Print this page
23 Νοεμβρίου 2012

Ο “Οδυσσέας” σύμβολο αναζωογόνησης της ευρωπαϊκής ιδέας κι ολοκλήρωσης

 

Διημερίδα για την κοινωνική κρίση συνδιοργάνωσαν ο Νίκος Χρυσόγελος και οι δυο πράσινοι ευρωβουλευτές από Πορτογαλία και Ισπανία

 

 
Συγκλονιστικές οι διαπιστώσεις που προέκυψαν από την διημερίδα “κρίση και κοινωνικές επιπτώσεις” που συνδιοργάνωσαν στο Ευρωκοινοβούλιο, 12 και 13 Νοεμβρίου 2012, οι πράσινοι ευρωβουλευτές Νίκος Χρυσόγελος (Ελλάδα), Ρουί Ταβάρες, (Πορτογαλία) και Ραούλ Ρομέβα (Ισπανία):

 

 

  • Στην Ισπανία, πάνω από 500.000 οικογένειες έχασαν το σπίτι τους τα 3 τελευταία χρόνια, οι άνεργοι έφτασαν τα 6.000.000, ενώ το δημόσιο χρέος διπλασιάστηκε στη χώρα αυτή (από 40% έφτασε στο 80%) παρά τα μέτρα ή κυρίως εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που ελήφθηκαν.
  • Στην Ελλάδα, η ανεργία ξεπερνάει το 25% - στο 55% μεταξύ των νέων -  ενώ το δημόσιο χρέος μπορεί να εκτιναχθεί στο 200% παρά το κούρεμα (PSI+). Πολλά παιδιά δεν έχουν πρόσβαση πλέον στον εμβολιασμό, ενώ οι άνεργοι πρέπει να πληρώσουν και την επίσκεψη στο γιατρό ή για τα φάρμακά τους στην Ελλάδα γιατί είναι ανασφάλιστοι, την ίδια στιγμή που καταρρέει το σύστημα υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
  • Στην Πορτογαλία, ένας στους 6 έχασε τη δουλειά του και πολλές επιχειρήσεις πτώχευσαν. Ήδη πριν την κρίση το 22% του πληθυσμού αποκλείονταν από την κοινωνική στήριξη ενώ σήμερα 10.000 παιδιά έχουν πρόβλημα σίτισης.
  • Οι περιοριστικές πολιτικές και η λιτότητα οδηγούν σε αύξηση του δημόσιου χρέους, σε όλες τις χώρες όπου εφαρμόζονται αλλά θα δημιουργήσουν προβλήματα και στις χώρες που μέχρι πρόσφατα είχαν πλεονάσματα (Γερμανία, Ολλανδία κα). Λανθασμένες κυβερνητικές πρακτικές και διαρθρωτικά προβλήματα κάθε χώρας επιδεινώνουν ίσως την κρίση αλλά δεν ευθύνονται αποκλειστικά για την έκρηξη του χρέους που παρατηρείται μετά την εφαρμογή των περιοριστικών πολιτικών.
  • Το 20% των προβλημάτων οφείλεται στην κρίση, το 80% οφείλεται στις λανθασμένες πολιτικές λιτότητας που παντού οδηγούν σε ύφεση, μείωση του ΑΕΠ, αύξηση της ανεργίας και του δημόσιου χρέους,αντί να εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά.

 

 

 

  • Η εξάρτηση των χωρών του ευρωπαϊκού νότου από τις εισαγωγές πετρελαίου, η κατασκευαστική φούσκα αλλά και η διάσωση των τραπεζών με δημόσιους πόρους παίζουν σημαντικό ρόλο σε όλες τις χώρες για την ένταση της κρίσης.

 

 
Η διημερίδα ήταν μια από τις ελάχιστες μέχρι σήμερα πρωτοβουλίες να βρεθούν και να συζητήσουν από κοινού για την κρίση και κυρίως για τη διέξοδο από την κρίση φορείς του ευρωπαϊκού νότου. Οι συμμετέχοντες στην διημερίδα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι “είναι θέμα επιβίωσης η διαμόρφωση από κοινού μιας νέας στρατηγικής διεξόδου από την κρίση. Αυτό απαιτεί συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και διαμόρφωση από τα κάτω αυτού του εναλλακτικού σχεδίου που θα πρέπει να έχει ως πυλώνες την κοινωνική συνοχή, την απασχόληση και την οικονομική βιωσιμότητα παράλληληλα με μια δίκαιη προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης. Κάθε χώρα και κάθε κοινωνία από μόνες τους δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση. Η αλληλεγγύη είναι όρος επιβίωσης όχι μόνο για τις χώρες σε κρίση αλλά και για την ίδια την ευρωπαϊκή ιδέα”. 
 

Στις δυο ημερίδες δεν έγιναν μόνο διαπιστώσεις για τις επιπτώσεις της κρίσης αλλά παρουσιάστηκε και μια πρωτοβουλία των εκπροσώπων φορέων και πράσινων ευρωβουλευτών του Νότου με την συμβολική ονομασία “Οδυσσέας” που στοχεύει στην αλλαγή από την περιφέρεια προς το κέντρο του αναπτυξιακού μοντέλου και της οικονομικής πολιτικής της Ε.Ε., ώστε να διασφαλίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη και η κοινωνική συνοχή. Η Πρωτοβουλία “Οδυσσέας” είναι στην πράξη μια ανοικτή πλατφόρμα επικοινωνίας με στόχο τον συντονισμό δράσεων κοινωνικών φορέων από όλη την Ευρώπη  για την προώθηση εναλλακτικών λύσεων απέναντι στην σημερινή αδιέξοδη πολιτική.
 

Τις δυο ημερίδες παρακολούθησαν πολλοί εκπρόσωποι κοινωνικών κι επαγγελματικών φορέων, πανεπιστημιακοί, οικονομολόγοι, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, ερευνητές, φοιτητές και δημοσιογράφοι κυρίως από την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την  Πορτογαλία, που είχαν προσκληθεί από τους τρεις πράσινους ευρωβουλευτές. Οι εκπρόσωποι φορέων και οι συμμετέχοντες δεσμεύτηκαν να ενδυναμώσουν τη συνεργασία μεταξύ τους στο πλαίσιο της  πρωτοβουλίας “Οδυσσέας”.
 

Οι απόψεις δυο φοιτητών που συμμετείχαν στην διημερίδα και την επίσκεψη:
 


“Αγαπητέ Κύριε Χρυσόγελε,
Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε πάρα πολύ για την πρόσκληση στην εκδήλωση για το πρόγραμμα “Οδυσσέας“ που έλαβε χώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 12 και 13 Νοεμβρίου. Η επίσκεψη στο μεγαλύτερο δημοκρατικά εκλεγμένο κοινοβούλιο του κόσμου μας βοήθησε να ξεφύγουμε από τα στενά όρια της ακαδημαϊκής γνώσης και να δούμε στην πράξη την λειτουργία του καθώς και να πάρουμε μία πρώτη γεύση από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων επιτροπών εντός του οργάνου.
 
Αναμφίβολα, το πρόγραμμα “Οδυσσέας” είναι μία πολύ καλή πρωτοβουλία η οποία ευελπιστούμε, και με την δική μας συνεισφορά,να εξελιχθεί σε ένα πολλά υποσχόμενο think-tank.Η ίδια η συζήτηση αυτών των ημερών πυροδότησε την σκέψη μας σχετικά με την κρίση και τα ζητήματα που αυτή έχει επηρεάσει όπως η δημοκρατία και η οικονομική ανάπτυξη. Πολύ περισσότερο, έφερε στην επιφάνεια την δημιουργικότητά μας, δείχνοντας πώς η πρωτοβουλία αυτή μπορεί να προωθήσει τα διαχρονικά αιτήματα της οικολογίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, που εν τέλει είναι οι εναλλακτικές επιλογές για την έξοδο από την κρίση. Εμείς,σαν φοιτητές, θέλουμε να συμβάλλουμε στην διαμόρφωση του προγράμματος Ulysses και είμαστε πρόθυμοι για περαιτέρω πρωτοβουλίες.
Με εκτίμηση, Κορωνάκης Στάθης, Μόσχος Δημήτρης
 


Αναλυτικά για τις δυο ημερίδες
 
Η πρώτη ημερά της διημερίδας: “Οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και η πρωτοβουλία «Οδυσσέας»
Την διημερίδα άνοιξαν οι ευρωβουλευτές Νίκος Χρυσόγελος (Ελλάδα) και Ρουί Ταβάρες (Πορτογαλία). Η συζήτηση επικεντρώθηκε την πρώτη μέρα «στα χρόνια της κρίσης και τις περιπτώσεις της κρίσης σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία και Ισπανία».
 
Στις παρεμβάσεις τους οι δύο ευρωβουλευτές αναφέρθηκαν στην κρίση των χωρών της Ευρωπαϊκής περιφέρειας και στην ανάγκη να αναζητηθούν λύσεις μέσα από την Ευρώπη, με περισσότερη κοινωνική Ευρώπη και ισχυρότερη πολιτική ένωση που θα βρίσκεται κοντά στους πολίτες.  Παρουσίασαν, επίσης, την ιδέα να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ανθρώπων και φορέων από τις χώρες του Νότου με το χαρακτηριστικό όνομα «Οδυσσέας», σε αντιδιαστολή του προσβλητικού χαρακτηρισμού PIIGS που έχει επικρατήσει από την αρχή της κρίσης. Το δίκτυο «Οδυσσέας» θα διερευνήσει πολιτικές προτάσεις από την Περιφέρεια προς το Κέντρο, για αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου και της οικονομικής πολιτικής της ΕΕ και διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
 

 

  • Σάββα Ρομπόλη, Διευθυντή του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, Ελλάδα
  • Joaquin Nieto, Διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, Ισπανία
  • Ronnan O’ Brian, ανεξάρτητου οικονομικού ερευνητή, Ιρλανδία
  • Eugenia Pires, Οικονομολόγου, Πανεπιστήμιο SOAS Λονδίνου, Πορτογαλία
  •  Pasqualina Napoletano, πρώην ευρωβουλευτή, Sinistra Ecologia Libertà, Ιταλία

 

 
Ο Σάββας Ρομπόλης, χαρακτήρισε την πολιτική εσωτερικής υποτίμησης που εφαρμόστηκε με τα Μνημόνια, ως βίαιη, σκληρή και αναποτελεσματική ως προς τον βασικό της στόχο, και την μείωση του δημόσιου τομέα ως παγίδα για τις χώρες της Μεσογείου και της ευρωπαϊκής Περιφέρειας. Ο ομιλητής ανέλυσε στη συνέχεια τις κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης στην Ελλάδα (μείωση του ΑΕΠ σε επίπεδα Βόρειας Αφρικής, μείωση στην αγοραστική δύναμη μισθωτών και συνταξιούχων που γύρισε την κοινωνία 30 χρόνια πριν, ανεργία που θα χρειαστεί δεκαετίες για να αποκατασταθεί, φτώχεια, μετατροπή του κράτους πρόνοιας σε κράτος φιλανθρωπίας, με τη μείωση των κοινωνικών και συνταξιοδοτικών δαπανών. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη μείωση των κατώτατων μισθών, με κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και διαπραγματεύσεων από την εκτελεστική εξουσία – αντίθετα από τις διεθνείς συμβάσεις εργασίας. Τέλος ο Σ. Ρομπόλης αναφέρθηκε στις εναλλακτικές προοπτικές διεξόδου, άμεσες (απομείωση χρέους, μειώσεις επιτοκίων δανεισμού, προσαρμογή χρόνου αποπληρωμής σύμφωνα με την πορεία του ΑΕΠ) και μεσοβραχυπρόθεσμες (ανάπτυξη, μετεξέλιξη οικονομικού μοντέλου).


Ο Joaquin Nieto, Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) στην Ισπανία, παρουσίασε την εικόνα της κρίσης στην Ισπανία, με την ανεργία στο 25% - και των νέων στο 50%-, την αγοραστική δύναμη να έχει μειωθεί κατά 10%, την φτώχεια να έχει φτάσει στο 21%, ενώ 500 άτομα κάθε μέρα να χάνουν τα σπίτια τους. Στη συνέχεια ο εισηγητής ανέλυσε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ισπανικού χρέους, του οποίου το μεγαλύτερο τμήμα είναι τα χρέη των τραπεζών και των επιχειρήσεων (ιδιαίτερα των κατασκευαστικών), ενώ το δημόσιο χρέος αποτελεί το 16%, είναι μικρότερο του αντίστοιχου χωρών του Βορρά, και αυξήθηκε κυρίως από τη μεταφορά δημόσιων πόρων για τη σωτηρία των τραπεζών. Απέδωσε τα χρέη του ιδιωτικού τομέα στο μη βιώσιμο κυρίαρχο μοντέλο της οικονομίας τα τελευταία 15 χρόνια, στην κατάρρευση της «φούσκας» του κατασκευαστικού τομέα και συνακόλουθα του χρηματοπιστωτικού, αλλά και στην εξάρτηση της χώρας από ορυκτά καύσιμα.

 
Ο κ. Νιέτο κατέληξε ότι όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν την τελείως λανθασμένη επιλογή της δημοσιονομικής λιτότητας, σαν λύση για όλες τις χώρες της κρίσης. Πρότεινε εναλλακτική διέξοδο μέσα από τη διασφάλιση πόρων για επενδύσεις – ιδιαίτερα για την Ισπανία που οι επιχειρήσεις έχουν σε πολλούς τομείς αποδείξει την ανταγωνιστικότητά τους ακόμη και στην περίοδο της κρίσης, σύνδεση του προγράμματος δημοσιονομικής ανασυγκρότησης με την πορεία του ΑΕΠ, αλλά κι ενεργοποίηση του χαμένου κοινωνικού διαλόγου.

 
Ο  Ronnan O’ Brian , ανεξάρτητος ερευνητής από την Ιρλανδία, παρουσίασε την πορεία και τα αίτια της ιρλανδικής κρίσης, της οποίας η οικονομική ανάπτυξη είχε βασιστεί στην προσέλκυση ξένων και τραπεζικών κεφαλαίων για επενδύσεις, κεφαλαίων από το Κέντρο στην Περιφέρεια, δημιουργώντας μια φούσκα που κατέρρευσε.

 
Η Eugenia Pires, Οικονομολόγος από την Πορτογαλία, Πανεπιστήμιο SOAS Λονδίνου, παρουσίασε στοιχεία για την κρίση στην χώρα της, όπου ένας πορτογάλος στους 6 έχασε τη δουλειά του και πολλές επιχειρήσεις πτώχευσαν. Η εισηγήτρια υποστήριξε ότι το πρόβλημα δεν είναι το δημόσιο χρέος, αλλά ο κατακερματισμός της οικονομικής πολιτικής στην Ευρώπη, γεγονός που θα πρέπει να γίνει άμεσα κατανοητό, γιατί το Κέντρο και η Περιφέρεια είναι αλληλένδετα και χώρες όπως η Γερμανία θα αντιμετωπίσουν επίσης κρίση. Η Ευγενία Πίρες εξήγησε πως στην κρίση ο χρηματοπιστωτικός τομέας χρησιμοποιήθηκε ως παράγοντας αποσταθεροποίησης, ανέλυσε πώς η ΕΚΤ δεν χρηματοδοτεί κράτη ή τα χρέη τους, ενδιάμεσα όμως κάτι κερδίζει για τη διαμεσολάβησή της και πρότεινε πως η ΕΚΤ θα πρέπει να λειτουργήσει ως πραγματική τράπεζα και να συμβάλει στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.

 
Η Pasqualina Napoletano, πρώην ευρωβουλευτής, από την Sinistra Ecologia Libertà, Ιταλία, παρουσίασε αρχικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ιταλικής κρίσης και αναφέρθηκε διεξοδικά στην ύφεση και την παραπέρα αύξηση  χρέους που οι πολιτικές λιτότητας προκαλούν, αλλά και στο πισωγύρισμα που η κρίση έχει επιφέρει στο κράτος πρόνοιας και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών, αποτέλεσμα ευρωπαϊκών αγώνων για δεκαετίες. Στη συνέχεια η εισηγήτρια ανέλυσε την πρόταση διεξόδου με περισσότερη Ευρώπη, ομοσπονδιακή λειτουργία και κοινή οικονομική πολιτική. Πρότεινε δε να πάρουν την πρωτοβουλία οι χώρες του Νότου, να εξουσιοδοτήσουν τους ευρωβουλευτές που θα εκλεγούν με τις εκλογές του 2014 για ένα Συντακτικό Ευρωκοινοβούλιο στην προοπτική της ομοσπονδίας, για την καταπολέμηση της κερδοσκοπίας.Κάλεσε τους πολίτες και όλους τους φορείς να αναλάβουν πρωτοβουλίες για να περιοριστεί η αποχή από τις ευρωεκλογές, γιατί διαφορετικά θα διαλυθεί η δημοκρατία στην Ευρώπη, αφού το Ευρωκοινοβούλιο είναι ο μονος δημοκρατικά νομιμοποιημένος δημοκρατικός θεσμός.

 
Ακολούθησε συζήτηση με τους συμμετέχοντες, γύρω από θέματα όπως:

 

  • οι προσπάθειες μείωσης του χρέους,
  • τα αίτια της κυριαρχίας του κατασκευαστικού τομέα στα οικονομικά μοντέλα πριν την κρίση και η σχέση της με την κερδοσκοπία,
  • η ανισορροπία Βορρά –Νότου στην Ευρώπη που οδηγεί σε μη βιωσιμότητα, με τον Νότο να έχει οδηγηθεί στη συρρίκνωση όλων των λοιπών τομέων, πλην υπηρεσιών και οικοδομής
  • τα εργαλεία αντιμετώπισης της κρίσης, όπως άμεσα δημόσιες επενδύσεις- έξυπνες και προσανατολισμένες στην απασχόληση, με πάταξη της διαφθοράς-, και μεσοπρόθεσμα αναθέρμανση των λοιπών τομέων, έμφαση στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ένα νέο καταμερισμό εργασίας
  • οι απαραίτητοι πόροι για την αντιμετώπιση της κρίσης, οι πιθανές πηγές τους και η ανάγκη προσανατολισμού τους σε νέες κατευθύνσεις
  • ο μύθος της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, που μόνο ως συμπληρωματικές θα πρέπει να προωθούνται, και η ανάγκη ενεργοποίησης ίδιων (και κυρίως τοπικών πόρων) για την ανάκαμψη
  • η προώθηση της Ευρωμεσογειακής συνεργασίας, ως αναπτυξιακού εργαλείου για τον ευρωπαϊκό Νότο αλλά και για τον έλεγχο της μετανάστευσης

 

 

Τις εργασίες της 1ης ημέρας έκλεισε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/ Ομάδα Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, με αναλυτική αναφορά στο πως συνδέεται η Πράσινη Κοινωνική Μεταρρύθμιση με την αντιμετώπισης της κρίσης. Ο Νίκος Χρυσόγελος τόνισε την έλλειψη συλλογικής Ευρωπαϊκής προσέγγισης για την κρίση στην Ελλάδα, αλλά και την ανάγκη να εξεταστεί πιο βαθιά και να αναθεωρηθεί το οικονομικό μοντέλο που εφαρμόστηκε –το οποίο δυστυχώς εξακολουθεί να προτείνεται σε μεγαλύτερες δόσεις- ένα μοντέλο που βασίζεται  σε εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, διαιωνίζοντας την εξάρτηση της χώρας, αλλά και στην υπερβολική μεγέθυνση του κατασκευαστικού τομέα, που έφερε πρόσκαιρα μεγάλη κερδοφορία και κερδοσκοπία, αλλά οδηγήθηκε γρήγορα σε «φούσκα» λόγω κορεσμού.
 

Ο Νίκος Χρυσόγελος τόνισε ότι θα πρέπει να αντικρούσουμε τις λαϊκιστικές, αντιευρωπαϊκές ψευδαισθήσεις για λύσεις σε κάθε χώρα μεμονωμένα και επιστροφή στον απομονωτισμό,  ως ανεφάρμοστες και αποτυχημένες όπως έχει δείξει εξάλλου και η επώδυνη εμπειρία του παρελθόντος (πχ κρίση μεσοπολέμου στη Γερμανία που οδήγησε στον ναζισμό και στον Β' παγκόσμιο πόλεμο). Θα πρέπει να αναζητηθούν νέα εργαλεία, με έμφαση στην Κοινή Ευρωπαϊκή Νομισματική και Οικονομική Πολιτική και την ανάδειξη του κοινού νομίσματος σε εργαλείο συνοχής και όχι διαίρεσης. Πρότεινε επανα-ιεράρχηση των χρηματοδοτήσεων, όχι απλά νέους ή περισσότερους πόρους, που θα πρέπει να κατευθύνονται σε βιώσιμες, έξυπνες, πράσινες και κοινωνικές επενδύσεις, οι οποίες δεν θα πρέπει να δεσμεύουν τεράστια ποσά σε εισαγόμενους ορυκτούς πόρους και βαριές υποδομές αλλά θα είναι έντασης εργασίας, θα δημιουργούν δηλαδή πολλές θέσεις εργασίας και θα είναι προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Οι απαιτούμενοι ίδιοι πόροι μπορεί να βρεθούν από τη φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, τους ενεργειακούς φόρους, αλλά και την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου και την τοπικοποίηση των διαθέσιμων κεφαλαίων (που σήμερα εξάγονται για να εισάγουμε πετρέλαιο, τρόφιμα, καταναλωτικά προϊόντα).
 

Κλείνοντας, ο Νίκος Χρυσόγελος τόνισε τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξουν  οι ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι μετατρέποντας την οργή και την παθητικότητα σε ενεργή  συμμετοχή, μπορούν να συμβάλλουν στη διέξοδο από την κρίση. Τόνισε επίσης τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να παίξουν τόσο για την τοπική οικονομία όσο και για την ενεργοποίηση των πολιτών οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις.
 

Η δεύτερη ημερά της διημερίδας: “Οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και η πρωτοβουλία «Οδυσσέας»
 
Η δεύτερη μέρα της διημερίδας επικεντρώθησε τόσο σε ανάλυση των επιπτώσεων της κρίσης στα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα όσο και σε προτάσεις διεξόδου.  Ως ομιλητές συμμετείχαν οι Νικήτας Κανάκης, Διευθυντής της οργάνωσης “Έλληνες Γιατροί του Κόσμου”, ο  Pedro Bacelar de Vasconcelos, Πανεπιστήμιο Minho, Πορτογαλία, πρώην κυβερνήτης, ειδικός σε θέματα δικαιωμάτων, ο Σταύρος Μαυρογέννης, Υποψήφιος Διδάκτωρ του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου στο γνωστικό αντικείμενο του Διεθνούς Δικαίου με έμφαση στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος και το Δίκαιο της Ανάπτυξης, η Ελένη Τάκου, εκπρόσωπος της Ελληνικής Ένωσης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, η Joana Gomes Cardoso, εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστείας Πορτογαλίας και ο Giovanni Melogli, από την Διεθνή Συμμαχία Δημοσιογράφων (International Alliance of Journalists), Ιταλία.
 

ο Νικήτας Κανάκης αναφέρθηκε στην ανθρωπιστική κρίση που βιώνει η χώρα και έχει εξαναγκάσει την οργάνωση να επαναπροσανατολίσει τις δράσεις της και να στρέψει μεγάλο ποσοστό των δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα, να λειτουργεί πολυιατρεία σε διάφορες περιοχές της χώρας που φροντίζουν σε μεγάλο ποσοστό έλληνες πολίτες – πολλοί ανασφάλιστοι (90% στο πολυιατρείο Περάματος, 67% σε αυτό της Θεσσαλονίκης, 50% στης Πάτρας). Πολλοί άνθρωποι ζητάνε πλέον από τα ιατρεία της οργάνωσης όχι μόνο περίθαλψη κια φροντίδα αλλά και τρόφιμα. Ο Ν.Κανάκης αναφέρθηκε στην εμφάνιση μεγάλου αριθμού παιδιών που δεν εμβολιάζονται λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλές οικογένειες που χάνουν μαζί με τη δουλειά τους και την πρόσβασή τους στην κοινωνική ασφάλιση. Η οργάνωση έχει εμβολιάσει το τελευταίο διάστημα 4000 παιδιά που προέρχονταν από ανασφάλιστες οικογένειες. Ανασφάλιστες γυναίκες πρέπει να καταβάλλουν 800 Ευρώ τουλάχιστον για τη γέννα, Η κρίση ανέδειξε όλο το στρεβλό σύστημα κοινωνικής πολιτικής που επικρατούσε στη χώρα. Το στρεβλό και κατά επίφαση σύστημα υγείας. Επισήμανε ότι δεν είναι μόνο οι χρόνιοι ασθενείς που δεν βρίσκουν εύκολα φάρμακα αλλά και οι καρκινοπαθείς που δεν έχουν εύκολα πρόσβαση σε φάρμακα αν χάσουν την δουλειά τους. Όλα αυτά, τόνισε ο ομιλητής, δείχνουν μια κατάρρευση του συστήματος υγείας αν και θα έπρεπε η κρίση να οδηγήσει σε ενδυνάμωση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και φροντίδας της υγείας. Και σίγουρα η κρίση θα έχει αντανάκλαση στον δείκτη προσδόκιμου ζωής, όπως έχει αποδειχθεί και σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις. Ο εισηγητής πρότεινε να ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση για όλα αυτά τα θέματα των επιπτώσεων στην καθημερινότητα και στις κοινωνικές πολιτικές.
 

Ο Pedro Bacelar de Vasconcelos, τόνισε ότι όσα επιφυλάχθηκαν για τους έλληνες είναι αδιανόητα για τις ευρωπαϊκές αξίες. Αλλά η κρίση επεκτείνεται και στις άλλες χώρες, δεν ήταν μόνο ελληνική κρίση. Οι λόγοι της είναι ποικίλοι. Μόνο απλοϊκές εξηγήσεις είναι τα στερεότυπα για την τεμπελιά, τη νωθρότητα του νότου.Η κρίση διακυβεύει τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να περάσουμε σε μια ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ώστε μερικά θέματα να είναι συλλογική ευθύνη της ΕΕ, αυτό είναι ένα θέμα που ανέξειξε η κρίση αλλά αποκρύπτεται συνειδητά. Ο εισηγητής επέκρινε την εμμονή των ευρωπαίων ηγετών σε αποκλειστικά δημοσιονομικό επίπεδο, και λύσεις που περιορίζονται σε ανακοινώσεις 2-3 σελίδων. Η λύση είναι ο συνδυασμός της ευρωπαϊκής ομοσπονδιοποίησης με την πολιτική ενοποίηση τόνισε ο Pedro Bacelar de Vasconcelos.
 

O Σταύρος Μαυρογένης τόνισε ότι οι πολιτικές στον χώρο του Πανεπιστημίου οδηγούν σε απορρύθμιση του πανεπιστημίου. Επισήμανε ότι η κρίση δεν είναι μόνο δημοσιονομική και οδηγεί σε θεσμική αποσάρθρωση και κοινωνική αποσύνθεση. Χρειάζεται, τόνισε, αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου. Το Πάντειο Παν/μιο αναγκάστηκε να ανοίξει, λόγω της κρίσης και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές, ξανά το ιατρείο του Πανεπιστημίου αλλά και να λειτουργήσει γραφείο συμβουλευτικής ψυχολογικής στήριξης των φοιτητών, λόγω έντονων προβλημάτων κατάθλιψης που παρατηρούνται.  Ο ομιλητής κατέληξε λέγοντας ότι η απάντηση στην κρίση είναι η ανάπτυξη, αλλά μια ανάπτυξη που βασίζεται σε ένα νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο και στηρίζει την βιωσιμότητα, για να μην πέσει το περιβάλλον θύμα της κρίσης.
 

Η Joana Gomes Cardoso επισήμανε ότι θέλουμε η Ευρώπη να είναι όχι ένας χώρος επιπλήξεων και τιμωρίας αλλά λύσεων για το μέλλον, κοινών λύσεων για τα προβλήματα που είναι παρόμοια. Επισήμανε ότι η Διεθνής Αμνηστεία έχει με εκθέσεις της τεκμηριώσει ότι οι σημερινές πολιτικές έχουν πρόβλημα σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι παραβιάζονται διεθνείς συνθήκες όπως η Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Τα μέτρα που λαμβάνει η πορτογαλική κυβέρνηση παραβιάζουν τα δικαιώματα για παράδειγμα των ατόμων με αναπηρίες. Επέστησε την προσοχή όλων στο γεγονός ότι υπάρχει πίεση σε θεσμικό επίπεδο για να παραιτηθούν οι πολίτες από θεμελιώδη δικαιώματά τους, ιδιαίτερα ως προς αυτά που σχετίζονται με τη σίτιση και την υγεία. Η ομιλήτρια ζήτησε να υπάρχει εξέταση των επιπτώσεων των μέτρων πριν εφαρμοστούν σε σχέση με τη συμβατότητά τους ως προς την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρότεινε να υπάρξει συνεργασία μεταξύ φορέων και χωρών που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Κατέληξε επισημαίνοντας ότι υπάρχουν μηχανισμοί και διεθνείς συμβάσεις που αναφέρουν πως θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί η κρίση αλλά με σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Σε μια τέτοια προσπάθεια θα ήταν σημαντικός και ο ρόλοςτων οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και της εκπαίδευσης των πολιτών σε αυτά τα θέματα.
 

Η Ελένη Τσάκου επισήμανε ότι τα ατομικά, ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα είναι αλληλένδετα. Τόνισε ότι παρατηρείται έκρηξη της βίας και του ρατσισμού αλλά δεν είναι μόνο αυτό το ανησυχητικό. Κατασκευάζεται ένας εσωτερικός εχθρός και παρατηρείται αύξηση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αυταρχικότητα του πολιτικού λόγου σε περιβάλλον κρίσης δεν πλήττει μόνο τους μετανάστες, επεκτείνεται στο σύνολο της κοινωνίας. Η στέρηση του δικαιώματος μερικών ανθρώπων δεν αφορά μόνο στους ίδιους, αφορά τελικώς και την ίδια τη δημοκρατία. Η απαξίωση της δημοκρατίας θέτει υπό αμφισβήτηση και τα κοινωνικά δικαιώματα. Όταν οι άνθρωποι φοβούνται είναι εύκολο να πιστέψουν ότι τους φταίνε οι φτωχοί και οι περιθωριακοί. Οι δημοσιονομικοί λόγοι δεν δικαιολογούν παραβίαση των δικαιωμάτων.  Κατέληξε  λέγοντας ότι η υιοθέτηση ενός ελάχιστου εισοδήματος για όλους και η δίκαιη κατανομή κοινωνικών αγαθών αποτελεί αναγκαία βήματα για την αντιμετώπιση της κρίσης. 
 

Την διημερίδα έκλεισαν συνοψίζοντας τα συμπεράσματα αλλά κι αναλύοντας την  πρωτοβουλία “Οδυσσέας” οι συνδιοργανωτές της ημερίδας πράσινοι ευρωβουλευτές Νίκος Χρυσόγελος (Ελλάδα), Ρούι Ταβάρες (Πορτογαλία) και Ραούλ Ρομέβα (Ισπανία)
 

Δείτε εδώ την εκπομπή "Αντιρρήσεις" της 21-11-2012 που πρόβαλε ένα μεγάλο μέρος από τις ομιλίες της διημερίδας που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.

Δείτε εδώ τις συνεντεύξεις που πήρε η δημοσιογράφος κα Κατερίνα Πολύζου στις Βρυξέλλες και προβλήθηκε από τη Νέα Τηλεόραση στις 14-11-2012.
 

Last modified on Παρασκευή, 23 Νοεμβρίου 2012 13:57