις του Μ. Τρεμόπουλου στο ευρωκοινοβούλιο
περιβάλλον, και κυρίως χωρίς να εγκυμονούνται κίνδυνοι για τα ύδατα, τον αέρα, το έδαφος, ή τη χλωρίδα και την πανίδα. Δήλωνε επίσης ότι η εταιρεία εξόρυξης πρέπει να υποβάλει μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων που πρόκειται να έχει στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 που πλήττονται. Παρότι η βουλγαρική κυβέρνηση όφειλε να εκπληρώσει όλες αυτές τις υποχρεώσεις, παραχώρησε δικαιώματα για την εξόρυξη χρυσού στο AdaTepe, κοντά στο Krumovgrad–κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ– χωρίς να πραγματοποιήσει εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χωρίς να αξιολογήσει τη συμμόρφωση του σχεδίου με την ευρωπαϊκή Οδηγία για τους οικοτόπους. Στην απάντησή του, ο Επίτροπος Ποτότσνικ δήλωνε ότι θα εξετάσει τη συγκεκριμένη περίπτωση και δεν θα διστάσει να λάβει μέτρα.
Από νομική άποψη, το σχέδιο για την επικίνδυνη εξόρυξη θα μπορούσε να παρεμποδίσει η ελληνική πλευρά, με ισχυρά επιχειρήματα για πιθανή ρύπανση του Έβρου και σημαντικών διασυνοριακών βιοτόπων Natura2000. Ωστόσο, πρόσφατα κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι η ελληνική κυβέρνηση έδωσε θετική απάντηση σε σχετικό αίτημα της Βουλγαρικής κυβέρνησης.
«Στις περισσότερες βαλκανικές χώρες παρατηρούμε μια ανησυχητική επέλαση των εταιρειών εξόρυξης χρυσού», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος.«Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στο Krumovgradτης Βουλγαρίας, δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα, καθώς αποφεύγουν να καταθέσουν ακόμη και Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Αυτή τη φορά όλα δείχνουν ότι τους σταματήσαμε, κάτι που αποτελεί σημαντική επιτυχία στον αγώνα κατά της κοντόφθαλμης λεηλασίας και της υποβάθμισης της ευρύτερης περιοχής μας. Ωστόσο, η επαγρύπνηση και η συνεργασία των κινημάτων των Βαλκανικών χωρών πρέπει να συνεχιστεί, για να αποτρέψουμε και τις άλλες καταστροφικές δράσεις από εξορυκτικές εταιρείες που βλέπουν για τη ΝΑ Ευρώπη ένα μέλλον αντίστοιχο με εκείνο της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής».
(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης, όπως και παλαιότερη σχετική ερώτηση και απάντηση για το ίδιο θέμα)
Θέμα: Παράνομη παραχώρηση δικαιωμάτων εξόρυξης χρυσού στο Krumovgrad στη Βουλγαρία (14-7-2011).
Η βουλγαρική κυβέρνηση παραχώρησε για διάστημα 30 ετών δικαιώματα στην DundeePreciousMetals, μια εταιρεία με έδρα τον Καναδά, και στο υποκατάστημά της στη Βουλγαρία, την BalkanMineralandMining, για εξόρυξη χρυσού στο AdaTepe, κοντά στο Krumovgrad.
Η Βουλγαρία συνέταξε έγγραφο επισκόπησης(1) των σημαντικών θεμάτων διαχείρισης των υδάτων που εντοπίζονται στην υπολεκάνη απορροής του ποταμού Έβρου, ζήτησε τη γνώμη του ενδιαφερόμενου μέρους για αυτά και προσκόμισε στην Επιτροπή αντίγραφο του εν λόγω εγγράφου. Σύμφωνα με αυτήν την επισκόπηση, η Βουλγαρία αναγνωρίζει ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένων αυτών στην περιοχή του Krumovgrad) αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες πηγές βιομηχανικής ρύπανσης στην υπολεκάνη απορροής του ποταμού Έβρου. Επιπλέον, επισημάνθηκε ότι οι υδάτινες μάζες κατάντη του χρυσωρυχείου του AdaTepeδιατρέχουν τον κίνδυνο να μην πληρούν τα πρότυπα ποιότητας έως το 2015.
Σύμφωνα με την οδηγία 2006/21/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, η Βουλγαρία υποχρεούται να διασφαλίσει ότι η διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία, χωρίς να χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που θα μπορούσαν να βλάψουν το περιβάλλον, και κυρίως χωρίς να εγκυμονούνται κίνδυνοι για τα ύδατα, τον αέρα, το έδαφος, ή τη χλωρίδα και την πανίδα. Όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για τους οικοτόπους, το χρυσωρυχείο πρέπει να υποβληθεί σε κατάλληλη εκτίμηση βάσει του άρθρου 6, παράγραφος 3, της οδηγίας, σχετικά με τις επιπτώσεις του στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 που πλήττονται.
Παρότι η βουλγαρική κυβέρνηση οφείλει να εκπληρώσει όλες αυτές τις υποχρεώσεις, παραχώρησε δικαιώματα για την εξόρυξη χρυσού στο AdaTepe–κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ– χωρίς να πραγματοποιήσει εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χωρίς να αξιολογήσει τη συμμόρφωση του σχεδίου με την οδηγία για τους οικοτόπους.
Ο δήμος του Krumovgradκαι ΜΚΟ προστασίας του περιβάλλοντος υπέβαλαν καταγγελίες ενώπιον του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Βουλγαρίας κατά της παράνομης παραχώρησης δικαιωμάτων.
Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η Επιτροπή ως απάντηση σε αυτήν την παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ από τη βουλγαρική κυβέρνηση;
____________________________________
(1) http://bd-ibr.org/details.php?
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής (19-8-2011)
Η Επιτροπή δεν έχει προς το παρόν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το θέμα και ως εκ τούτου δεν είναι σε θέση να απαντήσει λεπτομερώς στις ερωτήσεις του Αξιότιμου Μέλους του Κοινοβουλίου.
Η Επιτροπή θα επικοινωνήσει με τις αρμόδιες αρχές της Βουλγαρίας προκειμένου να της διαβιβάσουν όλες τις σχετικές σχετικά με το επίμαχο θέμα πληροφορίες και να εξακριβωθεί η συμμόρφωση τους με την κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ. Θα κρατήσει δε ενήμερο το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου.
Η Επιτροπή δεν θα διστάσει να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 258 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον αυτό αποδειχθεί αναγκαίο.
Η ερώτηση και η απάντηση στην ιστοσελίδα του ευρωκοινοβουλίου: http://www.europarl.europa.eu/
(παλαιότερη σχετική ερώτηση και απάντηση για το χρυσωρυχείο)
Θέμα: Προγραμματισμένη δημιουργία χρυσωρυχείου στο Ada Tepe κοντά στο Krumovgrad της Βουλγαρίας (8-2-2011).
Η βουλγαρική κυβέρνηση έχει χορηγήσει άδεια στην DundeePreciousMetals, μια εταιρεία με έδρα στον Καναδά, και στο βουλγαρικό υποκατάστημά της, BalkanMineralsandMining, για την εξόρυξη χρυσού με τη χρήση τεχνολογίας έκπλυσης με κυανιούχες ενώσεις στο AdaTepe, κοντά στο Krumovgrad.
Το AdaTepeβρίσκεται στα βουνά της Ανατολικής Ροδόπης, μια περιοχή με πολύ πλούσια τοπία και βιολογική ποικιλομορφία. Η εξόρυξη χρυσού από υπαίθριο ορυχείο θα έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική επιδείνωση του τοπίου και θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο και την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΚ(1)), όπως επικυρώθηκε από το βουλγαρικό κράτος.
Στο εν λόγω σχέδιο δεν αντιτίθενται μόνο οι κάτοικοι της περιοχής και οι βουλγαρικές τοπικές αρχές, αλλά και οι πολίτες και οι αρχές γειτονικών περιοχών της Βόρειας Ελλάδας και της Τουρκίας, καθώς τυχόν μόλυνση του ποταμού Maritzaμε κυανιούχες ενώσεις θα προκαλέσει διασυνοριακή ρύπανση που θα πλήξει τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Τουρκία.
Έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μαζικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες. Οι δημόσιες διαβουλεύσεις που διενεργήθηκαν στο δήμο Krumovgradδείχνουν ξεκάθαρα ότι οι κάτοικοι της περιοχής είναι κατά του έργου, καθώς έχουν συλλεχθεί 10 000 υπογραφές. Παρά την αντίθεση προς το έργο από τους κατοίκους της περιοχής και τους κατοίκους και τις αρχές των γειτονικών περιοχών της Βόρειας Ελλάδας και της Τουρκίας, το βουλγαρικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων εξακολουθεί να το υποστηρίζει.
Τι είδους μέτρα εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει προκειμένου να επιβάλει τη συμμόρφωση της βουλγαρικής κυβέρνησης προς την κοινοτική νομοθεσία (ιδίως την οδηγία 2006/21/ΕΚ(2) σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας και την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ(3)), ιδιαίτερα όσον αφορά τη διεξαγωγή μιας επαρκούς και συνολικής δημόσιας διαβούλευσης;
__________________________
(1) ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7.
(2) ΕΕ L 102 της 11.4.2006, σ. 15.
(3) ΕΕ L 327 της 22.12.2000, σ. 1.
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής (25-3-2011)
Η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να σχολιάσει τα επιμέρους στοιχεία της απόφασης που έλαβαν οι βουλγαρικές αρχές. Η συμμόρφωση με τους κανόνες, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης όσον αφορά τη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, είναι θέμα που αφορά τις αρμόδιες αρχές της Βουλγαρίας.
Σημειώνεται πάντως ότι η κατάλληλη εφαρμογή, σε εθνικό επίπεδο, της οδηγίας 2006/21/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση των εξορυκτικών αποβλήτων(1) προϋποθέτει ότι η Βουλγαρία εξασφαλίζει ότι η διαχείριση αποβλήτων από εξορυκτικές δραστηριότητες δεν θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και ότι δεν χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που ενδέχεται να βλάψουν το περιβάλλον, ιδίως δε διαδικασίες χωρίς κίνδυνο για τα ύδατα, τον αέρα, το έδαφος και την πανίδα και χλωρίδα, ότι δεν προκαλείται όχληση από θόρυβο ή οσμές και ότι δεν θίγεται το τοπίο ή τοποθεσίες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Η Βουλγαρία οφείλει συνεπώς να εξασφαλίσει ότι οι επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες εξόρυξης χρυσού στο AdaTepeλαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη ή μείωση, στο μέτρο του δυνατού, όλων των αρνητικών επιπτώσεων, πραγματικών ή δυνητικών, στο περιβάλλον και στην υγεία του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα, η οδηγία 2006/21/ΕΚ καθορίζει σαφείς και αυστηρές οριακές τιμές στο άρθρο 13 παράγραφος 6 για εκπομπές κυανίου, αλλά περιλαμβάνει επίσης και πολλές απαιτήσεις που αποσκοπούν στον περιορισμό των δυνητικών επιπτώσεων των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Όσον αφορά το δημόσιο διάλογο, στο παρόν στάδιο η Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες ώστε να εξακριβωθεί η συμμόρφωση με την οδηγία 2006/21/ΕΚ και ιδίως με το άρθρο 8. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζήτησε από τις αρμόδιες βουλγαρικές αρχές πρόσθετες πληροφορίες όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής και τη συμμόρφωση με την οδηγία 2006/21/ΕΚ.
Βάσει των παρεχόμενων πληροφοριών, η Επιτροπή θα κρίνει κατά πόσο στοιχειοθετείται πιθανή παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, εφόσον πρόκειται περί αυτού, θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η νομοθεσία της ΕΕ γίνεται απόλυτα σεβαστή.
Όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για τους οικοτόπους (ενδιαιτήματα)(2), το έργο οφείλει να υποβληθεί σε κατάλληλη αξιολόγηση, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 3 της οδηγίας, ως προς τον αντίκτυπό της στις περιοχές Natura2000 που θίγονται. Όπως γνωρίζει η Επιτροπή, η εν λόγω αξιολόγηση έχει ήδη δρομολογηθεί.
Η Βουλγαρία έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις της που αναφέρονται στο δημόσιο διάλογο του προκαταρκτικού σχεδίου διαχείρισης της υπολεκάνης απορροής του ποταμού Maritza(Έβρος) σύμφωνα με το άρθρο 14 της οδηγίας πλαίσιο 2000/60/ΕΚ για τα ύδατα(3). Επιπλέον, διενεργήθηκε επισκόπηση των σημαντικών ζητημάτων διαχείρισης των υδάτων που διαπιστώθηκαν στην υπολεκάνη απορροής του ποταμού Maritza, συζητήθηκε με το ενδιαφερόμενο μέρος και στη συνέχεια υποβλήθηκε στην Επιτροπή. Σύμφωνα με την επισκόπηση αυτή, η Βουλγαρία αναγνωρίζει ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένων και αυτών στην περιοχή του Krumovgrad) είναι μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές πηγές ρύπανσης της υπολεκάνης απορροής του ποταμού Maritza. Επιπλέον, επισημάνθηκε ο κίνδυνος να μην έχει επιτευχθεί, μέχρι το 2015, καλή κατάσταση στα υδατικά συστήματα στα κατάντη του ορυχείου χρυσού του AdaTepe.
Ωστόσο, με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί εάν οι κυανιούχες ενώσεις είναι ο λόγος για την αδυναμία επίτευξης των περιβαλλοντικών στόχων. Σε κάθε περίπτωση, οι βουλγαρικές αρχές έχουν προσδιορίσει σειρά μέτρων που θα τους επιτρέψουν να επιτύχουν την καλή κατάσταση∙ τα μέτρα αυτά θα αναφέρονται ως μέρος του σχεδίου διαχείρισης της ποτάμιας λεκάνης απορροής, που πρέπει να διαβιβαστεί στην Επιτροπή το Μάρτιο του 2010. Ενόψει των προθεσμιών αυτών, η κατάσταση που περιγράφει το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου δεν συνιστά, επί του παρόντος, παραβίαση της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα.
(1)Οδηγία 2006/21/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2006 , σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας και την τροποποίηση της οδηγίας 2004/35/ΕΚ, ΕΕ L 102 της 11.4.2006.
(2)Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (όπως τροποποιήθηκε), ΕΕ L 206 της 22.7.1992.
(3)Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, ΕΕ L 327 της 22.12.2000.
Η ερώτηση και η απάντηση στην ιστοσελίδα του ευρωκοινοβουλίου: http://www.europarl.europa.eu/
