Print this page
04 Δεκεμβρίου 2013

Ευφυή δίκτυα: εργαλείο για την περιφερειακή ανάπτυξη

Παρέμβαση του Νίκου Χρυσόγελου στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

«Τα ευφυή δίκτυα για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποτελούν χαρακτηριστική έκφανση ενός διαφορετικού τρόπου αντίληψης και εφαρμογής, σε σχέση με την Τρόικα, μέτρων για την αλλαγή της οικονομίας. Ακόμα κι αν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ήταν ακριβότερες, κάτι που σε μεγάλο βαθμό δεν ισχύει πλέον, θα έπρεπε να επιταχύνουμε τη μετάβαση, αν συνυπολογίζαμε τις επιπτώσεις και το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της κλιματικής αλλαγής. Οι φυσικές καταστροφές στις ΗΠΑ, τις Φιλιππίνες, τη Σαρδηνία και τη Ρόδο, πέρα από το ανθρωπιστικό και περιβαλλοντικό κόστος, είχαν και οικονομικό κόστος. Είναι σαφέστατα ευφυέστερο να επενδύουμε στην οικο-καινοτομία και τη βιώσιμη οικονομία, αντί να πληρώνουμε εκ των υστέρων το κόστος της κλιματικής αλλαγής. Έχει, λοιπόν, σημασία τι θεωρεί κανείς κόστος και πως το προσεγγίζει», δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή, στις 27 Νοεμβρίου, για την έκθεση της Πράσινης ευρωβουλευτού  Elisabeth Schroedter σχετικά με τις "τοπικές και περιφερειακές συνέπειες της ανάπτυξης ευφυών δικτύων".

«Η συγκεκριμένη έκθεση έχει ιδιαίτερη σημασία για την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, καθώς τα ευφυή δίκτυα μπορεί να συμβάλουν στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών. Μέσω των ευφυών δικτύων, ακόμα και η πιο μικρή περιφέρεια, μπορεί αντί να εισαγάγει ενέργεια να την παράγει ή και να την εξάγει. Για παράδειγμα, στα μη διασυνδεδεμένα νησιά της Ελλάδας το κόστος μόνο του πετρελαίου που εισάγεται σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 700 εκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο θα μπορούσε να επενδύεται με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τις εισαγωγές τους, ενισχύοντας την τοπική οικονομία.

Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η οικονομική απόδοση των ευφυών δικτύων για τις περιφέρειες, είναι απαραίτητος ο συνδυασμός των άμεσων και των έμμεσων οφελών, μέσω της σύνδεσης του τομέα της ενέργειας με διάφορους άλλους τομείς, όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές και οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις, η στέγαση και ο πολεοδομικός σχεδιασμός με στόχο την επίτευξη εξοικονόμησης της ενέργειας και μεγιστοποίησης των οικονομικών οφελών», συνέχισε ο Νίκος Χρυσόγελος.    

Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων τόνισε, επίσης, ότι χρειάζεται να αποσαφηνιστεί ότι ιδιαίτερα για τις νησιωτικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές θα πρέπει ορισμένες κατηγορίες δημοσίων και κρατικών ενισχύσεων να θεωρούνται συμβατές με τους όρους της εσωτερικής αγοράς, όπως υποστηρίζει και η εισηγήτρια στην έκθεσή της.

Σε μία εποχή με αυξανόμενες τιμές ενέργειας, κλιματική αλλαγή και πολυάριθμα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, όλες οι ευρωπαϊκές περιφέρειες θα πρέπει να αναζητήσουν τρόπους σταθερού και ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού με βάση τοπικά διαθέσιμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προσιτού σε όλους τους πολίτες που παράλληλα θα ανταποκρίνεται στα περιβαλλοντικά κριτήρια και τα κριτήρια βιωσιμότητας. Τα ευφυή δίκτυα κάνουν εφικτή την ανάπτυξη ενός τέτοιου αποκεντρωμένου ενεργειακού συστήματος, που αξιοποιεί τις ενεργειακές δαπάνες για  την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και των θέσεων εργασίας.

Ορισμένες περιφέρειες έχουν ήδη αναπτύξει ευφυή ενεργειακά συστήματα και από εισαγωγείς ενέργειας έχουν μετατραπεί σε προμηθευτές, δίδοντας μεγάλη έμφαση στις ΑΠΕ.

Μεταξύ των καλών παραδειγμάτων συγκαταλέγονται η περιοχή Burgenland στην Αυστρία, η Μαδέρα στην Πορτογαλία, το ElHiero στην Ισπανία, το Samsø στη Δανία, που έχουν αρχίσει να ικανοποιούν μεγάλο ποσοστό των ενεργειακών τους αναγκών με τη χρήση ΑΠΕ σε συνδυασμό με ευφυείς υποδομές και έξυπνες επιλογές αποθήκευσης, ενώ μέχρι πρότινος κάλυπταν τις ενεργειακές τους ανάγκες με τη χρήση ορυκτών καυσίμων.

Εξετάζοντας τα συγκεκριμένα, αλλά και άλλα παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών, διαπιστώνει κανείς τα μακροπρόθεσμα οφέλη των ευφυών δικτύων για τις περιφέρειες, όχι μόνο από άποψη ασφαλούς και προσιτής παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας, αλλά και από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη.

Πέραν της διασφάλισης του ενεργειακού εφοδιασμού και της μείωσης της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, τα ευφυή δίκτυα συνεπάγονται, επίσης, και άλλα οφέλη για τις τοπικές κοινότητες, ιδίως όσον αφορά την απασχόληση και τις πράσινες θέσεις εργασίας. Το 2009, η Επιτροπή εκτίμησε ότι, εάν επιτευχθούν οι στόχοι του 2020 για την ανανεώσιμη ενέργεια, θα δημιουργηθούν περίπου 2,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν ή θα διατηρηθούν θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο, για παράδειγμα στον κατασκευαστικό κλάδο, μέσω επενδύσεων στην εξοικονόμηση ενέργειας στον τομέα της στέγασης.

Διαπιστώνεται, επομένως, ότι ένα "ευφυές δίκτυο" μπορεί να αποτελέσει έναν εκ των ακρογωνιαίων λίθων του οράματος για βιώσιμη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, της εξοικονόμησης ενέργειας και της ορθότερης και ιδίως τοπικής χρήσης της τοπικά παραγόμενης ενέργειας.